شرکتهای نوپای خصوصی با فناوریهایی متفاوت وارد عرصهی رقابت در مهار انرژی همجوشی شدهاند؛ رقابتی که احتمالا تا سال ۲۰۳۰ به ثمر خواهد نشست.
در سال ۱۹۲۰، آرتور ادینگتون، اخترفیزیکشناس انگلیسی، یک سخنرانی در انجمن پیشرفت علوم درمورد ساختار درونی ستارهها ایراد کرد. او در فرضیهی خود گفت:
آنچه باعث درخشش خورشید ما میشود، نوعی واکنش هستهای است. این منبع انرژی، متفاوت از آن نوع انرژی زیراتمی است که گمان میرود در تمام مواد وجود دارد. ما گاهی در این رؤیا بهسر میبریم که روزی موفق به آزادسازی این انرژی خواهیم شد و آن را به خدمت خود درخواهیم آورد. درصورت موفقیت در کنترل آن، این منبع تمامنشدنی خواهد بود.
ادینگتون این فرض را مطرح کرد که انرژی مورد نظر درخلال تبدیل هستهی اتمهای هیدروژن به هستهی اتم هلیوم آزاد میشود. او میدانست که یک جرم هستهی هلیوم کمی کمتر از جرم چهار هستهی هیدروژن است و تصور میکرد که این تفاوت جرم (مطابق فرمول E=mc2 که بعدها توسط اینشتین کشف شد) باید به انرژی تبدیل شده باشد و همین انرژی برای حیات ضرابخانهای بزرگ همچون خورشید کفایت میکند. اتفاقا حق با او بود. او همچنین در مورد رؤیای مردم برای بهرهبرداری از این انرژی نیز پیشبینی درستی کرده بود. اندکی پس اثبات نظریات ادینگتون، جستجوی برای این انرژی آغاز شد و تا همین امروز نیز رؤیای دستیابی به آن وجود دارد؛ چرا که سوخت مورد نیاز این فرایند فراوان بوده و فرایند تولید انرژی کاملا عاری از کربن است.
تصویری از آرتور ادینگتون درکنار آلبرت ایشنتین
بااینحال، طی سالهای اخیر، رویای کنترل گداخت هستهای توسط انسان با اندک تغییراتی مواجه شده است. از زمان ساخت راکتور زتا (ZETA) که اولین تلاش ناشیانهی بشر در دههی ۱۹۵۰ برای ساخت یک راکتور همجوشی در جنوب انگلستان بود، تا پروژهی Iter، ماشین غولپیکری که باصرف هزینه و بودجهی فراوان اخیرا در جنوب فرانسه شروع به کار کرد، دولتها تمام تلاش خود را برای سیطره بر این فناوری بهکار گرفتهاند. اما امروزه دیگر روال کار تغییر یافته؛ چرا که اکنون پای منافع تجاری نیز بهمیان آمده است. اکنون شرکتهایی در آمریکای شمالی و اروپا در حال طراحی و برنامهریزی برای ساخت دستگاهی هستند که امیدوارند روزی بهعنوان راکتورهای همجوشی سودآور بهکار گرفته شود. برای هریک از این پروژهها، رویکردهایی متنوع و مقادیر بودجهی متفاوتی درنظر گرفته شده است؛ اما همهی آنها در یک ویژگی مشترک هستند: رؤیای بهخاکسپاری این ایده که ما همچنان تا رسیدنبه فرایند تجاری گداخت هستهای بیش از ۳۰ سال فاصله داریم.
در پرتوی کارهای ادینگتون و جانشینان او، نیروی گداخت هستهای روی زمین اغلب بهعنوان تقلیدی از همان فرآیندی توصیف میشود که در خورشید ما جریان دارد. اما باید دانست که این موضوع چندان هم صحت ندارد. در همجوشی خورشیدی، هستههایی از هلیوم تولید میشود که از دو پروتون و دو نوترون تشکیل میشوند؛ یکی از این ذرات پروتون، (بهعنوان هستهی اتم هیدروژن) بار اضافی مثبت دارد که توسط پوزیترونها (پادمادهی الکترونها) دفع میشود. مدت زمان موردنیاز برای انجام چنین فرایندی بیش از یک میلیارد سال تخمین زده میشود.
خوشبختانه، راه میانبری نیز برای چنین واکنشی وجود دارد. بدینترتیب که ابتدا با بارگذاری اتمهای هیدروژن توسط نوترونهای اضافی، ذراتی را با نام دوتریوم یا تریتیوم تولید کنیم. در حقیقت، یکی از هر ۶هزار اتم هیدروژن روی زمین، دوتریوم است. این بدان معنا است که این ماده را میتوان از آب استخراج کرد. اما تریتیوم مادهای رادیواکتیوی و نایاب بهشمار میآید که نیاز است بهشکلی مصنوعی تولید شود. بااینحال، انجام این فرایند آسان است و مواد خام موردنیاز برای آن، یعنی لیتیوم، بهوفور در دسترس قرار دارد.
دوتریوم و تریتیوم بسیار راحتتر از پروتونهای ساده وارد واکنش میشوند و بهعلاوه طی این فرایند، تنها هلیوم و یک نوترون اضافی تولید خواهد شد و هیچگونه پوزیترونی نیز در کار نخواهد بود. تمام کاری که برای داشتن یک راکتور همجوشی نیاز است، طراحی و ساخت دستگاهی است که بتواند ترکیبی از دوتریوم و تریتیوم را برای مدتزمان کافی در در دما و دانسیتهی موردنیاز برای شروع واکنش نگاه دارد؛ بهگونهای که انرژی خروجی فرایند بهمیزانی بیشتر از انرژی اولیهی برای آغاز واکنش برسد. در هر ماشین پیشنهادی باید نوعی مصالحه بین پارامترهای دما، چگالی و زمان واکنش برقرار کرد. امروزه، ترکیب مطلوب این پارامترها در قالب مجموعه شرایطی با نام «معیار لاوسون» شناخته میشود که بهافتخار تلاشهای جان لاوسون در طراحی ماشین زتا نامگذاری شده است.
نمایی از پیشرفت پروژهی Iter در سال ۲۰۱۵
این روزها بیشتر تلاشها برای رسیدن به معیار لاوسون با استفاده از ماشینهایی بهنام توکامک (tokamak) انجام میگیرند. این دستگاه در دههی ۱۹۵۰ توسط آندری ساخاروف، فیزیکدان اهل شوروی ابداع شد. بهواسطهی ابداع همین مفهوم بود که امروزه برخی از نمونههای تجاری مولد انرژی همجوشی همچنان به راه خود ادامه میدهند. یکی از این نمونههای دستگاه توکاماک، سیستم CFS) Commonwealth Fusion Systems)، محصولی از آزمایشگاه فیزیک پلاسمای مؤسسهی تکنولوژی ماساچوست در کمبریج است. نمونهی دیگر نیز دستگاه Tokamak Energy بوده که توسط آزمایشگاه تحقیقاتی سازمان انرژی اتمی بریتانیا در کالهام طراحی شده است.
گذر از معیار لاوسن
دستگاه توکامک معمولی شامل یک تیوب توخالی (با ظاهری شبیهبه یک دونات بزرگ) است که نوعی الکترومگنت ابررسانا بهدور آن پیچیده شده است. این تیوب حاوی نوعی سوخت بهشکل پلاسما حاوی دوتریوم و تریتیوم است (گازی که در آن الکترونها و هستههای اتمی از یکدیگر جدا شدهاند). آهنرباها باهدف گرمکردن پلاسما و محدودکردن آن بهکار میبرند؛ بدینترتیب که چگالی پلاسما را حفظ میکنند و آن را از دیوارهی تیوب دور نگه میدارند؛ چراکه بهمحض تماس با دیواره، پلاسما دمای خود را از دست خواهد داد.
توکامکها معمولا ماشینهایی با ابعاد بزرگ هستند. برای مثال، تیوب Iter حجمی معادلبا ۸۳۰ متر مکعب دارد. حجم تیوب راکتور CFS حدود یکشصتوپنجم Iter است. علت توانایی کار چنین دستگاهی در این ابعاد کوچک، وجود مگنتهای قویتر در آن است که میتواند پلاسما را در فشار بیشتری قرار دهد. برای حفظ حالت ابررسانایی در این آهنربا نیاز به خنککردن آنها است؛ بنابراین با استفاده از نیتروژن مایع که ارزانتر از هلیوم مایع است، میتوان نسبتبه خنکسازی اقدام کرد.
پژوهشگران در Tokamak Energy هم از ابررساناهای خنکسازیشده توسط نیتروزن مایع برای مگنتهای خود استفاده میکنند. بااینحال، این شرکت بنابر دلایلی، از کاربرد شکل متعارف توکامک خودداری کرده است. دستگاه موردکاربرد شبیه سیبی است که هستههای آن خارج شده باشند. نظریهی آنها میگوید پلاسما در چنین ساختار کرویشکلی، پایدارتر خواهد بود و درنتیجه راحتتر میتوان آن را کنترل کرد. همچنین برخلاف CFS، این شرکت در حال حاضر توانسته مجموعهای از نمونههای اولیهی در حال کار را بسازد که آخرین آنها تحتعنوان ST40، به دمای پلاسمای ۱۵ میلیون درجهی سانتیگراد نیز دست یافته است. هدف این شرکت در عرض چند سال آینده آن است که به دمای ۱۰۰ میلیون درجهی سانتیگراد برسد. چنین چیزی، بهمعنای طی دوسوم از مسیری است که برای رسیدن به دمای ۱۵۰ میلیون درجهای (مطابق معیار لاوسون) نیاز داریم.
تصویر مفهومی از ابعاد راکتور CFS
بااینحال، توکامکها تنها راکتورهای موجود نیستند. در ونکوور کانادا، شرکتی بهنام جنرالفیوژن در حال کار روی نوعی راکتور است که از پدیدهای بهنام پیکربندی میدان معکوس (FRC) استفاده میکند. در این شیوه، نیروی مغناطیسی محدودکننده توسط حرکت ذرات باردار الکتریکی در پلاسما تولید میشود؛ بهطوری که پلاسما در گردبادی مشابه حلقهی دود میچرخد.
در ماشین ساختهشده توسط جنرالفیوژن، پلاسمای تزریقشده به محفظهی کروی راکتور، با اعمال نیروی همزمان ازسوی صدها پیستون متصل به اتاقک بیرونی بهسرعت فشرده میشود. این کار موجب ایجاد یک موج ضربهای میشود که با فشردهسازی سوخت متشکل از دوتریوم و ترتیوم، چگالی پلاسما را به هزار برابر افزایش داده و دمای آن را از ۵ میلیون به ۱۵۰ میلیون درجهی سانتیگراد میرساند. بهبود چشمگیر این دو پارامتر مهم در معیار لاوسن بدان معنا خواهد بود که کوچکبودن عامل سوم، یعنی زمان دیگر تاثیر چندانی نخواهد داشت. کریستوفر ماوری، رئیس شرکت ژنرال فیوژن، امیدوار است با ساختن یک نمونهی آزمایشی بتواند درستبودن ایدهی مذکور را اثبات کند.
شرکت دیگری که از رویکرد FRC استفاده میکند، TAE نام دارد که واقعدر فوتهیل رنچ کالیفرنیا است. آخرین محصول این شرکت که در ژوئیهی ۲۰۱۷ رونمایی شد، یک ماشین ۲۵ متری بهنام نورمن است که به افتخار نورمن روستوکر، فیزیکدان پلاسما در دانشگاه کالیفرنیا نامگذاری شد. وی که بنیانگذار شرکت TAE بود، در سال ۲۰۱۴ چشم از جهان فرو بست.
نورمن یک راکتور استوانهای است. تزریقکنندههای پلاسما در دو سوی سیلندر بهطور همزمان جریانهای FRC را با سرعتی حدود یک میلیون کیلومتربرثانیه بهسوی هم شلیک میکنند. هنگامیکه این جریانها بهیکدیگرمیرسند، یک تودهی ابر سیگاری شکل بهطول سه متر و عرض ۰.۵ متر تشکیل میشود و باکمک پرتوهایی از اتمهای دوتریوم که از خارج بهسوی آن شلیک میشود، به گردش خود ادامه میدهد و به این ترتیب حرارت و پایداری آن حفظ خواهد شد.
