شرکت بوش جعبه‌ای از حسگرهای مختلف را تولید می‌کند که به پرواز بهتر تاکسی‌های پرنده کمک می کند.

محققان کشور دستگاهی را در فاز نیمه صنعتی تولید کردند که با آن می‌توان با برد بی‌نهایت و از راه دور، قفل را گشوده و در را برای فرد مراجعه کننده باز کرد.

پژوهشگران برای نخستین بار موفق به کشف رد رنگدانه قرمز در یک فسیل دیرینه شده‌اند.

آخرین اخبار حاکی از آن است که فیسبوک بار دیگر با انتقاد از مدیران سابق خود رو‌به‌رو شده است. براساس گزارش CNBC، الکس استاموس، مدیر سابق امنیت فیسبوک حین سخنرانی در کنفرانس Collision تورنتو به قدرت زیاد مارک زاکربرگ به‌عنوان مدیرعامل فیسبوک اشاره کرد.

استاموس اعلام کرد با یک نتیجه‌گیری منطقی می‌توان متوجه شد که زاکربرگ به‌عنوان مدیرعامل فیسبوک، قدرتی بیش از حد انتظار در اختیار دارد. وی در ادامه‌ی صحبت‌های خود اضافه کرد که زمان آن فرارسیده تا مدیرعامل جدیدی جایگزین زاکربرگ شود و تصدی امور را برعهده بگیرد. 

در حال حاضر و پس از جدایی کریس کوکس در ابتدای سال جاری میلادی از فیسبوک، مارک زاکربرگ، به‌عنوان مدیر موقت محصولات این شرکت ایفای نقش می‌کند. استوماس معتقد است زاکربرگ در بخش محصولات می‌تواند حضور موثرتری داشته باشد. وی معتقد است اگر مارک زاکربرگ توجه و تمرکز خود را به بخش محصولات اختصاص دهد و سمت مدیرعاملی را به فرد جدیدی واگذار کند، به‌نفع فیسبوک خواهد بود. ازنظر استاموس، برد اسمیت، رئیس هیئت مدیره مایکروسافت، گزینه‌ی خوبی برای سمت مدیر عاملی فیسبوک خواهد بود. استوماس در سال ۲۰۱۸ فیسبوک را ترک کرد. وی در جریان سخنرانی خود در کنفرانس تورنتو اعلام کرد: 

با استدلالی منطقی متوجه می‌شویم که مارک زاگربرگ قدرت زیادی در فیسبوک دارد و لازم است تغییری در این وضعیت ایجاد شود. اگر من به‌جای مارک زاکربرگ بودم، مدیرعامل جدیدی برای فیسبوک استخداممی‌کردم. زاکربرگ به بخش محصولات علاقه‌ی شدیدی دارد. با استخدام مدیرعامل جدید، شاهد تغییرات خوبی هم ازنظر داخلی و هم ازنظر خارجی برای فیسبوک خواهیم بود.

استاموس با شرکت‌های مختلف و شبکه‌های اجتماعی بزرگی همچون فیسبوک ارتباط دارد. وی معتقد است که هیجان زیادی در مورد قوانین ضد انحصارگرایی (‌آنتی تراست) در این شرکت‌ها وجود دارد. وی در سخنرانی خود در مورد این موضوع صحبت می‌کند: 

هیجان زیادی د رمورد قوانین ضد انحصارگرایی (آنتی تراست) وجود دارد. چنین احساسی وجود دارد که مثلا من از این شرکت متنفر هستم، پس از آن جدا می‌شوم. داشتن سه شركت با مشکلات اساسی مشابه یکدیگر، شرایط را بهتر نمی‌کند.

این اولین‌بار نیست که فیسبوک و مدیرعامل آن یعنی مارک زاکربرگ از سوی کارکنان سابق خود مورد انتقاد قرار می‌گیرند. کریس هیوز، هم‌بنیانگذار فیسبوک نیز در اوایل ماه جاری، خواستار لغو مالکیت این شرکت بر اینستاگرام و واتساپ شد. مارک زاکربرگ به این درخواست پاسخ داد و اعلام کرد که تقسیم فیسبوک به سه شرکت جداگانه مشکلی را حل نخواهد کرد. 

کنیچیرو یوشیدا، مدیرعامل سونی (Sony)، بازهم بر تعهد شرکتش در قبال کسب‌وکار زیان‌ده گوشی هوشمنداکسپریا تاکید کرد و از آن، به‌عنوان بخش مرکزی هویت سرگرمی‌محور سونی یاد کرد.

براساس گزارشی از رویترز، یوشیدا بیان کرد:

ما گوشی‌های هوشمند را به‌عنوان سخت‌افزاری برای سرگرمی و همچنین مؤلفه‌ای ضروری برای بقای برند سخت‌افزارمان درنظر می‌گیریم. نسل‌های جوان‌تر دیگر تلویزیون تماشا نمی‌کنند. آن‌ها بیشتر با گوشی‌های هوشمند درتماس هستند.

بااین‌حال، سونی دیگر در بازار گوشی‌های هوشمند نقش مهمی ایفا نمی‌کند و طی سال مالی اخیر تنها ۶.۵ میلیون دستگاه گوشی هوشمند عرضه کرده و زیان عملیاتی به‌ارزش ۹۷.۱ میلیارد ین (۸۷۹.۴ میلیون دلار) متحمل شده است.

غول فناوری ژاپنی، این هفته در جمع سرمایه‌گذاران اعلام کرد که تنها به چهار بازار ژاپن، اروپا، هنگ‌کنگ و تایوان تمرکز دارد و بازار‌هایی همچون استرالیا و خاورمیانه دیگر مورد توجه سونی نخواهند بود.

اظهارات یوشیدا جالب به‌نظر می‌آیند؛ زیرا هنگامی که کازئو هیرایی مدیرعامل بود، او به‌عنوان مدیر ارشد مالی سونی فعالیت می‌کرد، نیرویی مهم در تلاش‌های شرکتش برای رهایی از بخش‌هایی مانند VAIO PC که چندان پرسود نبودند، به‌شمار می‌رفت.

احتمال اینکه سونی ازطریق فروش گوشی‌های هوشمند سود مناسبی کسب کند، بسیار کم است؛ اما واضح است که ژاپنی‌ها این حقیقت را احساس می‌کنند که گوشی‌های هوشمند یکی از عناصر مهم برند سونی محسوب می‌شوند.

ما در زندگی خود همواره در حال اندازه‌‌گیری مقادیر گوناگون هستیم؛ میزان سنگینی، ارتفاع، حرارت، زمان و غیره. علت این امر نیز واضح است؛ ما برای خریدوفروش، سلامتی و دانش خود به یک اندازه و مقیاس نیاز داریم. اما پرسش اینجا است که آیا متر و معیار ما برای این اندازه‌‌گیری‌ها کاملا برابر است؟ از کجا می‌‌توان فهمید منظور ما از یک متر یا یک کیلوگرم همان مقداری است که فردی دیگر تصور می‌‌کند؟

طی سالیان گذشته، تلاش‌های زیادی برای تعریف دقیق واحدهای اندازه‌گیری صورت‌ گرفته است. اما در ۳۰ اردیبهشت سال جاری (مصادف با روز جهانی علم اوزان ومقادیر) یک بازنگری کامل درمورد استانداردهای این حوزه صورت گرفت.

البته قرار نیست ما شاهد اتفاق محسوسی در کاربری‌‌های روزمره‌‌ی خود باشیم، طبق برنامه‌‌ریزی‌‌ها قرار است گذار به سیستم جدید کاملا نامحسوس صورت گیرد؛ پس جای نگرانی وجود ندارد و کماکان یک کیلوگرم گوجه‌‌فرنگی همان مقدار است که بود! تفاوت در این است که از روز دوشنبه، تعریف رسمی هفت واحد اندازه‌‌گیری در سیستم بین‌‌المللی واحدها (SI) دیگر مانند گذشته نیست.

تعریف جدید استانداردهای SI برای کیلوگرم (kg)، متر (m)، ثانیه (s)، آمپر (a)، کلوین (k)، مول (mol) و شمع (cd) اعمال شده است

روش سابق اندازه‌گیری

انسان‌ها همواره قادر به شمارش بوده‌‌اند؛ اما هم‌زمان با پیشرفت این سیر تکاملی، ما به‌‌سرعت توانستیم قابلیت‌‌های جدیدی را نظیر اندازه‌‌گیری طول، وزن و زمان را نیز به‌‌دست آوریم. فراعنه‌‌ی مصر برای ساخت اهرام از یک واحد طول باستانی به‌‌نام «اَرَش سلطنتی» (Royal Cubit) استفاده می‌‌کردند. این واحد طول بعدها نیز حفظ شد و به‌‌مرور ترویج یافت.

استفاده‌‌ی مصریان باستان از شیوه‌‌های اندازه‌‌گیری به‌‌کمک ارش سلطنتی

اما ارش نیز در گذر زمان از گزند تغییر و تحول در امان نبود. این واحد طولی به‌‌اندازه‌‌ی نیم‌‌متر کنونی (با خطایی حدود ۱۰ میلی‌‌متر) بود. جان ویلکینز اولین شخصی بود که تعریف یک مجموعه‌‌ی جهانی از واحدهای اندازه‌‌گیری را پیشنهاد داد که سپس، این ایده با استقبال دبیر انجمن سلطنتی لندن نیز مواجه شد.

انگیزه‌‌ی اصلی برای انجام این کار از زمان انقلاب کبیر فرانسه ریشه می‌‌گیرد. فرانسوی‌‌ها اولین کسانی بودند که در ۲۲ ژوئن ۱۷۹۹، اولین استانداردهای طول و جرم را با دو قطعه‌‌ی استاندارد از جنس پلاتین به‌‌نمایندگی از متر و کیلوگرم انتخاب کرده و آن‌‌ها را در آرشیو جمهوری این کشور در پاریس نگه‌داری کردند.

