وقوع دو ماه گرفتگی، دو خورشید گرفتگی و دو بارش شهابی ازجمله رخدادهای نجومی سال جاری است؛ ضمن آنکه در آبان ماه نیز سیاره تیزپای "تیر" از مقابل خورشید عبور خواهد کرد.
مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفتوگو با ایسنا، در خصوص رویدادهای نجومی سال جاری گفت: رخدادهای نجومی هر سال در سه بخش "رخدادهای نجومی"، "رویدادهای فضایی و مطالعات بشر در عرصه کاوشگری" و "رویدادهای زمینی" تقسیم میشوند.
عتیقی، اولین رخداد علمی این حوزه در سال ۱۳۹۸ را مربوط به حوزه فضا دانست و اظهار کرد: در ماههای گذشته کاوشگر خورشیدی "پارکر" به سمت خورشید پرتاب شد که در روز ۱۵ فروردین این فضاپیما با سرعت بسیار بالا (۹۵ کیلومتر بر ثانیه) از کنار خورشید عبور میکند.
وی عبور بعدی این کاوشگر از کنار خورشید را ۱۰ شهریور ماه امسال دانست و ادامه داد: برای این کاوشگر دو هدف در مطالعات خورشیدی تعریف شده که یکی علت "بررسی دمای بالای تاج خورشیدی" (بیرونیترین لایه جو خورشیدی) است که میلیونها درجه بوده و از دمای سطح خورشید بسیار بسیار فراتر است.
عتیقی هدف دوم این کاوشگر را مطالعه بر روی باد خورشیدی و علت ایجاد آن دانست و گفت: باد خورشیدی منجر به خروج ذرات خطرناک از خورشید میشود.
هفته جهانی ستارهشناسی
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران دومین رخداد نجومی سال جاری را مناسبت زمینی با عنوان "هفته جهانی ستارهشناسی" ذکر کرد و یادآور شد: این هفته در سال ۹۸ از روز دوشنبه ۱۶ اردیبهشت آغاز میشود و تا روز یکشنبه ۲۲ اردیبهشت ادامه دارد. روز جهانی ستارهشناسی در سال ۹۸ برابر شنبه ۲۱ اردیبهشت مصادف با ۱۱ ماه می ۲۰۱۹ میلادی است.
وی با تاکید بر اینکه همه ساله با روش خاص نجومی، روز جهانی ستارهشناسی تعیین میشود، در این باره توضیح داد: به این صورت که در فاصله ۱۵ آوریل تا ۱۵ ماه می، روز شنبهای که به تربیع اول ماه نزدیک باشد به عنوان روز جهانی ستاره شناسی در نظر گرفته میشود. با این روش، روز جهانی ستاره شناسی هر ساله، تاریخ متفاوتی خواهد داشت و "ماه" به عنوان همسایه "زمین" و جرم دوست داشتنی زمینیها، برای تعیین این مناسبت همواره مورد توجه بوده است.
عتیقی با بیان اینکه اساساً در یک مناسبت جهانی همه آماتورهای ستارهشناسی در دنیا در یک روز خاص با هدف بردن تلسکوپ به میان مردم و ترویج این دانش آسمانی تلاش میکنند، افزود: از روز دوشنبه روز جهانی ستارهشناسی تا یکشنبه بعد از آن، "هفته جهانی ستاره شناسی" در نظر گرفته میشود.
بارششهابی و عدم حضور ماه
وی با اشاره به بارش شهابی "اتا دولوی" ادامه داد: همزمان با آغاز هفته جهانی ستارهشناسی، بارش شهابی " اتا دولوی" که بازمانده دنبالهدار "هالی" است، رخ میدهد. این بارش با ۶۰ شهاب در ساعت از رویدادهای شاخص نجومی سال جاری است که خوشبختانه این پدیده نجومی بدون حضور نور ماه خواهد بود؛ از این رو فرصت مناسبی را برای رصدگران جهت مشاهده شهابهای آن به دور از نور و آلودگی هوای شهرها فراهم میکند.
به گفته عتیقی، اوج این بارش از شبانگاه دوشنبه ۱۶ اردیبهشت ماه آغاز میشود و تا بامداد روز سهشنبه ۱۷ اردیبهشت ادامه خواهد داشت،
تست فضاپیمای سرنشیندار اسپیس
این فعال حوزه نجوم آماتوری خاطر نشان کرد: در اواخر بهار و اوایل تابستان امسال، تست فضاپیمای سرنشیندار "اسپیس ایکس" نیز انجام میشود. پس از بازنشسته کردن شاتلهای فضایی برای اعزام فضانورد به فضا و ایستگاه فضایی با اعزام دو فضانورد، اسپیس ایکس آزمایش خواهد شد.
خورشید گرفتگی
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران، یکی از رویدادهای مهم نجومی سال جاری را خورشیدگرفتگی کلی دانست که روز سهشنبه ۱۱ تیر ماه سال جاری رخ خواهد داد و گفت: این گرفت در ساعت ۱۶ و ۵۵ دقیقه به وقت جهانی به اوج خود خواهد رسید.
وی یادآور شد: خورشیدگرفت این روز در آمریکای جنوبی بهویژه کشورهای "شیلی" و "آرژانتین" و "اقیانوس آرام" مشاهده خواهد شد و متأسفانه امکان مشاهده این خورشیدگرفتگی در ایران وجود ندارد.
ماه گرفتگی
عتیقی با بیان اینکه دو هفته بعد از خورشیدگرفتگی ۱۱ تیر، ماه گرفتگی جزئی در بامداد چهارشنبه ۲۶ تیر رخ خواهد داد، افزود: زمان آغاز این ماه گرفتگی به وقت ایران ۳۲ دقیقه بامداد ۲۶ تیر است و در ساعت ۲ و یک دقیقه بامداد ماه گرفتگی به اوج خواهد رسید و ۶۷ درصد از سطح ماه در سایه زمین قرار خواهد گرفت.
وی، زمان پایان این ماه گرفتگی را در ساعت ۳ و ۳۰ دقیقه بامداد ۲۶ تیر ذکر کرد و یادآور شد: بیشتر مناطق آمریکای جنوبی و آسیا و همچنین قارههای اروپا، آفریقا و استرالیا شانس مشاهده این ماهگرفتگی را دارند. خوشبختانه مشاهده مراحل مختلف این ماه گرفتگی جزئی از آسمان ایران نیز قابل مشاهده است.
اعزام فضانورد چینی
وی با تاکید بر اینکه چینیها در عرصه فضا بیکار ننشستهاند و بسیار پرکار فعالیتهای خود را در سال جاری خورشیدی ادامه خواهند داد، گفت: سازمان فضایی چین که پیش از این نسبت به اعزام فضانورد به فضا اقدام کرده بود، در تابستان امسال قصد دارد با تست یک فضاپیمای سرنشیندار مطالعات خود را برای اعزام ۴ تا ۶ فضانورد به انجام رساند و علیرغم آنکه پرتاب آزمایشی سال ۹۸ حتی اگر بدون سرنشین باشد، این پرتاب زمینهساز اعزام نفرات بیشتر به فضا است.
سالروز تأسیس انجمن نجوم آماتوری ایران
عتیقی با بیان اینکه فعالیتهای زمینی در حوزه نجوم موجب ارتقای علاقهمندی جامعه به این حوزه میشود، اظهار کرد: روز اول مرداد مصادف با سالروز تأسیس انجمن آماتوری ایران است که در طی دو دهه اخیر سببساز فعالیتهای علمی ترویجی متعددی در پایتخت و سایر شهرهای کشور بوده است.
بارش شهابی پرساوشی
وی از بارش شهابی پرساوشی در شبانگاه روزهای دوشنبه و سهشنبه ۲۱ و ۲۲ مرداد سال جاری خبر داد و یادآور شد: این بارش شهابی از جمله بارشهای مشهور فصل تابستان است که متأسفانه نور ماه کامل مانع رصد شهابهای این بارش خواهد بود، ولی ممکن است آذرگویهای پرنور این بارش در بخشهایی از آسمان که از نور ماه دور است، مشاهده شوند.
بزرگداشت ابوریحان
دبیر انجمن نجوم آماتوری ایران افزود: چهارشنبه ۱۳ شهریور رویداد زمینی دیگری پیش روی ایرانیان است و آن بزرگداشت"ابوریحان بیرونی" - ابر مرد تاریخ اخترشناسی کشور است. با معرفی آثار و تلاشهای اندیشمندان ایرانی زمینه فعالیت بیشتر برای عمومی مردم بهویژه علاقهمندان فراهم خواهد شد. بر این اساس این انجمن نجوم طی سالها این روز را به عنوان روز ملی "ستارهشناسی" در کشور پیشنهاد داده است تا در اوقات فراغت تابستان و آسمان به نسبت صاف، شرایط اجرای برنامههای رصدی و علمی – ترویجی بیشتری برای علاقهمندان فراهم باشد.
گذر تیر از مقابل خورشید
عتیقی با اشاره به رخداد نجومی روز ۲۰ آبان ماه، گفت: دوشنبه ۲۰ آبان ۹۸ باید در تقویم نجومی علامتگذاری شود؛ چرا که گذر سیاره تیزپای "تیر" از مقابل خورشید در عصر دوشنبه ۲۰ آبان رخ خواهد داد و بعد از ۳ سال مجدداً در این روز فرصتی ایجاد میشود تا عبور این سیاره از مقابل خورشید را با استفاده از تجهیزات رصدی مجهز به فیلتر مخصوص خورشید به انجام رسانید.
وی زمان آغاز این واقعه نجومی را در ساعت ۱۶ و ۵ دقیقه عصر دوشنبه ۲۰ آبان دانست و ادامه داد: ولی به علت غروب خورشید در ساعت ۱۷ این روز، تمام مراحل گذر تیر از مقابل خورشید در کشور قابل مشاهده نیست. ولی باز هم فرصتی برای مشاهده بخشهایی از این رویداد نجومی فراهم است.
این فعال حوزه نجومی ادامه داد: سیاره "تیر" با توجه به قطر به نسبت کوچک خود و فاصله زیادی که از زمین دارد، در هنگام گذر از مقابل خورشید، امکان مشاهده آن با چشم غیر مسلح (بدون عینکهای مخصوص رصد خورشید) وجود ندارد و الزاماً باید از تلسکوپهای کوچک آماتوری که مجهز به فیلتر ویژه خورشیدی است، استفاده شود.
بارش شهابی جوزایی
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران به پدیده نجومی روزهای ۲۲ و ۲۳ آذر سال جاری اشاره کرد و گفت: در شبانگاه روز ۲۲ آذر و بامداد شنبه ۲۳ آذر زمان اوج بارش شهابی "جوزایی" است. منشأ این بارش قدری عجیب و یک سیارک است. ولی بازهم به دلیل همزمان شدن وجود ماه کامل با این بارش، شهابهای زیادی از این بارش قابل مشاهده نیست.
شب یلدا
وی، شنبه ۳۰ آذر ۹۸ را مصادف با شب یلدا دانست که یک پدیده نجومی و در عین حال ملی است که ایرانیان از گذشتههای دور آن را جشن میگرفتند.
اعزام فضاپیمای چینی به ماه
وی افزود: اواخر پاییز ۹۸ و اوایل زمستان امسال "چانگ ۵" فضاپیمای دیگر چینیها برای حفاری و حمل بیش از ۲ کیلوگرم خاک به ماه اعزام خواهد شد. در سال ۹۷ چانگ ۴ بر روی بخش پشت به زمین ماه فرود آمد و یک رکورد در عرصه فضایی را به نام چینیها به ثبت رساند.
دومین خورشید گرفتگی ۹۸
عتیقی با بیان اینکه روز پنجشنبه ۵ دی ماه ۹۸ خورشیدگرفتگی از نوع حلقوی رخ خواهد داد، گفت: این خورشیدگرفتگی در کشورهای جنوبی حاشیه خلیج فارس شامل "قطر"، "عمان" و "امارات" و همچنین "عربستان" به صورت حلقوی قابل مشاهده است، ضمن آنکه جنوب "هند"، "سریلانکا"، "مالزی"، "سنگاپور" و "مجمع الجزایر فیلیپین" در مسیر گرفت حلقوی خورشید هستند.
وی با تاکید بر اینکه این خورشیدگرفتگی در ایران به صورت جزئی قابل مشاهده است، یادآور شد: در تهران نیز ۶۱ درصد سطح خورشید توسط ماه پوشیده خواهد شد و در جنوبیترین نقاط کشور سطح پوشیده شده خورشید توسط ماه به ۸۶ درصد رسیده و این در شرایطی است که در شمال شرق کشور میزان گرفت جزئی ۴۵ درصد است.
مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با تاکید بر اینکه با طلوع خورشید در بامداد پنجشنبه ۵ دی ۹۸ این گرفت قابل مشاهده است، اظهار کرد: خورشیدگرفتگی حلقوی زمانی رخ میدهد که ماه در اوج مداری بوده و قطر آن از قطر خورشید کوچکتر است و در هنگام خورشیدگرفتگی کامل نمیتواند تمام سطح خورشید را بپوشاند و حلقهای از آتش در اطراف تیرگی رو به زمین ما مشاهده میشود.
