اما بهار سال گذشته بود كه اين پيشگام توريسم فضايي از سفينه متفاوتي رونمايي كرد كه از قرار معلوم مقصدي متفاوت از فضاي ماوراي جو داشت.كشتي زيبا و جديد ريچارد برنسون كه «اقيانوس‌پيماي ويرجين» نام گرفته است، مي‌رود تا همچون يك زيردريايي پرنده به دل آب‌هاي جهان زده و ژرفاي اقيانوس‌ها را بپيمايد.اين اقيانوس‌پيماي تك‌سرنشين نوعي ميني زيردريايي پرنده با بال‌هاي منحصربه‌فرد است و طبق اهداف و مأموريت‌هاي پيش‌بيني‌شده قصد دارد براي رسيدن به عميق‌ترين نقاط اقيانوس‌هاي پنجگانه جهان، دل به دريا بزند. اما انجام اين مأموريت خطير اگر انجام شود افتخار اولين بودن را نصيب ويرجين اوشنيك خواهد كرد. اين روزها در آستانه نخستين آزمايش‌ اين زيردريايي تاريخ‌ساز قرار داريم و به همين دليل دوباره اخبار مربوط به اين سفر شگفت‌انگيز به ژرف‌ترين نقطه اقيانوس‌ها بر سرزبان‌ها افتاده است.در اين ميان و براي علاقه‌مندان برنامه‌هاي آينده نگر و بويژه فضا دوستاني كه بي‌صبرانه نتايج پروژه ويرجين گلكتيك و گردشگري فضايي برنسون را انتظار مي‌كشند، شايد واقعيت حضور وي در مكاني به كلي متفاوت و عكس مدار زمين موضوعي غافلگيركننده به نظر برسد اما خود برنسون نظر ديگري دارد.وي معتقد است با توجه به اين مهم كه عرصه فضا از مدت‌ها پيش هدف دسترسي بشر واقع شده و پرواز فضايي تجاري به طرز وسوسه‌انگيزي قريب‌الوقوع نشان مي‌دهد، آخرين چالش بزرگ براي بشر، دستيابي و اكتشاف اقيانوس‌هاي سياره محسوب مي‌شود.پيمايش ژرفاي آب‌هاي جهان در حالي از سوي برنسون به عنوان چالش بزرگ پيش‌روي انسان مطرح مي‌شود كه وي از برنامه اعزام زيردريايي پرنده اقيانوس پيماي ويرجين اوشنيك با عنوان پروژه‌اي به سبك «بيست هزار فرسنگ زير دريا»ي ژول ورن ياد مي‌كند و معتقد است شمار افرادي كه به ماه رفته‌اند بيشتر از كساني است كه پايين تر از 20 هزار پايي (6هزار متري) را تجربه كرده‌اند.برنسون وظايف و امور ناوبري اين پروژه را با يكي از بهترين‌هاي ناوبري سامانه‌هاي زيردريايي به شراكت گذاشته است؛ كريس ولش، دريانورد و كاشف آمريكايي طي يك دوره 2 ساله و در 5 غوص برنامه‌ريزي شده مسووليت مهم ناخدايي و فرمانده ناوبري اين زيردريايي بالدار را كه شباهتي هم به شاتل‌هاي فضايي دارد به عهده داشته است.قرار بود اوايل سال 2012 چنانچه برنامه‌هاي پروژه خوب پيش برود و ميني زيردريايي از آزمون فشار سربلند بيرون بيايد، با هدايت ارشد ولش براي نخستين مأموريت خود به گودال ماريانا در اقيانوس آرام برده شود؛ يكي از عميق‌ترين نقاط زمين كه تا مرز 11033 متري پايين مي‌رود. البته برنسون در نخستين سفر زيردريايي پرنده در نقش سرنشين مكمل ظاهر مي‌شود ولي قرار است بعدا خودش اين زيردريايي زيبا و جمع و جور را به مقصد گودال پورتو ريكوي اقيانوس اطلس هدايت كند كه با عمقي معادل 8650 متر تاكنون هدف اكتشاف و جستجو قرار نگرفته است.اهميت تحقق برنامه نخستين سفر اين سفينه ژرفا ياب در حالي خودنمايي مي‌كند كه چنانچه در رسيدن به كف گودال ماريانا با موفقيت همراه شود، پس از نيم قرن خاطره نخستين يورش جسورانه به اين ژرفاي چالش برانگيز را زنده كرده و دنباله روي خط سير شناور زيرآبي «تريست» خواهد شد كه در 3 بهمن 1340(1960) به اين كار بزرگ مبادرت كرد. در آن زمان به رغم شكستن دريچه ديده‌باني‌تريست براثر فشار بسيار زياد آب در عمق 9650 متري، كاوشگران ـ ژاك پيكارد و دونالد والش ـ موفق شدند تا عمق 10914 متري اعماق اقيانوس پايين روند.