با وجود محبوبیت و همه‌گیر شدن عکاسی با دوربین‌های دیجیتال، همچنان دوربین‌های آنالوگ طرفداران بسیاری دارند. گفته‌های مدیران فوجی‌فیلم، لایکا و لوموگرافی حاکی از آن است که بسیاری از مشتریان دوربین‌ها تمایل دارند که از دوربین‌های آنالوگ برای عکاسی استفاده کنند تا خلاقیت‌ها و آثار هنری را که به‌صورت دستی خلق کرده‌اند، در این عکس‌ها مشاهده کنند.

تری سالیوان از محققان حوزه‌ی فناوری در زمینه‌هایی چون دوربین‌های عکاسی، اسمارت‌فون‌ها و... می‌گوید:

دختر ۱۹ ساله‌ی من، بیشتر سال‌های عمرش را به گرفتن عکس‌های دیجیتال با یک دوربین دیجیتال یا گوشی‌ هوشمند سپری کرده است. اما حدود یک سال پیش تصمیم گرفت که با یک دوربین فوری به عکاسی بپردازد. من متعجب و حیران شدم و علت این تصمیم را از او پرسیدم؛ درحالی‌که می‌دانستم او فهمیده است که در عکاسی دیجیتال به احتمال زیاد نتایج دقیق‌تر و واضح‌تری می‌گیرد. پاسخ او آموزنده بود: «دوربین‌های آنالوگ، ارزان هستند و در عین حال شیوه‌ی استفاده‌ی آسانی دارند؛ اما با آن‌ها تنها می‌توان یک عکس واقعی و عینی را ثبت کرد».

در نظر او یک عکس اصیل و حقیقی چاپ‌شده، بی‌نظیر است. او می‌گوید «این چیزی است که به‌نوبه‌ی خودش در این روزها کمتر شناخته‌شده است».

و پس از گذشت یک سال، او این عکس‌های کوچک چاپ‌شده را در اتاقش آویخته است. پرتره‌های گروهی و چشم‌انداز‌هایی که به‌طرز عجیبی برش خورده‌اند، و تصاویری که پیش‌نمایش آن‌ها مه‌آلود است. در اکثر این تصاویر، روی‌هم‌رفته لطافت و ملایمت خاصی به چشم می‌خورد. با این حال باعث شدند که اعتراف کنم جمع‌آوری این نسخه‌های چاپ‌شده ایده‌ی جالبی بود.

پیشرفت دوربین‌های رترو

سالیوان می‌گوید:

در ابتدا وقتی دخترم به عکاسی رترو با دوربین‌های کامپکت جذب شد، متعجب شدم؛ اما او تنها خریدار این نوع دوربین‌ها نیست. بر اساس اعلام وال استریت ژورنال، «دوربین‌های فوری در سال‌های اخیر نظر خریداران زیادی را جلب کرده‌اند».

در سال ۱۳۹۴ (۲۰۱۵ میلادی)، فوجی‌فیلم دوربین‌های فوری را در حدود ۴ برابر دوربین‌های دیجیتال به فروش رسانده است و همچنان هم محبوبیت آن‌ها در حال افزایش است. لوموگرافی، دیگر کمپانی سازنده‌ی دوربین‌های فوری، درحال عرضه‌ی دوربین‌های فوری فرمت مربع Lomo'Instant Square به کمک شرکت کیک‌استارتر است. همه‌ی این‌ها، همان فرمت مربعی است که فوجی‌فیلم در دوربین فوری هیبرید آنالوگ-دیجیتال Instax Square SQ10خود استفاده کرده است و در اوایل سال ۲۰۱۷ نیز معرفی کرد، به‌کار گرفته‌اند. اما Lomo'Instant تنها یک دستگاه آنالوگ است.

سازندگان دوربین‌های آنالوگ می‌گویند که نحوه‌ی شیفتن مشتریان را آموخته‌اند. کاترین فیپس از مدیران ارتباطات عمومی و بازاریابی لوموگرافی، می‌گوید که از دیدن عکاسان تصاویری که گویا تجربه‌ی واقعی بیننده است، واقعا شگفت‌زده است و اظهار داشت: «این چیزی است که بیننده می‌تواند لمس کند و هدفی واقعی و حقیقی است».