ماه گرفتگی نیمسایه
عتیقی اضافه کرد: جمعه ۲۰ دی و شنبه ۲۱ دی دو هفته بعد از خورشیدگرفتگی، ماه گرفتگی نیمسایهای رخ خواهد داد که با وجود آنکه ایران در منطقه تحت پوشش این خسوف است، اما ماهگرفتگی نیمسایه از دید چشم انسان چندان محسوس نیست و در نجوم قدیم از آن با نام خسوف "غیر مرئی" یاد میکردند.
سالروز بزرگداشت خواجه نصیرالدین طوسی
وی پایانبخش رخدادهای نجومی سال ۹۸ را دوشنبه ۵ اسفند برابر با سالروز بزرگداشت خواجه نصیر الدین طوسیذکر کرد و گفت: خواجه نصیرالدین طوسی مغولهای آن زمان را رام و کسانی که برای نابودی ایران و این خطه عالمپرور کمر بسته بودند را وادار به ساخت رصدخانه تاریخی "مراغه" کرد. این رصدخانه الگویی برای ساخت رصدخانههای متعدد از استانبول ترکیه تا سمرقند و هند و چین شد، ضمن آنکه افرادی از اقصینقاط جهان از جمله چین برای آشنایی با دانش ستارهشناسی در کنار دانشمندان ایرانی اخترشناسی در مراغه گرد میآمدند و به مطالعات علمی میپرداختند.
یکی از سوالهایی که برای بعضی پیش میآید، این است که آیا فضانوردان ایستگاه فضایی بینالمللی ستارگان را میبینند؟ جواب این سوال مثبت است. آنها ستارگان را نه تنها میبینند، بلکه بهتر و بیشتر از ما با آسمان پرستاره آشنا هستند.
به گزارش ایسنا، میدانید که ایستگاه فضایی بینالمللی هر ۹۰ دقیقه یک بار، به دور زمین میچرخد؛ یعنی هر ۴۵ دقیقه یک بار به نیمهای از زمین میرسد که شب است و در آنجا آنها به دور از نور خورشید میتوانند ستارگان را ببینند، پس تقریباً فضانوردان در شبانهروز ۱۶ بار در بخش تاریک یا شب زمین قرار میگیرند و در آسمانی بسیار تاریکتر از آنچه ما در زمین داریم، میتوانند آسمانی پر از ستاره را نظارهگر باشند. جدای از این، نبودن آلودگی هوا و ابر اجازه میدهد آنها آسمانی شفافتر داشته باشند. اما برای اینکه بتوانند عکسهای زیبایی تهیه کنند، در زمان عکاسی به نوردهیهای طولانیمدت نیاز دارند.
اما جالب است بدانید که این آسمان پرستاره چه تاثیر جالبی بر روی "پاول پاپویچ" فضانورد روس گذاشت. "پاپویچ" دو بار به فضا سفر کرد. او با اشاره به تفکر ضد خدایی دوران شوروی میگفت: در سفر دومم به فضا، یک بار زمانی که ایستگاه فضایی سالیوت -۳ در بخش شب زمین قرار داشت، از دریچه ایستگاه به بیرون نگاه کردم. میلیونها نقطه درخشان دیده میشدند که هر کدام نشانی از یک سیاره یا ستاره بودند. بعد به فکر فرو رفتم و با خود گفتم: چطور ممکن است این ایستگاه ۱۵ متری را هزاران نفر ساخته باشند و الان صدها نفر آن را تحت نظارت و هدایت داشته باشند و این جهان باعظمت سازنده و کنترل کنندهای نداشته باشد؟ پس اینکه گفته میشود این جهان سازنده ندارد، حرف کاملاً بیپایه است. حتماً جهان سازنده و کنترلکنندهای دارد.
آنچه میبینید تصویر فضا از نگاه سرنشینان ایستگاه فضایی است.
وسیله نقلیهای که قرار است برای فرود نخستین مریخنورد اروپا مورد استفاده قرار بگیرد، برای آزمایش به ایتالیا منتقل شد.
به گزارش ایسنا و به نقل از گیزمگ، فرودگری که قرار است نخستین مریخنورد اروپا را روی سطح مریخ قرار دهد، برای گذراندن مراحل مونتاژ و آزمایش به شهرتورین ایتالیا منتقل شد. این فرودگر که بخش مهمی از مأموریت بینالمللی "اگزومارس ۲۰۲۰" به رهبری "آژانس فضایی اروپا" (ESA) است، رسماً "کازاچوک" (Kazachok) نامیده شده است.
کازاچوک که قرار است اگزومارس را به مریخ ببرد، حاصل همکاری آژانس فضایی اروپا با "سازمان فضایی فدرال روسیه" (Roscosmos) در پروژهای است که نخستین مرحله آن، در سال ۲۰۱۶ با پرتاب "مدارگرد ردیاب گازاگزومارس" (TGO) آغاز شد و مرحله دوم آن، با ارسال یک پلتفرم فرود و یک مریخنورد موسوم به "روزالیندفرانکلین" (Rosalind Franklin) انجام میشود. سازمان فضایی اروپا، این نام را به افتخار "روزالیند فرانکلین" (Rosalind Franklin)، دانشمند بزرگ انگلیسی، برای مریخنورد خود انتخاب کرده است.
پلتفرم فرود کازاچوک که ساخت روسیه است، ۱۸۰۰ کیلوگرم وزن دارد و با الهام از "سطحنشین ایدیام اسکیاپارلی" (Schiaparelli EDM lander) ساخته شده که در سال ۲۰۱۶ به همراه مدارگرد ردیاب گاز اگزومارس پرتاب شد. قرار است کازاچوک بعد از فرود آوردن مریخ نورد روزالیند فرانکلین، مانند آزمایشگاهی برای بررسی اقلیم، جو و تشعشعات مریخ عمل کند و برای بررسی نشانههای وجود آب در سطح این سیاره نیز به کار رود.
"فرانسوا اسپوتو" (François Spoto)، سرپرست گروه اگزومارس گفت: ما چالشهای بسیاری برای آزمایش این مریخنورد در ایتالیا و فرانسه پیش رو داریم.
ناسا، تصاویری از یک شهابسنگ منتشر کرده که قدرت آن از بمب اتمی هیروشیما هم بیشتر است.
به گزارش ایسنا و به نقل از گیزمگ، ناسا، تصاویر جدیدی از یک شهابسنگ منتشر کرده که در دسامبر سال گذشته بر فراز "دریای برینگ" (Bering Sea) در اقیانوس آرام دیده شد و قدرت آن، از قدرت بمب اتمی که هیروشیما را در سال ۱۹۴۵ تخریب کرد، ۱۰ برابر بیشتر تخمین زده شده است. ماهواره پژوهشی "ترا" (Terra) در ۱۸ دسامبر سال ۲۰۱۸، تصاویری از یک گلوله آتشین ارسال کرد که در فاصله ۲۶ کیلومتری سطح زمین قرار داشت. دانشمندان، انرژی آزاد شده از این شهابسنگ را ۱۷۳ کیلوتن تخمین زدهاند.
