امروزه، موتورسیکلت‌ها سریع‌تر و ایمن‌تر و راحت‌تر از همیشه هستند. درحقیقت، آنچه باعث می‌شود موتورسیکلت‌های امروزی سریع‌تر و ایمن‌تر و راحت‌تر عمل کنند، فناوری مدرن است. امروزه، هیچ‌کس برتریدوچرخه‌‌ی برقی، موتورسیکلت، موتورسیکلت الکتریکی، اسکوتر و سایر وسایل نقلیه‌ی موتوری بر کالسکه‌ی قدیمی را انکار نمی‌کند؛ اما درواقع در ۵ تا ۱۰ سال گذشته، بیش از همیشه پرش در فناوری‌های مرتبط با موتورسیکلت به‌چشم می‌خورد. در این مقاله، با برخی از پیشرفت‌های درخورتوجه موتورسیکلت‌های امروزی آشنا خواهیم شد. پس، بازومیت همراه باشید.

باله‌ی آیرودینامیکی 

مسابقات رایج موتوراسپرت از ابتدا تاکنون، باعث سرازیرشدن فناوری‌های مسابقه‌ای به موتورسیکلت‌های خیابانی و جاده‌ای شده‌اند. یکی از این فناوری‌ها، بالچه‌ها هستند که در محصولاتی مانند آپریلیا RSV4 RF LE و RSV4 1100 و دوکاتی Panigale V4 R و ام‌وی آگوستا Brutale Serie Oro دیده می‌شود. این فناوری آیرودینامیکی زمان زیادی نیست که از موتوجی‌پی (MotoGP) وارد دنیای موتورسیکلت‌های جاده‌ای شده است. البته، کارایی این فناوری برای افراد معمولی به‌منظور افزایش چسبندگی لاستیک‌ها جای بحث دارد؛ زیرا فناوری این‌چنینی برای عملکرد در سرعت‌های بسیار زیاد طراحی شده‌اند؛ اما اضافه‌کردن باله‌ی آیرودینامیکی به موتورسیکلت خیابانی ممکن است ازنظر زیبایی‌شناسی جذابیت زیادی داشته باشد.

کوئیک‌شیفتر

با نگاهی به اینترنت می‌توانید از مزایای کوئیک‌شیفتر یا تعویض دنده‌‌ی سریع مطلع شوید. این قابلیت اغلب می‌تواند بخشی از استرس موتورسوار را هنگام سواری کاهش دهد؛ اما تعویض دنده سریع ازجمله امکانات ضروری موتورسیکلت محسوب نمی‌شود یا حداقل تاکنون چنین نبوده است. این فناوری فقط در وضعیتی به‌کار می‌آید که فردی در پیست موتورسواری کند و تفاوت ثانیه‌ها برایش در حکم مرگ‌وزندگی باشد. لحظه‌ای را تصور کنید که اگر موتورسوار چندصدم ثانیه زودتر کلاچ را بگیرد یا کمی دیرتر گاز بدهد. این لحظات می‌تواند تفاوت زیادی درنتیجه‌ی تلاش‌هایش ایجاد کند و اینجا است که فناوری کوئیک‌شیفتر واقعا کارآمد نشان می‌دهد. البته، این فناوری برای موتورسواران خیابانی نیز عالی هستند؛ به‌خصوص اگر در ترافیک گیر کرده باشند و بخواهند خیلی سریع دنده را تعویض کنند و به حرکت ادامه دهند. این فناوری فقط برای موتورسیکلت‌های لوکس به‌کار برده نمی‌شود؛ بلکه در برخی مدل‌های معمولی نیز، گاهی اوقات با دریافت کمی هزینه‌ی بیشتر مشاهده می‌شود. 