او می‌گوید که در طول ۲۰ سال گذشته، عکاسی دیجیتال نحوه‌ی تجربه‌ی عکاسی بیشتر مردم را تغییر داده است. اما این هنر جنبه‌های دیگری هم دارد؛ برخی از جنبه‌های عکاسی دیجیتال، مواردی که در فرایند عکاسی جادویی است را حذف کرده است؛ به‌عنوان مثال، می‌گویند تماشای سیمای یک عکس قبل از نگاهتان به آن به‌عنوان یک چاپ فوری، توسعه یافته است.

رولاند وولف مدیر هیئت اجرایی شرکت لایکا و سازنده دوربین فوری Sofort است. او شاهد رشد محبوبیت دوربین‌های فوری به‌عنوان واکنشی برعلیه همتای دیجیتال آن‌ها بوده است. او می‌گوید:

هر تمایل و کششی دارای یک‌سری ویژگی‌ نقیض است. بنابراین زمانی‌ که به دنیای دیجیتال نگاه می‌کنیم، بسیاری از جنبه‌های آن در واقعیت قابل لمس نیستند. همه‌چیز در پس‌زمینه‌ی مبتنی بر دیتا است و تصاویر تنها بر روی صفحه‌نمایش دیده می‌شوند. این دوربین‌ها لذتی آنی و یک تجربه‌ی فوری به شما می‌دهند و عکاسی را برای شما قابل لمس می‌کنند.

اما فوجی‌فیلم که سازنده‌ی انواع زیادی از دوربین‌های فوری Instax است در برخی موارد نگرشی متفاوت از لایکادارد. مانی آلمِیدیا رئیس بخش تصویربرداری شرکت فوجی‌فیلم در شمال آمریکا می‌گوید:

بر اساس تحقیقاتی که از کاربران انجام داده‌ایم، نه‌تنها ما از جانب کاربران اینستکس شاهد هیچ مقایسه‌ی مستقیمی میان دوربین‌های فوری با عکاسی دیجیتال نبوده‌ایم، بلکه این استفاده هرگز به‌عنوان واکنشی شدید برعلیه عکاسی دیجیتال نبوده است.

از دیدگاه آلمدیا، کاربران دوربین‌های فوری همچنان از اسمارت‌فون‌ها نیز برای گرفتن عکس استفاده می‌کنند. او معتقد است: «کاربران اینستکس از دوربین‌های فوری برای لذت فوری و اشتراک‌گذاری توانایی‌ها در جهت سرگرمی و تجارب منحصر‌به‌فرد بیشتر، استفاده می‌کنند». وی حدس می‌زند پذیرش دوربین‌های فوری به‌عنوان یک «دستگاه ارتباطات اجتماعی» در کنار دوربین‌های دیجیتال، در حال رشد است. در این مسیر، این دوربین‌ها پیوندی از تکنولوژی رترو (Retro) و رسانه‌ی اجتماعی هستند.

مزایای دوربین‌های فوری حرفه‌ای

این هم‌آمیزی تکنولوژی‌های قدیمی و جدید اندیشه‌ای است که در عکاسان حرفه‌ای، از جمله ملیسا کاسترو که یک عکاس پرتره‌ی موسیقی و مد از لس‌آنجلس و برزیل، ضایع نشده است. او می‌گوید: «دوربین‌های فوری روی شکاف میان عکاسی دیجیتال و آنالوگ پلی ایجاد می‌کنند. ما همیشه عکاسی فوری را دوست داشته‌ایم و این چیز جدیدی نیست. این موضوع قابل لمس است و همیشه نکته‌ای قابل‌توجه است».