راکتور همجوشی طراحیشده توسط ژنرال فیوژن
تاکنون، دستگاه نورمن توانسته جریانهایی با دمای ۳.۵ میلیون درجهی سانتیگراد تولید کند که حدود ۱۰ میلیثانیه دوام آوردهاند؛ مدتزمانی مناسب که نسبتبه پایداری چند میکروثانیهای FRCهای رایج موفقیت چشمگیر بهشمار میآید. TAE امیدوار است تا پایان سال جاری بتواند به دمای حدود ۳۰ میلیون درجهی سانتیگراد دست یابد و در عین حال، عمر آن را به سهبرابر برساند. همه این اقدامات هوشمندانه به نظر میرسند؛ اما آنچه رویکرد شرکت را خاص میسازد، این است که میخواهد بهجای دوتریوم از هیدروژن معمولی و بور استفاده کند. این واکنش بهجای تولید هستهی هلیوم و یک نوترون، سه هستهی هلیوم تولید خواهد کرد. درواقع، نام TAE در اصل به انرژی TRIAlpha (بهمعنای سه آلفا) اشاره دارد؛ چراکه در رشتهی فیزیک هستهای، هستههای منفرد هلیوم بهعنوان ذرات آلفا شناخته میشوند.
نبود نوترونها موضوعی بسیار تعیینکننده است. وقتی گداخت دوتریوم و تریتیوم در دستگاه توکامک رخ میدهد، حدود ۸۰ درصد از انرژی آزادشده توسط نوترونها جذب و در محیط پراکنده میشود. در یک نیروگاه عملی، این انرژی جنبشی با جذب نوترونها در یک مادهی مناسب قابلجمعآوری است. بدینترتیب که انرژی جنبشی این ذرات پس از جذب بهصورت گرما آزاد میشود. این گرما برای ایجاد بخار و بهکارانداختن یک توربین قابل استفاده است. اگر مادهی جاذب مورداستفاده در این فرایند، لیتیوم باشد، این سازوکار موجب بازتولید ذرات تریتیوم جدیدی خواهد شد که میتواند مجددا در فرایند گداخت مورد استفاده قرار گیرد.
مشکل روش جدید آن است که سایر راکتور نوترونها را جذب خواهد کرد و کل آن را تبدیل به یک منبع رادیواکتیو میکند و درنهایت به ساختار آن آسیب میرساند (هرچند این میزان رادیواکتیویته، با آنچه در نیروگاههای شکافت هستهای رخ میدهد، اصلا قابل قیاس نیست). همچنین هر گام از این فرایند با اتلاف انرژی همراه است. بااینحال، روش پروتون-بور راهکار زیرکانهتری برای تولید الکتریسیته ارائه میکند؛ چراکه ذرات آلفا بهطور مثبت باردار میشوند و درنتیجه میتوانند جریانی را بهشکل مستقیم درون یک رسانای خارجی القاء کنند؛ هیچ گرمایی در کار نخواهد بود و ذرات آلفا هرگز راهی برای فرار و آسیب به نقاط دیگر نخواهند داشت.
البته دراینمیان، مشکلاتی هم پیشرو است. گداخت بهروش پروتون-بور نیازبه حرارتی در مقیاس میلیاردها درجهی سانتیگراد خواهد داشت. این میزان حرارت، بااختلاف، چندبرابر بزرگتر از هر دمایی است که تاکنون در آزمایشهای گداخت به ثبت رسیده است. اگرچه این دماهای پلاسما تاکنون در مقیاس آزمایشگاهی تحت شرایط محیطی دیگری استحصال شده است، اما هنوز مشخص نیست که TAE چگونه میخواهد در تجهیزات مورداستفادهی خود بدان دست یابد.
میگوی بزرگ
TAE در انتخاب سوخت مورد نیاز برای فرایند گداخت خود کمی غیرمتعارف عمل کرده؛ اما دیگر شکلهایی از افراطگرایی نیز برای چنین فرایندی قابلتصور است و آن به طراحی خود راکتور بازمیگردد. افراطیترین طرح ممکن احتمالا ازسوی شرکت First Light Fusion از دانشگاه آکسفورد در حال پیگیری است. با اینکه این شرکت قصد دارد انرژی را از یک مخلوط معمولی از دوتریوم و ترتیوم استخراج کند، اما فناوری مورد استفاده ازسوی آنها دراصل از یک میگو الهام گرفته شده است.
نمایی از دستگاه نورمن طراحیشده از سوی TAE
مقالههای مرتبط:
میگوهای تپانچهای، گونهای از خرچنگهای دریایی هستند که از پرسروصداترین حیوانات زمین بهشمار میآیند. سروصدای آنها ناشیاز چنگالهای تخصصی آنها است که ابعادشان بهاندازهی نیمی از طول بدن جانور میرسد و برای گیجکردن طعمه بهکار میروند. وقتی این چنگالها بسته میشوند، تغییر سریع در فشار، باعث ایجاد حفرههایی پر از بخار بهنام کاویتاسیون (cavitation) در آب میشود. هنگامیکه این حبابها میترکند، امواج شوک ایجادشده صدایی بهبلندی صدای موشکهای زحل ۵ ایجاد میکنند. این صدا برای کشتن ماهیهای کوچک کافی است؛ درنتیجه میگو هم میتواند نهایتا بدون دردسر آنها را بخورد!
میگوهای تپانچهای موردتوجه نیکلایس هاوکر، بنیانگذار شرکت First Light Fusion قرار گرفتند. دکتر هاوکر بااستنادبه نتایج مطالعهی خود، به این فکر افتاد که آیا میتواند از این روش شکار میگو برای ایجاد پلاسمایی بهره ببرد که بتواند به معیارهای لاوسن دست یابد یا خیر.
هستهی اولین طراحی راکتور First Light، وسیلهای است که در آن نیمی از یک چنگال میگو با پرتابهای از یک دیسک کوچک آلومینیومی یا مسی جایگزین شده است. این پرتابه توسط نیم دیگر چنگال که متشکلاز یک مکعب با ابعاد ۱۰ میلیمتر با حفرهای از سوخت در میان آن است، با سرعت ۳۰ کیلومتر در ثانیه پرتاب میشود. ضربهی این پرتابه، باعث ایجاد امواج شوک و درنتیجه حبابهای کاویتاسیون میشود. بنابر محاسبات، وقتی که این حبابها میترکند، دوتریوم و تریتیوم درون حبابها برای مدت زمان کافی در فضایی فشرده قرار خواهند گرفت که برای انجام یک فرایند گداخت کفایت میکند. آزمایشهای طراحیشده در پایان سال جاری مشخص خواهند کرد که آیا این محاسبات واقعا صحیح بودهاند یا خیر.
فرصتی برای سرازیرکردن سرمایهها
با این تفاسیر، بهنظر میرسد امروزه هیچگونه کمبودی ازلحاظ ایدههای مربوطبه نحوهی ساخت یک راکتور همجوشی وجود ندارد. اما اولین پرسشی که هر سرمایهگذاری با آن مواجه است، شاید این باشد که چهزمانی چنین ایدههایی به مرحلهی عملی خواهند رسید. در زمینهی فناوری گداخت، مهمترین چشمانداز پیشرو این است که بتوانیم به مرحلهی صرفه برسیم؛ یعنی نقطهای که انرژی خروجی از گداخت پلاسما بیشتر از انرژی واردشده به آن شود.
در این داستان، هرکدام از بازیگران، چشمانداز روشن خود را به تصویر میکشند. CFS قصد دارد تا سال ۲۰۲۵ به این چشمانداز دست یابد. Tokamak Energy نیز هدفی مشابه دارد. TAE میگوید که دستگاه بعدی این شرکت نهتنها به مرحلهی صرفه خواهد رسید، بلکه نمونهای نمایشی از یک نیروگاه برق خواهد بود. درحقیقت، این شرکت ادعا دارد که تا سال ۲۰۳۰ اولین نیروگاه همجوشی خود را وارد مدار شبکهی سراسری برق خواهد کرد. توکامک نیز میگوید این همان سالی خواهد بود که اولین نیروگاه همجوشی در مقیاس شبکه با ظرفیت ۱۰۰ مگاوات برق آغاز بهکار خواهد کرد. First Light Fusion نیز پیشبینی میکند که راکتورهای دارای این فناوری از دههی ۲۰۳۰ وارد مدار خواهند شد.
ساختگاه گداخت هستهای شرکت First Light Fusion
البته باید تمامی این خوشبینیها را باید بهدیدهی احتیاط نگریست؛ بهخصوص اینکه ما با شرکتهایی خصوصی طرف هستیم که برای انجام آزمایشهای آتی خود نیازمند سرمایهگذاریهایی کلانتر هستند. بااینحال، سرمایهگذاریها در حال افزایش هستند. TAE تاکنون توانسته بیشاز ۶۰۰ میلیون دلار سرمایه از بخش خصوصی جذب کند. جنرال فیوژن نیز بیش از ۱۰۰ میلیون دلار، Tokamak Energy، مبلغ ۶۵ میلیون دلار و First Light که هنوز در مراحل اولیهی پیشرفت است، توانسته حدود ۳۲ میلیون دلار سرمایه جذب کند.
بیشک، در این راه با چالشهای مختلفی مواجه خواهیم بود. همانطور که استفن دین از اتحادیهی انرژی همجوشی میگوید:
تاریخ فناوری همجوشی نمیتواند با قاطعیت به شما بگوید مشکلی در این مسیر وجود نخواهد داشت. شما میدانید که مدت ۵۰ سال است که در آن بودهایم و همیشه مشکلی وجود داشته است.
با این وجود، او همچنین میگوید که هیچگونه مانع جدی بر سر راه این شرکتهای خصوصی نمیبیند: «همهی آنها براساس اصول فیزیکی خوبی بنا شدهاند و افراد خوبی برای هدایت این پروژهها گمارده شدهاند.» نهایتا دستاورد این تلاش، در تصورها هم نخواهد گنجید. اگر حتی یکی از این شرکتهای نوپا هم موفق شود، تأمین برق جهان بهشیوهای بدون کربن و برای همیشه تضمین خواهد شد.
جزئیات طرح غیرمعمول مهندسان یوتیوب برای اخراج اینترنت اکسپلورر ۶ از چرخهی مرورگرهای فعال را با داستان جالب یکی از مهندسان سابق یوتیوب بخوانید.
حدود ۱۰ سال پیش، یوتیوب (YouTube) بنری برای آندسته از بازدیدکنندگان که بااستفادهاز اینترنت اکسپلورر ۶ (IE6) از یوتیوب استفاده میکردند، به نمایش در آورد که حاوی هشداری مبنی بر توقف فوری پشتیبانیهای این سایت از این مرورگر قدیمی مایکروسافت بود. این اخطار درست زمانی در یوتیوب نشان داده شد که کاربران اینترنت اکسپلورر ۶ هنوز حدود ۱۸ درصد از کل کاربران یوتیوب را تشکیل میدادند. برخی از مهندسان یوتیوب که از ارائهی پشتیبانی به این مرورگر پیر و فرسوده خسته شده بودند و آن را مانعی در مسیر اجرای سریعتر برنامههای خود میدیدند، بااستفادهاز روشی غیرمعمول تصمیم به حذف همیشگی اینترنت اکسپلورر ۶ گرفتند.
اینترنت اکسپلورر بهعنوان مرورگر پیشفرض ویندوز XP در سال ۲۰۰۱ عرضه شد؛ یعنی سالها پیش از آنکه اولین نسخهی کروم در سال ۲۰۰۸ منتشر شود. کریس زاخاریس (Chris Zacharias)، یکی از مهندسان سابقگوگل (Google) و یوتیوب، به این نکته اشاره میکند که مهندسان یوتیوب تقریبا هر هفته مجبور بودند یکی از رابطهای کاربری که اجرای آن در اینترنت اکسپلورر ۶ دچار مشکل میشد را ترمیم کنند و هر هفته باید به این رویه ادامه میدادند، چرا که به آنها گفته شده بود شاید شرایط لازم برای ارتقاء مرورگرهای کاربران فراهم نیست. او دربارهی چگونگی تصمیمگیری دربارهی حذف این مرورگر میگوید:
ما بهصورت جمعی در اینباره که چگونه میتوانیم انتقام خود را از اینترنت اکسپلورر ۶ بگیریم، رویابافی میکردیم. نقشه خیلی ساده بود. ما یک بنر کوچک روی ویدئو پلیرهای سایت قرار دادیم که تنها برای کاربران این مرورگر خاص نشان داده میشد.
