آلرژي؛ تهديد زندگي مدرن

 عطسه و قرمزي چشم، التهاب و سوزش پوست، متورم شدن قسمت‌هايي از بدن، خارش و حساسيت پوستي؛ اينها بعضي نشانه‌هاي شايع ابتلا به آلرژي است كه ميليون‌ها نفر در سطح دنيا و بويژه ساكنان كشورهاي توسعه يافته به آن مبتلا هستند.اگر سيستم ايمني بدن به هر علتي درست عمل نكند يا در ايفاي نقش خود براي حفظ سلامت و ايمني بدن زياده‌روي كند و عوامل خارجي را كه در شرايط عادي هيچ خطري براي سلامت بدن ندارد، هدف قرار دهد، فرد مستعد ابتلا به آلرژي مي‌شود. به عواملي كه بدن را هدف قرار مي‌دهد و منجر به بروز واكنش‌هاي آلرژي مي‌شود، اصطلاحا مواد آلرژي‌زا گفته مي‌شود. مواد آلرژي‌زا طيف وسيعي از مواد مختلف ـ از گرده گل ها، قارچ‌هاي گياهي تا ذرات گرد و غبار موجود در هوا ـ را دربر مي‌گيرد. در سال‌هاي اخير، شمار مبتلايان آلرژي در كشورهاي توسعه يافته افزايش يافته است. به گفته متخصصان، مهم‌ترين علت شيوع آلرژي رعايت بيش از اندازه بهداشت فردي و عمومي است. در اين جوامع، بدن از سنين كودكي در معرض آلودگي قرار نمي‌گيرد تا سيستم ايمني تقويت شود. در چنين شرايطي هر ماده خارجي حتي اگر مضر هم نباشد، زمينه‌ساز بروز واكنش آلرژيك است. به محض اين‌كه بدن براي نخستين بار در معرض عوامل آلرژي‌زا قرار گيرد، از خود واكنش نشان مي‌دهد. دفعات بعدي نشانه‌هاي واكنش آلرژيك نمايان مي‌شود كه مي‌تواند طيف وسيعي از علائم ـ از خارش‌هاي پوستي تا مشكلات تنفسي ـ را به همراه داشته باشد. واكنش‌هاي آلرژيك در افراد مختلف متفاوت است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مواد آلرژي‌زا مي‌تواند ازطريق ريه، چشم، هرگونه خراش يا بريدگي در سطح پوست و همچنين غشاءهاي مخاطي به بدن راه يابد. آنتي‌بادي‌هايي كه به عنوان حسگر‌هاي اختصاصي سيستم ايمني بدن عمل مي‌كنند، به سطح Mast Cell‌ها كه نوعي سلول خوني هستند، مي‌چسبند. اين گروه از سلول‌هاي خوني در دستگاه تنفس و گوارش ـ‌كه محل اصلي ورود مواد آلرژي‌زاست ـ به وفور يافت مي‌شود. هنگام مواجهه با مواد آلرژي‌زا آنتي‌بادي‌ها به مولكول‌هاي پروتئيني مواد آلرژي زا متصل مي‌شوند. اگر تعداد آنتي‌بادي‌ها در بدن كافي باشد، به عنوان سيستم اعلام خطر عمل مي‌كند و سلول‌هاي خوني را كه وظيفه حفاظت از دستگاه گوارش و تنفس را بر عهده دارد، از خطر ورود عوامل آلرژي‌زا به بدن آگاه مي‌سازد. حضور مواد آلرژي‌زا موجب مي‌شود، سلول‌هاي خوني محافظ كه در واكنش به عوامل بيماري زا از بدن دفاع مي‌كند، منفجر شوند و مواد شيميايي را براي از بين بردن مواد آلرژي‌زا ترشح كنند. هيستامين و اينتر لوكين از جمله مواد شيميايي آزاد شده است كه مي‌توان آنها را عامل اصلي بروز اين علائم در بدن به حساب آورد. با آزاد شدن مواد شيميايي مختلف در واكنش به مواد آلرژي‌زا مجموعه‌اي از علائم مختلف در بدن فرد نمايان مي‌شود كه بعضي از اين علائم بلافاصله ظاهر مي‌شود و بعضي ديگر ممكن است با چند ساعت تاخير بروز پيدا كند. تركيباتي مانند پروستاگلاندين‌ها، هيستامين و ليكوترين‌ها روي پايانه‌هاي عصبي اثر مي‌گذارد و موجب خارش سطح پوست مي‌شود. اين تركيبات مي‌توانند فشار خون و انقباض عضلاني را نيز تحت تاثير خود قرار دهند. سيتوكينزو كموكينز از ديگر تركيبات شيميايي آزاد‌شده در واكنش‌هاي آلرژيك است كه بتدريج به بافت‌هاي گوارشي و تنفسي آسيب مي‌رساند و موجب اختلال در عملكرد سيستم تنفسي و تنگي نفس مي‌شود.





تاريخ : جمعه 26 آبان 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |