وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح محصولات دفاعی گسترده ای را پس از پیروزی انقلاب اسلامی طراحی و تولید کرده است.
ساخت و تحویل انواع موشک های بالستیک، تحویل انبوه موشک های سطح به دریا، تولید انواع خودروهای تاکتیکی، طراحی و ساخت موشک های ضد زره پیشرفته و طراحی و ساخت جنگنده ها و هواپیماهای بدون سرنشین از جمله این دستاوردهاست.
یکی از محصولاتی که وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح بر روی آن تاکید ویژه ای داشته تا عملیاتی شود؛ جنگنده "قاهر 313 " است.
**جنگنده قاهر 313 چه ویژگی هایی دارد؟
" قاهر" یک هواپیمای پشتیبانی نزدیک و یک جنگنده سبک نظامی و آموزشی است که نمونههای کوچکتر آن قبلا ساخته شده و به پرواز درآمده و امروز نمونه یک به یک آن در مراحل پایانی ساخت است.

اين هواپيماي جديد با طراحي رادار گريز که یکبار روی يک سکو در آشيانه نشان داده شده دارای سطح مقطع راداری بسيار کم است. این جنگنده با تجهيزات پيشرفته ساخته شده و به سامانه های الکترو اَويونيک پيشرفته مجهز است.
با توجه به ابعاد هواپیما که طول آن کمتر از 16 متر تخمین زده میشود، محفظه حمل جنگافزار آن میتواند دست کم دو بمب 2هزار پوندی یا تعداد بیشتری بمبهای کوچک نقطه زن هدایتشونده، یا دست کم 6 موشک هوا به هوا در رده R-73 یا PL-12 را در خود جای دهد.
کانوپی بسیار بزرگ این هواپیما منجر به ایجاد دید عالی و 360 درجه به اطراف میشود که برای پروازهای ارتفاع پائین لازم است و البته در مأموریتهای تهاجم زمینی بسیار کمک کرده و در نبرد هوایی نزدیک هم بسیار مفید است.
سایت میلیتاری فکتوری (Military Factory) با اشاره به جنگنده "قاهره 313" نوشت: ایران یک جنگنده بومی به کمک صنایع نظامی خود از جمله "قدس"، "هسا"، "پنها"، "صها" و ... را ساخته است که این یک جنگنده استیلز (با توانایی رادار گریزی) است.


این سایت ادامه داد: این جنگنده با طول بیش از 15 متر، عرض 8 متر، وزن کلی 9000 کیلوگرم با سرعت 1500 کیلومتر بر ساعت، با موتور "توربوفان" است.
**جنگنده قاهر چه تسلیحاتی را حمل می کند؟
سایت میلیتاری فکتوری (Military Factory) تصریح کرد: تسلیحات این جنگنده بمبهای هدایت شونده 500 تا 1000 کیلوگرمی "او آر 6 " و موشکهای هوا به هوا (کلاسهای مختلف بسته به نوع استفاده) خواهد بود.
سردار سرتیپ حسین دهقان وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درخصوص آخرین وضعیت پروژه ساخت جنگنده بومی قاهر می گوید: این جنگنده روی باند آمده و حرکت میکند و تستهای پروازی آن نیز در سال آینده انجام میشود.
وزیر دفاع ادامه داد: کار ساخت قاهر تمام شده است و آماده تستهای مختلف است که اولین تست آن روشن کردن موتور و روی باند آمدن آن است.
کارشناسان نظامی غربی مدعی هستند که قاهر-۳۱۳ شباهت مبهمی با هواپیمای آزمایشی بوئینگ برد آو پری (Boeing Bird of Prey) دارد که برای تستهای پنهانکاری ساخته شده بود.
شبکه فاکس نيوز درباره ساز و کار ساخت جنگنده قاهر 313 می گوید: همه مراحل طراحي و ساخت جنگنده قاهر 313 را دانشمندان و متخصصان ايرانی انجام دادند.
خبرگزاری اسپونیک روسیه در گزارشی به معرفی جنگنده های در حال توسعه و عملیاتی نسل 5 جهان پرداخته است. در این گزارش، طرح جنگنده قاهر 313 نیز به عنوان یک جنگنده نسل 5 اعلام کرده است.
صدای روسیه در گزارشی درباره جنگنده قاهر 313 می گوید: اين جنگنده هم تراز با جنگنده "اف 18 " آمريکا است.

برخی تحلیلگران نظامی مدعی هستند که جنگنده "قاهر 313" شباهت به جنگنده "F18" دارد که برای ماموریتهای تهاجمی و جنگهای هوا به هوا کاربرد دارد.
البته توان عملیاتی "قاهر 313 " در توان هجومی پرواز در ارتفاع پست، رادارگریزی، مقابله هوا به هوا با اهداف متخاصم و سرعت عمل بالا است. البته برخی رسانههای بیگانه تلاش میکنند این جنگنده را کپی جلوه دهند و یا به طور کامل ساخت آن را زیرسوال میبرند که در پاسخ باید پروازهای "صاعقه" و "آذرخش" را مثال زد.
این جنگنده پیشرفته با مشخصات ظاهری منحصر به فرد دارای سطح مقطع راداری بسیار کم و همچنین قابلیت انجام عملیات پروازی در ارتفاع پست است.
تلفیق حضور جنگنده های پیشرفته و توانمندی خلبانان مومن و انقلابی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران موجبات تثبیت اقتدار هوایی را در آسمان به فراهم می کند.
؛ معماری و موقعیت هتل ها نقش تعیین کننده ای در منحصربه فرد و خاص بودن آنها دارد. بنابراین شکل و ساختار باعث جذابیت هتل ها می شود. هتل های بسیاری با معماری، طراحی و شکل و شمایل عجیب در دنیا وجود دارند که بازدید و اقامت در آنها خالی از لطف نیست. تصور یک شب اقامت رویایی در اتاقکی زیرآب، خوابیدن روی تختی در دل جنگل یا گذراندن شبی فراموش نشدنی در هتلی لوکس، همه تجربیات شگفت انگیزی را برای تان رقم می زند.









از خودروی جدید اسپایکر (Spyker) با نام C8 پریلیتور (C8 Preliator) در نمایشگاه خودروی ژنو ۲۰۱۷ رونمایی شد. این خودرو از یک پیشرانهی هشت سیلندر خورجینی متعلق به کوینیگزگ (Koenigsegg) با توان ۵۹۲۲ اسب بخار بهره میبرد. این پیشرانهی جدید ۵ لیتری تنفس طبیعی جایگزین نمونهی ۴.۲ لیتری آئودی شده است که در مدل سال پیش استفاده میشد. پیشرانهی جدید قابلیت تولید گشتاوری معادل ۶۰۰ نیوتونمتر دارد و برای آن یک جعبهدندهی دستی در نظر گرفته شده است.
وزن مدل ۲۰۱۶ خودروی سی۸ پریلیتور در حدود ۱۳۵۰ کیلوگرم است. این خودرو در مدت زمان ۳.۷ ثانیه از سکون به ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت میرسد و حداکثر سرعت آن نیز ۳۲۰ کیلومتر بر ساعت اعلام شده است. با این که مدل جدیدتر Spyker 2017 با پیشرانهی بزرگتری تولید شده، وزن بیشتری نسبت به نمونهی قبلی خواهد داشت؛ اما مطمئنا عملکرد هر دو مدل کوپه و اسپایدر آن نیز بهبود یافته است، البته این موضوع هنوز به صورت رسمی اعلام نشده است.