و به این ترتیب، بنری ساده اما بسیار تأثیرگذار طراحی شد. گروهی از مهندسان با علم به اینکه بیشتر کارمندان یوتیوب که از محیط عملیاتی شرکت استفاده میکنند، اصلا این بنر را نمیبینند، اقدام به نمایش آن در صفحات مختلف سایت برای کاربران اینترنت اکسپلورر ۶ کردند. گوگل چند سال پیش از آن، یوتیوب را خریده بود و این سایت هنوز سازگاری کاملی با سیاستها و زیرساختهای گوگل پیدا نکرده بود.
بهلطف مجوزهای خاصی بهنام «OldTuber» که در ابتدای دورهی ادغام آن با گوگل ایجاد شده بودند، مهندسان یوتیوب میتوانستند قوانین و سیاستهای اجرای کد گوگل را دور بزنند و بهطور مستقیم، تغییراتی در آندسته از کدهای یوتیوب ایجاد کنند که بازدیدهای محدودی روی آنها انجام میشد. زاخاریس و برخی دیگر از مهندسین، مجوز OldTuber را بهدست آوردند و اجازه پیدا کردند بنر را جایی قرار بدهند که نظارت بهشدت کمی روی آن انجام میشد. او اقرار میکند:
فرصتی برای حذف همیشگی اینترنت اکسپلورر ۶ پیدا کرده بودیم که شاید دیگر هیچوقت بهدست نمیآمد.
مقالههای مرتبط:
این بنر در ماه ژوئیه سال ۲۰۰۹ به نمایش درآمد و مطبوعات بلافاصله بر اقدام گوگل برای توقف همیشگی ارائهی پشتیبانی از اینترنت اکسپلورر ۶ صحه گذاشتند. زاخاریس میگوید:
اولین فردی که بهسراغ ما آمد، مدیر تیم بود. همهی مطبوعات مهم در عرصهی فناوری این سؤال را میپرسیدند که چرا یوتیوب اقدام به تهدید قطع پشتیبانی از اینترنت اکسپلورر ۶ کرده است؛ آن هم زمانیکه این مرورگر هنوز کاربران زیادی داشت.
وی اضافه میکند:
ما با شوق همهچیز را دربارهی اقدام خودمان برای گروه PR توضیح دادیم تا نکات لازم را برای توضیح و بسط جریانی که در رسانهها به راه افتاده بود، طراحی کنند.
دو تن از وکلای گوگل نیز میخواستند بدانند که چرا یوتیوب آن بنر را در سایت منتشر کرده است و خواهان توقف فوری آن بودند. آنها فکر میکردند یوتیوب، کروم را بهعنوان مرورگر جایگزین اینترنت اکسپلورر به کاربران خود تبلیغ میکند و نگران بودند که قانونگذاران اتحادیهی اروپا درصدد اقدامات ضدرقابتی برآیند. اما درنهایت به آنها ثابت شد که مهندسان یوتیوب طوری این بنر را برنامهریزی کردهاند که بهصورت تصادفی مرورگرهایی مانند فایرفاکس، اینترنت اکسپلورر ۸ و حتی اپرا را هم به کاربران پیشنهاد کند و درنتیجه، وکلا بدون هیچ نگرانی دیگری به دفاتر خود برگشتند.
این بنر به سایر بخشهای تحت مالکیت گوگل نیز راه یافت. تیم گوگل داکس (Google Docs) نیز پیام مشابهی را حاوی هشداری درباره قطع پشتیبانی از اینترنت اکسپلورر ۶ روی صفحههای خود به نمایش گذاشت. بهگفتهی زاخاریس:
مدت کوتاهی پس از اینکه بنر یوتیوب منتشر شد، یکی از مهندسین گوگل داکس نیز که در حال آزمایش اینترنت اکسپلورر ۶ بود، آن را دید و بهسرعت بهعنوان یک مدرک ضمیمهی توضیحات خود مبنی بر اینکه آنها هم باید همین کار را انجام بدهند، به مدیر خود نشان داد.
حرفهایی که در گوگل به گوش میرسید، حول محور اقدام تیم گوگل داکس مبنیبر افزودن بنر اینترنت اکسپلورر ۶ در سایت خود بود؛ بنابراین، تا حد زیادی همه آنها را بهعنوان ابداعکنندگان این بنر میشناختند و اسمی از تیم اصلی مهندسی یوتیوب برده نمیشد. نتیجهی نمایش این بنر، کاهش شدید ترافیک کاربران اینترنت اکسپلورر ۶ بود. زاخاریس اضافه میکند:
درعرض یکماه، کاربرانی که از اینترنت اکسپلورر ۶ استفاده میکردند، به نصف کاهش یافتند و بیش از ۲۰درصد از ترافیک جهانی اینترنت اکسپلورر ۶ کاسته شد و ترافیک سایر مرورگرها نیز بههمان میزان افزایش یافت. نتیجهی حاصل بسیار بهتر از آن بود که تیم توسعهی وب ما فکر میکرد.
مدیران ارشد تیم مهندسی یوتیوب زمانی از ماجرا سر درآورد که دیگر خیلی دیر شده بود. آنها بهناچار و بااکراه پذیرفتند که هدف، وسیله را توجیه میکند و با موافقت آنها، به یکباره استفاده از این بنر در سایتهای دیگر فراگیر شد. مهندسین یاغی یوتیوب بااستفادهاز برنامهی زیرکانه و محرمانهی خود موفقبه شکست و حذف همیشگی اینترنت اکسپلورر ۶ شدند و میزان استفاده از این مرورگر پیر در ایالات متحده تا آوریل ۲۰۱۲ به زیر یکدرصد رسید. حتی مایکروسافت هم کنارگذاشتهشدن آن را جشن گرفت. درواقع، مایکروسافت باید قدردان مهندسان خلاق یوتیوب و توسعهدهندگان گوگل باشد که کاربران اینترنت اکسپلورر ۶ را متقاعد کردند بالاخره مرورگرهای قدیمی خود را ارتقاء بدهند.
یک مجرم اینترنتی با نفوذ به مخازن کدهای گیتهاب از صاحبان آنها در ازای بازیافت اطلاعات، بیتکوین درخواست کرده است.
یک مجرم اینترنتی به حسابهای کاربری متعددی در گیتهاب حمله کرده و کدهای موجود در آنها را پاک کرده است. او سپس پیامی برای صاحبان مخازن ارسال کرد و در ازای بازیابی اطلاعات، ارز دیجیتال بیتکوین درخواست کرد.
مقالههای مرتبط:
حملهی مذکور ابتدا توسط رسانهی ZDNet کشف شد و تاکنون ۳۹۲ مخزن GitHub هدف آن بودهاند. هکر مورد نظر پس از پاک کردن اطلاعات موجود در حسابهای کاربری، پیامی با مضمون زیر برای صاحبان مخازن ارسال کرد:
برای بازیابی کدهای ازدسترفته و جلوگیری از پخش شدن آنها، ۰.۱ بیتکوین به آدرس 1ES14c7qLb5CYhLMUekctxLgc1FV2Ti9DA ارسال کنید. سپس ایمیلی حاوی نام کاربری گیتهاب و مدرک پرداخت بیتکوین به آدرس admin[at]gitsbackup.com بفرستید.
حمله به مخازن کد در سرویسهای مشابه همچون Bitbucket و GitLab نیز مشاهده شد. طبق ادعای وبسایتهای مخزن کد، هکر برای ورود به حسابهای کاربری حسابهایی را هدف قرار داد که رمزهای عبور ضعیف داشتند یا رمز عبور خود را در جاهای دیگر در معرض دید قرار داده بودند.
گیتهاب در بیانیهای پیرامون حملهی اخیر نوشت:
بهنظر میرسد که اطلاعات برخی از کاربران ما بر اثر حملهای خارجی در معرض خطر قرار گرفتهاند. ما در حال همکاری با آن کاربران هستیم تا حسابهای کاربری آنها را بازیابی کرده و امنیت آنها را مجددا تأمین کنیم.
یکی از محققان شرکت Atlassian که صاحب سرویس Bitbucket است؛ دربارهی حملهی اخیر به رسانهی Motherboard گفت که احتمالا ۱۰۰۰ کاربر در جریان نفوذ مورد حمله قرار گرفتهاند. البته هنوز مشخص نیست که دادهها یا کدهای دارای ارزشی به سرقت رفته باشند. بسیاری از مخازن کد در گیتهاب و سرویسهای مشابه عمومی هستند و نفوذ به آنها خطر آنچنانی برای مالکان ندارد. بهعلاوه شاید بسیاری از کدهای دزدیدهشده بیاستفاده بوده یا متعلق به پروژههای ناتمام باشند.
هنوز مشخص نیست که چه تعداد حساب کاربری و مخزن خصوصی مورد حمله قرار گرفتهاند. بیتباکت بهعنوان یکی از سرویسهای مورد حمله روز جمعه اعلام کرد که تمام تلاش خود را برای بازیابی اطلاعات مخازن تا ۲۴ ساعت آینده انجام خواهد داد. یکی از قربانیان ادعا میکند که با استفاده از دستورها خود گیت موفق به بازیابی اطلاعات شده است. توسعهدهندهها در صورت تمایل میتوانند از اینجا روش بازیابی اطلاعات را مطالعه کنند.
کتی ونگ مدیر امنیت گیتلب در مصاحبه با PCMag دربارهی حملهی انجامشده و بازیابی اطلاعات کاربران گفت:
ما شواهد محکمی داریم که حسابهای کاربری قربانی، رمز عبور خود را بهصورت متن ساده در مخازن کد دیگر ذخیره کردهاند. ما قویا تأکید میکنیم که کاربران با استفاده از ابزارهای مدیریت رمز عبور، روشی امنتر برای ذخیرهسازی اطلاعات ورود حساب کاربری اتخاذ کنند.
ما هنوز درحال بررسی مشکل هستیم و شواهدی پیدا کردیم که دستور update در برخی از مخازن قربانی، اطلاعات ورود حساب را در مکانی ناامن ذخیره کردهاند.
سخنگوی گیتلب در ادامه گفته بود که کاربران قربانی این سرویس میتوانند مخازن خود را بازیابی کنند. روش بازیابی مخازن گیتلب نیز در این لینک موجود است.
یادداشت هکر نشان میدهد که قربانیان تنها ۱۰ روز مهلت دارند که ۰.۱ بیتکوین درخواستی (به قیمت حدودی ۵۷۹ دلار) را به حساب هکر واریز کنند. درغیر اینصورت کدها یا بهصورت عمومی منتشر میشوند یا هکرها برای اهداف شخصی از آنها استفاده خواهند کرد. درحال حاضر موجودی حساب بیتکوین هکر، خالی به نظر میرسد.
گازهای گلخانهای میتوانند در آینده نزدیک باعث ایجاد فاجعهای عمیق برای بشریت شوند. در این مقاله با راهکارهای شخصی برای کمک به کاهش انتشار آلایندگی و دیاکسیدکربن آشنا خواهیم شد.
هیئت بیندولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد گزارش مهمی درباره چگونگی تاثیر گازهای آلاینده کربنی بر زندگی انسانها طی دهههای آتی ارائه داده است. زمان کمی باقی مانده و تلاش زیادی برای انجام کاری مفید برای حل این مشکل وجود دارد. بخش حملونقل، شرکتهای نفت و صنایع همگانی که از آن پشتیبانی میکنند، نقش مهمی در یافتن راهحل دارند. وجدان ما اجازه نمیدهد که این گزارش را بخوانیم و درباره آن بحث نکنیم و راهی برای حل مشکل ارائه ندهیم. علم بشر در شاخههای بسیاری گسترش یافته و همراه آن دستاوردهای نامطلوبی نیز به ارمغان آورده است. انتشار آلایندگی در آینده نزدیک فاجعهای بزرگ برای زندگی و رفاه بشری خواهد بود.
در این گزارش ما خودروهای شخصی را بررسی میکنیم که البته بزرگترین انتشاردهندگان کربن در جهان نیستند؛ اما بهنوبهی خود بخش قابلملاحظهای از تولید کربن (حدود ۱۱ درصد) را بهطور متوسط در اختیار دارند (آلایندگی میانگین پروازهای بین اقیانوسی بهازای هر فرد، مشابه حدود ۶ ماه رانندگی با خودروی شخصی است). انتخابهای جمعی افراد به هم پیوستهاند و حداقل نتیجه این است که تولید دیاکسیدکربن بیشتر در جو باعث بدتر شدن شرایط اقلیمی میشود.