استانداردهای مورد توافق‌

دانشمندان نیز از این ایده حمایت کردند؛ به‌‌خصوص ریاضیدان آلمانی، کارل فریدریش گاوس که شور و اشتیاق زیادی برای به‌‌ثمر نشستن این حرکت از خود نشان داد. نمایندگانی نیز از ۱۷ کشور عضو سازمان ملل متحد گرد هم آمدند تا با امضای «کنوانسیون متر»، به‌‌صورت رسمی نظام بین‌المللی واحدها (SI) را شکل دهند.

فرانسه که به‌‌خاطر آسیب‌‌های ناشی از جنگ با پروس (یکی از امپراتوری‌‌های قدرتمند اروپایی آن زمان) دیگر از اعتبارعلمی سابق خود برخوردار نبود، یکی از ساختمان‌‌های جنگ‌‌زده‌‌ی خود را در سینت‌‌کلاود به‌‌عنوان خانه‌‌ی بین‌‌المللی این سیستم نوپا در اختیار جهان قرار داد.

BIPM، خانه‌‌ی نظام بین‌‌المللی واحدها

این ساختمان که با نام Pavillon de Breteuil شناخته می‌‌شود، هنوز هم میزبان اداره‌‌ی بین‌‌المللی اوزان و مقیاس‌‌ها (BIPM) است و در آن نمونه‌‌های بین‌‌المللی از واحد کیلوگرم در دو گاوصندوق و سه محفظه‌‌ی شیشه‌‌ای نگه‌داری می‌‌شود. این نمونه متشکل از یک بلوک صیقلی از جنس پلاتین و ایریدیوم است که برای تعریف واحد کیلوگرم استفاده می‌شود. نمونه‌ی یادشده معیار مقایسه برای تمامی نمونه‌های استاندارد از واحد کیلوگرم در کشورهای مختلف دنیا نیز محسوب می‌شود (این نسخه‌‌ی اصلی سه‌‌بار دربرابر تعدادی از نسخه‌‌های کپی کاملا مشابه خود وزن‌‌کشی شده است).

نسخه‌‌ی بین‌‌المللی کیلوگرم که با نام Big K شناخته می‌شود

اما بریتانیایی‌ها به‌‌خاطر سطح نفوذ بالای خود تا سال ۱۸۸۴ از امضای این پیمان طفره رفتند. حتی بعد از امضای این پیمان نیز سیستم جدید تنها توسط دانشمندان مورد استفاده قرار می‌گرفت و سیستم مورداستفاده در بخش بزرگی از جهان، همچنان همان واحدهای سلطنتی رایج یعنی پوند، اونس، فوت و اینچ باقی ماند. حتی ایالات‌متحده که در آن زمان این پیمان را امضا کرده بود نیز عملا هرگز آن را اجرا نکرد و همچنان به همان نسخه‌‌ی بریتانیایی از سیستم واحدهای خود پایبند ماند.

بااین‌حال، به‌‌نظر می‌‌رسد ایالات‌متحده در سال ۱۹۹۹ (یعنی همان زمانی‌که مدارگرد اقلیمی مریخ (MCO) در حین انجام عملیات از بین رفت)، از تصمیم خود برای استفاده از سیستم واحدهای سلطنتی پشیمان شد. این اتفاق عجیب و تاسف‌بار به‌منزله‌ی درس عبرتی برای عدم تعهد جهانی به سیستم بین‌المللی واحدها شناخته می‌شود. در گزارش مربوط‌‌به این اتفاق که در آن زمان بالغ‌‌بر ۱۹۳.۱ میلیون دلار خسارت دربرداشت، آمده است:

علت اصلی از دست رفتن مدارگرد MCO، خطای ناشی از عدم استفاده از واحدهای متریک در برنامه‌نویسی یک فایل نرم‌افزاری در زمین بود که برای مدل‌‌سازی خط سیر فضاپیما مورد استفاده قرار می‌‌گرفت.

این فاجعه‌‌ی غم‌‌انگیز زمانی رقم خورد که مدارگرد یادشده با ورود به مداری پایین‌‌تر از حد تعیین‌‌شده، وارد جو مریخ شد و برای همیشه ازدست رفت.

نتیجه‌‌ی برخی از پژوهش‌‌ها نشان می‌‌دهد که احتمالا دلیل اصلی خروج مدارگرد اقلیمی مریخ، تنها یک اشتباه در عدم استفاده ازسیستم متریک بوده است

تعاریف جدید SI

پس علت تصمیم تازه‌ی جهان برای اعمال تغییرات در این سیستم چه بود؟ مشکل اصلی در تعریف موجود برای واحد کیلوگرم این بود که نمونه‌‌های موجود کاملا پایدار نبودند و برای واحد جریان الکتریکی نیز واحد تعریف‌‌شده چندان قابل‌‌درک نبود. به‌‌علاوه، دانشمندان می‌‌گویند در اثر انجام وزن‌‌کشی‌‌های متعدد، نمونه‌‌ی اصلی کیلوگرم (Big K) به‌‌مرور در حال کاهش جرم است.

به‌‌گفته‌‌ی BIPM، در حال حاضر تمامی واحدها به‌‌شکلی صریح و ثابت تعریف شده‌‌اند. ایده‌‌ی اصلی این است که ما یک ثابت جهانی (به‌‌عنوان مثال، سرعت نور در خلا) را درنظر می‌گیریم و از آن برای تعیین مقدار عددی واحدها بدون هیچ‌‌گونه عدم‌‌قطعیتی بهره می‌‌گیریم.

واقعیت ثابت است، عدد نیز ثابت است و بنابراین واحدها از امروز به‌‌طور کامل تعریف‌‌شده خواهند بود. بنابراین تنها نیاز است که هفت مقدار ثابت مربوط‌‌به واحدهای اندازه‌‌گیری مختلف را بیابیم و اطمینان حاصل کنیم که تمام اندازه‌گیری‌های بعدی با دقت کافی انجام خواهند شد.

این هفت واحد هم‌‌اکنون با ثوابت جهانی نظیر سرعت نور در خلاء (c) تعریف شده‌‌اند

استرالیا نیز اکنون کروی‌ترین شی ماکروسکوپی موجود در سطح زمین را دارا است؛ یک گوی سیلیکونی که برای اندازه‌گیری ثابت آووگادرو (۱۰۲۳×۶/۰۲۲۱۴۰۷۶) به‌‌کار می‌‌رود. این ثابت جهانی در شیمی برای تعریف یکی از واحدهای سیستم SI به‌‌نام مول (mole) تعیین شده است؛ یعنی مقداری از هر ماده که تعداد ذرات بنیادی (مولکول یا اتم) آن برابر با تعداد اتم‌‌های موجود در ۱۲ گرم از کربن ۱۲ است.

والتر گیاردینی از مؤسسه‌‌ی ملی اندازه‌‌گیری استرالیا که یک گوی سیلیکون را به‌‌عنوان بخشی از پروژه‌‌ی آووگادرو در دست دارد

از استاندارد تا نمونه

از امروز نمونه‌‌ی اصلی کیلوگرم (Big K) در اداره‌‌ی بین‌‌المللی اوزان و مقیاس‌‌ها، تنها شی‌ با اهمیت تاریخی خواهد بود که اندازه‌‌گیری جرم آن در بهترین حالت نیز با عدم‌‌قطعیت همراه است. از این پس، کیلوگرم بااستفاده از ثابت چهانی پلانک تعریف خواهد شد؛ مفهومی که از دیدگاه فیزیک کوانتوم غیرقابل تغییر است.

اکنون چالش اصلی این است که چگونه این تعاریف جدید را به‌‌شیوه‌‌ای قابل‌‌درک برای مردم عادی (به‌‌خصوص اقشار غیرعضو در جوامع علمی) توضیح دهیم. چراکه مقایسه‌‌ی مفهوم کیلوگرم با نشان‌‌دادن یک بلوک فلزی بسیار ساده‌‌تر از مفاهیم پیچیده‌‌ای نظیر ثابت پلانک است.

در حال حاضر، ازلحاظ فنی یک کیلوگرم (kg) بدین صورت تعریف شده است:

با درنظرگرفتن مقدار عددی ثابت پلانک (h) که برابر با ۱۰.۱۵×۶/۶۲۶۰۷۰۱۵ (با واحد ژول‌‌ثانیه) است؛ این ثابت معادل با kg.m2/s خواهد بود که در آن m (متر) و s (ثانیه) براساس c و ΔνCs تعریف خواهند شد.

کمی بیشتر به همین عبارت آخر بیندیشید. به نظر شما توضیح‌‌دادن این تعریف از کیلوگرم برای یک فروشنده‌ی ساده در یک فروشگاه میوه یا خاروبار چگونه امکان‌‌پذیر است؟

شرکت لندرور نسخه‌ی به‌روزرسانی‌شده از خودروی دیسکاوری اسپرت ۲۰۲۰ را با فناوری‌های جدید معرفی کرده است.شاسی‌بلند به‌روزرسانی‌شده‌ی لندرور از تابستان امسال در بازار آمریکا عرضه خواهد شد و قیمت آن در زمانی نزدیک به عرضه‌ی رسمی مشخص خواهد شد. تغییرات ظاهری انجام‌گرفته روی بدنه‌ی لندرور دیسکاوری اسپرت ۲۰۲۰ کوچک، اما مهم هستند.

چراغ‌های جلو، زاویه بیشتری دارند و چراغ روشنایی در روز در لبه‌ی پایینی قرار گرفته‌اند. قسمت جلویی خودرو با وجود دو ورودی هوای عمودی، نسبت به قبل ظاهر ساده‌تری دارد. تغییرات مشابهی در قسمت عقب انجام گرفته است و چراغ‌های مستطیلی با شیب بیشتری طراحی شده‌اند. سپر عقب هم به‌روزرسانی شده و اگزوز‌های جدید را در خود جای داده است.