آخرین مدل اسپایکر در کابین خود از روکش و سوییچهای آلومینیومی بهره میبرد و همچنین از چرم دستدوز نیز در آن استفاده شده است. مدل اسپایدر مجهز به سقف تاشوی برقی است. ویکتور مولر (Victor Muller)، مدیرعامل اسپایکر در که در نمایشگاه خودروی ژنو حضور دارد، در این باره چنین گفته است:
این بزرگترین پیشرفت تکنولوژیک اسپایکر از زمان تاسیس آن در سال ۲۰۰۰ است. من همیشه تکنولوژی بالای توسعه داده شده توسط کریستین ون کوینیگزگ (Christian von Koenigsegg) و تیمش در خلق پیچیدهترین پیشرانهها و خودروها را تحسین کردهام. من مطمئن هستم که مشتریان ما از بهبود عملکرد C8 Preliator شگفتزده خواهند شد.
همچنین کریستین ون کوینیگزگ، موسس و مدیر عامل کوینیگزگ در ادامه اضافه کرد:
کار کردن با شرکت اسپایکر در خصوص تولید موتور اختصاصی برای خودروهای دستساز، لوکس و اسپرت این شرکت برای ما مایهی مباهات است. در خصوص عملکرد این خودرو باید بگویم که پیشرانهی سبک، قدرتمند و چابک ما میتواند تجربهی رانندگی با Preliator را دگرگون کند.
در مورد قیمت خودروی پایه Preliator گفتنی است مشتریان برای خرید آن باید حداقل ۳۰۰ هزار یورو بپردازند، البته مدل اسپایدر از این هم گرانتر است. تنها ۱۰۰ خودرو در محل کارخانهی این شرکت در بریتانیا ساخته خواهد شد. تولید این مدل از سال آینده شروع خواهد شد.
مولر پیش از معرفی مدلهای جدید گفته بود که این شرکت قصد دارد تا عملکرد خودروهای تولیدی آنها تا حد ممکن دست نخورده و خام باشد تا رانندگان بتوانند حس خالص رانندگی را تجربه کنند. او میگوید ساخت یک شاسیبلند الکتریکی در تضاد با این سیاست است، اما شنیدهها حاکی است که ممکن است در آینده تولید چنین خودروی در دستور کار شرکت اسپایکر قرار گیرد.
ساختار مغز تا چه اندازه با صفات و ویژگیهای روانی متفاوت مرتبط است؟ محققان بیمارستان عمومی ماساچوست توانستهاند با استفاده از یک روش جدید به نام مورفومتریسیتی (morphometricityy) به بررسی اختلالات ذهنی و رفتاری بپردازند. دکتر مرت آر سابونجو و همکارانش نام مورفومتریسیتی را از عبارت «تشریح نسبت تنوع فنوتیپی بهواسطهی ریختشناسی ماکروسکوپی مغزی» به دست آوردهاند. به عبارت دیگر، میزانی از شباهت رفتاری در میان افراد با مغزهای مشابه، مورفومتریسیتی نام دارد. مورفومتریسیتی تا حدی شبیه به مفهوم وراثت در ژنتیک است.
نویسندگان این مقاله با استفاده از نرمافزار FreeSurfer و تکنیک آماری مدلسازی اثرات ترکیبی خطی، به بررسی بیش از ۳۸۰۰ اسکن از ساختار مغز پرداختند. این ۳۸۰۰ اسکن مغزی از ۹ مطالعهی دیگر استخراج شده بود. تحلیل سابونجو و همکارانش بر اساس محاسبهی یک ماتریس همانی تشریحی (کالبدشکافی) (ASM) در مغز افراد انجام شد. ASM به معنی «شباهت مورفولوژیکی سراسری میان گروهی از افراد در یک نمونه» است. ASM ضرورتاً بیانگر چگونگی شباهت دو نفر به یکدیگر از نظر ساختار کلی مغز است. سابونجو در مرحلهی بعد دست به محاسبهی مورفومتریسیتی هر مشخصه از طریق مقایسهی شباهت ساختاری با شباهت رفتاری زد.
نتایج بهدستآمده نشان داد که بیماری آلزایمر با یک مقدار تخمینی بین ۰.۹۴ تا ۱۰۰، کاملاً مورفومتریک است (مقادیر ممکن بین صفر تا ۱ است). شیزوفرنی نسبتاً مورفومتریک بوده (مقدار ۰.۵۵) و اوتیسم با عدد ۰.۳۸۸ به مقدار خیلی کم مورفومتریک است. بیماری پارکینسون به طرز شگفتانگیزی دارای مقدار مورفومتریک ۰.۲۰ است.
سایر ویژگیهای غیر بیماریزا، نظیر بهرهی هوشی (IQ) و میزان علم و دانش نیز بهشدت مورفومتریک بودند و ارقام بالای ۰.۸۰ را نشان دادند. در حقیقت IQ اندکی بیشتر از جنسیت مورفومتریک بود (بهرهی هوشی: ۰.۹۵، جنسیت: ۰.۹۳)، درحالیکه سن با عدد ۱ کاملاً مورفومتریک بهحساب میآمد.
نویسندگان مقاله به این نتیجه رسیدند:
در آستانهی عصری از مجموعهی دادهها در زمینهی ویژگیها و صفات شخصیتی در مقیاس وسیع در یک طیف فنوتیپی گسترده، مورفومتریسیتی در اولویتبندی و مشخص کردن فنوتیپهای رفتاری، شناختی و بالینی مبتنی بر ویژگیهای عصبی تشریحی، حیاتی است. بهعلاوه، این چهارچوب ارائهشده در تشریح پایهی عملکردی، مورفولوژیکی و مولکولی صفات مختلف ضروری و موثر خواهد بود.
سابونجو میگوید:
این یک مقالهی مهم است؛ اما ما نباید در تفسیر مبالغهآمیز نتایج عجله کنیم. برای مثال، مورفومتریسیتی بالا که برای اختلالاتی چون اوتیسم و شیزوفرنی تخمین زده شده است و بهصراحت به زیرلایهی عصبی تشریحی این بیماریهای بالینی اشاره میکند، نمیتواند یک نظر قطعی باشد.
برای مثال دادههای شیزوفرنی در این مطالعه را در نظر بگیرید. اسکنهای MRI بهدستآمده از بستر دادهها، MCIC نام دارند. مشکل این است که ۸۶ درصد از بیماران این مطالعه از داروهای آنتی سایکوتیک (ضد بیماریهای روانی) استفاده میکنند که ممکن است بر ساختار مغز تأثیر خوب داشته باشد. ۲۹۹ درصد از بیماران شیزوفرنی نیز سابقهی سوءمصرف مواد مخدر و الکل را داشتهاند که میتواند بر مغز تأثیرگذار باشد. ازاینرو ما نمیتوانیم بگوییم که مورفومتریسیتی بالای شیزوفرنی، بهنوبهی خود ناشی از این سندروم یا قرارگیری در معرض مواد مختلف بوده است. ما نباید اینطور برداشت کنیم که مورفومتریسیتی بالا به معنی این است که ساختار مغز سبب یک رفتار بهخصوص میشود.
نویسندگان این مقاله میگویند که محاسبهی مورفومتریسیتی نیازمند اعتبارسنجی ضربدری که در یادگیری ماشینی برای اندازهگیری دقت پیشبینی به کار میرود، نیست. به این خاطر که متد آنها از تمامی مجموعهی دادهها برای ایجاد سازگاری در مدل و تخمین پارامترهای جزئی متغیر ناشناس بهره گرفته و مورفومتریسیتی بهنوبهی خود یک روش بدون تعصب و صادقانه است. ما ترجیح میدادیم که برخی از اعتبارسنجیها با محاسبهی مورفومتریسیتی یک رفتار به شکل تصادفی و یا تغییر (جایگشت) دادههای آن ویژگی اجرا میشد.