باوجود تمام تلاشها برای حذف کربن، کار سختی بهنظر میرسد. میزان درختان کاشتهشده از لحاظ تئوری بسیار عالی به نظر میرسد، اما درختان تنها در حدود ۲۱ کیلوگرم کربن طی یک سال ذخیره میکنند و در صورت بالغ شدن، مصرف دیاکسیدکربن آنها بهطور درخورتوجهی کاهش مییابد. خودرویی که سالانه ۱۸ هزار و ۵۰۰ کیلومتر طی میکند و میانگین مصرف آن به ۱۰ لیتر بر ۱۰۰ کیلومتر میرسد، سالانه حدود ۴.۵ تن کربن انتشار میدهد؛ البته این ارقام طبق استاندارد EPA تهیهشده که نسبتاً محافظهکارانهتر عمل میکند. بنابراین کاشت حدود ۲۱۰ درخت جدید تنها برای جبران انتشار آلایندگی یک خودرو کافی است. تحقیقات به ما میگویند که درختان نمیتوانند تنها استراتژی ما برای کاهش تدریجی انتشار آلایندگی باشند؛ درختان به زمینهای زراعی و دیگر فضاهای طبیعی نفوذ میکنند.
سادهترین کاری که باید انجام دهیم، این است که هر فرد میزان انتشار آلایندگی خود را کاهش دهد. البته کار خیلی ساده یا ارزانی نخواهد بود. هماکنون این تنها راه نجات است و اگرچه هزینه سنگینی برای افراد خواهد داشت، اما اثرگذاری قابلملاحظهای در بلندمدت دارد. خودروها گرانقیمت هستند و بسیاری از افراد مدام صرفهجویی میکنند تا بتوانند خودروی خود را به محصولی پاک ارتقاء دهند؛ هرچند که برای اغلب افراد چنین چیزی ممکن نیست. اما اگر کسی بتواند هزینه خرید خودروی پاک را پرداخت کند، بهسادگی میتواند در زمینه کاهش انتشار آلایندگی کمک کرده و بخشی از کربن تولیدشده را جبران کند.
درهرصورت، کاهش میزان انتشار دیاکسیدکربن میتواند، و باید، عامل اصلی تصمیمگیری درباره خرید خودرو بعدی باشد. گزینههای کممصرف و پاکی وجود دارند که تقریباً تمام نیازهای افراد را برآورده میکنند. اگر خودرویی در اختیار دارید که یکی از آلایندههای عمده محیطزیست (کامیون، جیپ آفرود، وانت و خودروی شخصی) به شمار میرود، میتوانید با خرید محصولی هوشمندانه به کاهش انتشار آلایندگی کمک کنید.
به خودروهای الکتریکی، هیبریدی و پلاگین هیبریدی بهعنوان وسیلهای برای صرفهجویی در پول نگاه نکنیم
صرفهجویی در هزینه سوختگیری ممکن است نتواند افزایش هزینههای خرید خودروی الکتریکی نو را جبران کند؛ تعداد کمی از خودروهای هیبریدی به سرعت بازدهی خود را برای صرفهجویی نشان میدهند (مانند تویوتا آوالون هیبرید) و بهرهمندی از تخفیفهای مالیاتی برای خودروهای پلاگین هیبرید و الکتریکی نیز اغلب نیازمند خرید محصولات لوکس و گرانقیمت است.
اما اگر زاویه دید خود را تغییر دهیم، میتوانیم با خرید خودروی شخصی پاک به کاهش انتشار آلایندگی کمک کنیم. بههرحال بهتر است از این پس به خودروها بهعنوان راهی برای صرفهجویی در هزینه فکر نکرد. درعوض میتوان از آنها بهعنوان روشی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای و مصرف کمتر بنزین بهره برد، نه راهی برای صرفهجویی در هزینههای بنزین.
خرید یک مدل قدیمی دست دوم اما کارآمد، بهجای خرید خودروی نو
اگر بتوان خودروی الکتریکی دست دوم خرید، بهطور کلی ارزش استثنایی خواهد داشت. حدود ۱۲ تا ۲۸ درصد انتشار آلایندگی کلی کربن، ناشی از مراحل تولید خودروی الکتریکی جدید و حملونقل آن از کارخانه تا نمایندگی مجاز است. عوامل بسیار زیادی وجود دارند که نشان میدهند دقیقاً با خرید یک خودروی خاص، میتوان چه میزان در انتشار آلایندگی کربن صرفهجویی کرد.
هماکنون ساخت خودروی الکتریکی، باعث ایجاد آلودگی بیشتری نسبتبه مدلهای هیبریدی و بنزینی میشود. بخش زیادی از این موضوع بهدلیل اندازه باتری و خودروی برقی است. البته شرایط در طول زمان تغییر میکند و شاید روزی به مرحلهای برسیم که تولید خودروی الکتریکی بیشتر، بهمنزلهی انتشار آلایندگی بیشتر باشد. به همین علت بهتر است از خودروهای الکتریکی قدیمی و دست دوم استفاده کرد که باصرفهتر باشد. خرید و نگهداری چنین خودروهایی، آسانتر، باصرفهتر و کمهزینهتر خواهد بود و میتوان از آنها دوباره استفاده کرد؛ انتشار آلایندگی را کاهش داد و با استفادهی مجدد، در بازیافت نیز نقش داشت.
آگاهی از نوع منبع، برق خانگی و محل کار
قبل از خرید خودروی پلاگین هیبرید، باید بررسی کرد و دید چه نوع نیروگاهی، برق مصرفی را تولید میکند. بااینوجود، بستهبه نوع شبکه تولید و توزیع برق محلی، مقدار انتشار آلایندگی کربن متفاوت خواهد بود. اطلاعات زیادی وجود دارد که میزان انتشار آلایندگی نیروگاههای مختلف را نشان میدهد و با همدیگر مقایسه میکند. پیش از خرید خودروی الکتریکی جدید، باید این موارد را بررسی کرد.
بهطور معقول و مسئولانه سرمایهگذاری کنیم
باید سرمایهگذاریهای را بررسی کرد و مطمئن شد که از شرکتهایی با تعهد به کاهش انتشار گازهای گلخانهای، بهویژه در بخش انرژی حمایت میکنیم؛ زیرا این کار مستقیماً روی خودروها تاثیر خواهد گذاشت. ازجملهی این موارد میتوان به شرکتهای نفتی که بهدنبال سوختهای تجدیدپذیر هستند یا سایر تولیدکنندگان انرژی اشاره کرد. اقدامات ما بدون تاثیر نیستند و اثرات خود را در آینده محیطزیست نشان میدهند.
بهدنبال انرژیهای تجدیدپذیر خانگی باشیم
باید بهدنبال استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر برای خانه خود باشیم؛ بهعنوان مثال از انرژی خورشیدی، بادی یا باتری استفاده کنیم. چندان مهم نیست که از خودروی پلاگین هیبرید استفاده کرد یا نه. توصیه خاصی درباره بهبود خانه یا محل کار ارائه نمیشود، اما میتوان از انرژیهای تجدیدپذیر برای شارژ خودروی برقی یا پلاگین هیبرید بهره برد. ممکن است شرکت برق منطقهای، تخفیفهای خاصی برای استفاده از این خودروها در نظر گرفته باشد.
مشوقهای دولتی و سایر ابزارهای ارائهشده نیز وجود دارند که به استفاده از انرژی پاک تشویق میکنند. البته این بهمعنی خرید سختافزار نیست و شرکتهایی وجود دارند که با ارائهی بستههای نرمافزاری، مصرف انرژی را مدیریت کرده و مصرف را پایین میآورند. برخی از این شرکتها، طرحهایی برای کاهش انتشار آلایندگی ارائه میدهند.
باید اندازه خودروی شخصی را مناسب انتخاب کرد
باید به خودرو و اندازه آن دقت کرد. پیکاپ سایز بزرگ، خودروی شاسیبلند یا بنزینی، انتخابهای مناسبی برای رفتن به محل کار نیستند. درحقیقت اگر بخواهیم به کاهش انتشار آلایندگی کمک کنیم، آنها عملکرد خوبی ندارند. اگر امکانپذیر است، باید استفاده از خودروهای پرمصرف مانند وانت و شاسیبلند را کاهش داد و صرفاً برای تفریح از آنها بهره برد. برای رفتن به محیط کار نیز باید از وسایل کارآمدتر و پاکتر بهره برد؛ بهعنوان مثال میتوان از وسایل نقلیه کوچکتر و سبکتر یا سیستم حملونقل عمومی استفاده کرد.
کمتر رانندگی کنیم
مقالههای مرتبط:
اغلب ما عاشق رانندگی هستیم، اما واقعیت این است که مسافت بیشتر برابربا انتشار کربن بیشتر است. نوع وسیله نقلیه مورد استفاده نیز تاثیر زیادی در انتشار آلایندگی دارد. اگر میزان کربن انتشاریافته بهازای هر کیلومتر را در نظر بگیریم، خودروهای الکتریکی که توسط انرژیهای تجدیدپذیر شارژ میشوند، اولویت بالاتری نسبت به خودروهای سنتی دارند. سعی کنیم سفرهای خود را بهصورت جمعی انجام دهیم و چند نفر در یک خودرو بنشینیم تا نیازی به استفاده از چند خودرو نباشد. باید از سیستم حملونقل عمومی در صورت امکان استفاده شود تا مسافرت کارآمدتری داشته باشیم. تا جایی که ممکن است سعی کنیم کمتر با خودروهای پرمصرف و آلاینده مسافرت کنیم تا در کاهش انتشار آلایندگی سهیم باشیم.
اگر خودروی پلاگین هیبرید داریم، بهدرستی از آن استفاده کنیم
در سراسر جهان افرادی هستند که خودروی هیبریدی دارند و بااینحال چندان از مزایای پلاگین هیبرید بهره نمیبرند. آنها بیشتر از پیشرانه احتراق داخلی استفاده میکنند و تمایلی به استفاده از باتری ندارند. اگر بهصورت مداوم باتری خودرو را شارژ نکنیم، نمیتوانیم از مزایای پلاگین هیبرید بهرهمند شویم. اگر واقعاً نمیتوانیم یا نمیخواهیم از بخش الکتریکی خودرو استفاده کنیم، باید خودروی هیبریدی معمولی یا مدل احتراق داخلی کارآمد بخریم.
از سیاستهای مسئولیتپذیر حمایت کنیم
برای کمک به کاهش آلایندگی، نباید طرفدار صرف بود. گاهی تولیدکنندگان صنعتی کربن برای کنترل انتشار گازهای گلخانهای خود نیاز به فشار خارجی دارند. گاهی اوقات این فشار میتواند مالی باشد، همانطور که در بالا ذکر شد؛ یا میتواند سیاسی باشد. باید سیاستمداران محلی خود را برای کاهش انتشار کربن متقاعد ساخت و برای بهنتیجهرسیدن آنها را تشویق کرد. از آنها بخواهیم سیاستهای هوشمندانهای برای بخش حملونقل در پیش بگیرند. چنین کارهایی در بلندمدت میتواند به تحقق اهداف دامن بزند و از انتشار دیاکسیدکربن در محیطزیست بکاهد.
عادتهای مصرف خود را بررسی کنیم
نگاهی دقیق به عادتهای شخصی در زمینه انتشار کربن و یافتن زمینههایی برای بهبود آنها، ایده خوبی است. شیوه رانندگی، مصرف سوخت و برق را بررسی کرده و از ابزارهای مختلف برای رصد بهره ببریم. بررسی عادتهای ناپسند در زمینه انتشار آلایندگی میتواند نقطه شروعی برای کاهش تاثیر منفی دیاکسیدکربن در زندگی ما باشد. میتوان عادتهای خوب خود را با دوستان و همکاران به اشتراک گذاشت تا آنها نیز بهره ببرند.
نتیجهگیری
همانطور که دانشمندان توضیح دادهاند و آخرین گزارشهای IPCC نشان میدهد، ما در نقطهای بحرانی قرار داریم. میزان انتشار آلایندگی بهطور مستقیم به چگونگی رفتار و عادات ما بستگی دارد. حرکت به سمت استفاده از انرژی برق در این راه کمک شایانی میکند اما تنها راه تأثیرگذار نیست. خرید خودروی دست دوم، کوچک و کاهش مسافت رانندگی میتوانند در این راه مؤثر باشند و به ما در صرفهجویی هزینهها کمک کنند. اگر مجبور به خرید خودروی نو هستیم، سعی کنیم خودروی پاک بخریم و از آن به شکل مناسبی بهره ببریم. اگر خودروی بنزینی میخریم، سعی کنیم کممصرف و دارای راندمان بالایی باشد و از آن به خوبی نگهداری کنیم.