پژوهشی که در "دانشگاه کرنل" (Cornell University) آمریکا صورت گرفته نشان میدهد که زمین سالانه مورد هجوم ۸۴ هزار شهابسنگ که بیش از ۱۰ گرم وزن دارند و همین طور شهاب سنگهایی که کوچکتر از دانههای شن هستند، قرار میگیرد. تقریباً همه این شهابسنگها، در جو میسوزند اما ناسا اعلام کرده زمین، دو یا سه بار در سال، مورد هجوم شهابسنگهایی قرار میگیرد که برای تخریب یک شهر، به اندازه کافی بزرگ هستند.
بیشتر برخوردهایی که تاکنون صورت گرفتهاند، در نواحیای رخ دادهاند که از مناطق پرجمعیت دور هستند اما شهابسنگی که در سال ۲۰۱۳ به شهر چلیابینسک روسیه برخورد کرد، قدرتی برابر با ۳۰ بمب هیروشیما را داشت و بیش از ۱۰۰۰ نفر زخمی به جا گذاشت که بیشتر آنها در اثر خرد شدن شیشه پنجرهها آسیب دیده بودند.
تصاویر جدیدی که از شهابسنگ برینگ منتشر شده، طیفی از رنگ نارنجی را نشان میدهد که ناشی از سوختن این شهابسنگ در جو است.
به گفته ناسا، وجود این گلولههای آتشین در جو، کاملاً طبیعی است و این آژانس فضایی آنها را ردیابی میکند. باید توجه داشت که وجود این شهابسنگها، بیش از این که خطرناک باشد، سرگرمکننده است.
شفق قطبی (Aurora) نورهای رنگین، زیبا و متحرکی هست که در آسمان قطبهای زمین به خصوص قطب شمال بطور معمول از سپتامبر تا اکتبر و از مارس تا آوریل به رنگ سبز و در زمان طلوع خورشید به صورت قرمز کمرنگ دیده میشود. این پدیده بر اثر برخورد ذرات باردار بادهای خورشیدی و یونیزه شدن مولکولهای موجود در یونوسفر زمین به وجود میآید.
به گزارش ایسنا، زیبایی فوق العاده شفقهای قطبی باعث میشود که بسیاری به دیدن آن علاقمند باشند و یکی از موضوعهای مورد توجه عکاسان بویژه کسانی است که به تصویربرداریهای آسمان شب و پدیدههای نجومی علاقه دارند.
فضانوردان مستقر در ایستگاههای فضایی هم جزو مشتریان پر و پاقرص تماشای این منظره هستند و در زمان بروز پدیده شفقهای قطبی، اکثراً دوربین به دست آماده میشوند آن را به ثبت برسانند. عکسبرداری از منظره زیبای شفقهای قطبی در ایستگاههای فضایی سالیوت و میر به دلیل دریچههای محدود و کوچک چندان ممکن نبود و فضانوردان در صورت مواجه با آن بیشتر خود به تماشا مینشستند اما در مورد ایستگاه فضایی بین المللی بویژه بعد از اتصال دیده بان کاپولا در ۸ فوریه ۲۰۱۰ نه تنها کاملاً قابل رصد است بلکه میتوان تصویرهای زیبایی از این پدیده آن هم نه از منظر زمینیان بلکه از ارتفاع ۴۰۰ کیلومتری تهیه کرد. کاپولا تقریباً ۳ متر قطر و ۱.۵ متر ارتفاع و شش پنجره جانبی و یک پنجره در سقف دارد.
الکساندر کالری فضانوردی که تاکنون حدود ۷۷۰ روز از عمر خود را در مجتمع مداری میر و ایستگاه فضایی بینالمللی گذرانده است میگوید گرچه تماشای این نورهای متحرک زیبا برای هر کدام از ما فضانوردان مسحورکننده است اما تقریباً همه فضانوردان علاقمند هستند با تصویربرداری از آنها، همه ساکنان زمین را در تماشا و لذت بردن از شفقهای قطبی شریک کنند.
آنچه میبینید عکسهایی است که سرنشینان ایستگاه فضایی بین المللی از شفقهای قطبی تهیه کرده اند.
مطالعه جدیدی از محققان دانشگاه برکلی از سوالهای جدیدی درباره انقراض وسیع دایناسورها در ۶۰ میلیون سال پیش پرده برداشته است.
به گزارش ایسنا، یک مطالعه جدید از محققان دانشگاه کالیفرنیا برکلی(Berkeley) آمریکا ممکن است نگرش ما درباره انقراض دایناسورها را تغییر دهد.
گروهی از دانشمندان در دانشگاه کالیفرنیا برکلی مقالهای منتشر کردهاند که نشان میدهد اصابت یک سیارک (یا دنبالهدار) در دریای کارائیب در حدود ۶۶ میلیون سال پیش فعالیت آتشفشانی را در قسمت هند امروزی افزایش داده و موجب بروز فاجعه در طرف دیگر زمین شده است.
محققان نمونههایی از جریانهای گدازهای که به نام "Deccan Traps" شناخته میشوند و حاصل از فورانهای چند میلیون ساله هستند که سطح هند را در مقیاس وسیع ۵۰۰ کیلومتری و ضخامت نزدیک به ۲ کیلومتری با گدازه پوشاندهاند را بررسی کردند.
تحقیقات قبلی نشان داده که این گدازهها حدود یک میلیون سال جریان داشتهاند و یکی از دو عامل اصلی انقراض دایناسورها بوده است.
این در حالی است که مطالعه جدید برخلاف مطالعات گذشته که میگفت ۸۰ درصد گدازهها قبل از اصابت جریان یافتهاند، میگوید که سه چهارم این گدازهها پس از برخورد آن سیارک یا دنبالهدار در دریای کارائیب جریان یافتهاند.
پروفسور "پل رن" مدیر مرکز باستانشناسی زمین از دانشگاه برکلی و یکی از نویسندگان این مقاله میگوید: این یک اعتبار مهم برای این فرضیه است که اصابت سیارک یا دنبالهدار موجب جریان یافتن گدازههای جدید شده است.
دانشمندان اکنون بر این باورند که دوره انقراض جمعی در سراسر جهان در پایان دوره "کرتاسه"(Cretaceous) بوده است. دوره کرتاسه بعد از دوره "تریاس"(Triassic)و "ژوراسیک"(Jurassic) سومین دوره دوران میانهزیستی است که در ۱۴۵٫۵ تا ۶۵ میلیون سال پیش بود و در واقع هفتاد میلیون سال به طول انجامید و از این لحاظ طولانیترین دوره در میانهزیستی است.