شروع حرکت در سربالایی 

اگر تاکنون موتورسیکلت سنگین را نرانده‌اید یا تا‌به‌حال با مسافری پشت سرتان در مسیر سربالایی موتورسواری نکرده‌اید، اهمیت فناوری کمکی حرکت در سربالایی را خیلی خوب درک می‌کنید. تصور کنید سرنشین عقب پشت‌سر شما نشسته و در مسیر سربالایی ناگهان توقف می‌کنید و برای لحظاتی موتورسیکلت را نگه می‌دارید. وقتی بخواهید دوباره شروع به حرکت کنید، به تجربه‌ی زیادی برای مدیریت ترمز عقب و گاز و کلاچ وجود نیاز دارد و ممکن است چنین چیزی را تاکنون تجربه کرده باشید. در این وضعیت، اگر موتورسوار تجربه نداشته باشد، مجبور می‌شود سرنشین را پیاده و موتورسیکلت را روشن کند؛ حتی ممکن است بخشی از مسیر را نیز بدون سرنشین طی کند. برای جلوگیری از چنین صحنه‌هایی، سیستم Hill-start توصیه شده و استفاده از آن می‌تواند بسیار ارزشمند باشد. این فناوری در برخی مدل‌های تورینگ دردسترس هستند و گاهی مطابق سلیقه‌ی سازنده در مدل‌های خاصی استفاده می‌شوند. درحقیقت، این دستیار ترمز عقب را برای موتورسوار نگه می‌دارند و به‌آرامی با آزادکردن کلاچ، دور پیشرانه را افزایش می‌دهند تا موتورسیکلت به‌راحتی بتواند پس از توقف شروع به حرکت کند.

سوپرشارژر کاوازاکی H2

اضافه‌کردن سوپرشارژر به موتورسیکلت تولیدی، نوآوری فنی خیلی بزرگی نیست. بااین‌حال در سیستم پرخوران، به استفاده از اینترکولر نیاز است. باوجوداین، کاوازاکی در موتورسیکلت سری H2 از سوپرشارژری بهره می‌برد که مانند سیستم‌های متداول اینترکولر ندارد. کاوازاکی می‌گوید پیشرانه و اینترکولر را با همدیگر و به‌صورت یک واحد یکپارچه با بهره‌وری حرارتی بهینه طراحی کرده است. گفتنی است در ساخت این سیستم از قطعات و اجزای تقویت‌شده به‌کار رفته است.

در مدل‌های کاوازاکی H2 و H2R، نسبت تراکم پیشرانه تا ۸.۳:۱ کاهش یافته تا احتمال انفجار زودرس کاهش یابد. در مدل مخصوص تورینگ کاوازاکی H2 SX نیز تغییرات عمده‌ای را شاهد هستیم که از آن جمله، می‌توان به افزایش نسبت تراکم تا ۱۱.۲:۱ بدون نیاز به اینترکولر اشاره کرد. این مدل همچنین، ضمانت‌نامه‌ی ۱۲ ماهه دارد. کاوازاکی جزئیات دقیق و جامعی درباره‌ی چگونگی ساخت موتورسیکلتی همراه‌با سوپرشارژر و نسبت تراکم درخورتوجه بدون نیاز به اینترکولر منتشر نکرده، اما این موتورسیکلت می‌تواند در شرایط رانندگی خیابانی دوام بیاورد.

سیستم‌های رابط کاربری پیشرفته

این روزها تقریبا‌ تمام افراد وسایل بسیار پیشرفته‌ای در جیب خود محل می‌کنند. بله، بیشتر افراد گوشی هوشمند دارند و فناوری روز به‌حدی پیشرفت کرده که قابلیت‌های فراوانی برای کاربران به‌وجود می‌آورد. شاید هیچ فردی ۲۰ سال پیش تصور نمی‌کرد چنین فناوری روزی علاوه‌بر مزایای مخابراتی، وارد دنیای موتورسیکلت هم شود و در صفحه‌نمایش محصولات موتوری قرار بگیرد. هارلی دیویدسن، ایندین، بی‌ام‌و و دوکاتی فقط تعدادی از شرکت‌هایی هستند که از نمایشگر دیجیتال و هوشمند برای محصولات خود استفاده می‌کنند. امکانات این نمایشگرها حتی تا تماشای فیلم‌های باکیفیت، صفحه‌نمایش لمسی، اتصال بلوتوث، سازگاری با اپل کارپلی و اندروید اتو و سایر قابلیت‌های جذاب افزایش یافته است. 