یکی از مدیران ارشد اسپیسایکس سرانجام انفجار کپسول کرو دراگون را در جریان آزمایش پیشرانههای سوپردریکو تأیید کرد؛ اما علت حادثه هنوز در دست بررسی است.
پس از هفتهها گمانهزنی، اسپیسایکس سرانجام اذعان کرد که کپسول کرو دراگون در تاریخ ۲۰ آوریل (۳۱ فروردین) در جریان آزمایش پیشرانههای سامانهی فرار منفجر شد. بااینحال، علت بروز خرابی و انفجار فضاپیما هنوز معلوم نیست و هیچ جزئیات تازهای نیز دربارهی تاخیرهای احتمالی برنامهی خدمهی تجاری ناسا منتشر نشد.
بهگزارش شبکهی خبری سیبیاس نیوز، هانس کونیگزمن، نائب رئیس واحد ایمنی ساخت و پرواز اسپیسایکس هفتهی گذشته در یکی از جلسات ناسا در گفتوگو با خبرنگاران گفت باتوجهبه برنامهی اسپیسایکس برای پرتاب فضانوردان به فضا تا انتهای سال جاری میلادی، رویداد ناگوار اخیر بدون شک خبر خوبی محسوب نمیشود. هدف از جلسهی یادشده، بحث و گفتوگو دربارهی پرتاب بعدی دراگون محموله به ایستگاه فضایی بینالمللی بود؛ اما حادثهی مورد بحث که در جریان آن، کپسول کرو دراگون درست در آستانهی روشنسازی پیشرانههای موسوم به سوپردریکو منفجر شد، بر گفتگوهای جلسه سایه افکنده بود.
حادثهی ناگوار در ۳۱ فروردین در لندینگ زون ۱ در کیپ کاناورال و در جریان آزمایش زمینی بوسترهای سامانهی فرار فضاپیما به وقوع پیوست. بنابه گزارشها، کرو دراگون حین حادثه در شعلههای آتش سوخت و براثر آن دود مشکی و نارنجیرنگ غلیظی بر فراز محل آزمایش به هوا برخاست؛ بهنحوی که امکان تماشای آن از کیلومترها دورتر امکانپذیر بود. ناسا و اسپیسایکس هردو به دلایل نامعلوم نسبت به این سانحه سکوت کرده بودند؛ اما کونیگزمن در جریان جلسهی اخیر اطلاعات تازهای در اختیار خبرنگاران گذاشت.
بهگفتهی کونیگزمن، آزمایشهای پیشرانههای مانور کوچکتر دراگون بهنام دریکو در همان روز حادثه بدون مشکل انجام شد. مسئولان آزمایش سپس تمرکز خود را به موتورهای بزرگتر فضاپیما بهنام سوپردریکو معطوف کردند که مجموعهای از هشت پیشرانهی مربوطبه سامانهی فرار هستند. سپس در همین زمان بود که حادثهی ناگوار پیش آمد. کونیگزمن به سیبیاس نیوز گفت:
ما در جایگاه آزمایش، دراگون را روشن کردیم. فضاپیما همانطور که انتظار میرود، روشن شد و آزمایشها با پیشرانههای دریکو، موتورهای کوچکتری که روی دراگون محموله نیز موجود هستند را به اتمام رساندیم و سپس درست پیش از آنکه بخواهیم پیشرانههای سوپردریکو را روشن کنیم، نقصی بهوجود آمد و کپسول منفجر شد.
بهگفتهی نائب رئیس اسپیسایکس، سانحه در لحظهای بسیار کوتاه پیش از روشنسازی سوپردریکو اتفاق افتاد؛ اما کونیگزمن از ارائهی جزئیاتی دربارهی علت خرابی خودداری و صرفا اعلام کرد که تحقیقات برای تعیین علت حادثه هماکنون درحال انجام است. وی بهعنوان مثال اشاره نکرد که آیا سفر کرو دراگون به ایستگاه فضایی بینالمللی در ماه اسفند ممکن است با خرابی کپسول ارتباطی داشته باشد یا خیر. بااینحال، کونیگزمن گفت پیشرانههای سوپردریکو احتمالا دلیل بروز نقص نبودهاند. بهگفتهی وی، اسپیسایکس تابهامروز نزدیک به ۶۰۰ آزمایش را با پیشرانهها انجام داده است. کونیگزمن بهنقل از آسوشیتد پرس گفت هنگام فوران شعلهها، سامانهی احتراق که شامل باز و بستهشدن دریچهها و سامانههای تنظیم فشار است، فعال شده بود.
کپسول کرو دراگون تحت آزمایش شناوری در هوا در سال ۲۰۱۵
براساس اظهارات نائب رئیس اسپیسایکس بهنظرمیرسد که مشکل از نظر وی احتمالا مربوطبه فرایند احتراق فضاپیما است که در صورت درستی درواقع خبر خوبی خواهد بود. لولهکشی داخلی کپسول بهتعبیری میتواند راحتتر از پیشرانهها تعمیر شود؛ درحالیکه اگر موتورهای فضاپیما مشکل داشته باشند، رفع ایراد احتمالا به تغییرات اساسی نیاز خواهد داشت.
کونیگزمن همچنین از گمانهزنی دربارهی این مسئله خودداری کرد که آیا حادثهی انفجار ممکن است بر زمانبندی برنامهی پرتابها تأثیرگذار باشد یا خیر. دستاورد بزرگ بعدی اسپیسایکس قرار بود در ماه ژوئن (خرداد یا تیر) با آزمایش سامانهی فرار اضطراری دراگون در حین پروازی غیرسرنشیندار رقم بخورد. اسپیسایکس سپس قصد داشت نخستین پرواز سرنشیندار را با همراهی فضانوردان ناسا بهنامهای داگ هارلی و باب بنکن در ماه ژوئیه (تیر یا مرداد) انجام دهد. بااینحال بهگفتهی کونیگزمن، نتایج تحقیقات برنامهی زمانی و هرگونه گام لازم بعدی را تعیین خواهد کرد. وی به نقل از اسپیسنیوز گفت:
درحال حاضر، تکمیل تحقیقات و برطرفسازی نقص درواقع تمرکز اصلی ما و بهطور قطع من است. با تمام این اوصاف امیدوارم تحقیقات بهسرعت انجام شود. من همچنین نمیخواهم برنامهی زمانی فعلی را بهطور کامل منتفی بدانم.
کونیگزمن در اظهارنظری امیدوارانه گفت هماکنون کپسولهای کرو دراگون بیشتری دردست ساخت هستند که میتوان تصور کرد یکی از آنها برای آزمایش سامانهی فرار مورد استفاده قرار گیرد. علاوهبر این، همانطور که بهتازگی شاهد بودیم، کپسولهای دراگون محموله که برای انتقال تجهیزات و تدارکات به ایستگاه فضایی بینالمللی بهکار میروند، تحت تاثیر حادثهی انفجار قرار نخواهند گرفت؛ زیرا این فضاپیماها به پیشرانههای سوپردریکو مجهز نیستند.
با تمام اینها، از هر جنبهای نگاه کنیم، انفجار کرو دراگون بهطور قطع خبر خوبی نیست. نسخهی مسافربری کپسول دراگون بهوضوح از مشکلی نامعلوم رنج میبرد که باید بهطور کامل رفع شود. رفع مشکل نیز نیازمند صرف زمان و هزینه خواهد بود؛ درنتیجه باید انتظار داشت که برنامهی ازپیش بهتعویقافتادهی خدمهی تجاری ناسا بیشازپیش بهتعویق بیفتد.
گیاه علف دریایی که بهوفور در سرتاسر جهان یافت میشود، با گرفتن انرژی امواج به حفاظت از سواحل آسیبپذیر کمک میکند.
تجربهی بیشتر افراد در زمینهی گیاه علف دریایی، بیش از غلغلک پاهایشان هنگام راه رفتن در آبهای ساحلی کمعمق نیست. اما بهنظر میرسد این گیاهان که بهوفور در سرتاسر جهان یافت میشوند، قابلیت حفاظت از سواحل آسیبپذیر را دربرابر هجوم آب دارند.
پژوهشگران برای اولینبار با استفاده از آزمایش و مدلسازی ریاضی میزان تاثیر علفزارهای دریایی را روی مقابله با ضربات ناشی از امواج اندازهگیری کردهاند. آنها در مطالعات خود شرایط مختلف علفزار و نیز شرایط اقلیمی و اقیانوسی مختلف را درنظر گرفتهاند. حاصل کار آنها اخیرا در دو مقاله در مجلههای Coastal Engineering وJournal of Fluids and Structures منتشر شده است. در این مقالهها نتایج آزمایشها و نیز مزایای زیستمحیطی این علفهای دریایی مورد بحث قرار گرفته است. این مزیتها نهتنها شامل پیشگیری از فرسایش سواحل و حفاظت از دیوارههای دریایی میشود، بلکه موجب بهبود کیفیت آب نیز شده و در بهدامانداختن کربن و کمک به مبارزه با تغییرات اقلیمی مؤثر است.
براساس برآورد مطالعات گذشته، ارزش پولی این مزایا همراهبا خدمات شناختهشدهی دیگری مانند فراهم کردن زیستگاه ماهیها و غذا برای دیگر جانوران دریایی در سرتاسر جهان حدود ۴ تریلیون دلار است. بااینحال، امروزه برخی از مناطق مهم مانند خلیج چساپیک نیمی از این پوشش گیاهی خود را از دست دادهاند.
پژوهشگران با الهامگیری از گیاه علف دریایی معمولی (گونهی Zostera marina)، ساختارهای علف مانندی طراحی کردند. آنها مجموعهای از این علفهای مصنوعی را در مخزنی از آب که در آن شرایط واقعی امواج و جریانهای آب شبیهسازی میشد، قرار دادند. در این آزمایشها شرایط مختلفی نظیر آب ساکن، جریانهای قوی و تلاطمهای موجمانند آب شبیهسازی شد.
نتایج این آزمایشها به پیشبینیهایی که قبلا بااستفادهاز یک مدل کامپیوتری بهدست آمده بود، اعتبار بخشید. پژوهشگران برای تجزیهوتحلیل اثر متقابل بین علفهای دریایی و امواج تحت شرایط مختلف تنوع گیاه، طول تیغه و حرکات آب از مدلهای فیزیکی و عددی استفاده کردند. در این مطالعه توضیح داده میشود که چگونه حرکت گیاهان تحت تاثیر استحکام تیغههای گیاه، دوره و دامنهی امواج قرار میگیرد و به پیشبینی دقیقتر اثر ممانعتکنندگی علفزارها دربرابر ضربات حاصل از امواج دریا کمک میکند.
مقالههای مرتبط:
اگرچه پژوهشهای دیگر نیز برخی از این شرایط را مدلسازی کردهاند، کار جدید شرایط جهان واقعی را بهتر شبیهسازی کرده است و پلتفرم واقعگرایانهتری برای آزمایش ایدههای مرتبط با احیای علفهای دریایی یا روشهای بهینهسازی اثرات سودمند این علفزارها فراهم میکند.
پژوهشگران برای آزمون میزان اعتبار مدل، اثرات پیشبینیشدهی مدل را با یک نمونهی واقعی یعنی علفزاهای سواحل جزیرهی اسپانیایی مالورکا مورد مقایسه قرار دادند. طبق پژوهشهای انجامشده، علفزارهای دریایی این منطقه قدرت امواج را تا ۵۰ درصد کاهش میدهند. با استفاده از اندازهگیریهای مورفولوژیک علفزار و سرعت امواج که در یک مطالعهی دیگر بهدست آمده بود، پژوهشگران مطالعهی حاضر توانستند پیشبینیهای مدل را تأیید کنند و مشاهدات بهخوبی با پیشبینیها انطباق داشتند. لی، پژوهشگر این مطالعه میگوید:
بااستفادهاز این مدل میتوان پروژههای احیای علفزارهای دریایی را مورد ارزیابی قرار داد. درحالیکه اجرای برخی پروژهها بسیار هزینهبر است، با انجام تجزیهوتحلیل شاید بتوان نشان داد که احیای یک منطقهی کوچکتر و با صرف هزینهی کمتر نیز همان سطح از حفاظت را فراهم میکند. حتی این تجزیهوتحلیلها ممکن است نشان دهند که بهعلت خصوصیات امواج و جریانهای موجود در یک منطقه، اجرای یک پروژه ممکن است اصلا ارزشی نداشته باشد.