دانشمندان مدتها بر این باور بودند که وقوع همزمان فورانهای آتشفشانی و سقوط سیارک یا دنبالهدار به دریای کارائیب موجب انقراض دایناسورها در میان گونههای دیگر بوده است. در حالی که تحقیقات جدید مطالعات پیشین را به چالش میکشد و به وقوع این حوادث در پی هم اشاره میکند.
محققان با استفاده بیش از سه برابری از نمونههای بازالت اطمینان یافتند که فورانها همزمان در تمام قاره اتفاق افتاده است که این اعتقاد را به اثبات میرساند که این اتفاق بر اثر برخورد سیارک افتاده است.
فعالیت آتشفشانی حجم زیادی از گازها مانند کربن دیاکسید، متان، گوگرد و هواپخشها (ذرات معلق جامد یا قطرههای مایع در گاز مانند دود و آلایندههای هوا) را روانه جو زمین میکند.
اگرچه بعضی از آنها زمین را گرم میکنند، برخی دیگر از آنها آن را خنک میکنند. از سوی دیگر، تأثیر برخورد سیارک با زمین، گرد و غبار را راهی جو میکند که موجب جلوگیری از رسیدن نور خورشید میشود، در نتیجه موجب سرد شدن زمین میشود.
پس دقیقاً چه چیزی موجب گرم شدن کره زمین به طور متوسط به اندازه ۸ درجه سانتیگراد شد؟ حتی دانشمندان به نظر میرسد کمی گیج شدهاند. آنها میگویند: هر دو تأثیر اصابت و آتشفشان میتوانند اثرات زیستمحیطی مشابهی تولید کنند، اما اینها در زمانبندیهای متنوع رخ میدهند. بنابراین برای درک تأثیر هر عامل در انقراض، ارزیابی زمانبندی کلیدی است.
واقعیت این است که هیچ فوران انفجاری بازالت اتفاق نمیافتد و بنابراین فهمیدن ترتیب انتشار گازها در جریان این فعالیت بسیار دشوار است. حتی با وجود وقوع آخرینِ آنکه حدود ۱۵ میلیون سال پیش در رودخانه کلمبیا اتفاق افتاد.
و در آخر یک واقعیت جالب دیگر را بازگو میکنیم که کل داستان را حتی بیشتر گیجکننده میکند. یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه پرینستون در حال انتشار مقالهای هستند که هدف آن تعیین دقیق تاریخ جریان یافتن گدازههای "فلات دکن"(Deccan Traps) در هندوستان است، اما تفاوتهای عمدهای بین نتایج دو گروه وجود دارد!
مطالعه محققان دانشگاه کالیفرنیا برکلی در مجله Science Magazine منتشر شده است.
در سال ۲۰۱۸ پژوهشگران در زمینههای گوناگون، فناوریهای مختلفی را توسعه دادند.
به گزارش ایسنا، پژوهشگران سراسر جهان با فناوریهای خود سبب تسهیل زندگی بسیاری از افراد شدهاند در این خبر قصد داریم ۴ اختراع پیچیده و در عین حال جالب سال ۲۰۱۸ را معرفی کنیم.
سیناپس مصنوعی
پژوهشگران "مؤسسه ملی فناوری و استاندارد" ایالات متحده آمریکا در سال ۲۰۱۸ موفق به توسعه سیناپسهای مصنوعی شدند. محققان یک سیناپس جدید ساختند که میتواند شکاف موجود در محاسبات نورومورفیک را پر کند و راه تکامل "مغز مصنوعی" را هموار سازد. تیم تحقیقاتی مؤسسه ملی استانداردها و تکنولوژی یک "سیناپس" (سوئیچ ابررسانا) را که مانند همتای بیولوژیکی خود یاد میگیرد، ساختند. این سوئیچ میتواند پردازندهها را به هم متصل کرده و دقیقاً همانطور که مغز انسان اطلاعات را ذخیره میکند، اطلاعات را در سیستمهای کامپیوتری ذخیره کند.
سیناپس ابداع شده توسط محققان مؤسسه ملی استانداردها و تکنولوژی(NIST) یک سوئیچ اتصال بین سیگنالهای الکتریکی ورودی و سیگنالهای خروجی است.
این سیناپسها به همان شیوه که سیناپس انسان به سرعت بین دو سلول مغز سوئیچ میکند، عمل میکنند. ابداع محققان دارای یک طراحی داخلی قابل انعطاف است که میتواند براساس تجربه یا محیط تغییر کند.
محققان توضیح دادند که هرچه سیگنالهای الکتریکی که بین پردازندهها شلیک میشوند، بیشتر باشد، اتصالهایساخته شده توسط سیناپس قویتر خواهد بود و درست مانند همتایان واقعی خود، سیناپسهای مصنوعی نیز مدارهای قدیمی را همراه با ایجاد موارد جدید حفظ میکنند.
با این حال، برخلاف سیناپس انسان، این سیناپس مصنوعی به طور قابل توجهی سریعتر از مغز انسان حرکت میکند. یک سلول مغزی ۵۰ بار در ثانیه سیگنال الکتریکی شلیک میکند، در حالی که سیناپس NIST یک میلیارد سیگنال در هر ثانیه با یک دهم انرژی مورد نیاز مغز انسان شلیک میکند.
محققان اندازهگیری کردند و دریافتند انرژی مورد نیاز این سیناپس مصنوعی کمتر از ۱ اتوژول (attojoule) یعنی ۱۰ به توان منفی ۱۸ ژول است. این میزان انرژی کمتر از میزانی است که به طور طبیعی در دمای اتاق به عنوان انرژی پسزمینه یافت میشود.
داروهای ضد پیری
سالانه داروهای زیادی تحت عنوان داروی جوانسازی و یا داروهای ضد پیری روانه بازار میشوند که برخی از آنها نه تنها در جوانسازی بافتهای بدن نقشی ایفا نمیکنند بلکه برخی از آنها عوارض جبران ناپذیری نیز دارند اما پژوهشگران در سال گذشته میلادی موفق به توسعه داروهایی شدند که میتواند سبب امیدواری افراد شود. پژوهشگران طی آزمایشات خود در سال ۲۰۱۸ دریافتند داروهایی که مهار کنندههای mTOR نامیده میشوند، میتوانند سیستم ایمنی سالمندان را تقویت کنند و طول عمر را نیز افزایش دهند. آزمایش دیگری که پژوهشگران اکنون در حال انجام آن هستند، آزمایش بر روی "داروهای سنولیتیک یا داروهای ضد پیری"(senolytic drugs) است.