زیر کاپوت خودرو، سیستم ۴۸ ولتی قرار گرفته که با یک ژنراتور استارتر هماهنگ شده است. پیشرانه هیبریدی ۲۹۶ اسب‌بخار قدرت تولید می‌کند؛ اما آپشن پیشرانه‌ی ۴ سیلندر ۲۴۶ اسب‌بخاری هم قابل سفارش است. لندرور تاکنون مشخصات مصرف سوخت پیشرانه‌ی هیبریدی دیسکاوری اسپرت جدید را منتشر نکرده است. لندرور کابین دیسکاوری اسپرت را هم بهبود داده و از پوشش مخصوص ساخته‌شده از میکرو فیبر پلی‌استر بازیافت‌شده، استفاده کرده است.

در میان تغییرات انجام‌گرفته، صندلی‌های ردیف دوم با طرح ۴۰:۲۰:۴۰ طراحی شده‌اند و اکنون سرنشینان ردیف سوم، به جا‌لیوانی‌ها دسترسی دارند. به‌منظور دسترسی بهتر، قابلیت‌های شارژ بی‌سیم و درگاه USB و ۱۲ ولتی هم درنظر گرفته‌ شده است. ظاهر کنسول تغییر یافته و نمایشگر ۱۰ اینچی سیستم سرگرمی را در خود جای داده است.

فرمان چندمنظوره خودرو هم دکمه‌های بیشتری را شامل می‌شود. فناوری‌های جدید به‌کاررفته در لندرور دیسکاوری اسپرت ۲۰۲۰ شامل آینه میانی با قابلیت نمایش تصویری قسمت عقبی خودرو با زاویه ۵۰ درجه می‌شود. دوربین جلو هم موانع پیش‌روی خودرو در هنگام رانندگی در مسیرهای آفرود را تا ۱۸۰ درجه پوشش می‌دهد. از سیستم‌های ایمنی و کمک‌راننده موجود در دیسکاوری اسپرت می‌توان به کروز کنترل سازگار با فرمان، رانندگی بین خطوط، ترمز اضطراری خودکار و بررسی حالت خواب‌آلود راننده اشاره کرد.

از زمان اولین مبادله‌ی بیت‌کوین و کالا، علاقه‌مندان ارز‌های رمزنگاری‌شده در سراسر جهان «روز پیتزای بیت‌کوینی» را جشن می‌گیرند. البته نه به این دلیل که کار مردی که ۱۰ هزار بیت‌کوین برای دو عدد پیتزا پرداخت را به بوته‌ی نقد بکشند؛ بلکه به این دلیل که آن معامله نقطه‌ی عطفی برای بیت‌کوین محسوب می‌شود. امروزه، خرید پیتزا با پرداخت بیت‌کوین موضوع عجیبی نیست؛ اما در آن روزگار که هیچ فروشنده‌ای بیت‌کوین را به‌عنوان پرداختی قبول نمی‌کرد، آن معامله بسیار مهم تلقی می‌شد.

در ۲۲مه۲۰۱۰، لازلو هانیکز (Laszlo Hanyecz)، برنامه‌نویس و توسعه‌دهنده‌ی بیت‌کوین، به یکی از کاربران تالار گفت‌وگوی مربوط‌به بیت‌کوین، یعنی جایی که اکثر بیت‌کوینرها در آنجا حضور داشتند، ۱۰ هزار بیت‌کوین درعوض دو عدد پیتزای پاپاجان (Papa John) پرداخت کرد. در آن زمان، بیت‌کوین تقریبا یک‌ساله بود و ۱۰ هزار بیت‌کوین تقریبا معادل ۴۰ دلار می‌شد.

هانیکز در پستی نوشته بود:

من ۱۰ هزار بیت‌کوین برای دو عدد پیتزا پرداخت می‌کنم؛ دو عدد پیتزای بزرگ که مقداری از آن برای روزهای بعد بماند. من گاززدن پیتزای مانده را دوست دارم. خودتان می‌توانید درستش کنید یا از رستورانی سفارش دهید؛ اما آنچه می‌خواهم دریافت پیتزا در ازای بیت‌کوین است تا خودم مجبور به سفارش یا درست‌کردنش نشوم؛ مثل سفارش صبحانه در هتل یا چیزی شبیه به آن که تنها تحویلتان می‌دهند و شما می‌خورید و خوشحال هستید.