علفزارهای مالورکا بسیار متراکم و یکدست هستند و باید در پژوهشهای آینده پیشبینیهای مدل را با شرایط حقیقی موجود در علفزارهای پراکندهتر نیز مورد مقایسه قرار داد. علفهای دریایی ازطریق کاهش قدرت امواج و حفاظت دربرابر فرسایش میتواند ذرات معلق در آب را در بستر دریا به دام اندازند. این امر بهطور قابلتوجهی از رشد جلبکهایی که از مواد مغذی ذرات معلق تغذیه میکنند، جلوگیری میکند. جلبکها با مصرف اکسیژن موجود در آب موجب مرگ حیات دریایی میشوند؛ فرایندی که اوتریفیکاسیون نامیده میشود.
بنابه گفتهی پژوهشگران، علفهای دریایی از دو طریق به برداشت کربن از آب کمک میکنند: یکی ذخیرهی کربن در زیست تودهی خودشان و دیگری گرفتن مواد ارگانیک موجود در آب. این موضوع هدف پژوهشهای آینده است. وسعتی در حدود ۰/۴ هکتار علف دریایی درمقایسه با همین میزان جنگل بارانی، سهبرابر کربن بیشتری جذب میکند که نشاندهندهی این موضوع است که علفزارهای دریایی با وجود اینکه تنها ۰/۲ منطقه را اشغال میکنند ولی بیش از ۱۰ درصد از کربن اقیانوس را در خود نگهداری میکنند.
سیستمعامل مکاواس اپل از محیط متنی ترمینال یونیکس بهره میبرد. با ما همراه باشید تا با مجموعهای کامل از فرامین این محیط آشنا شوید.
مایکروسافت ویندوز، توزیعهای مختلف لینوکس یا مک اواس؛ فارغ از اینکه از چه سیستمعاملی استفاده میکنید، حتما درباره محیطهای متنی سیستمعامل خود شنیدهاید و شاید هم از آن بهره بردهاید. شاید با خود فکر کنید که مکاواس سیستمعاملی بصری بوده و نیاز خاصی به یادگیری فرامین متنی وجود ندارد؛ پس چرا باید فرامین یونیکس را یاد بگیریم؟
- اپلیکیشنهای رایگان و متنباز مبتنی بر یونیکس فراوانی وجود دارد که با بهرهگیری از آنها دیگر نیازی به همتاهای غیررایگان نخواهید داشت و در هزینههای خود صرفهجویی خواهید کرد.
- هنگامی که با مشکلاتی در جستوجو با اسپاتلایت مواجهید، میتوانید از ابزارهای جستوجوی یونیکس استفاده کنید.
- شما میتوانید بهطور خودکار فایلها، پوشهها و آرشیوهای خود را مدیریت کنید. برای اینکار تنها کافی است یک کران جاب (Cron Job) تنظیم کنید.
- فرامین متنی، دسترسی سطح پایینتر و کنترل بیشتری به سیستم میدهند. با استفاده از فرامین متنی میتوانید بهرهوری سیستمتان را افزایش دهید.
برگه تقلب (Cheat Sheet) چیست؟
بهخاطرسپردن تمامی فرامین یک محیط متنی یا زبان برنامهنویسی حتی برای برنامهنویسان و کاربران حرفهای و باتجربه نیز امری دشوار است. ازاینرو برگههای تقلب پدید آمدهاند؛ فهرستی از تمامی فرامین که به هنگام فراموشی، به یاری شما میآیند.
اپلیکیشن ترمینال را میتوانید از Applications > Utilities یا با جستجوی آن در اسپاتلایت پیدا کنید.
برگه تقلب فرامین مک
دستور | کارکرد |
---|---|
میانبر | |
Tab | تکمیل خودکار نام فایل و پوشهها |
Ctrl + A | رفتن به ابتدای خطی که در آن در حال تایپ هستید |
Ctrl + E | رفتن به انتهای خطی که در آن در حال تایپ هستید |
Ctrl + U | پاک کردن خط قبل از نشانگر |
Ctrl + K | پاک کردن خط پس از نشانگر |
Ctrl + W | پاک کردن کلمه قبل از نشانگر |
Ctrl + T | تعویض دو کاراکتر قبل از نشانگر |
Esc + T | تعویض دو کلمه قبل از نشانگر |
Ctrl + L | پاک کردن صفحه |
Ctrl + C | توقف برنامه در حال اجرا |
Ctrl + D | خروج از شل (Shell) کنونی |
Option + → | انتقال نشانگر به کلمه بعدی |
Option + ← | انتقال نشانگر به کلمه قبلی |
Ctrl + F | انتقال نشانگر به کاراکتر بعدی |
Ctrl + B | انتقال نشانگر به کاراکتر قبلی |
Ctrl + Y | چسباندن هرچیزی که از فرمان قبلی بریده شدهبود |
Ctrl + Z |
قرار دادن برنامه در حال اجرا در یک پردازش پسزمینهای معلق |
Ctrl + _ | پاداجرای (Undo) فرمان آخر |
موارد پایه | |
/ | سطح بالاترین مسیر (Top level) (/) |
. (نقطه تک) | مسیر فعلی |
.. (دو نقطه) | مسیر مادر |
~ | مسیر خانه |
sudo [فرمان] |
اجرای فرمان با مزایای امنیتی سوپر یوزر (super user) |
nano [فایل] | اجرای ویرایشگر ترمینال |
open [فایل] | باز کردن یک فایل |
[فرمان] -h | گرفتن راهنما برای یک فرمان |
man [فرمان] | نمایش راهنمای یک فرمان |
تغییر مسیر | |
cd | مسیر خانه (Home) |
cd [پوشه] | تغییر مسیر |
cd ~ | مسیر خانه (Home) |
cd/ | ریشه درایو |
cd - | آخرین مسیر یا پوشهای که بازدید کردید |
pwd | نمایش مسیر در حال کار |
cd.. | انتقال به مسیر مادر |
cd../.. | بالا رفتن به میزان دو سطح |
فهرست محتوای مسیر | |
ls |
نمایش نام فایلها و زیرشاخههای یک مسیر |
ls -C |
خروجی فهرست بهصورت چند ستونه |
ls -a |
فهرست تمامی موارد ازجمله موارد با تک نقطه و دو نقطه |
ls -1 |
خروجی فهرست فایلها بهصورت یک نتیجه در هر خط |
ls -F |
یک / (اسلش) پس از هر مسیر، یک * (ستاره) پس از فایلهای اجرایی و اسکریپتها و @ پس از یک لینک سمبولیک نمایش میدهد. |
ls -S |
مرتبسازی فایلها براساس اندازه |
ls -l |
فهرست در حالت کامل شامل نوع فایل، صاحب، تاریخ و زمان، مسیر و ... نمایش داده میشود. |
ls -lt |
نمایش فایلها که براساس آخرین زمان ویرایش، مرتب شدهاند (جدیدترینها اول) |
ls -lh |
ایجاد فهرست کامل به همراه اندازه فایل بهصورت کیلوبایت، مگابایت یا گیگابایت |
ls -lo |
فهرست از فایلها به همراه اندازه، صاحب و نشانهها |
ls -la |
ایجاد فهرست با جزئیات از محتوای یک مسیر (به همراه فایلهای مخفی) |
اندازه فایل و فضای دیسک | |
du |
فهرست میزان استفاده از هر زیرشاخه و محتوای آن |
du -sh [پوشه] |
ایجاد خروجی خوانا از سوی انسان برای تمامی فایلهای یک مسیر |
du -s |
نمایش اندازه و نام تمامی فایلها |
du -sk* | sort -nr |
فهرست تمامی پوشهها و فایلها، نمایش اندازه با درنظرگرفتن زیرشاخهها. (اگر sk* با sm* جایگزین شود اندازه بهصورت مگابایت خواهد بود) |
df -h |
محاسبه فضای خالی سیستم |
df -H |
محاسبه فضای خالی سیستم در توان ۱۰۰۰ |
مدیریت فایل و شاخه | |
mkdir <dir> | ایجاد پوشه جدید با نام <dir> |
mkdir -p <dir>/<dir> |
ایجاد پوشههای تودرتو (nested) |
mkdir <dir1> <dir2> <dir3> | ایجاد چندین پوشه بهطور همزمان |
mkdir "<dir>" | ایجاد یک پوشه بههمراه یک فاصله در نام |
rmdir <dir> | پاک کردن یک پوشه (پوشه باید خالی باشد) |
rm -R <dir> | حذف یک پوشه بههمراه محتوای آن |
touch <file> | ایجاد یک فایل جدید بدون هیچ پسوندی |
cp <file> <dir> |
کپی یک فایل در یک پوشه |
cp <file> <newfile> | کپی یک فایل در مسیر فعلی |
cp <file>~/<dir>/<newfile> |
کپی یک فایل در یک پوشه و تغییر نام فایل کپیشده |
cp -R <dir> <"new dir"> |
کپی یک پوشه در یک پوشه جدید |
cp -i <file><dir> |
در صورت وجود یک فایل با نام یکسان، پیش از کپی، پیغام اخطار میدهد |
cp <file1> <file2> <file3>/Users/<dir> |
کپی چندین فایل در یک پوشه |
rm <file> | حذف دائمی یک فایل |
rm -i <file> | حذف یک فایل با تأیید شما |
rm -f <file> | حذف اجباری بدون تاییدیه |
rm <file1> <file2> <file3> | حذف چند فایل بدون تأیید |
mv <file> <newfilename> | انتقال / تغییرنام |
mv <file> <dir> | انتقال یک فایل به یک پوشه (در صورت وجود فایل با نام یکسان فایل جدید جایگزین خواهد شد) |
mv -i <file> <dir> |
نشانگر -i شما را قبل از جایگزینی مطلع میسازد |
mv *.png ~/<dir> |
انتقال تمامی فایلها با پسوند PNG از مسیر فعلی به یک مسیر دیگر |
تاریخچه فرمان | |
Ctrl + R |
جستوجو میان فرامین استفادهشده قبلی |
history n | نمایش آخرین فرامین اجراشده. استفاده از عدد n، تعداد دستورها را به n عدد آخر، محدود میکند |
![مقدار] | اجرای آخرین فرمانی که با مقدار شروع شده است |
!! | اجرای آخرین فرمانی که تایپ شده است |
اجازهها | |
ls -ld |
نمایش اجازههای پیشفرض مسیر خانه |
ls -ld/<dir> |
نمایش اجازههای خواندن، نوشتن و دسترسی یک پوشه خاص |
chmod 755 <file> |
تغییر اجازه یک فایل به ۷۵۵ |
chmod -R 600 <dir> |
تغییر اجازه یک پوشه (به همراه محتوای آن) به ۶۰۰ |
chown <user>:<group> <file> |
انتصاب یک فایل به یک کاربر یا گروه. با اضافه کردن -R محتوای پوشه نیز لحاظ میشود |
پردازشها | |
ps -ax |
خروجی دادن تمامی پردازشهای در حال اجرا (a نشاندهنده پردازشهای تمامی کاربران و x نشاندهنده پردازشهایی است که به ترمینال متصل نیستند) |
ps -aux |
نمایش تمامی پردازشها بههمراه درصد استفاده از CPU، حافظه، PID و دستور |
top |
نمایش اطلاعات زنده درباره پردازشهای در حال اجرا |
top -ocpu -s 5 |
نمایش پردازشها براساس میزان استفاده از CPU (هر ۵ ثانیه بهروزرسانی میشود) |
top -o rsize |
نمایش پردازشها براساس میزان استفاده از حافظه |
kill PID |
توقف پردازش با استفاده از PID (این آیدی در یک ستون در Activity Monitor قابل مشاهده است) |
ps -ax | grep <appname> |
یافتن یک پردازش با نام یا PID |
شبکه | |
ping <host> |
گرفتن پینگ از هاست و نمایش وضعیت |
whois <domain> |
نمایش اطلاعات WHOIS یک دامنه |
curl -O <url/to/file> |
دریافت فایل ازطریق HTTP، HTTPS یا FTP |
ssh <username>@<host> | برقراری ارتباط SSH با سرور <host> و نام کاربری <username> |
scp <file><user>@<host>:/remote/path | کپی فایل <file> به هاست ریموت <host> |
مدیریت پکیج Homebrew | |
brew doctor | بررسی برای یافتن مشکلات احتمالی |
brew install <formula> | نصب یک فرمول |
brew uninstall <formula> | حذف یک فرمول |
brew list | فهرست تمامی فرمولهای نصبشده |
brew search |
نمایش فرمولهای در دسترس برای brew |
brew upgrade |
ارتقاء تمامی brewهای قدیمی |
brew update |
دریافت آخرین نسخه از Homebrew |
brew cleanup |
حذف نسخههای قدیمیتر از فرمول نصبشده |
brew tap homebrew/cask |
دریافت مخزن cask از GitHub |
brew cask list |
فهرست تمامی caskهای نصبشده |
brew cask install <cask> | نصب cask دادهشده |
brew cask uninstall <cask> | حذف cask دادهشده |
جستوجو | |
find <dir> -name <"file"> |
یافتن تمامی فایلهای با نام <file> در <dir>. استفاده از wildcardها (*) در نام فایل مجاز است |
grep "<text>" <file> |
نمایش تعداد موارد وجود <text> در <file> (برای غیرفعال کردن حساسیت به بزرگی و کوچکی حروف -i را اضافه کنید) |
grep -rl "<text>" <dir> |
جستوجو در <dir> برای تمام فایلهایی که شامل <text> میشوند |
خروجی | |
cat <file> | خروجی دادن محتوای <file> |
less <file> |
خروجی محتوای <file> با فرمان less که از صفحهبندی و موارد دیگری پشتیبانی میکند |
head <file> |
خروجی دادن ۱۰ خط اول <file> |
<cmd> > > <file> |
خروجی فرمان <cmd> را به فایل <file> اضافه میکند |
<cmd> > <file> |
هدایت خروجی فرمان <cmd> به فایل <file> |
<cmd1> | <cmd2> |
هدایت خروجی فرمان <cmd1> به فرمان <cmd2> |
گام بعدی، شخصیسازی ترمینال
در این مقاله به فرامین زیادی اشاره شد. هنگامیکه بر این فرامین تسلط یافتید، نوبت آن است تا ترمینال خود را شخصیسازی کنید. در مقالهای دیگر به این موضوع پرداخته خواهد شد.