نخستین هواپیمای بدون سیستم پیشرانه
پژوهشگران ام. آی. تی در سال ۲۰۱۸ موفق به ساخت نخستین هواپیمای حالت جامد جهان شدند. هواپیمای مذکور در پرواز آزمایشی توانست مسافت ۶۰ متر را طی و ثابت کند که بدون نیروهای پیشران یا موتور جت نیز پرواز امکانپذیر است.
در الکترونیک، "حالت جامد"(solid state) به مدار یا وسیلهای گفته میشود که کاملاً از اجزای جامد ساخته شده و حرکت الکترونها یا دیگر حاملان بار در بستر مواد جامد انجام میگیرد. مواد بلورین، چندبلوری، "اَریخت"(solid amorphous) را میتوان برای دستیابی به حالت جامد بکار برد، اما معمولاً از نیمهرسانای بلوری در این ساختارها استفاده میشود.
این پرواز پیشرفتی در فناوری "باد یونی"(ionic wind) به شمار میآید زیرا در آن یک میدان الکتریکی قدرتمند برای تولید یونهای متشکل از نیتروژن استفاده میکنند که این یونها نیز پس از خروج از هواپیما، نیروی رانش ایجاد میکنند.
رانش یا "تراست"(Thrust) نیرویی واکنشی است که جسم را در جهت مخالف به حرکت در میآورد، هنگامی که یک سامانه جرمی از یک سو رها میشود یا به بیرون فشرده میشود. گاه برای این مفهوم واژه پیشرانش هم بکار میرود. پیشرانش، رانش رو به جلو و پسرانش، رانش رو به عقب است. رانش هواپیما را در هوا به جلو میبرد. رانش برای مقابله با نیروی اصطکاک در هواپیما یا نیروی وزن در راکت استفاده میشود. این نیرو در هواپیما توسط موتور هواپیما و در راکت توسط سیستمهای سوختی ایجاد میشود.
سیمهای قسمت بالایی بال این هواپیما، نیروی الکتریکی بالغ بر ۶۰۰ وات برق دارند که ۴۰ هزار ولت انرژی از طریق آنها عبور میکنند و این یک نیروی مناسب و کافی برای ایجاد "آبشارهای الکترونی"(electron cascades) است که در نهایت میتواند مولکولهای هوا را در نزدیکی سیم شارژ کند، سپس این مولکولهای شارژ شده در امتداد میدان الکتریکی به سمت یک سیم دوم در عقب بال حرکت میکنند و در مسیر حرکت به مولکولهای خنثی هوا برخورد میکنند و انرژی را به آنها انتقال میدهند. مولکولهای خنثی هوا نیز از عقب هواپیما خارج شده و نیروی محرک را فراهم میکنند.
نتیجه این عملیات یک سیستم پیشران است که به طور کاملاً الکتریکی، با صدای بسیار کم و با قدرت بالا عمل میکند.
پهنای بال هواپیمای مذکور ۵ متر و وزن آن ۲.۴۵ کیلوگرم است. همچنین هواپیما مذکور مجهز به یک پکیج باتری و یک مبدل قدرت بالا است. پژوهشگران ام. آی. تی امیدوارند تا در آینده نزدیک، دامنه و سرعت هواپیما را افزایش دهند.
اتصال مغز سه انسان به یکدیگر
پژوهشگران حوزه اعصاب در سال ۲۰۱۸ توانستند با اتصال مغز سه انسان به یکدیگر آنان را قادر به اشتراک گذاشتن افکارشان کنند.
پژوهشگران با استفاده از دو روش به نام "الکتروانسفالوگرافی"(EEGs) و "تحریک مغناطیسی مغز"(TMS) موفق به انجام این کار شدند. آنان این شیوه نوین "BrainNet" نامیدند.
تحریک مغناطیسی مغز یا بطور دقیقتر تحریک مغناطیسی مغز از راه جمجمه(Transcranial magnetic stimulation) که به اختصار به آن "TMS" میگویند، به یک روش تحریک مغناطیسی عصبی گفته میشود که بر روی نواحی کوچک و محدودی از مغز اعمال میشود. در این روش، یک مولد میدان مغناطیسی یا سیم پیچ را در نزدیکی سر بیمار قرار میدهند. این سیمپیچ، از طریق القای الکترومغناطیسی، یک جریان الکتریکی خفیف در ناحیهٔ زیرین خود در مغز ایجاد میکند. سیمپیچ مذکور در عین حال به یک دستگاه ضربانساز یا محرک متصل است که جریان برق را به آن هدایت میکند.
هر روزه در دنیا اخبار افرادی را میشنویم که با علمشان دنیا را تغییر دادهاند اما آیا تاکنون به این موضوع فکر کردهاید که علم و پیشرفت و همکاری در کنار شخصی که دوستش دارید چقدر میتواند لذتبخش باشد؟
به گزارش ایسنا، افراد زیادی در دنیا بودهاند که با نبوغشان زندگی بشر را تغییر دادهاند اما در میان این سیل عظیم افراد، ۷ زوج بودهاند که با یاری و حمایت یکدیگر رنگ دیگری به دنیای علم بخشیدهاند. در این خبر قصد داریم ۷ زوج را که با حمایت یکدیگر موفقیتهای چشمگیری در زمینه علم داشته و به قدرت رسیدهاند را معرفی کنیم.
۱. "امیلی دو شاتله" و "وُلتِر"
نخستین زوجی که در صدر این لیست قرار دارند "امیلی دو شاتله" و "وُلتِر" هستند.
امیلی دو شاتله(Émilie du Châtelet) ریاضیدان، فیزیکدان و نویسندهٔ فرانسوی بود. او در کودکی از هوش زیادی برخوردار بود و در ۱۲ سالگی میتوانست به راحتی به زبانهای لاتین، ایتالیایی، یونانی و آلمانی صحبت و ترجمه کند.
او پس از مدتی آموزشهایی دربارهٔ فلسفه، ریاضی وادبیات دید. دو شاتله پس از آشنایی با "وُلتر"(Voltaire)، نویسنده و فیلسوف فرانسوی، همراه با او دست به اقداماتی دربارهٔ جدایی کلیسا و دولت و محدود کردن قدرت دولت زد. یکی از اقدامات مهم دو شاتله ترجمهٔ مقالهٔ پرینسیپیا(Principia) نیوتن به فرانسوی بود که این کار وی در آشنا کردن مردم فرانسه با نیوتن نقش مهمی داشت. او نظریهٔ نیوتن را که میگفت انرژی جنبشی یک جسم با حاصل ضرب جرم یک جسم بر سرعت آن برابر است را تکمیل کرد و فرمول(e=mv²) را ارائه کرد. این نظریه که تئوری اینشتین از آن حمایت میکند خدمت بزرگی به دنیای علم کرد.