زمان‌بندی متغیر سوپاپ

هدف نهایی برای پیشرانه‌های احتراق‌داخلی این است که قدرت زیادی در سراسر محدوده‌ی دور داشته باشند؛ اما طراحی پیشرانه محدودیت‌هایی دارد و قدرت فراوان به‌منزله‌ی هزینه‌ی بیشتر است و برعکس. بااین‌حال، مهندسانخودرو افرادی خلاق هستند و با روش‌هایی توانستند بر این محدودیت‌ها غلبه کنند: زمان‌بندی متغیر سوپاپ. در این طرح، نقاط باز‌و‌بسته‌‌شدن سوپاپ‌ها باتوجه‌به نیاز پیشرانه تغییر می‌کند و کارایی درخورتوجهی درمقایسه‌با سیستم‌های زمان‌بندی ثابت سوپاپ دارد. البته، فناوری VVT خیلی جدید نیست و از چند سال پیش تاکنون، در برخی مدل‌های تولیدی وارد بازار شده است؛ اما مسئله‌ی ساخت سیستمی سبک و جمع‌وجور و ساده برای استفاده در موتورسیکلت باعث شد شرکت‌هایی مانند کاوازاکی، دوکاتی، سوزوکی، بی‌ام‌و و هوندا از این تکنولوژی در برخی مدل‌هایشان استفاده کنند. هرچند روش آن‌ها درمقایسه‌با یکدیگر کمی متفاوت به‌نظر می‌رسد، اساس کار آن‌ها یکسان است و نتیجه‌ی نهایی، یعنی افزایش قدرت، به‌دست می‌آید و موتورسواری را لذت‌بخش‌تر می‌کند. 

کروزکنترل 

یکی از طرح‌هایی که از دنیای خودرو به حوزه‌‌ی موتورسیکلت وارد شده، کروزکنترل است. موتورسوارانی که قصد دارند مسیرهای طولانی و مستقیم را طی کنند، از اختراع این فناوری بسیار سپاسگزار هستند؛ اما این فناوری در موتورسیکلت‌های مجهز به گاز سیمی کاربرد ندارد و کابل فیزیکی نمی‌تواند باز‌و‌بسته‌کردن دریچه‌ی گاز را کنترل کند؛ درنتیجه از کامپیوتر برای کنترل گاز استفاده می‌شود. مزیت چنین طرحی می‌تواند استراحت دست‌های موتورسوار باشد تا بتواند با خیال راحت از موتورسواری لذت کافی ببرد. در این حالت، موتورسوار فقط سرعت مدنظر را تنظیم می‌کند و دست‌ها را از روی گاز برمی‌دارد تا موتورسیکلت با سرعت دلخواه به حرکت ادامه دهد. یکی از مدل‌های جدیدی که با این فناوری عرضه شده، ایندین FTR1200 است. دوکاتی نیز قصد دارد تا سال ۲۰۲۰، این فناوری را در محصولاتش به‌کار گیرد، درحالی‌که KTM قول سال ۲۰۲۱ را برای عرضه‌ی این فناوری داده است. 

برنامه‌های کاربردی تلفن‌همراه

این روزها استفاده از اپلیکشن‌های گوشی هوشمند بسیار رواج یافته و تقریبا‌ برای هر کاری، برنامه‌ی کاربردی خاصی وجود دارد. این ابزارهای قدرتمند راه خود را به دنیای موتورسیکلت نیز بازکرده‌اند و علاقه‌مندان می‌توانند با دانلود اپلیکیشن‌های موجود، کارهای جالبی روی موتورسیکلت خود انجام دهند. به‌عنوان مثال، یکی از این قابلیت‌ها سیستم کنترل سواری اپریلیا (APRC Aprilia) است که با استفاده از برنامه‌ی گوشی هوشمند همراه‌با GPS، موقعیت موتورسیکلت را در پیست تعیین و تنظیمات سیستم کنترل چسبندگی را در گوشه‌های خاصی از پیست تنظیم می‌کند. شرکت Zero Motorcycles نیز با اپلیکیشن خود به کاربران اجازه می‌دهد قدرت خروجی و سطح عملکرد ترمز بازیابی‌کننده را کنترل و وضعیت کلی موتورسیکلت را ازطریق همان برنامه مشاهده و بررسی کنند.یاماها نیز از این برنامه‌های کاربردی بهره می‌برد و برنامه‌ی Y-TRAC برای جمع‌آوری داده‌های موتورسیکلت R1M طراحی شده است. این موتورسواران می‌توانند هر نوع مداخله‌ را در برنامه مشاهده کنند. همچنین، یاماها این فناوری را به دنیای موتورکراس گسترش داده و از اپلیکیشنی برای تنظیم YZ450F بهره می‌برد.