کاربر دیگری که با نام جرکوس (Jercos) شناخته می‌شد، پیشنهاد هانیکز را پذیرفت. به‌منظور تکمیل تراکنش، هانیکز بیت‌کوین‌ها را برای جرکوس فرستاد و او نیز پیتزا سفارش داد. پیتزای هانیکز پس از انفجار قیمت بیت‌کوین گران‌تر و گران‌تر تمام شد. تنها پس از ۹ ماه از این خرید، قیمت هر بیت‌کوین با یک دلار برابر شد و آن دو عدد پیتزا به ارزش ۱۰ هزار دلار رسیدند. در پنجمین سالگرد روز پیتزای بیت‌کوینی، ارزش آن دو عدد پیتزا به عدد شگفت‌انگیز ۲.۴ میلیون دلار رسیده بود. هفته‌ی گذشته برای اولین‌بار در سال جاری، بیت‌کوین از مرز هشت‌هزار دلار عبور کرد؛ بنابراین ارزش آن خرید با قیمت امروز به ۸۰ میلیون دلار می‌رسد.

بیت‌کوین همچنان تلاش می‌کند جریان اصلی ارزهای دیجیتال را دراختیار بگیرد؛ اما باتوجه‌به اخبار ناخوشایندی که هرروز اعتبار ارزهای رمزنگاری‌شده را خدشه‌دار می‌کنند، به‌نظر می‌رسد دلیلی برای جشن‌گرفتن روز پیتزای بیت‌کوینی وجود ندارد. بااین‌حال، هرچه باشد ما درباره‌ی پیتزا و بیت‌کوین صحبت می‌کنیم. چه کسی این دو را دوست ندارد؟

روز پیتزای ‌بیت‌کوینی مبارک!

باتوجه‌به اکتشافات اخیر لائوس، به‌نظر می‌رسد نوع تدفین آیینی که استفاده از نوعی خمره‌های عظیم سنگی را شامل می‌شد، در آسیای جنوب‌شرقی مرسوم‌تر از تصور قبلی بوده است. گروهی از باستان‌شناسان به سرپرستی دوگالد اوریلی، از دانشگاه ملی استرالیا، به‌کمک مقام‌های دولت لائوس موفق شدند محل‌ باستانی مملو از خَرسَنگ‌های عظیم‌الجثه‌ی جدیدی در این کشور کشف کنند. درمجموع، تمامی این محل‌ها ۱۳۷ خمره‌ی سنگی موسوم به خمره‌های مردگان کشف شده که قبلا از آن‌ها اطلاعی در دست نبود.

قدمت این خمره‌های باستانی هزار سال برآورد می‌شود و تمامی خمره‌های کشف‌شده در جنگل‌های کوهستانی دورافتاده‌ای گذاشته شده‌ بودند. بدین‌ترتیب، با کشف‌های جدید پراکنش جغرافیای این نوع تدفین ناشناخته بیشتر شد. نیکلاس اسکوپال، یکی از پژوهشگران این تیم، در بیانیه‌ای اعلام کرد:

پیش‌تر، تنها برخی از شکارچیان ببر از این محل‌های باستانی دیدن کرده بودند. اکنون، این محل‌ها دوباره کشف می‌شوند و این امیدواری وجود دارد که تصور واضح‌تری از این فرهنگ و ترتیب انجام مناسک مذهبی آیینی اینجا به‌دست بیاوریم.

در طول اکتشافات درمجموع ۱۳۷ خمره‌ی سنگی موسوم به «خمره‌های مردگان» کشف شد.

از قرن نوزدهم، باستان‌شناسان از خمره‌های مردگان اطلاع داشتند؛ اما مادلین کلانی، باستان‌شناس فرانسوی، در دهه‌ی ۱۹۳۰، اولین کسی بود که پژوهش‌های علمی درباره‌ی این آثار باستانی را انجام داد. تاکنون هزاران خمره‌ از این دست در دشت‌های «فلات شینگ‌خوانگ» در شمال لائوس کشف شده‌اند. قدمت این خمره‌ها که ارتفاع و قطرشان بین ۱ تا ۳ متر است، به عصر آهن (۵۰۰‌ق‌م تا ۵۰۰م) بازمی‌گردد.

کلانی و باستان‌شناسانی که بعدا راه او را ادامه دادند، بر این باورند که این خمره‌ها برای نوعی مراسم تدفین باستانی به‌کار می‌رفته‌اند. حال مشخص نیست مردگان را به‌صورت موقت در این خمره‌ها باقی می‌گذاشتند یا اینکه به‌عنوان نوعی گورستان ثانوی به‌کار می‌رفتند و شاید هم برای هر دو این‌ها. این خمره‌ها و خمره‌های کشف‌شده‌ی دیگر در منطقه‌ی آسام در هندوستان و جزیره‌ی سولاوسی در اندونزی، نشان‌دهنده‌ی مجموعه‌ی پیچیده‌ای از مناسک تدفین هستند که به‌نوعی مراحل تجزیه‌‌ی جسم را تداعی می‌کنند. این نشان می‌دهد مردمان باستان ممکن است مراحل مختلف معنوی یا متافیزیکی را برای مرگ متصور بوده باشند.

باستان‌شناسان از قرن نوزدهم از این خمره‌های مردگان اطلاع دارند.