مصرف بیشازحد و نامتعادل مکملهای پروتئینی، تاثیر منفی روی سلامتی داشته و موجب کاهش طول عمر میشود.
باتوجهبه رواج گستردهی تناسب اندام در جامعه، محصولات پروتئینی بیشماری وارد بازار شده است که ادعا دارند به رسیدن به وضعیت ایدهآل اندام کمک میکنند. اما نتایج مطالعهی جدیدی که روی موشها انجام شده است، نشان میدهد که مصرف پروتئین اضافی درنهایت بیش از آنکه مفید باشد، به بدن آسیب وارد میکند. پژوهشگران دانشگاه سیدنی دریافتند که اگرچه پروتئین برای ساخت عضلات مهم است ولی مصرف بیش از حد مکملهای پروتئینی میتواند موجب کاهش طول عمر شود، تاثیر منفی روی خلقوخو داشته باشد و نیز منجر به افزایش وزن شود.
اگرچه این مطالعه روی انسان انجام نشده، پژوهشگران نتیجهگیری میکنند محصولات پروتئینی لزوما بد نیستند و پروتئین برای ترمیم عضلات ضروری است؛ اما باید اطمینان حاصل کنید که از منابع پروتئینی مختلفی استفاده میکنید و بهشدت به یک منبع پروتئینی وابسته نیستید. دکتر سامانتا سولونبایت، نویسندهی مقاله میگوید:
درحالیکه نشان داده شده رژیمهای غذایی حاوی پروتئین بالا و کربوهیدرات پایین برای عملکرد تولیدمثلی سودمند هستند، تاثیرات مضری روی سلامتی در میانسالی داشته و همچنین منجربه کاهش طول عمر میشوند. چیزی که پژوهش جدید نشان میدهد این است که تعادل اسیدهای آمینه مهم بوده و برای اطمینان از تعادل اسیدآمینهای موجود در رژیم غذایی، بهترین کار استفاده از منابع پروتئینی مختلف است.
بهطور کلی ۲۰ نوع اسید آمینه وجود دارد که از این میان، ۹ مورد ضروری هستند. اگر رژیم غذایی شما حاوی مقادیر کافی از آنها باشد، بدن قادر خواهد بود که خود ۱۱ اسید آمینهی دیگر را بسازد. اسیدهای آمینهی شاخهدار (BCAAs)، اسیدهای آمینهی ضروری هستند که در غذاهای حاوی پروتئین نظیر گوشت قرمز، لبنیات، مرغ، ماهی و تخممرغ و همچنین لوبیاها، عدس، مغزها و پروتئینهای سویا یافت میشوند. آنها با استفاده از سه اسیدآمینهی ضروری یعنی لوسین، ایزولوسین و والین ساخته میشوند. این اسیدهای آمینه در عضله شکسته میشوند درحالیکه سایر اسیدهای آمینهی ضروری عمدتا در کبد تجزیه میشوند.
درحالیکه پودرهای حاوی پروتئین آب پنیر بهطور معمول حاوی سطح بالایی از اسیدهای آمینهی شاخهدار هستند، بسیاری از افرادی که به باشگاه میروند، بهطور جداگانه نیز این اسیدهای آمینه را بهصورت پودری که به آب اضافه میشود، مصرف میکنند. آنها به شکل مایع شفافی هستند که طرفداران تناسب گاهی در طول تمرینهای خود مصرف میکنند. برخلاف پودرهای پروتئینی، اسیدهای آمینهی شاخهدار حاوی کربوهیدرات یا چربی نیستند اما درواقع کالری بالاتری دارند.
مقالههای مرتبط:
برخی افراد معتقدند مصرف اسیدهای آمینهی شاخهدار در طول روز در رشد عضلات و تقویت عملکرد ورزشی تاثیر مثبتی دارد و نیز به بازسازی بدن کمک میکند اما بسیاری از دستاندرکاران صنعت تناسب اندام معتقدند که این اسیدهای آمینه ضرورتی ندارند.
دراینمیان، برخی از شرکتهای تناسب اندام حتی محصولات اسیدهای آمینه ضروری (EAA) را تهیه کردهاند که بهجای ۳ اسیدآمینهای که در BCAAها یافت میشود، حاوی هر ۹ اسید آمینهی ضروری هستند. دیوید لیشچک از شرکت مای پروتئین میگوید:
بزرگترین اختلاف بین BCAA و EAA این است که BCAA دارای نسبت ۴:۱:۱ از ۳ اسید آمینهی ضروری است؛ درحالیکه EAA ترکیبی عالی از تمام ۹ اسیدآمینهی ضروری فراهم میکند که بدن شما قادر به ساخت آن نیست.
در این رابطه، پژوهشگران تاثیر BCAAها و دیگر اسیدهای آمینهی ضروری نظیر تریپتوفان را روی سلامتی و ترکیب بدن موش مورد بررسی قرار دادند. به برخی از موشهای تحت آزمایش دوبرابر حد مورد نیاز BCAA داده شد؛ درحالیکه برخی دیگر مقدار استاندارد، گروهی نصف این مقدار و دیگران هم یکپنجم این مقدار را دریافت کردند. نتایج نشان میداد موشهایی که بیشترین مقدار BCAA را مصرف کرده بودند، میزان مصرف غذای خود را افزایش دادند و این امر منجر به چاقی و کاهش طول عمر شد. علاوهبراین، بهنظر میرسید که مصرف سطوح بالای BCAA از رسیدن تریپتوفان به مغز ممانعت میکرد. تریپتوفان موجب بهبود وضعیت خلقوخو میشود. استفان سیمسون از مرکز چارلز پرکینز در این رابطه توضیح میدهد:
مکملسازی با BCAAها منجر به افزایش سطوح BCAA در خون شد. این اسیدهای آمینه برای انتقال به مغز با تریپتوفان رقابت میکنند. تریپتوفان تنها پیشساز هورمون سروتونین است که اغلب بهخاطر اثرات مثبت آن در زمینهی بهبود خلقوخو و خواب «مادهی شیمیایی شادی» نامیده میشود. اما سروتونین نقشهای مهمتری نیز در بدن دارد. کاهش تریپتوفان باعث کاهش سطح سروتونین در مغز میشود که بهنوبهی خود یک سیگنال قوی برای افزایش اشتها است. کاهش سروتونین ناشی از مصرف بیشازحد BCAA منجربه پرخوری شدیدی در موشها شد، آنها بهشدت چاق شده و از طول عمرشان نیز کاسته شد.
جو تراورز، کارشناس رژیم غذایی معتقد است نخستین موضوعی که باید به آن توجه کرد، این است که مطالعهی مذکور روی موشها انجام شده و نمیتوان نتایج آن را مستقیما به انسان تعمیم داد. او میگوید:
بااینحال، این مطالعه نکات مهمی درمورد نقش هر کدام از مواد مغذی و اهمیت تعادل بین آنها مطرح میکند.
او با تاکید بر این موضوع که مصرف یک رژیم غذایی متعادل باید اولویت اصلی فرد باشد، میگوید:
دریافت انواعی از غذاها و نه فقط پروتئینها مهم است. بهعنوان مثال، خوردن پروتئینها همراهبا کربوهیدراتها موجب تحریک برداشت اسیدهای آمینه دیگر بهوسیلهی ماهیچهها میشود و تریپتوفان مجالی برای رسیدن به مغز پیدا میکند و از این راه سروتونین بیشتری ساخته میشود. من فکر میکنم موضوعی که این مطالعه نشان میدهد این است که باید رژیم غذایی متنوع بوده و تعادل درستی در میان اجزای آن برقرار باشد. نیمی از بشقاب غذای خود را با سبزیجات، یک چهارم را با کربوهیدراتها و یکچهارم را با پروتئین پر کنید. در این صورت احتمال دریافت مواد مغذی مورد نیاز و نیز عدم مصرف مقدار زیادی از موادی که به آنها نیازی ندارید، افزایش مییابد.
پژوهشگران بهکمک یک فناوری چاپ زیستی جدید، کیسههای هوایی ریه را بههمراه بافتهای عروقی مرتبط چاپ کردند.
مهندسان زیستی در مسیر چاپ سهبعدی اندامهای جایگزین با توسعهی یک تکنیک پیشرفته برای چاپ زیستی اعضای بدن، از مانعی بزرگ عبور کردند. این نوآوری جدید به دانشمندان امکان میدهد تا شبکههای درهمتنیدهای را با ظرافت ایجاد کنند که تقلیدی از مجاری طبیعی عبور خون، هوا، لنف و دیگر مایعات حیاتی هستند. این پژوهش که روی جلد شمارهی این هفتهی مجلهی Science منتشر شد، طرحی را توصیف میکند که شامل یک مدل هیدروژلی خیرهکننده از کیسههای هوایی شبیه کسیههای هوایی ریه است که در آن، مجاری هوایی اکسیژن را به عروق خونی اطراف میرسانند. همچنین نتایج آزمایشهایی در زمینه پبوند ساختارهای چاپشده حاوی سلولهای کبد به موشها گزارش شد. این کار تحت هدایت جوردن میلر از دانشگاه رایس و کلی استیونز از دانشگاه واشنگتن انجام شد و ۱۵ پژوهشگر دیگر از مراکز علمی مختلف نیز در آن مشارکت داشتند. میلر میگوید:
یکی از بزرگترین موانع بر سر راه تولید بافتهای عملکردی جایگزین، ناتوانی ما برای چاپ بافتهای عروقی است که بتوانند مواد مغذی را به بافتهای پرازدحام و متراکم برسانند. علاوهبراین، اعضای بدن ما دارای شبکههای عروقی مستقلی هستند، مانند مجاری هوایی و عروق خونی ریه یا مجاری صفراوی و عروق خونی موجود در کبد. این شبکهها بهشدت درهمتنیده بوده و معماری آنها متناسب با عمکرد بافت است. نمونهی ما اولین تکنولوژی چاپ زیستی است که بهصورت مستقیم و جامع به چالش بافتهای عروقی چندگانه میپردازد.