ویکیلیکس دو روز پیش اقدام به انتشار اسنادی کرد که به ادعای جولیان آسانژ، بنیانگذار وبسایت ویکیلیکس بزرگترین افشاگری صورت گرفته توسط این نهاد بر علیه آژانس جاسوسی آمریکا یا همان سیا است.
این اسناد که به افشای روشهای مورد استفاده توسط سیا برای نفوذ در انواع گجتهای دیجیتال پرداخته، بالغ بر ۸۳۷۸ صفحه است که از مجموع سه سال اول افشای اسناد و اطلاعات توسط ادوارد اسنودن بیشتر است. همانطور که اشاره کردیم در این اسناد به روشهای نفوذ در انواع گوشیهای هوشمند مبتنی بر انواع سیستمعاملها نظیر اندروید، ویندوز، لینوکس، iOS و حتی استفاده از تلویزیونهای هوشمند سامسونگ برای شنود اطلاعات اشاره شده است.
در ادامه به بیان ۵ رازی خواهیم پرداخت که در اسناد فاش شده تا این لحظه مشخص شده است.
۱. سیا قادر است تا علاوه بر نفوذ در گوشیهای اندرویدی و آیفون، تمام رایانهها را نیز هک کند
آژانس جاسوسی ایالات متحدهی آمریکا مجموعهی فعالیتهای متمرکزی را به کار بسته که نتیجهی آن توسعهی انواع بدافزارها برای جاسوسی از طیف گستردهای از گجتهای دیجیتالی است که مردم مورد استفاده قرار میدهد. این گجتها شامل انواع آیفون، گوشیهای هوشمند اندرویدی و رایانههای مبتنی بر سیستمعاملهای ویندوزی، لینوکس و macOS است.
در صورتی که نرمافزارهای مورد استفاده توسط سیا به اندازهای قدرتمند باشند که ویکیلیکس اشاره کرده، میتوان از طریق آن علاوه بر کنترل گجتها بدون دسترسی، آنها را خاموش یا روشن کرد. با توجه به اینکه ویکیلیکس مدعی شده که سیا چنین تواناییهایی دارد، میتوان تصور کرد که سازمان جاسوسی آمریکا حجم بزرگی از اطلاعات را همچون مکان کاربران، پیامهای ارسالی و دریافتی و تمام آنچه که را که میتوان از طریق دوربین و میکروفون این گجتها در اختیار داشت، در دسترس داشته است.
۲. قدرت جاسوسی سیا، قابلیتهای امن اپلیکیشنهایی نظیر سیگنال، تلگرام و واتساپ را بی اثر میکند
اپلیکیشنهایی با قابلیت ارسال و دریافت پیامهای رمزنگاری شده به همان اندازهای امن هستند که گوشیهای هوشمند امنیت دارند؛ در صورتی که سیا موفق شده تا به راحتی رد گوشیهای هوشمند نفوذ کرده و سیستمعامل را نیز به کنترل خود درآورد، در اینصورت میتوان پیامها را نیز قبل از کدگذاری شدن روی گوشی و ارسال برای گیرنده، خواند. ویکیلیکس مدعی است که این اتفاق افتاده و با وجود در نظر گرفتن تمام جوانب و استفاده از امنترین اپلیکیشنهای تجاری مورد استفاده توسط عموم کاربران در کنار در نظر گرفتن سختترین شرایط نیز سازمان سیا قادر بوده تا به پیامها دسترسی داشته باشد.
۳. سیا قادر است میکروفون تلویزیونهای هوشمند را نیز به ابزاری برای شنود اصوات تبدیل کند
یکی از جالبترین حقایق فاش شده در مورد روشهای جاسوسی ویکیلیکس، برنامهای موسوم به Weeping Angel است که امکان جاسوسی از طریق شنود اصوات حول تلویزیونهای هوشمند سامسونگ است. این امکان آژانسهای اطلاعاتی را قادر میکند تا از طریق نصب نرمافزارهای مخصوص، قابلیت شنود را به تلویزیونهای هوشمند سامسونگ منتقل کند. امکان جاسوسی از طریق تلویزیونهای هوشمند حتی زمانی که تلویزیون خاموش باشد نیز ممکن است.
البته باید به این نکته اشاره کرد که این تنها یکی از خلاقیتهای یکی از زیرمجموعههای سیا با نام Embedded Device Branch است. ادوارد اسنودن نیز در اولین افشاگریهای خود، وجود چنین فناوریهایی را متذکر شده بود؛ براساس گفتههای اسنودن در فیلم مستند Citizen Four که اولین گفتگوهای وی در هتلی واقع در هنگکنگ و اتفاقات پس از افشاگری را نشان میدهد، گویای این موضوع است که سازمانهای اطلاعاتی آمریکا حتی امکان شنود از طریق تلفنهای موسوم به IP Phone حتی زمانی که گوشی روی محل خود قرار گرفته باشد را نیز در اختیار دارند؛ اسنودن در زمان آغاز فیلمبرداری در حضور خبرنگاران معتمد که در اتاق وی حاضر شده بودند، برای حصول اطمینان بیشتر، کابل اترنت آیپی فون موجود در اتاق را نیز از پورت مخصوص خارج کرده و در واقع آیپی فون را غیرفعال میکند.
۴. هک کردن خودرو و ایجاد تصادف برای ترور، قابلیتی غیرقابل شناسایی که سیا در اختیار داشت
بسیاری از ابزار و فناوریهایی که توضیح آنها در اسناد فاش شده وجود دارد، نشاندهندهی استفاده برای مقاصدی نامعلوم و البته خطرناک است. یکی از ابزارهایی که براساس اسناد فاش شده سیا به دنبال آن بوده، قابلیت کنترل خودروها بصورت از راه دور است.
ویکیلیکس در مورد این قابلیت چنین اظهار نظر کرده است:
هدف از تکنولوژی کنترل خودروها از راه دور مشخص نشده است، اما میتوان تصور کرد که سازمان جاسوسی آمریکا این ابزار را برای انجام ترورهای غیرقابل شناسایی در نظر داشته است.
۵. روزنههای امنیتی کشف شده توسط سیا میتواند به عنوان تهدیدی بر علیه کاربران توسط هکرها باشد
ویکیلیکس مدعی است که منبعی که اسناد مورد نظر را در اختیار ویکیلیکس قرار داده، این اقدام را با هدف نمایان ساختن تهدیدی انجام داده که در صورت افشای اطلاعات سازمانهای اطلاعاتی میتواند کاربران و مردم عادی را تهدید کند. وی قدرت سازمانهای جاسوسی را بسیار بالا عنوان کرده و در واقع در پی آن بوده تا نشان دهد که سواستفاده از این اطلاعات نیز میتواند هزینههای جبرانناپذیری را به همراه داشته باشد. برای مثال شاید روزنههای امنیتی که سیا کشف کرده و آنها را بصورت مخفی برای مصارف خود نگه داشته بود، توسط سایر آژانسهای اطلاعاتی یا هکرهایی با مقاصد نامعلوم کشف میشد، در اینصورت این روزنهها میتوانست به عنوان تهدیدی برای علیه کمپانیهای توسعه دهنده و کاربرانشان مورد استفاده قرار گیرد، هرچند CIA نیز این اطلاعات را نه برای مصارف کاملا مثبت، بلکه برای پیشبرد اهدافی در اختیار داشته است.
در واقع سیا با عدم اطلاعرسانی به کمپانیهایی نظیر اپل، گوگل یا مایکروسافت و مخفی نگه داشتن این روزنهها، شانس برطرف کردن آنها را کاهش داده و از اینرو حریم خصوصی و امنیت میلیونها کاربر را معرض خطر قرار داده است.