این زوج نامی موفق به چاپ کتاب "Elements of the Philosophy of Newton "، شدند. کتاب مذکور به توضیح نظریهها و تفکرات "آیزاک نیوتن" فیزیکدان، ریاضیدان، ستارهشناس و فیلسوف انگلیسی میپردازد.
"امیلی دو شاتله" در سن ۴۲ سالگی و بر اثر بیماری آمبولی ریه درگذشت. پس از مرگ او، ولتر در نامهای به دوست خود چنین نوشت: من تنها یار خود را از دست ندادم بلکه نیمی از جان و روح خود را از دست دادم.
۲. " ماری آن" و " آنتوان لاووازیه"
دومین زوج مشهور و تاریخی که در دهه ۱۷۰۰ میلادی موفق به کشفهای بسیاری در زمینه علم شیمی شدند، " ماری آن" و " آنتوان لاووازیه" بودند.
"آنتوان لوران لاووازیه"(Antoine-Laurent de Lavoisier) دانشمند فرانسوی و بنیانگذار شیمی نوین بود. او زیر نظر استادان بزرگی نجوم، گیاهشناسی، شیمی و زمینشناسی را به خوبی فرا گرفت. پس از اتمام دوره حقوق بار دیگر به علوم روی آورد و ۳ سال بعد هنگام که جوانی ۲۵ ساله بود به عضویت فرهنگستان سلطنتی علوم برگزیده شد.
"ماری آن"(Marie-Anne) زمانی که تنها ۱۳ سال داشت با لاووازیه ازدواج کرد و پس از آن این زوج برای تأسیس یک آزمایشگاه شیمی که برای کارشان به آن بسیار نیاز داشتند، مجبور شدند تا جهیزیه ماری آن را بفروشند.
این زوج نابغه با همکاری یکدیگر موفق به کشف نقش اکسیژن در تنفس گیاهی و حیوانی و همچنین نقش آن در احتراق شدند.
آنها طی مطالعاتشان دریافتند که آب از اکسیژن و هیدروژن ساخته شده و در طول آزمایش خود موفق به اثبات پایستگی جرم شدند.
قانون پایستگی جرم یا پایستگی ماده(Conservation of mass) که یکی از قوانین بنیادین فیزیک و شیمی است، بیان میکند که جرم و تعداد عناصر موجود در هر گونه شیمیایی در یک سیستم بسته(و نه در سیستمهای باز و سیستمهایی که صورتهای متفاوتی از ماده و انرژی به سیستم وارد شده و یا از آن خارج میشوند) صرف نظر از فرایندهایی که در درون آن در حال وقوع است، ثابت و تغییرناپذیر باقی میماند. این قانون امروزه با قانون پایستگی انرژی ترکیب شده و قانون پایستگی جرم و انرژی نامیده میشود. آنتوان لاووازیه با به کارگیری ترازو به شکل تجربی انقلابی در شیمی پدید آورد و تعدادی از پدیدههای شیمیایی را از طریق این قانون توجیه کرد. این نظریه در شیمی، مکانیک و دینامیک سیالات کاربردهای فراوانی دارد.
لاووازیه نخستین کسی بود که از ترازو برای سنجش و تحقیق در فعل و انفعالات شیمیایی در آزمایشگاه استفاده کرد و تجربه و سنجش توأم با نتیجهگیری صحیح را پایه و اساس این علم قرار داد.
ماری آن در کنار کشفیات مهمی که همراه با همسر خود انجام داده بود، در طول حیات موفق به ترجمه چندین اثر علمی نیز شد و با این کار خود کمک بزرگی به استاندارسازی روش علمی کرد.
" روش علمی"(scientific method) یا به عبارت دقیقتر روش اثبات تجربی یک پدیده به گسترهای از روشها اشاره دارد که برای بررسی پدیدهها، دست یافتن به دانش نوین، یا بازسازی و درهم آمیزی دانشهای پیشین بهکار میرود.
لاووازیه امکان درک و شناخت عناصر گازی شکل را فراهم کرد. در دوران سلطه نظریه آتشزایی وسایل تجربی زیادی فراهم آمده بود که سبب دگرگونیهای انقلابی در شیمی شدند.
در اول نوامبر سال ۱۷۷۲ شرح تجربیاتش در زمینه احتراق ترکیبات مختلف در هوا را به این ترتیب پایان بخشید که گفت: وزن همه مواد و از جمله فلزات بر اثر احتراق و سوختن افزایش مییابد. نظر به اینکه چنین واکنشها نیاز به مقدار زیادی هوا داشتند. لاووازیه نتیجهگیری دیگری هم کرد و گفت: هوا مخلوطی از گازهای با خواص گوناگون است که در حین سوختن مواد، قسمتی از آن با ماده سوزنده ترکیب میشود. در آغاز لاووازیه این جز از هوا را مشابه هوای ثابت بلاک تلقی کرد ولی به زودی متوجه شد که آن قسمت از هوا که با مواد در هنگام سوختن ترکیب میشود مناسبترین جز هوا برای تنفس است. به این ترتیب لاووازیه رو در روی اکسیژن قرار گرفت ولی از اعلام کشف گاز جدید خودداری کرد چون میخواست چند تجربه تکمیلی انجام دهد.
چند سال بعد وی به این نتیجه رسید که مناسبترین هوا برای تنفس یکی از مواد بنیانی در ساخت اسیدها یعنی مهمترین قسمت همه اسیدهاست. بعدها معلوم شد که این اعتقاد اشتباه بوده است اما در سال ۱۷۷۹ لاووازیهاندیشید که این خاصیت را در نام گاز کشف شده بگنجاند و از آن پس این عنصر را اکسیژن نامید که از کلمه یونانی به معنی "اسیدساز" گرفته شده است.
از جمله خطراتی که جان لاووازیه را به مخاطره انداخت و بیشتر جنبه سیاسی داشت هنگام انقلاب کبیر فرانسه بود زیرا این دانشمند در آن زمان رساله معروفی درباره اقتصاد سیاسی موسوم به "ثروتهای زیرزمینی فرانسه" را به رشته تحریر درآورد. این کتاب یکی از مهمترین کتبی است که در مبحث اقتصاد نوشته شده است.
سرانجام به رغم تلاشهای ماری آن برای نشان دادن اهمیت کارها و کشفیات لاووازیه، این دانشمند فرانسوی ۸ مه سال ۱۷۹۴ و در سن ۵۰ سالگی در دادگاه انقلابی به ریاست" ژان باتیست کوفن هال" به جرم خیانت به ملت همراه چند تن دیگر تسلیم تیغ گیوتین شد.
سالها بعد همسر او ماری آن نیز در ۱۰ فوریه سن ۷۸ سالگی در پاریس درگذشت.