جالب اينجاست كه از آن تاريخ تاكنون نه آن رويداد تاريخي تكرار شده و نه كسي توانسته ركورد بر جاي گذاشته شده نيم قرني را بشكند. اما از قرار معلوم اين زيردريايي نسبتا كوچك مي‌تواند با وجود يك بال پروازي كاملا منحصربه‌فرد تا مرز 10 كيلومتري در كف اقيانوس شنا كند و با بهره‌مندي از سامانه عملياتي خودكارش قادر است تا سقف 24 ساعت ضمن ژرفاپيمايي، از حيات دريايي تاكنون ناديده آب‌هاي عميق جهان فيلمبرداري كرده و پرده از رازهاي سر به مهر آن كنار بزند.البته چنين سفري خالي از دغدغه و مخاطرات نيست و فرمانده ناوبري آن از ريسك‌هاي بالقوه بزرگ اين ماجراجويي خبر ‌دارد. به عنوان نمونه و در جايي كه صحبت از ايستادگي و تاب آوردن فشارهايي معادل 1000 برابر فشار طبيعي اتمسفر است، گفته مي‌شود كه زير دريايي ويرجين از حدود 3600 كيلوگرم الياف كربني و تيتانيوم به همراه يك كلاهك ديده باني كوارتزي بسيار سخت و انحصاري ساخته و پرداخته شده است.مسأله نشت‌كردن از جمله موارد بسيار مهم در طراحي و ساخت چنين سامانه‌هاي زيردريايي است كه قرار است به عمق زياد فرو روند. از همين‌رو در محيط مخاطره‌انگيز و پر فشاري كه قرار است ويرجين اوشنيك حضور يابد، تراوش و نشتي صفر تنها وضعيت قابل قبول و مورد اعتماد از ديدگاه سرنشينانش تلقي مي‌شود. چرا كه وقوع يك نشتي قادر است فولاد ضدزنگ را شكافته و چنين وضعيتي به معناي مرگ حتمي سرنشينان است.

نفوذناپذيري و ايمني زيردريايي در شرايط فشارهاي خردكننده عمق چند هزار متري آب از جمله موارد حياتي است كه راه هرگونه اغماض و خطا را سد مي‌كند تا جايي كه فرمانده ناوبري زيردريايي ويرجين نيز لب به اعتراف گشوده و با اشاره به اين مهم كه شيرجه زدن به چنين عمقي فراتر از ظرفيت و توانمندي‌ هر زيردريايي ديگري است، ترس از غوص زدن در چنين عمقي را همانند بودن در قسمت تاريك ماه توصيف مي‌كند. در اين ميان اما متولي بلندپرواز و ماجراجوي سفر به اعماق آب‌هاي جهان نگاه اميدوارانه‌تري نسبت به اين سفر و مخاطرات بالقوه آن دارد. برنسون كه در مقابل عنوان فضانوردان (astronauts) واژه «آب‌نوردان» (aquanauts) را در مورد كساني كه از عمق 6000 متري بگذرند ابداع كرده است، نحوه نگرش افراد نسبت به ماجراجويي‌ها و اتفاقات پيرو آن را بسيار با اهميت و راهگشاي اكتشافات تعيين‌كننده ذكر مي‌كند. وي معتقد است چنانچه ماجراجويي‌ها با انديشيدن به‌وقوع بدترين احتمالات ممكن همراه باشد، نه‌تنها روند ماجراجويي‌هاي اكتشافي از پيش نمي‌رود، بلكه پيوسته بر وخامت اوضاع افزوده مي‌شود.برنامه‌هاي آبي ريچارد برنسون از قرار معلوم از روندي مشابه پروژه‌هاي فضايي‌اش پيروي مي‌كند و در حالي كه پروژه عمق‌نوردي ويرجين اوشنيك وي در اصل يك زيردريايي تك‌سرنشين است، اما به تصريح خودش راهي همانند پروژه خبرساز ويرجين گلكتيك در پيش خواهد گرفت كه برنامه‌ريزي آن با هدف ارائه فضاپيمايي 8 سرنشينه كليد خورده است.