همانطور که در ابتدای این مقاله نیز اشاره کردیم، اسناد فاش شده توسط ویکی لیکس بالغ بر ۸۳۷۸ صفحه است که هنوز فرصت کافی برای بررسی تمام آنها توسط کارشناسان فراهم نشده، از اینرو احتمالا در آیندهی نزدیک و پس از بررسیهای بیشتر، موضوعات جالب دیگری نیز در وصف قابلیتهای جاسوسی سیا مطرح خواهند شد.
نکتهی جالب دیگری که جولیان آسانژ در مورد اسناد پروژهی Vault 7 مطرح کرده این است که اسناد ۸۳۷۸ صفحهای فاش شده در اولین قسمت، تنها بخشی از اسنادی است که قرار است توسط ویکیلیکس فاش شود. ویکیلیکس مدعی است که افشای اسناد Vault 7 بزرگترین افشاگری کل تاریخ بر علیه سازمانهای جاسوسی خواهد بود.

محققان دانشگاه کالیفرنیای شمالی با استفاده از شبیهسازی رایانهای موفق شدند با استفاده از شبیهسازی رایانهای، واکنشهای بدن را نسبت به دارویی که برای درمان بیماریهای سیستم ایمنی بدن نظیر ایدز تجویز میشود، شبیهسازی کنند.
به نقل از فیز، یکی از داروهایی که در سطح دنیا برای به عنوان داروی ضد ایدز معرفی میشود آباکاویر نام دارد. این دارو واکنشهای آلرژیک زیادی را در بدن افراد ایجاد میکند.
تحقیقاتی که پیش از این در رابطه با این دارو انجام شده نشان می دهد که دلیل این واکنش وجود یک آنتیژن لکوسیت با شناسه علمی HLA-B*57:01 است.
دنیس فورشس استاد شیمی دانشگاه کالیفرنیای شمالی برای بررسی دقیق واکنشی که بین این آنتیژن و داروی آباکاویر رخ میدهد از شبیهسازی رایانهای استفاده کردند.
فورشس گفت: در حال حاضر حدود 15 هزار نوع از این آنتیژن وجود دارد که هر فرد تعدادی از آنها را براساس نژاد خود در بدنش دارد. این آنتیژن وظیفه شناسایی عوامل داخلی و خارجی را در سلولها به عهده دارد و ما با استفاده از شبیهسازی سهبعدی توانستیم نحوه برخورد آن با داروی آباکاویر را شبیهسازی کنیم و متوجه شویم که در مواردی این دارو به عنوان عامل خارجی مخرب تشخیص داده شده و به همین دلیل ایجاد حساسیت شدید میکند.
وی افزود: زمانی که ما بتوانیم خواص این دارو و رفتار آن در بدن را به خوبی شناسایی کنیم میتوانیم داروهایی را تولید کنیم که با آنتیژنهای بدن واکنش نداده و بتوانند درمان بدو عارضهای را در پی داشته باشند.
این استاد دانشگاه آمریکایی خاطرنشان کرد: هدف نهایی ما این است که با استفاده از شبیه سازی رایانهای بتوانیم رفتار داروهای مختلف را در بدن انسان قبل از تست انسانی شناسایی کنیم و برای هر بیماری با توجه به خواص ژنتیکی بدن وی دارو تولید کنیم.
نتایج این تحقیقات در ژورنال علمی Cheminformatics منتشر شده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه شریف از حضور 2500 شرکت در طرح پیمایش ملی خبر داد و گفت: در این طرح پرسشنامههایی براساس استانداردهای جهانی تدوین و به شرکتها ارسال شد که از استان همدان تنها یک شرکت در این طرح شرکت کرده و 583 شرکت دانشبنیان شرکتکننده در این طرح 919 اختراع را در سطح بینالمللی به ثبت رساندهاند.
ابراهیم سوزنچی در همایش شرکتهای دانشبنیان در همدان، اظهار کرد: موضوع تولید دانش در کشور بحث طاقتفرسایی است و بحث نوآوری در شرکتهای دانشبنیان و درسهایی که میتوانیم از آن بگیریم را در قالب طرحی در سطح ملی با عنوان پیمایش ملی بیان میکنم.
وی با اشاره به 2500 شرکتی که در طرح پیمایش ملی شرکت کردهاند، افزود: در ادامه این طرح پرسشنامههایی براساس استانداردهای جهانی تدوین و به شرکتها ارسال شد که از استان همدان تنها یک شرکت در این طرح شرکت کرده است.
این عضو هیئت علمی دانشگاه شریف، 583 شرکت که در این طرح مورد بررسی قرار گرفتهاند را دانشبنیان اعلام کرد و گفت: 47 شرکت نفت و گاز و 200 شرکت فناوری و ارتباطات در زمینه تجهیزات آزمایشگاهی و آیتی و نفت و گاز در این طرح بررسی شدند که بیشترین شرکتکنندهها را تشکیل میدادند، بعد از آن بیمه، لیزینگ و خدمات بانکی قرار داشت که هنوز دانشبنیان نشده بودند.
سوزنچی در مقایسه شرکتهایی که اظهارات خود را در پرسشنامههای این طرح بیان کردهاند یادآور شد: بررسی نشان میدهد یک درصد از کل شرکتها در مراکز فناوری قرار داشتند و 6 درصد در مراکز رشد، 10 درصد در پارکهای علم و فناوری و 23 درصد در شهرکهای صنعتی و 59 درصد در سایر مکانها استقرار دارند.
وی تفاوت اصلی شرکتهای دانشبنیان با سایر شرکتها را حضور در پارکهای علم و فناوری اعلام کرد و افزود: 23 درصد از شرکتهای دانشبنیان در پارکهای علم و فناوری قرار دارند و از نظر سهم نیروی انسانی در کل شرکتها 55 درصد نیروی انسانی با مدرک دیپلم و کاردانیاند، 33 درصد کارشناسی و 9 درصد کارشناسیارشد بوده و 2 درصد در مقطع دکتری مشغول به فعالیت هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه شریف، نیروی انسانی بخش تحقیق و توسعه شرکتها را بیان کرد و گفت: 13 درصد کاردانی، 44 درصد کارشناسی، 28 درصد کارشناسیارشد و 4 درصد دکتری نیروی انسانی در بخش تحقیق و توسعه شرکتهای دانش بنیان قرار دارد.
سوزنچی عمده تفاوتهای شرکتهای دانشبنیان با شرکتهای معمولی در زمینه نیروی انسانی را در جذب نیروی کارشناسیارشد بیان کرد و ادامه داد: در مورد نوآوریهای فرآیند و محصول و نوآوری سازمانی و بازاریابی، دو مورد اول با عنوان نوآوری فناورانه و دو مورد دوم نیز نوآوری غیرفناورانه تعبیر میشود.
وی نوآوری فناورانه شرکتهای دانشبنیان را بسیار بیشتر از سایر شرکتها عنوان و اختراعات ثبتشده 2500 شرکت مورد مطالعه در این طرح را 1688 اختراع اعلام و اظهار کرد: 18 درصد از شرکتها پتنت(اختراع) ثبت کردهاند و بعضی از شرکتها چندین پتنت را به ثبت رساندهاند و تعداد پتنتهای به ثبت رسیده در سطح بینالمللی 173 پتنت و 823 پتنت تجاری بوده است.
وی با بیان اینکه بیش از نیمی از اختراعات، تجاریسازی شده است، ادامه داد: 1524 طرح تجاری و 2635 علائم تجاری ثبت شده و 1365 حق امتیاز فروخته شده از جمله اقدامات شرکتها بوده است.