علاقه‌ی عکاسان حرفه‌ای به عکاسی فوری، دلایل دیگری نیز دارد. اریکا اسکالتز از واشنگتون عکاسی است که تجربه‌ای طولانی در گرفتن عکس‌های فوری آنالوگ در حوزه‌ی کاری دیجیتالی خودش دارد و این از زمانی است که او احساس کرد که این کار می‌تواند ارتباطاتی را با موارد عکاسی‌اش برقرار کند. او می‌گوید: «من می‌دانم خانواده‌هایی که با آن‌ها کار کرده‌ام، به‌خصوص افراد جوان، واقعا از گرفتن عکس‌های چاپ فوری قدردانی می‌کنند. گاهی‌ اوقات آن‌ها از من می‌خواهند که چندین نسخه‌ی چاپی برای آن‌ها تهیه کنم یا در عکس آن‌ها حضور پیدا کنم. این تقریبا شبیه یک یادگاری است؛ ثبت لحظه‌ای از اوقات تعامل و همکاری با یکدیگر».

از دیدگاه اسکالتز، ارائه‌ی چیزی برای بازگشت به گذشته و به‌عنوان یادگاری به افرادی که با آن‌ها کار کرده و یا دیدار داشته است، بسیار اهمیت دارد و ارزشمند است. او می‌گوید: «در برخی از خانه‌های جنوب آفریقا که کار کرده‌ام، خانواده‌ها ممکن بود تنها چند قطعه عکس در آلبوم‌های خود داشته باشند. بنابراین برای دادن چند عکس به آن‌ها بسیار پرمعنی و ارزشمند بود».

برای کاسترو که به دوربین‌های فوری نگاهی جدی‌ ندارد، عکاسی با آن‌ها مزایایی هم دارد؛ او با این دوربین‌ها می‌تواند پویایی سوژه‌ها را تغییر بدهد. کاسترو گفت: «من در بسیاری از عکاسی‌هایم از دوربین‌های فوری استفاده می‌کنم؛ زیرا همان حسی را به من منتقل می‌کنند که در عکاسی با دوربین‌های حرفه‌ای غیر ممکن است. در این تصاویر مردم بدون استرس و فارغ از هر تنشی به‌نظر می‌رسند».

شما چه دوربینی را باید خریداری کنید؟

بیشتر دوربین‌های فوری توسط سه کمپانی سازنده‌ی دوربین فوجی‌فیلم، لوموگرافی و لایکا تولید شده‌اند و عموما در بازه‌ی قیمتی میان ۶۰ تا ۲۵۰ دلار به فروش می‌رسند. اگرچه این دوربین‌ها بزرگ هستند و به راحتی در جیب قرار نمی‌گیرند، وزن آن‌ها بین ۲۰۰ تا ۴۵۰ گرم است. بیشتر آن‌ها که با رنگ‌های روشن ساخته شده‌اند، تنها ویژگی‌های اندکی ارائه می‌کنند؛ اما در این میان می‌توانید دوربین‌هایی را پیدا کنید که حالات دستی را نیز ارائه می‌دهند. اگر در نظر دارید که یکی از این دوربین‌ها را خریداری کنید، فرمت‌ فیلم، لنزها، باتری‌ها و ویژگی‌های افزوده‌ را ارزیابی کنید.

سایز و فرمت فیلم

از آن‌جایی که فیلم یکی از اجزای اصلی دوربین‌های فوری هستند، شما باید سایز و فرمت عکس چاپی را در نظر بگیرید. بیشتر دوربین‌های فوری در فرمتی به اندازه‌ی یک «کارت اعتباری» (در حدود ۴.۶ تا ۶ سانتی‌متر) یا فرمتی بزرگتر و گسترده‌تر (در حدود ۶ تا ۱۰ سانتی‌متر) دارند. اوایل سال ۲۰۱۷، فوجی‌فیلم نوع سومی از فرمت‌ها را به بازار آورد: فیلم فرمت مربع فوری در دوربین Instax Square SQ10 و دوربین آنالوگ جدید لوموگرافی.

برای انتخاب یک دوربین فوری مخصوص، باید بر روی سایز برگه‌ی چاپ‌شده‌ی مشخصی تمرکز کنید. در رابطه با رنگ فیلم، شما می‌توانید فیلم مونوکوروم مانند فیلم سیاه‌وسفید فوجی‌فیلم را امتحان کنید. توجه داشته باشید که شما هزینه‌ی کمتری برای خرید بسته‌های چندتایی و میزان بیشتری برای حاشیه‌های خیالی آن‌ها پرداخت می‌کنید.