استیونز، پژوهشگر دیگر این مطالعه با اشاره به این موضوع که بافت و عملکرد اغلب دست به دست هم میدهند، میگوید:
یک نسل است که مهندسی بافت بهدنبال یافتن راهحلی برای این مسئله است. اکنون و با انجام این کار میتوانیم از خود بپرسیم اگر ما بتوانیم بافتهایی را چاپ کنیم که از نظر ساختار و حتی تنفس مانند بافتهای سالم موجود در بدن باشند، آیا آنها ازلحاظ عملکرد هم نظیر آن بافتها رفتار خواهند کرد؟ این سؤال مهمی است؛ زیرا چگونگی عملکرد یک بافت چاپشده روی موفقیت آن بهعنوان یک روش درمانی تاثیر میگذارد.
هدف از چاپ اعضای سالم و عملکردی، عمدتا پیوند اعضا است. بیش از ۱۰۰هزار نفر فقط در آمریکا در فهرست انتظار پیوند عضو هستند و افرادی که درنهایت اعضای اهدایی دریافت میکنند، برای پیشگیری از رد پیوند، باید یک عمر داروهای سرکوبکنندهی سیستم ایمنی مصرف کنند. چاپ زیستی طی دههی گذشته توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده است زیرا ازنظر تئوری این تکنیک میتواند به هر دو مشکل بپردازد و به پزشکان اجازه دهد که اعضای جایگزین را با استفاده از سلولهای خود بیمار چاپ کنند. میلر میگوید:
رویای ما این است که چاپ زیستی طی دو دههی آینده به یک مولفهی مهم پزشکی تبدیل شود.
استیونز نیز در اینباره توضیح میدهد که:
چاپ زیستی کبد جالب است زیرا این عضو از بدن حدود ۵۰۰ عملکرد دارد و ازنظر تنوع عملکرد پس از مغز قرار دارد. بهعلت پیچیدگی کبد در حال حاضر هیچ دستگاه یا درمانی وجود ندارد که وقتی این عضو دچار نارسایی میشود، جایگزین تمام عملکردهایی آن شود. چاپ زیستی اعضای بدن انسان ممکن است روزی این هدف درمانی را برآورده سازد.
پژوهشگران برای پرداختن به این چالش، یک تکنولوژی متنباز چاپ زیستی جدید را با نام دستگاه استریولیتوگرافی مهندسی بافت یا اسلت (SLATE) طراحی کردند. این سیستم برای ساخت هیدروژلهای نرم از روش تولید افزایشی و ایجاد یک لایه در هر زمان استفاده میکند. لایهها با استفاده از یک محلول پیشهیدروژلی مایع چاپ میشوند که وقتی در معرض نور آبی قرار میگیرد، تبدیل به جامد میشوند.
یک پروژکتور دیجیتالی پردازشکننده نور نیز نوری را از سمت پایین میتاباند و قطعات دو بعدی متوالی ساختار را با وضوح بالایی و با اندازه پیکسل ۱۰ تا ۵۰ میکرون به نمایش میگذارد. وقتی هر لایه جامد میشود، بازویی که در سمت بالا قرار گرفته است، ژل سهبعدی در حال رشد را بهاندازهی کافی بالا میبرد تا فضا برای ایجاد لایهی بعدی مهیا شود. کار مهم پژوهشگران در این زمینه، افزودن یکسری رنگهای غذایی بود که نور آبی را جذب میکنند. این جاذبهای نوری موجب میشوند جامد شدن ساختار به یک لایهی بسیار نازک محدود شود. به این ترتیب، سیستم میتواند طی چند دقیقه ژلهای سازگار با محیط زیست مبتنی بر آب و نرمی با معماری پیچیدهی داخلی ایجاد کند.
چاپ زیستی مدلی از کیسههای هوایی که دارای مجاری هوایی و عروق خونی هستند و بدون برقراری تماس قادر هستند اکسیژن را به سلولهای قرمز خون برسانند
آزمایش این ساختار شبهریه نشان داده است که بافت به آن اندازه استحکام دارد که در جریان حرکت خون و تنفس ضرباندار منفجر نشود. آزمایشها نشان دادهاند که سلولهای قرمز خون میتوانند وقتی در شبکهی عروق خونی اطراف کیسه هوای در حال تنفس جریان مییابند، اکسیژن را بردارند. حرکت اکسیژن نظیر تبادل گازی است که در کیسههای هوایی ریه رخ میدهد. جسیکا روزنکرانتز، یکی از پژوهشگران این مطالعه از شرکت طراحی سیستم عصبی گفت:
وقتی شرکت سیستم عصبی را تأسیس کردیم، هدف ما طراحی محصولاتی جدید با استفاده از الگوریتمهایی موجود در طبیعت بود. ما هرگز تصور نمیکردیم که فرصت معکوس کردن این کار و طراحی بافتهای زنده را داشته باشیم.
در آزمایشها پیوند برای درمان بیماری کبد، پژوهشگران بافتهای چاپ سهبعدی را با سلولهای اولیهی کبد بارگذاری کردند و سپس این بافتها را که دارای اجزای جداگانهای برای رگهای خونی و سلولهای کبد بودند، به موشهای مبتلا به آسیب مزمن کبدی پیوند زدند. این سلولهای پیوندی در بدن موشها زنده ماندند. سیستم چاپ زیستی جدید قادر به ایجاد خصوصیات درون عروقی مانند دریچههای دو لختی نیز است. این دریچهها امکان حرکت مایع را تنها در یک جهت فراهم میکنند. در انسان، دریچههای داخل عروقی در قلب، سیاهرگهای پا و شبکههای مکملی نظیر سیستم لنفاوی که دارای پمپی برای به جریان انداختن مایع نیستند، دیده میشود. میلر میگوید:
ما با افزودن ساختار عروقی چندگانه و ویژگیهای درون عروقی درحال معرفی مجموعهای گسترده از آزادیهای طراحی برای مهندسی بافتهای زنده هستیم. اکنون ما آزادی ساخت بسیاری از ساختارهای پیچیدهی درون بدن را داریم.
میلر و گریگوریان، پژوهشگر دیگر این مطالعه، در حال تجاریسازی جنبههای کلیدی پژوهش ازطریق استارتاپی بهنام ولومتریک هستند. این شرکت که گریگوریان در آن مشغول به کار است، به طراحی و تولید چاپگرها و جوهرهای زیستی مشغول است. میلر توضیح میدهد که تمام دادههای منبع حاصل از آزمایش که در مجلهی Science منتشر شده است، آزادانه در دسترس پژوهشگران قرار دارد. علاوهبراین، تمام فایلهای قابل چاپ سهبعدی مورد نیاز برای ساخت دستگاه چاپ استریولیتوگرافی و نیز فایلهای طراحی برای چاپ هر کدام از هیدروژلهای مورد استفاده در مطالعه نیز موجود است. او میگوید:
تهیهی فایلهای طراحی هیدروژل به دیگران این امکان را خواهد داد که تلاشهای ما را مورد اکتشاف قرار دهند، حتی اگر آنها بعدها از تکنولوژی چاپ سهبعدی دیگری استفاده کنند که هنوز ابداع نشده است.
آزمایشگاه او در حال استفاده از طرح و تکنیکهای چاپ زیستی جدیدی برای بررسی امکان طراحی ساختارهای پیچیدهتر است. بهگفتهی او:
ما در آغاز کشف معماریهای موجود در بدن انسان هستیم و هنوز چیزهایی زیادی برای آموختن وجود دارد.
AMD عنوان پردازندههای Threadripper سری ۳۰۰۰ را از جدیدترین نقشه راه محصولات ۲۰۱۹ خود حذف کرد.
پردازندههای سری ۳۰۰۰ رایزن، از مورد انتظارترین محصولات AMD در سال جاری میلادی هستند. انتظار میرود تراشههای جدید AMD در سهماههی سوم امسال یا شاید در اواخر سهماههی دوم، متقارن با برگزاری رویدادComputex به دست هواداران برسند. از سوی دیگر هنوز عرضهی پردازندههای ردهبالای دسکتاپ تردریپر مشخص نیست؛ چرا که AMD در آخرین نقشه راه ارائهشده درخلال گزارش درآمدهای سهماههی اول امسال، این پردازندهها را از قلم انداخت. درحالیکه پردازندههای سری ۳۰۰۰ رایزن و سری ۳۰۰۰ تردریپر تا پیش از این در اطلاعرسانیهای شرکت جایگاهی برابر داشتند، اکنون تنها زمان عرضهی پردازندههای مصارف عام سری ۳۰۰۰ رایزن با عبارت «از اواسط امسال» تبیین شده است.
این مسئله تاحدی سردرگمکننده بوده و بحثهایی را برانگیخته است؛ چراکه AMD بیسروصدا و بدون هیچ اطلاعرسانی دست به چنین تغییری زده است. اولین واکنشها به این اخبار ممکن است این باشد که تراشهساز آمریکایی با مشکلاتی بر سر راه ارائهی نسل سوم پردازندههای رایزن مواجه شود؛ اما با درنظرگرفتن اینکه انتظار آغاز عرضهی مادربردهای سری ۵۰۰ مبتنی بر سوکت AM4 در نمایشگاه Computex میرود و نیز شرکت AMD قبلاً پیشنمایشی از یک پردازندهی ۸ هستهای رایزن ۳۰۰۰ به نمایش درآورده، چنین امری بعید به نظر میرسد. پردازندههای سری ۳۰۰۰ تردریپر احتمالاً طراحی مشابهی با پردازندههای جدید مرکز دادهی EPYC Rome داشته و AMD در حال حاضر تأیید کرده است که کار روی تراشههای Rome طبق برنامه پیش میرود و این پردازندهها به تعداد محدود در سهماههی دوم امسال (و بهصورت انبوه در سهماههی سوم) وارد بازار خواهد شد.
مقالات مرتبط:
پس این سؤال پیش میآید که چه بر سر پردازندههای نسل سوم تردریپر آمده است. از سوی دیگر میتوان چنین انگاشت که حذف این پردازندهها از نقشه راه مصور شرکت اشتباهی سهوی بوده و این تراشهها طبق برنامهریزی همین امسال عرضه خواهند شد؛ اما این احتمال هم وجود دارد که بنابه برخی مشکلات کارها طبق برنامه به پیش نمیرود.
تراشههای Threadripper، رایزن و EPYC Rome همگی از چیپلتهای مشابه ۷ نانومتری استفاده میکنند؛ به عبارت دیگر این تراشهها برای داشتن بهترین Die ممکن، با یکدیگر دررقابت هستند. باتوجهبه جدیدبودن فناوری ساخت تراشهی ۷ نانومتری، تعداد پرشماری از این Dieها در دسترس نیست. هرچه تراشه جدیدتر باشد، میزان عیوب احتمالی آن بیشتر بوده و امکان ایجاد Dieهای معیوب و کمکیفیت بیشتر است. دراینمیان انتظار میرود که بهترین Dieها به پردازندههای سرور Rome اختصاص یابد و در گام بعد پردازندههای تردریپر، تراشههایی را در اختیار بگیرد که سرعت کلاک بالاتری با ولتاژهای متعادل ارائه دهد و درنهایت تراشههای باقیمانده نصیب پردازندههای سری ۳۰۰۰ رایزن خواهد شد. با این وجود تردریپر محصولی خاص است و تأمین آن میتواند دشوار باشد؛ بههمیندلیل ممکن است AMD مایل نباشد در شرایط فعلی بخشی از موجودی بهترین تراشههایش را برای آنها کنار بگذارد؛ درحالیکه میتواند همان تراشهها را به سمت پردازندههای سرور سوق دهد و درآمد بیشتری از قِبل آن داشته باشد.
دراینمیان مادربرد عاملی است که اوضاع را پیچیدهتر میکند. سوکت پردازندهی تردریپر، TR4 از سال ۲۰۱۷ تاکنون بهروزرسانی نشده و همچنان با تراشه X399 کار میکند. اگرچه بردهای X399 یقیناً محصولاتی عالی هستند، اما AMD احتمالاً قصد دارد این بردها را برای کار با پردازندههای Threadripper سری ۳۰۰۰ بهروزرسانی کند. شایعات و اخباری در مورد مادربردهای سری ۵۰۰ برای پردازندههای رایزن به گوش میرسد و دراینمیان خبری از معرفی تراشه جدید برای پردازندههای ردهبالای دسکتاپ تردریپر نیست. تمامی این موارد باعث میشود که تصور کنیم پردازندههای جدید تردریپر در چشمانداز نزدیک عرضهی محصولات AMD جایی نداشته باشند. پس احتمالاً باید انتظار عرضهی سری ۳۰۰۰ تردریپر را در چشمانداز بعدی این شرکت داشته باشیم.
.: Weblog Themes By Pichak :.