جعبه‌دنده‌ی دوکلاچه‌ی هوندا 

موتورسواران درباره‌ی احساس خود به جعبه‌دنده‌ی دوکلاچه‌ی (DCT) هوندا به ۲ دسته تقسیم می‌شوند: برخی عاشق فشاردادن یک دکمه هستند و برخی دیگر نمی‌توانند بدون اهرم کلاچ زندگی کنند. مهم نیست به کدام دسته تعلق دارید، این فناوری در‌عین سادگی نسبی‌اش برای همه جذابیت دارد. همان‌طورکه از نام این سیستم برمی‌آید، سیستم دوکلاچه ۲ کلاچ دارد که یکی برای دنده‌های فرد و دیگری برای دنده‌های زوج به‌کار می‌رود و فقط با فشاردادن یک دکمه، تعویض دنده را آنی انجام می‌دهد. این فناوری در برخی مدل‌های هوندا ازجمله Africa Twin یا NC750X یا Gold Wing استفاده می‌شود.

سیستم تعلیق الکترونیکی

مشابه پیشرانه‌های احتراق‌داخلی، تعلیق موتورسیکلت نیز به سازگاری با محدودیت‌های مختلف نیاز دارد. سواری راحت در جاده معمولا به‌معنی تنظیمات نرم سیستم تعلیق برای غلبه بر دست‌انداز است که در مسیرهای ناهموار، موتورسوار را آزار می‌دهند. با راه‌اندازی فناوری تعلیق الکترونیکی، اکنون می‌توان در موتورسیکلت‌های خیابانی و پیست سواری راحت را شاهد بود. این سیستم از حسگرهایی بهره می‌برد که چندبار در ثانیه اطلاعاتش را به ECU انتقال می‌دهند و طبق تنظیمات از‌پیش تعیین‌شده، فشردگی و کشیدگی کمک‌فنر را به‌صورت الکترونیکی تنظیم می‌کنند. البته، فعلا نمی‌توان فنرها را به‌صورت الکترونیکی تنظیم کرد یا اینکه حداقل چنین امکانی وجود ندارد؛ بنابراین، تعلیق الکترونیکی فقط می‌تواند کیفیت کلی سواری با موتورسیکلت را تحت‌تأثیر قرار دهد.  

واحد اندازه‌گیری اینرسی

یکی از نوآوری‌های بزرگ‌ دو دهه‌ی گذشته درزمینه‌ی موتورسیکلت، واحد اندازه‌گیری اینرسی (IMU) است. این سیستم ازطریق حسگرهای ژیروسکوپ و شتاب‌سنج در ارتباط با حسگرهای مختلف دیگر، بر موقعیت و وضعیت موتورسیکلت نظارت می‌کند تا این وسیله سریع‌تر و ایمن‌تر شود. موتورسواران از این فناوری برای ترمز ABS در پیچیدن، کنترل کشش پیش‌بینی‌کننده، کنترل لغزش، کنترل حالت تک‌چرخ و کنترل شروع به حرکت استفاده می‌کنند. بدون IMU چنین قابلیت‌هایی امکان‌پذیر نیستند یا حداقل با مشکل روبه‌رو خواهند بود. البته، این فناوری در آینده با رشد و توسعه می‌تواند باعث پیشرفت‌های بیشتری درزمینه‌ی تولید موتورسیکلت شود.