• فیلم اینستکس مینی : حدود ۰.۹ دلار برای هر عکس
• فیلم اینستکس عریض : حدود ۱.۲۰ دلار برای هر عکس
• فیلم اینستکس مربعی : حدود ۱.۵۹ دلار برای هر عکس

لنزها

بیشتر لنزهای به کار رفته در این دوربین‌ها بسیار دقیق نیستند، اگرچه استثناهایی هم وجود دارد. یکی از آن‌ها لنزLomo'Instant Automat Glass لوموگرافی است که شامل یک لنز شیشه‌ای واقعی است. اگرچه بسیاری از لنزها خیلی متحرک نیستند. برای مثال، شما لنزهای زوم بر روی این دوربین‌ها پیدا نخواهید کرد و همچنین این لنزها عموما زاویه دید گسترده‌ای ندارند.

باتری‌ها

برخلاف اکثر از دوربین‌های دیجیتال، بسیاری از دوربین‌های فوری دارای باتری‌های AA (قلمی) هستند. در این مورد نیز استثناهایی وجود دارند؛ از جمله Lomo'Instant Automat Glass که از باتری‌های نوع CR2 بهره می‌برد و برخی دیگر که از باتری‌های قابل شارژ مخصوصی استفاده می‌کنند.

کنترل‌ها و خصوصیات

دوربین‌های فوری نسبت به دوربین‌های دیجیتال قابلیت‌های کنترلی کمتری برای اجرا دارند، اما گزینه‌هایی ارائه می‌دهند که بتوانید عکس‌های خود را دستکاری کنید. برخی از این دوربین‌های فوری شما را قادر می‌سازند که فلش را روشن یا خاموش کنید، تنظیمات نوری (exposure) را برای روشن‌تر کردن یا تیره‌تر کردن تصاویر تنظیم کنید، دوربین را بر روی تنظیمات نوردهی طولانی تنظیم کنید یا با نوردهی دوگانه عکس‌برداری کنید.

سالیوان می‌گوید: «براساس تجارب من، شما نیاز دارید که این تنظیمات را آزمایش و تجربه کنید تا به نتایج مناسبی دست پیدا کنید. متاسفانه، این ممکن است هزینه‌بر باشد. اگر مصمم به عکاسی با این دوربین‌ها هستید، خرید مقدار زیادی فیلم‌ را مدنظر داشته باشد».

نکاتی برای یادگیری یک رسانه‌ی ناکامل مانند دوربین‌های فوری

دو مورد وجود دارد که باید برای عکاسی با دوربین‌های فوری سریعا از آن آگاه شوید. این یک تجربه‌ی کاملا متفاوت از عکاسی دیجیتال است. مورد اول این است که شما تصویری که گرفته‌اید را به‌صورت آنی بر روی LCD مشاهده نخواهید کرد. شما این مسئله را درک خواهید کرد که اگر با همان روشی که با دوربین‌های دیجیتال عکاسی می‌کنید به عکس‌برداری می‌پردازید، فورا فیلم و هزینه‌ای که برای آن صرف کرده‌اید را دور خواهید ریخت!

علاوه‌بر‌این، به‌دلیل این‌که دوربین‌های فوری به‌عنوان «دوربین‌های حرفه‌ای» ایجاد نشده‌اند، تنها به‌کمک شرایط تکنیکی بسیاری که وجود دارند می‌توانید در استفاده از آن‌ها استاد شوید. اما برخی از عکاسان این خصوصیت را ارزشمند می‌دانند. اسکالتز در این خصوص می‌گوید: «به‌دلیل این‌که دوربین‌های فوری ناکامل هستند، تصاویر ثبت شده توسط آن‌ها را به آثاری بدون محدودیت زمان تبدیل می‌کند؛ مانند این است که این تصاویر می‌توانستند توسط پدر یا مادربزرگ من ثبت شده باشند. این نوعی از طراوت و جان‌ بخشیدن به تصاویر است.»

