چرا پاي پنگوئن‌ها در سرما يخ نمي‌زند؟
پنگوئن‌ها پرندگاني هستند كه بر خلاف ديگر همگروهانشان، قدرت پرواز ندارند. اين گروه از پرندگان ساكن نواحي سردسيري نيمكره جنوبي زمين و بويژه قطب جنوب هستند. اين پرنده بر خلاف پرندگان ديگر هرگز در زمين‌هاي خشك قدم نمي‌گذارد و تمام عمرش را در دريا يا روي يخ‌هاي قطب جنوب سپري مي‌كند.پاهاي پنگوئن شبيه به پاهاي اردك است و با توجه به ساختار آن مي‌تواند براي شنا كردن از پاهايش استفاده كند. علاوه بر اين، پنگوئن قطبي مي‌تواند به كمك پاهايش و براحتي روي برف و يخ راه برود. اما ممكن است اين سوال برايتان مطرح شود كه چرا پاهاي پنگوئن يخ نمي‌زند؟اگرچه اين موجود مدام روي برف و يخ راه مي‌رود، اما هيچ‌گاه پاهايش يخ نمي‌زند. در حقيقت مكانيسمي در بدن اين پرنده وجود دارد كه مانع از يخ زدن پاهايش مي‌شود و اين مكانيسم همان چگونگي گردش خون در بدن پنگوئن است.سيستم گردش خون در پاها و انگشتان پاهاي پنگوئن به گونه‌اي تكامل يافته كه از دست دادن گرماي بدن اين پرنده را تا حد امكان كاهش داده و به حداقل مي‌رساند و به اين ترتيب در حالي كه پنگوئن روي برف و يخ در حال راه رفتن است، دماي پاهايش به اندازه‌اي است كه از يخ زدن پاها ممانعت به عمل مي‌آورد.در هواي سرد گردش خون در پاهاي پنگوئن محدود مي‌شود و به اين ترتيب دماي پاها به​‌رغم سرماي هوا كاهش نمي‌يابد. در حقيقت انسان‌ها نيز مي‌توانند از روش مشابهي براي جلوگيري از يخ زدن دست‌ها و پاهايشان در روزهاي سرد استفاده كنند. اگر دقت كرده باشيد، در هواي سرد رنگ دست‌ها سفيدتر مي‌شود. تغيير رنگ دست و سفيدتر شدن آن به اين علت است كه خونرساني به دست براي مقابله با سرما كاهش مي‌يابد.علاوه بر اين، قسمت بالاي پا در اين گروه از پرندگان مانند يك مبدل حرارتي طبيعي عمل مي‌كند و به عبارت ديگر در مسير خونرساني به انگشتان، دماي خوني را كه از بدن به پاها منتقل مي‌شود، كاهش مي‌دهد و در مقابل در مسير برگشت، دماي خوني را كه از پاها به بدن برگردانده مي‌شود ، افزايش مي‌دهد. عروق و رگ‌هاي خوني در پاهاي پرندگان ساختار درهم پيچيده و منحصر به فردي دارد كه در جلوگيري از يخ‌زدگي پا نقش بسيار مهمي دارد. به اين ترتيب خوني كه از طريق سيستم خونرساني به پا مي‌رسد از قبل فرآيند كاهش دما را پشت سر گذاشته است و در نتيجه در اين قسمت از بدن يعني پا دماي زيادي را از دست نمي‌دهد. با كنترل جريان خون دماي پاها به يك يا 2 درجه بالاتر از دماي انجماد مي‌رسد و پاها هنگام راه رفتن روي برف و يخ دماي كمتري را از دست مي‌دهند.




تاريخ : شنبه 16 ارديبهشت 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |