چه ارتباطی بین زندگی معنادار و سلامتی بهتر وجود دارد؟

باتوجه‌به پژوهش‌های چند سال اخیر،‌ اجزای روان‌شناسانه‌ی سلامتی به‌طور کامل مشخص شده‌اند. در میان رفتارهای متعدد، افرادی سالم‌ترند که به‌لحاظ اجتماعی با یکدیگر ارتباط بیشتر و در جامعه مشارکت بیشتری دارند. علاوه‌براین، پژوهش جدید کالج دانشگاهی لندن نشان می‌دهد انسان‌هایی که معتقدند فعالیت‌هایشان هدفمند و معنادار است، سلامتی بیشتری دارند؛ اما احتمالا قضیه پیچیده‌تر است.

پژوهشگران اطلاعات ۷ هزار نفر از شرکت‌کنندگان میان‌سال در «بررسی طولی انگلیسی سالخوردگی» (English Longitudinal Study of Ageing) را بررسی کردند و به‌ویژه مُصِر بودند پاسخ آن‌ها به این پرسش را بدانند:‌ «فکر می‌کنید فعالیت‌هایی که در زندگی انجام می‌دهید تا چه اندازه ارزشمند هستند؟». پاسخ این پرسش از صفر (اصلا) تا دَه (بسیار زیاد) درجه‌بندی شده بود. جالب است بدانید پاسخ‌های این پرسش و تعدادی از ارزیابی‌های سلامتی چهار سال بعد با یکدیگر رابطه داشتند.

فعالیت های معنادار

درواقع، افراد دارای زندگی معنادارتر از روابط قوی‌تر و ثروت بیشتری برخوردار بودند و به‌احتمال زیاد، در انزوا زندگی نمی‌کردند، میوه و سبزی بیشتری می‌خوردند، بیشتر ورزش می‌کردند، بیشتر می‌خوابیدند،‌ زمان بیشتری برای معاشرت با دیگران و کارهای داوطلبانه صرف می‌کردند و سلامت روحی و جسمی بهتری داشتند. امتیاز بیشتر در فعالیت‌های معنادار صرفا به خودگزارش افراد از سلامت بهتر آن‌ها ارتباط نداشت؛ بلکه شواهد عینی بر این موضوع صحه می‌گذاشتند که این افراد کلسترول مفید بیشتری داشتند، لاغرتر بودند، سریع‌تر راه می‌رفتند و از میزان کمتری از پروتئین واکنشی سی بیومارکر و گلبول‌های سفیدخون برخوردار بودند.

علاوه‌براین در پژوهش مذکور، فعالیت‌هایی که به‌عنوان ارزشمندتر درجه‌بندی شده بودند، به بسیاری از این متغیرهای چهار سال بعد ارتباط داشت و نشان می‌داد که هر فعالیت موجب بروز یک متغیر سلامتی می‌شود. اما درواقع این پژوهش فقط به رابطه‌ی این دو اشاره دارد و علت و معلول را مشخص نمی‌کرد؛ شاید ماجرا برعکس باشد و سلامتی بیشتر، افراد را به سمت فعالیت‌های معنادارتر سوق می‌دهد یا شاید به‌طور کلی عامل دیگری موجب انجام فعالیت‌های معنادار و همین‌طور سلامتی بیشتر می‌شود.

اندرو استپتو از نویسندگان این پژوهش می‌گوید:

فکر می‌کنیم رابطه‌ای دوطرفه بین تجربیات ما و نگاه ارزشمند به زندگی وجود دارد. افرادی که معاشرت اجتماعی دارند و سلامت هستند احتمالا فعالیت‌های خود را معنادار می‌دانند، درعین‌حال افرادی که فعالیت‌های معنادار انجام می‌دهند، تعامل بیشتر، سلامت روان بهتر، تنهایی کمتر و... نیز خواهند داشت. پس همان‌طور که می‌بینید این یک رابطه‌ی دوطرفه است.

فعالیت های معنادار

احتمال بیشتری هم درباره‌ی این موضوع وجود دارد. اثر جدیدتر این تیم پژوهشی نشان‌دهنده‌ی رابطه‌ی جالب دیگری بین وضعیت اجتماعی اقتصادی و احتمال زوال عقل است؛ به‌طوری‌که افراد فقیرتر در مقایسه با افراد ثروتمندتر احتمالا بیشتر دچار زوال عقل می‌شوند. استپتو می‌گوید:

پژوهش ما نشان می‌دهد احتمال ابتلا به زوال عقل بین افراد سالخورده‌ی ثروتمند در مقایسه با افراد فقیرتر کمتر است. عوامل متعددی نظیر تفاوت در سبک زندگی سالم و عوامل مخاطره‌آمیز پزشکی می‌تواند باعث بروز این بیماری شود. شاید ثروتمندان فرصت‌های اجتماعی و فرهنگی بیشتری دارند که به آن‌ها امکان حضور فعالانه در جامعه را می‌دهد. هم‌چنین این احتمال وجود دارد که افراد ثروتمند متحمل بار سنگین فقر نمی‌شوند، عاملی که نه تنها روی توانایی شناخت و وزن بدن و ورزش تأثیر می‌گذارد، بلکه باعث افزایش احتمال استرس و افسردگی می‌شود که این متغیرها احتمال بروز زوال عقل را بیشتر می‌کنند.

متغیرهای موجود در پژوهش فعلی بسیار پیچیده هستند و روابط متعددی بین آن‌ها وجود دارد. بااینکه نتایج این پژوهش و مطالعات اخیر رابطه مذکور را تأیید می‌کنند، اما بعید به‌نظر می‌رسد که فعالیت‌های معنادار موجب سلامتی شود و نویسندگان این پژوهش نیز اشاره‌ای به آن نمی‌کنند. درواقع، معنادار بودن فعالیت‌ها تاحدودی یک موضوع ذهنی است و بررسی آن به‌خصوص با پرسیدن فقط یک سوال بسیار دشوار می‌شود. درعین‌حال فعالیت‌هایی مثل اختصاص زمان قابل‌توجه به کارهای داوطلبانه، عینی‌تر هستند که شاید به اوقات فراغت و رفاه مالی بیشتر نیاز داشته باشد و همین فعالیت‌ها می‌تواند به سبک زندگی سالم‌تر و سلامتی بیشتر بینجامد.





تاريخ : پنج شنبه 4 بهمن 1397برچسب:, | | نویسنده : مقدم |