وي بر اين باور است كه از رهگذر پروژه‌هاي از اين دست مي‌توان برشمار افراد علاقه‌مند به كشف و جستجوي اقيانوس‌ها و بدل شدن به آب‌نوردان آينده افزود. اين پروژه اقيانوسي به تعبير و تأكيد متولي‌اش از يك هدف علمي جدي برخوردار است كه به‌طور نمونه مي‌توان به حضور شركاي نامداري از جمله موسسه اقيانوس‌شناسي اسكريپس در زمره مشاوران علمي مهم و كليدي پروژه اشاره كرد. در اين ميان برخي صاحبنظران و محققان نيز همسو با برنسون چنين پروژه‌اي را از نقطه‌نظر علمي با كشف آمازون براي نخستين بار برابر و قياس مي‌كنند و معتقدند حد و اندازه اكتشافاتي كه قرار است با رفتن به آن اعماق رقم بخورد غيرقابل تخمين و نامعلوم است.ريچارد برنسون 60 ساله كه بابت ماجراجويي‌هاي گذشته‌اش از جمله تلاش براي بالن پيمايي دور دنيا و امروز نيز براي برنامه گردشگري فضايي و فضاپيماي 8 نفره‌اش مشهور است، اميد دارد پروژه زير دريايي ويرجين اوشنيك 30 ركورد جهاني گينس را بشكند. موفقيت پروژه عمق‌نوردي اقيانوس و چشم‌انداز نويد‌بخش تجارب و نتايج آن در حالي يك بار ديگر نام اين مرد ماجراجو را بر سر زبان‌ها مي‌اندازد كه پروژه فضايي ويرجين گلكتيك وي نيز با هدف پيشكش كردن سفر فضايي تجاري قرار است بزودي عملياتي شود.البته ناگفته نماند كه ريچارد برنسون تنها ماجراجوي مشهوري نيست كه سوداي پيمودن اعماق آب‌هاي جهان و رسيدن به ژرف‌ترين نقطه آن را در سر مي‌پروراند و براي مشاهده و رازگشايي از مخفي‌ترين شكل حيات سياره و مخلوقات آن بي‌تابي مي‌كند. رقيب جدي وي كه از قضا برنامه سفر و مقصد مشابهي را دنبال مي‌كند نيز از آوازه و شهرت كم ندارد؛ صحبت از جيمز كامرون خالق آواتار افسانه‌اي است كه پيش از اين و با بهره‌گيري از جلوه‌هاي بديع و الهام‌بخش طبيعت بكر سياره و همچنين فناوري‌هاي برتر توانسته مرزهاي جديدي از واقعيت و تخيل را با عنايت خاص به جنبه‌هاي گوناگون دانش بنيان رقم زده و ضمن جلب رضايت و انگيزش سينما دوستان، تحسين اصحاب دانش را نيز برانگيزد.اين ماجراجو نيز قصد دارد با اتكا به نبوغ و نوآوري خود و صد البته بهره گيري از دانش و فناوري‌هاي برتر، براي پيگيري ماجراجويي مشابه و منحصربه‌فردي ديگر وارد گود شده و مشابه ريچارد برنسون عرصه كاوشگري ماجراجويانه را اين بار در هيأتي متفاوت و با شيرجه به اعماق ناشناخته آب‌هاي سياره تجربه كند.با اين اوصاف به نظر مي‌رسد با عنايت به پشتيباني و مشاوره مراكز و سازمان‌هاي تحقيقات اقيانوسي و ترويج برنامه‌هاي تشويقي نظير جايزه معتبر ايكس پرايز در شاخه اقيانوسي و همچنين حضور پررنگ و دلگرم‌كننده افراد مشهور و توانمندي همچون برنسون و كامرون در بطن ماجراجويي‌هاي اكتشافي تحت البحري، از اين پس عرصه آب‌هاي جهان آبستن تحولات و رويدادهاي نويد بخش شده و با ورود آب‌نوردان با تجربه و تجهيزات فناورانه به اعماق خاموش و دست نيافته حيات آبي زمين، فصل نويني از اكتشافات و دستاوردهاي ارزشمند بشري ورق بخورد.شايد يادي از نابغه علمي استفن هاوكينگ در اين خصوص خالي از لطف نباشد كه مي‌گويد: «...فرستادن آدم‌ها به‌جاي ربات‌ها به كف اقيانوس؟ نوع بشر اصولا گونه ماجراجويي است. ما دوست داريم دست به سياحت و اكتشاف بزنيم و از سفر به ناشناخته‌ها و مجهولات الهام بگيريم. علم صرفا يك مريد و پيرو دليل و منطق نيست، بلكه هواخواه و پيرو عشق و اشتياق و هوس هم هست. اكتشاف توسط افراد واقعي به ما الهام مي‌بخشد. تصورش را بكنيد اگر شما بتوانيد يك زيردريايي را به هر جايي در اقيانوس برانيد، فشارهاي خردكننده و دماهاي منجمدكننده به هيچ‌وجه مانع سفر شما نيستند. تا كجا پيش خواهيد رفت؟ چه چيزها كه اميد و آرزوي ديدنش را خواهيد داشت؟ امكانات و احتمالات بي‌حد و مرزند.