برای این‌که با این مسئله مانوس شوید، لیست کوتاهی از نکاتی که برای عکاسی بهتر عکس‌های فوری به شما کمک می‌کند در ادامه مشاهده خواهید کرد؛

با نقص‌ها کنار بیایید و آن‌ها را بپذیرید

در عکاسی دیجیتال، ما اغلب انتظار دقت و حرارت و شادابی داریم. اما بیشتر دوربین‌های فوری عکس‌های سبُک و لطبف تولید می‌کنند. این یکی از شمار محدودیت‌های دوربین‌های فوری است که آن‌ها را غیردقیق می‌کند. اما اریکا اسکالتز در رابطه با دوربین‌های فوری می‌گوید «من آن‌ها را دوست دارم چون ناکامل هستند. آن‌ها نوعی از ابزارهای ادراکی هستند. اگر به‌دنبال عکس‌های بسیار دقیق و دارای رزولوشن‌ بالا هستید، این نوع از دوربین‌ها احتمالا برای شما مناسب نیستند.»

او می‌گوید که اگر یک بار شما این نقص‌ها را بپذیرید، در می‌یابید که این دوربین‌ها در ثبت احساس و حالات واقعا خوب عمل می‌کنند. علاوه‌براین، این نقص‌ها می‌تواند منجر به تولید آثار هنری غیرمنتظره شوند. از طریق بریدن بخشی از شکل یا تمرکز بر روی پس‌زمینه در عوض پیش‌زمینه، شما می‌توانید مراکز جالب‌توجه جدیدی در عکس‌تان ایجاد کنید. بیشتر موراد، این اشتباهات همان یک‌بار خواهند بود. اما بعد از مدتی، شما موارد بسیار فریبنده و جدیدی خلق خواهید کرد.

از انواع ابزارها بی‌نیاز باشید و سعی کنید قبل از عکاسی بیندیشید

هیچ‌گونه برش درون دوربین، فیلتر و یا تنظیماتی در دوربین‌های فوری وجود ندارد. آن‌ها همچنین فاقد لنز‌های زوم، LCDهای نمایش تصویر و منظره‌یاب‌های الکترونیک هستند. پس شما نیاز دارید که چگونیگی عکس‌برداری‌تان را بدون این ویژگی‌ها بسنجید. به‌عنوان نمونه، برای زوک کردن بر روی سوژه، شما باید به سمت آن حرکن کنید و به آن نزدیک شوید!

همچنین پیش از عکس‌برداری سرعتتان را کم کرده و بیندیشید. گاهی اوقات زاویه‌ها و نقطه‌نظرهای مختلف را درنظر داشته باشید. ببینید که آیا باید روشنایی را بهبود ببخشید یا باید عکس را در تنظیمات یا از ابعادی بگیرید که درهم‌ریختگی قطه‌ی هنری را کاهش بدهد.

عکس‌های مقیاس‌های کوچک بیشتری خلق کنید

همه‌ی دوربین‌های فوری ارزان‌قیمت عکس‌های چاپی در سایز کوچک تولید می‌کنند؛ شما نمی‌توانید با این دوربین‌ها عکس‌های در اندازه‌ی پوستر با بزرگ‌تر از حدشان تولید کنید. اما این می‌تواند نکته‌ی خوبی باشد. اسکالتز می‌گوید: «من کوچک بودن و مجزا بودن آن‌ها را دوست دارم. به راحتی می‌توان آن‌ها را در یک کیف‌پول یا کیفی کوچک حمل کرد». این مقیاس کوچک همچنین می‌تواند بینندگان را به‌سمت عکس‌های شما جذب کند و تجارب شخصی بیشتری با تصاویر شما در اختیار آن‌ها قرار بدهد.

مقدمات را آماده‌ کنید، سپس عکاسی با این دوربین‌ها را آزمایش کنید

یک باتری اضافه همراه داشته باشید و اطمینان حاصل کنید که مقدار زیادی فیلم اضافه در طول سفر همراه دارید. هنگامی که آماده‌ی عکس‌برداری هستید، می‌توانید از راه‌های مختلفی عکاسی فوری را آزمایش کنید. یکی از این روش‌ها تغییر نقطه‌دید است؛ خم شوید یا بر روی یک صندلی بایستید. هنگام عکاسی از کودک یا نوزاد، سعی کنید پایین‌تر بیایید تا در سطح ان‌ها قرار بگیرید. یک راه دیگر برای انجام این آزمایش، اگر دوربین شما این امکان را داشته باشد، تنظیم برخی تنظیمات نوردهی است. این نوع از تجارب می‌تواند پرهزینه باشد؛ اما گاهی اوقات این تنها راه برای فهمیدن این نکات است که چه تنظیمات متنوعی می‌تواند در عکاسی به شما کمک کند و حتی شما را قادر به عکس‌برداری سازد.

جایگزین‌هایی برای فیلم فوری آنالوگ

اگر شما برای این‌که در تمام کار خود از دوربین آنالوگ استفاده کنید راحت نیستید، چند گزینه پیش روی شما قرار دارد؛ دوربین فرمت مربع اینستکس SQ10 فوجی‌فیلم شما را قادر می‌سازد که عکس‌های دیجیتال بگیرید و آن‌ها را در کارت حافظه‌ی microSD ذخیره کنید. این دوربین تنظیمات و فیلترهای متفاوتی دارد؛ زمانی‌که شما می‌خواهید پیش از چاپ تصویر نمای آن را تنظیم کنید، این ویژگی‌ها مفید و کارامد هستند.

همچنین شما می‌توانید با دوربین‌های دیجیتال یا اسمارت‌فون‌ها عکس‌برداری کنید و سپس آن‌ها را بر روی چاپگر وای‌فای قابل‌حمل Instax Share SP-2 فوجی‌فیلم و یا Impossible Instant Lab Universal چاپ فوری کنید. اما دفعات بعدی عکس‌های چاپ‌‌شده‌ای به شما ارائه می‌دهد که نسبت به عکس دوربین فوری، دارای نماییکلاسیک و رترو هستند و همچنین صداقت کمتری دارند که اصطلاحا LO-FI یا Low-Fidelity نامیده می‌شوند.

چرا این لحظات آنی اهمیت دارند؟

سالیوان می‌گوید:

من در حدود ۲۰ سال عکاسی دیجیتال کرده‌ام و بارها، چیزی که در عکاسی دیجیتال می‌توان به آن دست‌ یافت، مرا تحت تاثیر قرار داد؛ به‌طوری‌که گاهی‌ اوقات کنترل شور شوقی که داشتم سخت بود. بنابراین چرا در این دوره‌ی شگفتی‌های فنی، باید شخصی نگاهی فراتر از یک نظر اجمالی و گذرا به دوربین‌های فوری داشته باشد؟

من غرق تماشای شور و شوق دخترم بودم که با تجربه‌ی عکاسی دیجیتال در حال تماشای خروج عکس چاپی از دوربین‌های فوری و توسعه‌ی آهسته و مداوم آن بود. او چند مورد را برای من یادآوری کرد. اول این‌که شما برای خلق یک تصویر جذاب، باید تصمیماتی را در رابطه با جزئیات عکس بگیرید. این به معنی وجود یا عدم وجود جزئیات بیشتر در عکس شما است. اگر شما تنها یک فرصت برای گرفتن عکسی آراسته با دوربین فوری‌تان دارید، تجربه‌ی عکاسی شما بسیار متفاوت از فرصتی خواهد بود که می‌توانید در آن ۱۰۰ تصویر پشت‌سر‌هم را ثبت کنید.

احتمالا اکثر ما، هر روز با دوربین‌های اسمارت‌فون‌ خود عکس‌های دیجیتال می‌گیریم. ما در این کار خوب عمل می‌کنیم، اما این عملکرد خوب ما مربوط به نوع خاصی از دوربین‌ها است. اگر شما دوربین گوشی آیفون خود را با یک دوربین اینستکس جایگزین کنید، پویایی هنری را تغییر داده‌اید. در ابتدا تغییر در این فرایند ممکن است تنظیمات توازن شما را از بین ببرد، اما این می‌تواند به روش‌های شگفت‌انگیزی شما را متعجب کند.