تبادل لینک هوشمند
پروبيوتيك‌ها دقيقا چه هستند و در چه مكان‌هايي مي‌توان آنها را پيدا كرد؟
پروبيوتيك‌ها باكتري‌هاي غيربيماري‌زا و مفيدي هستند كه داخل دستگاه گوارش ما زندگي مي‌كنند و بيشتر داخل روده‌ها وجود دارند. البته اين باكتريها علاوه بر روده انسان، فلور محيط (موجودات ريز) اطراف ما هم هستند. به طور طبيعي در آب و خاك و موادغذايي بخصوص مواد تخميري وجود دارند و اينها همان باكتري‌هاي مفيد هستند كه تعادلشان با باكتري‌هاي پاتوژن يا بيماري‌زا باعث مي‌شوند كه بيمار نشويم يا محيط زيست ما تعادلي ميان باكتري‌هاي مفيد و مضر داشته باشد، وگرنه اطراف ما پر از باكتري‌هاي پاتوژن مي‌شود، چون اصولا باكتريها موجودات فرصت‌طلبي هستند و اگر تعادل به نفع گروهي پيش برود مي‌تواند جاي ديگري را هم پر كند. بنابراين اگر اين باكتريها به قدر كافي در بدن ما باشند سالم خواهيم بود و در غير اين صورت تعادل بدن به‌هم مي‌خورد و به سمت بيماري پيش مي‌رود. اين مشكل مي‌تواند بر اثر مصرف آنتي‌بيوتيك‌ها ايجاد شود و باعث بروز عوارض مختلفي شود كه يا كار بيمار به بيمارستان مي‌كشد يا پزشك مجبور به قطع دارو مي‌شود.به طور كلي هر قسمت از بدن ما كه در تماس با محيط بيرون قرار مي‌گيرد بايد يك سد محافظتي داشته باشد. داخل دستگاه گوارش بدن ما نيز كه در تماس با غذاها به عنوان اشياي خارجي قرار مي‌گيرد و حامل باكتري‌هاي بيماري‌زا و سموم است دقيقا مثل پوست عمل مي‌كند كه به آن سد مخاطي يا سد موكوسي بدن مي‌گويند.
تا به حال بيشتر در مورد ماست و محصولات پروبيوتيك ديگر شنيده‌ايم و برايمان جالب بود كه داروهاي پروبيوتيكي هم توليد مي‌شود. اما اين داروها چه تفاوتي با محتواي لبنيات پروبيوتيكي دارد؟
اين رويكرد خيلي خوبي بود، هرچند متاسفانه تبليغ زيادي در مورد آن صورت نگرفت. وزارت بهداشت نسبت به استفاده از پروبيوتيك‌هارويکردي پيدا كرده كه البته در همه كشورها هم همين طور است و در واقع اين رويكرد بيشتر از فرآورده‌هاي لبني شروع مي‌شود تا به دارو برسد. البته پروبيوتيكي كه در لبنيات استفاده مي‌شود بيشتر تك‌سويه است، در حالي که در داروهاي ما نزديك به 20 نوع باكتري مختلف به كار مي‌رود كه بسته به سن افراد و مشكلات آنها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. علاوه بر اين، باكتريها در لبنيات حجم يا تعداد خيلي بالايي ندارند، در حالي كه در داروها اين مقدار هزاران بار بيشتر از آن چيزي است كه در بدن يافت مي‌شود. اين باكتريها اگر تعدادشان از يك حدي كمتر باشد توسط آنزيم‌هاي معده و روده از بين مي‌روند. متاسفانه به علت تحريم‌ها، هم‌قيمت بودن محصولات پروبيوتيك با محصولات عادي لبني در كشور و خيلي مشكلات ديگر خيلي وقت‌ها لبنيات ما ميزان مطلوب اين باكتريها را ندارد. از طرف ديگر استفاده از اين باكتريها در لبنيات محدوديت دارد و بايد باكتري‌اي در آنها استفاده شود كه طعم محصول را خراب نكند، گاز توليد نكند و هزار فاكتور ديگر از جمله مزه كه از اثرگذاري مهم‌تري برخوردار است، باعث مي‌شود استفاده از پروبيوتيك‌ها در محصولات لبني محدوديت داشته باشد. در حالي كه در مورد دارو طعم برايمان اهميت ندارد، چرا كه باكتري درون كپسول است و فرد طعم آن را اصلا متوجه نمي‌شود. بنابراين با خيال راحت‌تر مي‌توانيم سويه‌هاي بهتر و اثرگذارتر را انتخاب كنيم.
