پس از گذشت بیش از دو دهه از شروع ساخت تلسکوپ فضایی جیمز وب، مهندسان سرانجام آخرین قطعات رصدخانه‌ی مداری ناسا را مونتاژ کردند.

 

مقام‌های ناسا اعلام كردند مهندسان تیم جیمز وب دو نیمه‌ی تلسکوپ فضایی ۹.۷ میلیارد دلاری جیمز وب را کاملا مونتاژ کرده‌اند. ناسا این خبر را پنجشنبه‌ی گذشته اعلام کرد. ساخت تلسکوپ فضایی جیمز وب (JWST) از زمان شروع پروژه در سال ۱۹۹۶ تاکنون، همواره به‌دلایل فنی و مالی با تأخیرهای زیادی مواجه شده است؛ اما مقام‌های ناسا اعلام کردند، این رصدخانه‌ی باشکوه سرانجام کاملا مونتاژ شده است. رصدخانه‌ی فضایی مذکور در تأسیسات شرکت هوافضایی نورثروپ گرومن در شهر ردوندو بیچ کالیفرنیا مونتاژ شد و مهندسان این شرکت به‌تازگی با موفقیت هر دو نیمه‌ی جیمز وب، تلسکوپ و آینه‌ها و سپر نوری بزرگ و فضاپیما را به‌هم متصل کردند.

بیل اوکس، مدیر پروژه‌ی جیمز وب از مرکز پروازهای فضایی گادرد ناسا، در بیانیه‌ای اعلام کرد:

مونتاژ تلسکوپ و ابزارهای علمی و سپر نوری و فضاپیمای آن در قالب رصدخانه‌ی کامل، دستاورد بی‌نظیری برای کل تیم پروژه جیمز وب است. این نقطه‌ی عطف نمایانگر تلاش‌های هزاران نفری است که بیش از ۲۰ سال در ناسا، آژانس فضایی اروپا،‌ آژانس فضایی کانادا، شرکت نورثروپ گرومن و سایر همکاران ما از شرکت‌های صنعتی و دانشگاهی مشغول به کار بودند.  

جیمز وب از مدت‌ها پیش قرار است جانشین تلسکوپ فضایی هابل شود؛ اما به‌دلیل کمبود بودجه و مشکلات فنی چندین‌بار پرتابش به‌تعویق افتاده است. جیمز وب در اصل قرار بود سال ۲۰۰۷ به فضا فرستاده شود. هابل که در سال ۱۹۹۰ به فضا فرستاد شد، اکنون به پایان مأموریت خود رسیده است. آخرین مأموریت موفق این تلسکوپ فضایی به سال ۲۰۰۹ برمی‌گردد و از آن زمان، هابل دچار مشکلات فنی فراوانی شده و تاکنون سه ژیروسکوپ از ۶ ژیروسکوپ آن از کار افتادند.

تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا

تلسکوپ فضایی جیمز وب ناسا اولین‌بار در تأسیسات شرکت نورثروپ گرومن در شهر ردوندو بیچ کالیفرنیا به‌صورت کامل مونتاژ شد.

تلسکوپ فضایی جیمز وب قرار است مارس ۲۰۲۱ (اسفند ۱۳۹۹) به فضا فرستاده شود. با توجه به پیشرفت‌های اخیر، به‌نظر می‌رسد جیمز بتواند به این زمان‌بندی تعیین‌شده برسد.

گرگوری رابینسون، مدیر برنامه‌ی جیمز وب از مرکز فرماندهی ناسا در واشینگتن، نیز در این باره گفت:

اینکه می‌بینیم تمامی تجهیزات جیمز وب سرانجام برای اولین‌بار روی‌هم سوار شدند و به‌صورت رصدخانه‌ی مجزا درآمدند، بسیار هیجان‌انگیز است. تیم مهندسی قدم بزرگی برداشته و به‌زودی خواهیم توانست نماهای شگفت‌انگیزی از جهان را مشاهده کنیم.  

قطر آینه‌ی تلسکوپ فضایی جیمز وب ۶.۵ متر و قطر آن ۲.۴ متر آینه‌ی تلسکوپ هابل است. علاوه‌بر‌این، تلسکوپ فضایی جیمز وب آسمان را با طول موج‌های نسبتا متفاوت و طولانی‌تری از مرئی تا مادون قرمز میانه در مقایسه با تلسکوپ هابل رصد خواهد کرد. قابلیت‌های هابل از اشعه‌ی فرابنفش تا مادون قرمز نزدیک است؛ بنابراین، تلسکوپ فضایی جیمز وب می‌تواند مسافت‌های طولانی‌تری را در آسمان رصد کند. جیمز وب با تجهیزات بسیار پیشرفته‌ی خود می‌تواند قابلیت اکتشافات فضایی را به سطح کاملا تازه‌ای برساند. درواقع، حساسیت نوری تلسکوپ فضایی جیمز وب به‌حدی است که می‌تواند یک کرم شب‌تاب را از فاصله‌ی یک‌میلیون کیلومتری رصد کند.

تلسکوپ فضایی جیمز وب نیز مانند هابل باید بسیار سرد نگه داشته شود تا بتواند طول موج‌های مادون قرمز را مشاهده کند؛ به‌ همین دلیل، این تلسکوپ از سپر نوری بزرگ پنج‌لایه‌ای برای جلوگیری از برخورد نور و حرارت بهره می‌برد. قدم بعدی برای تیم وب جیمز، اتصال کامل این سپر نوری بزرگ خواهد بود که در سال ۲۰۱۷ با مشکلات فنی مواجه شد. در آن زمان، مهندسان متوجه چندین پارگی در ورقه‌های پلی‌آمید روکش‌شده با سیلیکون و آلومینیوم شدند که بعدا در تحقیقات، این پارگی‌ها به خطاهای تکنسین‌ها نسبت داده شد. سپر نوری از آن زمان مانند سایر اجزای تلسکوپ فضایی به‌صورت جداگانه آزمایش شده است. اکنون قرار است تا زمان پرتاب، تلسکوپ فضایی جیمز در محیط آزمایشی به‌صورت کاملا مونتاژشده به‌دقت آزمایش شود تا کوچک‌ترین نقایص آن قبل از فرستاده‌شدن به فضا رفع شود.

 

وقتی تلسکوپ فضایی جیمز به فضا فرستاد شود، به بزرگ‌ترین و قدرتمندترین و پیچیده‌ترین رصدخانه‌‌ی فضایی تبدیل می‌شود که تاکنون به فضا فرستاده شده است. جیمز وب با ظرفیت نوری هفت‌برابر هابل و توانایی تصویربرداری مادون قرمز، دانشمندان را امیدوار کرده است بتوانند نماهای تازه‌ای از برخی از دور‌ترین اجسام جهان در دوردست‌ها را رصد کنند و به برخی از اسرار جهان هستی، ازجمله نحوه‌ی شکل‌گیری نخستین ستارگان و کهکشان‌های عالم درحدود ۱۳.۵ میلیارد سال قبل پاسخ دهند.

ناگفته نماند تا قبل از اینکه جیمز وب به فضا فرستاده شود، باید آزمایش‌های بیشتری در محیط‌های شبیه‌سازی‌شده پشت‌سر بگذارد. درواقع، بهتر است اگر مشکل فنی وجود دارد، اینجا روی زمین رفع شود تا اینکه بعدا در فاصله‌ی ۱.۵ میلیون کیلومتری زمین رخ دهد؛ فاصله‌ای که تلکسوپ فضایی قرار است در آن مستقر شود.





تاريخ : شنبه 9 شهريور 1398برچسب:, | | نویسنده : مقدم |