وی تعداد شرکتهای دانشبنیان شرکتکننده در طرح پیمایش ملی را 583 شرکت اعلام کرد و گفت: این تعداد از شرکتهای دانشبنیان 919 اختراع را به ثبت رساندهاند.
یک کارشناس ارشد برنامهریزی پروژههای نفت و گاز با تشریح سوابق بحران اخیر در خوزستان، عدم توجه مدیریت کلان کشور به نظرات نخبگان دانشگاهی درباره بحران ریزگردها را علت غافلگیری و افزایش خسارت دانست و با اشاره به نبود پدافند غیرعامل و مدیریت ریسک، نبود مقاومسازی تجهیزات و تأسیسات در برابر آسیبها و نبود آیندهنگری و آمادگی در نگرش سنتی مدیران بحران و غافلگیری در مرحله پس از بحران، گفت: نبود ارتباطات اثربخش با عموم مردم و کنترل اوضاع توسط مسئولان علت شکست در مقابله با بحران اخیر است.
محمود توکلیزاده، کارشناس ارشد مهندسی صنایع و برنامهریزی پروژههای نفت و گاز و سرپرست اجرایی پروژه احداث ایستگاه جمعآوری و تزریق گاز لب سفید شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در مقالهای که با عنوان "درسهایی از مدیریت بحران در حمله «ریزگردها» به زیرساختهای اقتصادی خوزستان" در اختیار این خبرگزاری قرار داد، با اشاره به وضعیت سیستمهای برق در خوزستان و عدم طراحیها و پیشبینیهای لازم در مقابله با بحرانهای اخیر، به تبیین خسارتهای اقتصادی ناشی از آن بهخصوص بر صنعت نفت پرداخت و اظهار کرد: مدیران ما در بحران ریزگردها چون نتوانستند قبل از بحران، ریسکها را شناسایی کنند، در جلوگیری از وسعت بحران و خسارات ناتوان شدند.
در متن این مقاله آمده است: بحران مربوط به پدیده ریزگردها در بهمنماه سال ۱۳۹۵ در خوزستان در بین بحرانهایی که تاکنون در کشور حادث شده، در نوع خود بینظیر بود و باعث ایجاد شرایط خاصی در شبکههای برق استان شد. پدیده مخرب ریزگردها هزینههای زیادی روی سیستمهای اصلی برق استانی که قطب تولید نفت و گاز ایران است، میگذارد. ما با تغییر اقلیم در کشور و منطقه روبهرو هستیم و سابقه حضور برق در خوزستان به بیش از چندین دهه میرسد، این در حالی است که در سالهای اخیر شاهد حوادثی در این بخش هستیم که هیچ طراحی و پیشبینی برای مقابله با آنها نشده است.
این پدیده بر زندگی چند میلیون نفر از ساکنان مهمترین قطب کشاورزی، صنعتی و نفتی کشور سایه افکنده و علاوه بر سخت کردن زندگی روزمره مردم، بسیاری از فعالیتها و پروژههای اقتصادی، تولیدی و خدماتی را با مشکل روبرو کرده است. از میان صنایع مختلفی که مورد آسیب قرار میگیرند، مطالعات تخصصی روی صنعت آب و برق استان خوزستان نشان داده است که ریزگردها، پستهای برق این استان را بهشدت تحتتأثیر قرار داده است. تعداد حوادث در سالهای 1387، 1388 به ترتیب از 783 به 1234 مورد رسیده است؛ همچنین این پدیده شبکههای توزیع برق را دچار مشکلات جدی کرده و قطعیها و خاموشیهای زیادی را به وجود آورده است که آمار آن از سال 1387 یعنی 194 مورد به 383 مورد در سال 1388 رسیده است (حبیبیان و جورابیان؛ 1390) [۲ و ۱].
۱- بحران چگونه آغاز شد
در تاریخ جمعه، هشتم بهمنماه ۱۳۹۵ در اثر ورود گردوغبار با غلظت ۹ هزار و ۹۸۵ میکروگرم بر مترمکعب (بیش از ۶۶ برابر حد مجاز) همراه با وزش باد با سرعت ۶۰ کیلومتر در ساعت و بلافاصله بارش پراکنده و خفیف باران بحران شروع میشود. سطح کل مقرهها و تجهیزات اعم از انتقال، فوق توزیع و توزیع مملو از گلولای میشود و رنگ مقرهها از قهوهای به خاکیرنگ تغییر مییابد. در تاریخ نهم بهمنماه ۱۳۹۵ با ورود پدیده مه غلیظ و در یک اقدام پیشگیرانه کارکنان برق منطقهای خوزستان ایستگاههای ۲۳۰ و ۴۰۰ کیلوولت تغذیهکننده برق کلانشهر اهواز را از مدار خارج کرده و بهخاطر ضرورت جلوگیری از اتصال بر روی شبکه از ساعتهای اولیه صبح تا ساعت ۱۷ اقدام به شستوشوی تجهیزات خود میکنند. بامداد شنبه ۲۳ بهمن نیز به دلیل مهگرفتگی شدید و مرطوب شدن گلولای بر روی تجهیزات، مجدداً شاهد اتصالات بر روی خطوط انتقال و توزیع بودیم که اینبار علاوه بر خطوط انتقال و توزیع، نیروگاههای رامین، زرگان، آبادان، ماهشهر هم متأثر از این اشکالات شده و از مدار خارج شدند [۳].
۲- سابقه بحران در گذشته چگونه بوده است؟
در روز 29 بهمنماه سال 93 در زمستان پس از چند روز گردوخاک شدید، شاهد بارش باران بسیار محدود بودیم که این پدیده باعث ایجاد خاموشی گسترده در اثر چسبندگی گلولای و ایجاد اتصال کوتاه بر روی تجهیزات شد و بیش از 280 بریکر شبکه توزیع و هشت ایستگاه فوق توزیع در کلانشهر اهواز از مدار خارج و موجب خاموشی گسترده شد. با اولین بارندگی و پس از چند روز گردوخاک گسترده، شاهد بروز اتفاقات و اشکالات فراوان و بعضاً آتشسوزی در بعضی از تأسیسات و خروجیهای ایستگاه تغذیه شبکه توزیع برق بودیم [۴]. این پدیده قبلاً نیز ۲ سال پیش در آبدانان ایلام رخ داده بود [۵].
۳- درسهای شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب از بحران ریزگردها
با توجه به اینکه بحران ریزگردها ممکن است تا ۱۰ تا ۲۰ سال آینده ادامه داشته باشد، لازم است مدیریت شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در استراتژیهای توسعهای خود مدیریت بحران و مدیریت ریسک را لحاظ و در طراحی واحدهای تولیدی و فرآورشی تجدیدنظر کند. بعضی از راهکارهای موردنیاز بهمنظور کاهش اثرات ریزگردها به شرح زیر است:
- تهیه و تدوین دستورالعمل و استاندارد خاص برای سفارش تجهیزات منطبق با شرایط غبار و آلودگی
- تعیین کارگروه تحقیقاتی جهت انجام مطالعات اثرات تخریبی گردوغبار بر روی پستهای برق، تجهیزات، تأسیسات برقی و ابزار دقیقی در سطح مناطق نفتخیز جنوب
- تهیه و تدوین دستورالعمل و استاندارد خاصی برای ساخت تأسیسات فرآورشی با توجه به اثرات تخریبی گردوغبار
- استفاده از توربودیزلژنراتور برق توان بالا در واحدهای نمکزدایی در مواقع اضطراری که برق قطع شده است جهت جلوگیری از کاهش تولید
- استفاده از توربینهای گازسوز جهت تولید برق در واحدهای تولیدی و فرآورشی نفت و گاز
- انجام تحقیقات منظم در دورههای زمانی (حداکثر یک ساله) جهت تعیین روال اثرات تخریبی گردوغبار بر روی تجهیزات و تأسیسات
- انجام پوشش RTV برای مقرههای چینی مربوط به ایزولاتورها
- تعویض زنجیر مقرههای خطوط در معرض آلودگی و رطوبت شدید با مقرههای سیلیکونی
- تهیه تعدادی دستگاه ماشین مقرهشو، جهت شستوشوی مستمر خطوط و پستها
- ایجاد کارگروهی برای بررسی اینکه برق واحدهای تولیدی و فرآورشی نفت و گاز توسط انرژیهای تجدیدپذیر مانند نیروگاه بادی و یا نیروگاه خورشیدی تأمین شود.
۴- تحلیل بحران خوزستان از منظر مدیریت بحران
۱-۴- عدم توجه به نظرات نخبگان دانشگاهی در مورد بحران ریزگردها
سوابق بحران نشان میدهد که پاسخ سؤال منفی است، زیرا در تاریخ ۹ دی ۱۳۹۴ نخستین سمینار بررسی آثار مخرب ریزگردها بر تجهیزات شبکه برق و راهکارهای کاهش تأثیرات آن [۴]، با حضور مدیران و کارشناسان صنعت برق و الکترونیک انجمن مهندسین برق و الکترونیک خوزستان و کارشناسانی از مناطق نفتخیز جنوب در سالن آمفیتئاتر دانشکده مهندسی دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار میشود و راهکارهای کارشناسی و پیشنهادهایی در جهت کاهش اثرات مخرب ریزگردها بر تجهیزات شبکه برق ارائه میکنند، ولی عدم توجه مدیریت کلان کشور به نظرات نخبگان و متخصصان این رشته فنی باعث غافلگیری و افزایش خسارات شده است.
۲-۴- عدم آیندهنگری و آمادگی در نگرش سنتی مدیران بحران
نگرش سنتی به مدیریت بحران، بر این باور است که مدیریت بحران یعنی فرونشاندن آتش؛ به این معنی که مدیران بحران در انتظار خراب شدن امور مینشینند و پس از بروز ویرانی، سعی میکنند تا ضرر ناشی از خرابیها را محدود کنند، ولی بهتازگی نگرش به این واژه عوض شده است. بر اساس معنای اخیر، همواره باید مجموعهای از طرحها و برنامههای عملی برای مواجهه با تحولات احتمالی آینده در داخل سازمانها تنظیم شود و مدیران باید درباره اتفاقات احتمالی آینده بیندیشند و آمادگی رویارویی با وقایع پیشبینینشده را کسب کنند؛ بنابراین، مدیریت بحران بر ضرورت پیشبینی منظم و کسب آمادگی برای رویارویی با آن دسته از مسائل داخلی و خارجی تأکید دارد که بهطور جدی شهرت، سودآوری و یا حیات سازمان را تهدید میکنند.
همانطور که قبلاً ً توضیح دادیم باوجود اینکه مدیران شرکت توزیع نیروی برق خوزستان، خود در تاریخ ۹ دی ۱۳۹۴ در نخستین سمینار [۴] بررسی آثار مخرب ریزگردها بر تجهیزات شبکه برق شرکت داشته و راهکارهای کارشناسی و پیشنهادهایی در جهت کاهش اثرات مخرب ریزگردها بر تجهیزات شبکه برق ارائه کردهاند، ولی غافلگیر شده و در زمان مرحله پس از بحران میگویند: تعداد دستگاههای شستوشوی مقره در استان باید به 20 برسد؛ این در حالی است که اکنون 2 دستگاه در استان موجود است و مجوز خرید چهار دستگاه مقرهشور اخذ و دستور خرید 15 مقرهشور نیز صادر شده است [۶]. یا در جایی دیگر اظهار میدارند: تعداد زیادی از زنجیره مقرههایی که اکنون در سراسر کشور موجود است از جنس سرامیکی هستند که در جلسه ستاد بحران مقرر شد این مقرهها تعویض و تبدیل بهنوعی از جنس پلاستیکی شوند که کارایی بیشتری در آبوهوای خوزستان دارند. مدیران ما در مرحله پس از بحران تاره به فکر این مسأله افتادهاند که باید مراکز مهم مانند دستگاههای اداری، تصفیهخانههای آب، بیمارستانها و صنایع مهم به دیزلژنراتورهای اضطراری تجهیز شوند تا در مواقع اینچنینی با قطع برق مواجه نشویم [۷] و یا پسازاینکه مردم خوزستان با بحران ریزگردها درگیر بحران بیآبی شدهاند، مسؤولان به این فکر رسیدهاند که باید تصفیهخانههای آب به سیستم برق اضطراری (دیزلژنراتور) با ظرفیت 15 تا 40 مگاوات مجهز شوند [۸].
۳-۴- نبود پدافند غیرعامل و مدیریت ریسک در مدیران
مدیران و وزارتخانههایی که مسؤولت مدیریت این بحران را بر عهده داشتند، باید مجموعه اقداماتی را انجام میدادند که به آنها، پدافند غیرعامل میگویند. این مجموعه اقدامات برای مقاومسازی تجهیزات و تأسیسات کشور در برابر آسیبهای عمدی و غیرعمدی است که باعث کاهش آسیبپذیری نیروی انسانی و مراکز حیاتی کشور و کنترل و بازگرداندن سریع جامعه به شرایط عادی میشود. بیشترین توجه به توان دفاعی کشور در موقع بحران به مراکز حیاتی مثل مراکز بیمارستانی، مراکز تولید موشکی، پالایشگاههای نفت و گاز، نیروگاههای هستهای و غیره، تأسیسات شریانی و زیرساختهاست، اما اکنون در مرحله پس از بحران به فکر تجهیز و مقاومسازی تصفیهخانههای آب، بیمارستانها و صنایع مهم افتادهاند.
اگر مدیران ما با مفهوم مدیریت ریسک آشنا بودند، باید اقداماتی انجام میدادند که خسارات و اختلالات احتمالی را به حداقل میرساندند. مدیریت ریسک فرایندی [۹] با استفاده از عوامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جهت به حداقل رساندن خسارات حوادث در جامعه است، اما مدیریت بحران با بکارگیری همه اجزای مدیریت بحران برای اجرای مدیریت ریسک است، بهطوریکه شامل همه آسیبها در سطوح ملی - دولتی و خصوصی و هماهنگسازی آن جهت کاهش آسیب و بازسازی آن با استفاده از چهار مرحله مدیریت بحران (1- پیشگیری 2- آمادگی 3- مقابله 4- بازسازی)
تفاوت مدیریت بحران و مدیریت ریسک در آن است که در دوره بحران، ریسکها از قوه به فعل درآمدهاند. ازاینرو "وجود بحران در سازمان معرف شکست فرآیند مدیریت ریسک است" Booth, 1993)] ۱۰ و ۱۱۱]. به همین دلیل است که مدیران ما در بحران ریزگردها چون نتوانستند قبل از بحران ریسکها را شناسایی کنند، در جلوگیری از وسعت بحران و خسارات ناتوان شدند.
۴-۴- نبود برنامهریزی و پیشبینی در مدیریت بحران ریزگردها
وزارت نیرو و شرکت توزیع نیروی برق خوزستان و دیگر مدیران سازمانهای درگیر با بحران، باید در مرحله قبل از بحران، برنامههای دقیق و موشکافانهای برای رویارویی با بحران و تخفیف اثرات سوء آن برای خود تهیه کرده باشند. در این برنامهها پیشبینی و شناسایی بحرانهای بالقوه بسیار ضروری است؛ زیرا این کار باعث میشود که در هنگام بروز بحران فرصتهای بهتری برای حل موفقیتآمیز آنها داشته باشند. ما در استان خوزستان بحرانهای زیادی ازجمله جنگ تحمیلی و یا بحران سیلابهای تخریبی و توفانهای گردوغبار داشتهایم.
زمانی که سازمانی در فکر آمادگی برای مقابله با بحران است، در حقیقت در نیمهراه برنامهریزی برای مواقع اضطراری است. اگر مدیران ما برنامهریزی و پیشبینی داشتند، امروز لازم نبود تازه به فکر خرید دیزلژنراتور و یا بسیج تجهیزات مقرهشور و نیروی انسانی از سراسر کشور باشند. ما به مدیرانی خلاق و مبتکر که بتوانند شرایط بالقوه بحرانها را تصور و جزئیات پیچیده آن را ترسیم کنند، نیاز داریم.
امروزه و در دنیای تغییرات ناگهانی و پیشبینینشده، مدیریت بحران بخشی از تمام برنامههای استراتژیک سازمانها شده است. بزرگترین اشتباه مدیر یک سازمان این است که تصور کند سازمان او مصون از بحران است؛ بنابراین مدیران و شرکتهای مستقر در استان خوزستان و وزارتخانههای مربوطه به دلیل انتخاب استراتژیها و سیاستهای مختلف خود در مقابل عواقب اجرای این سیاستها و بحرانهای حاصله، در مقابل اقشار مختلف مردم جوابگو و مسؤول هستند.
۵-۴- عدم ارتباطات اثربخش با عموم مردم علت شکست در مقابله با بحرانها
تجربیات مربوط به بحرانهای گذشته ثابت کرده که علت شکست در مقابله با بحرانها نبود ارتباطات اثربخش با عموم مردم، رسانههای مدنی و دولتی است. تظاهرات اخیر در مقابل استانداری و خیابانهای شهر اهواز نشانگر این است که آگاهی شهروندان و درک تلاشهای سازمانهای درگیر در بحران برای کاهش خسارات و خدمترسانی به شهروندان، یک جنبه بسیار حیاتی در ترمیم خسارات ناشی از بحران ریزگردها است که اغلب اهمیت آن نادیده گرفته میشود. آگاهی شهروندان و درک تلاشهای خدمات عمومی به همان اندازه مهم است که کیفیت تلاش و نکته اینجاست که اگر برای مطلع کردن مردم کاری نکنید، آنها از تلاشهایتان آگاه نخواهند شد.
یکی دیگر از عواملی که باعث شکست در مقابله با یک بحران میشود، عدم کنترل اوضاع توسط مسؤولان است؛ زیرا هیچ تلاشی انجام نشده بود که دریابند با قطع برق با بحران دیگری که مثل بحران کمبود آب شرب است، روبرو میشوند و باید با دیزلژنراتور خسارات بحران را کاهش دهند و یا با استقرار یک دیزلژنراتور در مراکز مخابراتی جان بیمارانی را که نیاز به ارتباط با اورژانس دارند، برآورده کنند و به این ترتیب باعث تشدید بحران شدند.
۵- نتیجهگیری
نتایج حاصل از بحث و بررسی در مورد مدیریت بحران در حمله «ریزگردها» به زیرساختهای اقتصادی خوزستان به شرح زیر است:
- ریزگردها، پستهای برق استان خوزستان را بهشدت تحت تأثیر قرار داده است.
- بارندگی بسیار کم و رطوبت هوا پس از گردوغبار، موجب تشکیل گلولای چسبنده بر روی تجهیزات شبکه و اتصال کوتاه مقرهها و تجهیزات عایقی در شبکههای توزیع و ایستگاههای فوق توزیع و انتقال شده که باعث خاموشی گسترده فیدرها میشود.
- با توجه به اینکه بحران ریزگردها ممکن است تا ۱۰ الی ۲۰ سال آینده ادامه داشته باشد، لازم است مدیریت شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در استراتژیهای توسعهای خود مدیریت بحران و مدیریت ریسک را لحاظ و در طراحی واحدهای تولیدی و فرآورشی تجدیدنظر کند.
- سوابق بحران، عدم توجه به نظرات نخبگان دانشگاهی در مورد بحران ریزگردها و عدم توجه مدیریت کلان کشور به نظرات نخبگان و متخصصان این رشته فنی را نشان میدهد که این امر باعث غافلگیری و افزایش خسارات شده است.
- در چرخه بحران مرحله قبل از وقوع بحران و در فرایند مدیریت بحران، مراحل پیشگیری و آمادگی مهمترین ارکان بوده و سطح آسیبپذیری را بهشدت کاهش داده و میزان خسارات و ضرر و زیان را به حداقل میرساند.
- ضعف برنامهریزی و عدم توجه مدیریت کلان کشور به این پدیده نوظهور بهعنوان یک مشکل ملی و صرفاً یک معضل یا مشکل منطقهای نمود بیشتری یافته و هرروز بر گستره آن افزوده میشود.
- نبود پدافند غیرعامل و مدیریت ریسک در مدیران محلی و وزارتخانههایی که مسؤولت مدیریت این بحران را بر عهده داشتند.
- مقاومسازی تجهیزات و تأسیسات کشور در برابر آسیبهای عمدی و غیرعمدی که باعث کاهش آسیبپذیری نیروی انسانی و مراکز حیاتی کشور و کنترل و بازگرداندن سریع جامعه به شرایط عادی میشود، انجام نشده است.
- عدم آشنایی مدیران و وزارتخانههای مسؤول با مفهوم مدیریت ریسک جهت انجام اقداماتی که خسارات و اختلالات احتمالی را به حداقل میرساند.
- عدم آیندهنگری و آمادگی در نگرش سنتی مدیران بحران و غافلگیری در مرحله پس از بحران
- مدیران ما در بحران ریزگردها چون نتوانستند قبل از بحران ریسکها را شناسایی کنند، در جلوگیری از وسعت بحران و خسارات ناتوان شدند.
- نبود برنامهریزی و پیشبینی در مدیریت بحران ریزگردها در وزارت نیرو و شرکت توزیع نیروی برق خوزستان و دیگر مدیران سازمانهای درگیر با بحران به دلیل اینکه این مدیران باوجود سابقه بحران غافلگیر شدند.
- عدم ارتباطات اثربخش با عموم مردم علت شکست در مقابله با بحران اخیر است.
- عدم کنترل اوضاع توسط مسؤولان باعث شکست در مقابله با بحران میشود.
۶- منابع
1- سید فخرالدین افضلی - بهمنماه 1390 - " بارش غبار، گذر علمی اجمالی بر پدیده "ریزگرد" در ایران " – وبلاگ
سید فخرالدین افضلی http://1paragraph.blogfa.com/tag/%DA%AF%D8%B1%D8%AF-%D9
۲- حبیبیان، احمد. جورابیان، محمود. (1390)- پدیده گردوغبار و اثرات آن بر صنعت آب و برق خوزستان- اولین کنگره بینالمللی پدیده گردوغبار و مقابله با آثار زیانبار آن ( pp. 1151–1160 ). اهواز.
۳- علیرضا شکرخدایی - شنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۵ "جزئیات بحران امروز خوزستان/ باران شدید مشکل را حل میکند" - سایت عصر اهواز – http://asrahwaz.ir/fa/news/8894/%D8%AC%D8%B2%D8%A6%DB.html
۴- یدالله حضرتی - ۰۹ دی ۱۳۹۴-"برگزاری سمینار بررسی آثار مخرب ریزگردها بر تجهیزات شبکه برق" - پایگاه خبری تحلیلی صنعت برق http://barghnews.com/fa/news/12512/%D8%A8%D8%B1%DA%AF
۵- جعفرزاده - ۲۴ بهمن ۱۳۹۵ "چسبنده بودن گردوغبار مشکل اهواز را دو چندان کرد" - منبع: ایسنا- سایت آژانس خبری انرژی http://khabarenergy.com/%DA%86%D8%B3%D8%A8%D9
۶- شریعتی - ۲۴ بهمن ۱۳۹۵ " بیشترین پستهای برق موقت در خوزستان " - پایگاه خبری تحلیلی شوشان –
http://shooshan.ir/fa/news/65090/%D8%A8%DB%8C%D8%B4%D8%AA
۷- هوشنگ فلاحتیان ۹۵/۱۱/۲۳- " آب و برق خوزستان بهطور کامل وصل شد" – سایت خبرگزاری فارس و آنلاین نت بام
http://online.netbam.ir/%D8%A2%D8%A8-%D9%88-%D8%A8%D8
۸- هوشنگ فلاحتیان و آرش کردی - ۲۴ بهمن ۱۳۹۵ " وعدههای فلاحتیان و کردی به خوزستانیها در ستاد بحران این استان
" - پایگاه خبری تحلیلی صنعت برق – http://barghnews.com/fa/news/20297/%D9%88%D8%B9
۹- حبیبالله رمضانزاده - " بررسی مبانی تئوریک مدیریت بحران " - پایگاه مقالات علمی مدیریت –
http://system.parsiblog.com/Posts/856/%D8%A8%D8%B1
۱۰- نادر مظلومی- " مدیریت بحران: رهیافتی استراتژیک" - عضو هیأتعلمی دانشگاه علامه طباطبایی، تنظیم: پایگاه مقالات مدیریت- www.bimeh-mag.ir
۱۱-. " Crises Management Strategy". London, Routledge ۱۹۹۳ . Booth, S., A .
شیطان در یکی از مواردی که انسان را وسوسه میکند، تأخیر استجابت دعا است. از این راه انسان را مأیوس میکند تا به خدا بدبین شود. ائمه اطهار (ع) به این نکته توجه داشته و همگان را از افتادن به دام بدبینی و سوء ظن به خدا برحذر داشته اند.
امیرمؤمنان(ع) می فرماید: «دیر اجابت نمودن خدا، تو را ناامید نکند که همانا بخشش، بسته به مقدار درخواست است و چه بسا در اجابت دعای تو تأخیر رخ دهد تا درخواست تو طولانیتر گردد و بخشش او کاملتر شود. چه بسا چیزی را خواستهای و تو را نداده و بهتر از آن را در این دنیا یا آن دنیا داده و یا بهتر آن بوده که آن را از تو باز دارد. چه بسا چیزی را طلب نمودی که اگر به تو می داد، تباهی دین و دنیای خود را در آن میدیدی» (1)
پس تأخیر در استجابت دعا، نشان کم لطفی و کم محبتی خدا نیست؛ بلکه گاهی بر عکس، هرچه بیشتر تأخیر شود، دلیل بر بیشتر دوست داشتن خداست.
امام صادق (ع) میفرماید: «وقتی مؤمنی دعا می کند، خداوند به ملائکه می فرماید: دعایش را مستجاب نمودم، ولی آن را نگه دارید و عطا نکنید که من دوست دارم صدای این بندة مؤمن را بشنوم. بندهای هم هست که دعا می کند و خداوند می فرماید: زود حاجتش را بدهید که آوازش را دوست ندارم» (2)
اگر کسی بداند خداوند در عوض عدم اجابت دعا در دنیا، چه پاداشی برای او در آخرت در نظر گرفته است، هرگز نا امید نمیشود.
امام صادق(ع) می فرماید: «روز قیامت خداوند متعال می فرماید: ای بنده من! تو مرا خواندی و من اجابتت را به تأخیر انداختم. اکنون ثواب و پاداش تو چنین و چنان است. پس مؤمن آرزو میکند که کاش هیچ دعایی از او در دنیا اجابت نمیشد، برای آن ثواب و پاداش نیک که میبیند» . (3)
از روایات استفاده می شود که هیچ دعایی بی اثر نیست و هر دعایی در دنیا و آخرت تأثیر مناسب خود را دارد، پس در واقع هر دعایی به اجابت میرسد، اما گونههای اجابت مختلف است.
امام سجاد (ع) می فرماید: «دعای مؤمن یکی از سه فایده را دارد: یا برای او ذخیره میگردد یا در دنیا برآورده میشود یا بلایی را که میخواست به او برسد، از وی میگرداند». (4)
براى استجابت دعا باید شرایطى را آماده نمود و موانعى را برطرف ساخت. به برخى از شرایط و موانع اشاره در این گزارش اشاره شده است:
* دعا و ارتباط مداوم با خدا در هر حال؛
خداوند به پیامبرش دستور میدهد که «نفس خویش را در کمال شکیبایى در هر بامداد و شامگاه به دعا کردن و جلب خشنودى خدا وادار کن»
* دعا باید از صمیم قلب باشد؛
تمام ذرات وجود انسان چیزى را بخواهد و طلب کند و دل و زبانش با عمل و رفتارش هماهنگ باشد.
* اعتماد به خدا و اطمینان به اجابت او؛
امام صادق(ع) فرمود: «خدا دعایى را که از دل غافل و بى خبر برخیزد، مستجاب نمیکند. پس وقتى دعا میکنى، از عمق دل به او روى آور (و دلت را با زبانت همراه گردان) و سپس به اجابت دعایت مطمئن باش» (5)
*دعا باید در کنار تلاش و تدبیر باشد؛
پیامبر اکرم(ص) فرمود: «الداعى بلا عمل کالرامى بلا وتر؛ کسى که دعا میکند و به دنبال آن تلاش و عمل نمیکند، مانند آن است که بى چله کمان تیر میاندازد» (6)
دعا نمیتواند جاى تلاش و برنامه ریزى در زندگى را بگیرد، بلکه کامل کنندة آن است.
زمان دعا؛
دعاى پنهانى و در تاریکى شب زودتر به اجابت میرسد، مخصوصاً در قنوت یا سجده نماز «وتر» که بعد از خواندن هشت رکعت نماز شب و دو رکعت نماز شفع خوانده میشود.
امام سجاد (ع) فرمود: «گناهانى که دعا را بازمیگرداند و مانع اجابت میشوند، عبارتند از: بددلى و سوءظن به مؤمنان و کارهاى آنان؛ طینت و درونى ناپاک داشتن؛ نفاق و دورویى با برادران و خواهران ایمانى؛ عدم اطمینان به اجابت دعا؛ تأخیر نمازهاى واجب (و نخواندن آن در اوّل وقت فضیلت) تا آن که وقت آن بگذرد؛ بدزبانى و فحاشى و اهانت کردن؛ نزدیک نشدن به خدا به وسیله صدقه و کارهاى نیک» (7)
و نیز فرمود: «از جمله گناهانى که مانع اجابت دعا مىگردد، نافرمانى و رنجاندن خاطر پدر و مادر است» (8)
پی نوشتها:
1. نهج البلاغه، نامه 31.
2. اصول کافی، ج 4، ص 245.
3. همان، ص 247.
4. تحف العقول، ص 202.
5. بحارالانوار، ج 93، ص 305.
7. معانى الاخبار، ص 271
8. همان، ص 270.
.: Weblog Themes By Pichak :.