گفته مي‌شود مي‌توان از داروهاي پروبيوتيكي در ايمن‌سازي بيشتر بدن و مقابله با اختلالات گوارشي بهره برد. معمولا استفاده از اين داروها براي چه افراد و با وجود چه مشكلاتي توصيه مي‌شود؟ معمولا اين داروها براي كدام گروه سني تجويز مي‌شود؟
بهمني: پروبيوتيكي كه در لبنيات استفاده مي‌شود بيشتر تك‌سويه است، در حالي که در داروهاي ما نزديك به 20 نوع باكتري مختلف به كار مي‌رود كه بسته به سن افراد و مشكلات آنها مورد استفاده قرار مي‌گيرد
داروي پروبيوتيك معمولا با بيماري‌هاي گوارشي مترادف است. ناراحتي‌هاي گوارشي در طيف گسترده‌اي قرار مي‌گيرد. در انواع اسهال‌هاي ويروسي و عفوني در سنين مختلف از جمله نوزادان از پروبيوتيك استفاده مي‌شود. همچنين اين باكتريها در همه انواع يبوست‌ها اثرگذاري بالايي دارند. بيماري‌هاي التهابي روده IBD، IBS و... هم از جمله موارد ديگري است كه پروبيوتيك‌ها برايشان به كار مي‌رود. در واقع اين باكتريها در هر بيماري‌اي كه عامل پاتوژن در روده داريم مي‌توانند موثر واقع شود. علاوه بر آن تحريك مفيد داخل روده ايجاد مي‌كنند و باعث تقويت سيستم ايمني بدن مي‌شود.پروبيوتيك‌ها براي همه گروه‌هاي سني مي‌توانند استفاده شوند و ما هم محصولات را براساس سن افراد طبقه‌بندي كرده‌ايم. يك‌سري محصولات به نام ساشه كيدي‌لاكت از نوزادي تا سن ده سالگي تجويز مي‌شود. براي سنين 12ـ10 تا 50 سال فمي‌لاكت و براي 50 سال به بالا ژري‌لاكت توصيه مي‌شود. لاكتوفم براي مشكلات باكتريايي و قارچي در ناحيه تناسلي خانم‌ها (چون اين باكتريها فلورواژن هم هستند) و لاكتوكر براي كساني كه نقص سيستم ايمني دارند مناسب است.
مصرف اين داروها عوارض جانبي هم دارد؟
پروبيوتيك‌ها جزو دسته باكتري‌هاي GRAS هستند، يعني باكتري‌هايي كه اگر حتي روزي دو كيلو هم استفاده شوند عارضه‌اي در پي ندارند. در واقع اضافه اين باكتريها با مدفوع از بدن دفع مي‌شود. البته ما روزي يك تا دو كپسول را براي افراد تجويز مي‌كنيم.
از ايده توليد اين داروها تاكنون چه مراحل و زماني را پشت سر گذاشته‌ايد؟ آيا در حال حاضر اين دارو به مرحله باليني يا ورود به بازار مصرف رسيده است؟
ايده توليد اين طرح در دانشكده داروسازي از حدود شش هفت سال پيش مطرح شد. ابتدا يك طرح پژوهشي بود كه توليدش را داخل ايران نداشتيم و شكل ديگر اين دارو استارترهاي لبني (آنچه كه باعث تبديل شير به ماست و پنير مي‌شود) است كه سال‌هاست وارد مي‌كنيم. ما روشي را براي توليد آنها ارائه داديم. با توجه به اين‌كه امكان استفاده از دستگاه‌هاي خاص را در كشور نداريم، توليد آنها را به كمك روش‌هاي ديگر انجام داديم و ثبت ايده كرديم و دانشگاه براي توليد صنعتي از ما حمايت كرد و در نهايت با حمايت دانشگاه و بخش خصوصي اين داروها را توليد مي‌كنيم.در حال حاضر دارو را توليد كرده‌ايم و منتظر مجوزهاي لازم براي ارائه به بازار هستيم.
با توجه به مقاومت آنتي‌بيوتيك و روند مصرف اين نوع داروها در كشور، در نهايت به نظر شما با ورود اين داروهاي پروبيوتيك به بازار مصرف چقدر مي‌توان به ارتقاي سلامت بيماران و به طور كلي جامعه اميدوار بود؟
سال گذشته وزير بهداشت از سايت ما و محصولاتمان پرده‌برداري كردند و همان جا هم اعلام كرديم كه اين داروها براي جلوگيري از مقاومت آنتي‌بيوتيكي خيلي موثر است. از فرداي آن روز پزشكان عفوني مقابل مركز رشد دارويي به نشانه اعتراض جمع شدند.ما نمي‌گوييم كه اين دارو جايگزين آنتي‌بيوتيك‌هاست، اما كاري كه يك ماده شيميايي انجام مي‌دهد توسط اين موجودات زنده هم انجام مي‌شود. آنتي‌بيوتيك يك ماده اختصاصي است كه اثرگذاري زيادي دارد. همزمان با باكتري‌هاي مضر باكتري‌هاي مفيد را هم از بين مي‌برد، اما پروبيوتيك‌ها كه تعادل فلورميكروبي را برمي‌گردانند مي‌توانند در كنار آنتي‌بيوتيك‌ها مصرف شوند و بايد در اين زمينه فرهنگسازي شود و پزشكان ما كم‌كم در مواردي كه بدون استفاده از آنتي‌بيوتيك و با كمك پروبيوتيك‌ها درمان‌پذير هستند ديگر به آنتي‌بيوتيك‌ها روي نياورند.ما دوست داريم با رويكردي كه وزارت بهداشت دارد اين داروها را در جامعه گسترش بدهيم تا در دسترس همه قرار بگيرد.
.: Weblog Themes By Pichak :.