بااین‌حال، هدف دقیق این خمره‌ها مدت‌ها است که برای باستان‌شناسان معمایی نامکشوف باقی مانده‌اند. پژوهشگران حتی نمی‌دانند مردمان کدام فرهنگ این خمره‌ها را ساخته‌اند. به‌گفته‌ی اوریلی، به‌نظر می‌رسد این خمره‌ها که برخی از آن‌ها ۱۴ تن وزن دارند، در معادن تراشیده‌اند و از فواصلی بسیار دور تا کیلومترها دورتر به محل فعلی آورده شده‌اند. درادامه، وی افزود هنوز توضیحی برای این مسئله نیافته که چرا این محل‌ها به‌عنوان محل نهایی استقرار این خمره‌ها به‌کار رفته است. دراین‌حال، هیچ شواهدی دال بر سکونت انسان‌ها در این منطقه وجود ندارد.

تاکنون هزاران خمره‌ از این دست در دشت‌های فلات شینگ‌خوانگ در شمال لائوس کشف شده‌اند.

همان‌طورکه اشاره شد، به‌نظر می‌رسد پراکنش خمره‌های مردگان از آنچه قبلا تصور می‌شد، گسترده‌تر است. این امر نشان می‌دهد هرگونه مراسم و آیین تدفینی مرتبط با این خمره‌ها بسیار مرسوم بوده است.

به‌گفته‌ی پژوهشگران، برخی صفحات حکاکی‌شده نیز در اطراف خمره‌ها پیدا شدند که احتمالا به‌عنوان سنگ قبر یا یادبود به‌کار می‌رفته‌اند. این صفحات که به‌دلایل نامعلومی پشت‌به‌رو گذاشته شده‌اند، با برخی اشکال هندسی، دوایر، تصاویر حیوانات و شمایل انسان‌ها تزیین شده‌اند.

باوجوداین، حکاکی‌های تزیینی روی خودِ خمره‌های غول‌پیکر بسیار نادر است. پژوهشگران مطمئن نیستند چرا برخی خمره‌ها تزئین شده‌اند و برخی همین‌طور بدون حکاکی رها شده‌اند و اینکه چرا برخی طرح‌های هندسی و سایر خمره‌ها تصاویر دارند.

تمامی این خمره‌های هزارساله در جنگل‌های کوهستانی دورافتاده‌ای گذاشته شده‌ بودند.

درهمین‌حال، باستان‌شناسان خمره‌های مینیاتوری از جنس خاک رس پیدا کرده‌اند که شباهت بسیار زیادی به خمره‌های سنگی دارند. اوریلی می‌گوید بسیار دوست دارد بداند چرا این مردمان باستانی خمره‌های مینیاتوری این‌چنینی ساخته‌اند. مصنوعات دیگری نیز در نزدیکی خمره‌ها پیدا شده‌اند؛ از جمله برخی سفال‌های تزیینی، مهره‌های شیشه‌ای، گوش‌واره‌ها و دوک‌های نخ‌ریسی برای پارچه‌بافی. پژوهشگران امیدوارند تجزیه‌و‌تحلیل تطبیقیرا از روی DNA بقایای اجساد خمره‌های لائوس با خمره‌های هندوستان و اندونزی انجام دهند.

آب و مایعات موجود در منظومه‌ی شمسی، فراتر از حد تصور است و احتمال وجود آب مایع حتی در نقاط دوردست کمربند کویپر هم وجود دارد. برای مثال، احتمال وجود اقیانوس مایع زیر پوشش یخ نیتروژنی پلوتو وجود دارد. باتوجه‌به این شواهد، احتمال وجود اقیانوس‌های مدفون در سیاره‌های فراخورشیدی هم فراوان است. درابتدا، تصور می‌شد دمای لازم برای حفظ حالت مایع در سطح پلوتو باید بسیار زیاد باشد؛ اما به‌عقیده‌ی ستاره‌شناسان ژاپنی، احتمالا لایه‌ی عایق گازی مانع از انجماد اقیانوس زیر سطح پلوتو شده است. این مشاهده به حل ناهنجاری جاذبه‌ای کمک می‌کند که کاوشگر نیوهورایزنز در صفحه‌ی اسپوتنیک پلانیتیا کشف کرده است. شونیچی کاماتا، از دانشگاه هوکایدوی ژاپن، دراین‌باره می‌گوید:

احتمالا اقیانوس‌های زیادی به‌همین‌شکل در سراسر جهان وجود دارد؛ ازاین‌رو، احتمال وجود حیات فرازمینی افزایش پیدا می‌کند.

تصویر نمایی از صفحه‌ی یخ نیتروژن اسپوتنیک پلانیتیا که فضاپیمای نیوهورایزنر ناسا در ژوئیه‌ی‌۲۰۱۵ ثبت کرده است.

قلب پلوتو راهنمایی برای اقیانوس مدفون

اقیانوس زیر سطح پلوتو در موقعیت مکانی اسپوتنیک پلانیتیا کشف شد. این منطقه صفحه‌ای پوشیده از یخ نیتروژن به وسعت هزار کیلومتر است که منطقه‌ی معروف به «قلب پلوتو» را تشکیل می‌دهد. براساس مشاهدات کاوشگر نیوهورایزنز ناسا، صفحه‌ی اسپوتنیک پلانیتیا هم‌تراز با محور کشندی پلوتو است (خطی که کشش گرانشی شارون، قمر پلوتون، در قوی‌ترین حالت خود قرار دارد). به عقیده‌ی دانشمندان، محور پلوتو به‌دلیل جرم زیاد متراکم در سطح اسپوتنیک پلانیتیا و اطراف آن به‌سمت این صفحه قرار گرفته است.

این جرم زیاد احتمالا ناشی از یخ نیتروژنی روی صفحه و آب مدفون در اقیانوس زیر سطح پلوتو است. براساس پژوهش‌های گذشته، آب اقیانوس‌ها احتمال از اعماق پلوتو سرچشمه می‌گیرد که به‌دلیل برخورد دنباله‌دار به پوسته‌ی سیاره رسیده است.

به‌کمک اقیانوس زیر سطح پلوتو، حتی می‌توان ویژگی‌های تکتونیکی یا زمین‌ساختی این سیاره را هم توصیف کرد؛ اما اقیانوس مدفون پلوتو چگونه طی بیش از ۴.۶ میلیارد سال تاریخچه‌ی منظومه‌ی شمسی، شکل مایع خود را حفظ کرده است. گفتنی است سیاره‌ی کوتوله‌ی پلوتو مثل غول‌های گازی با ابر غول‌آسایی از گاز احاطه نشده است؛ بنابراین، قدرت نیروهای کشندی وارد بر آن به‌اندازه‌ی نیروهای کشندی وارد بر قمر اروپای مشتری یا قمر انسلادوس زحل نیست (هر دو قمر از اقیانوس‌های زیرسطحی برخوردار هستند). پژوهشگران معتقدند:

پلوتو برای حفظ اقیانوس مایع به گرمای داخلی نیازدارد. افزون‌براین، این سیاره‌ی کوتوله برای حفظ پوسته‌ی یخی باید سرد باشد؛ اما وجود لایه‌ای نازک از هیدرات کلاترات (هیدرات گازی) در قسمت کف پوسته‌ی یخی می‌تواند دلیل بقای اقیانوس مایع باشد.

براساس پژوهش‌ها، لایه‌‌ی عایق هیدرات گازی (جامد یخ‌مانندی متشکل از گازهای به‌دام‌افتاده در قفس‌های آب مولکولی) می‌تواند عامل اصلی وجود اقیانوس مایع در زیر سطح پلوتو باشد. پژوهشگران با درنظرگرفتن شروع تکامل پلوتو از ۴.۶ میلیارد سال پیش، آن را در دو حالت وجود لایه‌ی گازی و نبود آن زیر پوسته‌ی یخی پلانیتیا شبیه‌سازی کردند.

آن‌ها به مدل‌سازی تکامل حرارتی پلوتو پرداختند و زمان لازم برای انجماد اقیانوس‌های زیر سطح و تشکیل لایه‌ی یکپارچه‌ای از یخ را محاسبه کردند. براساس این مشاهده‌ها، درصورت نبود لایه‌ی گازی، اقیانوس باید ۸۰۰ میلیون سال پیش (مصادف با ظهور اولین جانداران در زمین) منجمد می‌شد.

در شبیه‌سازی همراه‌با هیدرات گازی، نتیجه‌ی متفاوتی به‌دست آمد. درصورت وجود عایق گازی، اقیانوس به‌سختی منجمد می‌شود. برای مثال، برای تشکیل لایه‌ی یکپارچه‌ی یخی در حالت عادی، ۱۰۰ میلیون سال لازم است؛ ولی درصورت وجود لایه‌ی هیدرات گازی، سرعت انجماد به بیش از یک‌میلیارد سال خواهد رسید.

اگرچه بخش زیادی از یخ سطح اسپوتنیک پلانیتیا از نیتروژن تشکیل شده است، محتمل‌ترین گاز تشکیل‌دهنده‌ی این لایه «متان» است که از هسته‌ی سنگی پلوتو سرچشمه گرفته است. به‌عقیده‌ی پژوهشگران، لایه‌ی هیدرات کلاترات به‌صورت عایق گرمایی عمل می‌کند و با جلوگیری از انجماد کامل اقیانوس، پوشش یخی سطح آن را نیز یکپارچه و ثابت نگه‌ می‌دارد.

شبیه‌سازی‌ها نه‌تنها مشاهدات نیوهورایزنز و احتمال اقیانوس مایع در زیر سطح پلوتو را تأیید می‌کنند؛ بلکه نشان می‌دهند چگونه اقیانوس مایع می‌تواند زیر سطح منجمد‌ترین سیاره‌ها و سیاره‌های کوتوله دوام بیاورد؛ بنابراین، آب موجود در جهان فراتر از حد تصور است.