۳. "ماری کوری" و "پیر کوری"
قطعاً "ماری کوری" و "پیر کوری"یکی از شناخته شده ترین زوجهای علمی در جهان هستند. در سال ۱۸۹۵ این ماری و پیر کوری با یکدیگر ازدواج کردند و همکاری این زوج محبوب تا سال ۱۹۰۶ و پس از مرگ پیر کوری ادامه داشت.
"ماریا اسکلودوسکا کوری" شناخته شده با نام "ماری کوری"(Marie Curie) فیزیکدان و شیمیدان لهستانی-فرانسوی بود. وی در ۱۸۹۳ لیسانس خود را در رشته فیزیک دریافت کرد و تنها یک سال بعد در رشته ریاضیات نیز موفق به اخذ لیسانس گردید. ماری کوری نخستین زنی است که برنده جایزه نوبل شد. او همچنین اولین دانشمند و تنها زنی است که دو بار جایزهٔ علمی نوبل را دریافت کرده است و تنها فردی است که دو جایزه نوبل را در دو رشته مختلف کسب کرده است. او ابتدا این جایزه را در رشتهٔ فیزیک در ۱۹۰۳ و سپس در رشته شیمی در ۱۹۱۱ دریافت کرد.
پیر کوری(Pierre Curie) فیزیکدان فرانسوی بود و از پیشگامان عرصه بلورشناسی، مغناطیس و رادیو اکتیویته بود. او و همسرش ماری کوری، به همراه آنری بکرل در سال ۱۹۰۳ موفق به دریافت جایزه فیزیک نوبل گردیدند. آنها این جایزه را به خاطر کشف "خودپرتوزایی" و مطالعه پدیدههای تابشی در کشف "رونتگن"، دریافت نمودند.
پیر کوری در سال ۱۹۰۶ در سن ۴۷ سالگی بر اثر حادثه برخورد با درشکه درگذشت و ۲۸ سال بعد نیز همسر وی ماری کوری، به خاطر کمخونی آپلاستیک که ناشی از پرتوزایی پرتو ایکس بود درگذشت.
۴. "ایرن ژولیو-کوری" و "فردریک ژولیو کوری"
"ایرن ژولیو-کوری"(Irene Curie) دختر ماری و پیر کوری، از فیزیکدانان برجسته بود. در سن ۱۷ سالگی وی با "فردریک ژولیو"(Frederic Joliot) که در انستیتو رادیوم زیر نظر ماری کوری کار میکرد ازدواج کرد.
فردریک ژولیو کوری فیزیکدان و شیمیدان برجستهٔ فرانسوی بود که در سال ۱۹۳۵ به اتفاق همسرش ایرن ژولیو کوری موفق به دریافت جایزهٔ نوبل شیمی شد.
حاصل این ازدواج یک دختر به نام "هلن لانژون-ژلیو " و یک پسر به نام "پیر آدرین ژولیو-کوری" است.
هلن لانژون-ژلیو( Hélène Langevin-Joliot) فیزیکدان و استاد فیزیک هستهای دانشگاه پاریس است. "پیرآدرین ژولیو-کوری"(Pierre Adrien Joliot-Curie) نیز زیست شناسی نامی و پژوهشگر مرکز ملی پژوهشهای علمی فرانسه با (CNRS) است.
ایرن ژولیو کوری در ۱۷ مارس ۱۹۵۶ بر اثر سرطان خون که به دلیل مجاورت با پرتوهای رادیواکتیو به آن مبتلا شده بود درگذشت. همسر وی نیز دو سال بعد و در سن ۵۸ سالگی در پاریس درگذشت.
۵. "گرتی کوری" و "کارل فردیناند کوری"
"گرتی کوری" و "کارل فردیناند کوری" پنجمین زوج موفق این لیست هستند. این دو دانشمند در زمان دانشجویی در "دانشگاه پراگ" با یکدیگر آشنا شدند و در سال ۱۹۲۰ و پس از فارغ التحصیلی نیز ازدواج کردند. به خاطر اوضاع رو به وخامت اروپا آنها پس از ازدواج به آمریکا رفتند و در مرکز تحقیقاتی"Roswell Park Cancer Institute" در نیویورک پژوهشهای خود درباره "متابولیسم کربوهیدرات"(carbohydrate metabolism) را آغاز کردند. گرتیکوری با همکاری با کارل در آزمایشگاه به پزشکی علاقهمندتر شد.
گرتی کوری(Gerty Cori) یک زیستشیمیدان آمریکایی و کارل فردیناند کوری(Carl Ferdinand Cori) نیز یک دانشمند در زمینه زیستشیمی اهل ایالات متحده آمریکا بود.
گرتی کوری با همکاری با کارل در آزمایشگاه به پزشکی علاقهمندتر شد. این زوج بسیار به مطالعه درباره ساختار بدن انسان و به خصوص نحوه پردازش گلوکز در بدن انسان علاقه داشتند. آنها پس از سالها مطالعه و آزمایش، موفق به کشف مکانیزمی شدند که در آن بافت عضله از گلوکز، گلیکوژن، برای انرژی استفاده میکرد و سپس به عنوان یک ذخیره انرژی تولید میکرد. آنها این مکانیزم را "چرخه کوری"(Cori Cycle) نامیدند.
چرخهٔ کُوری یا چرخهٔ اسید لاکتیک، فرایندی است که در اثر آن اسید لاکتیکی که با قند کافت بیهوازی در ماهیچهها تولید شده به کبد میرود و دوباره به اسید لاکتیک تبدیل میشود. این زوج پس از این کشف در سال ۱۹۴۷ موفق به دریافت جایزه نوبل پزشکی شدند.
گرتی کوری سومین زن در جهان و اولین زن آمریکایی بود که در یک رشته علمی جایزه نوبل گرفت. او اولین زنی بود که جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی گرفت.
۶. "ایزابلا کارل" و "جروم کارل"
"ایزابلا کارل"(Isabella Karle) دانشمند در زمینه بلورنگاری اهل ایالات متحده آمریکا و "جروم کارل"(Jerome Karle) شیمیدان آمریکایی در سال ۱۹۴۰ و آزمایشگاه کلاس شیمی فیزیک دانشگاه میشیگان با یکدیگر آشنا شدند. این زوج در سال ۱۹۴۲ موفق به اخذ مدرک دکترای خود در رشته شیمی فیزیک شدند و در همان سال نیز ازدواج کردند و پس از ازدواج به واشنگتن دی سی رفتند تا در "آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا" (US Naval Research Laboratory) کار کنند.
آنها با کمک یکدیگر روشی با عنوان "روش مستقیم تعیین ساختار مولکولی" را توسعه دادند. این روش برای جرومجایزه نوبل را به ارمغان آورد که البته وی از این بابت که جایزه تنها به او تعلق گرفته کمی ناراحت بود چرا که ایزابلابسیار او را در این راه یاری کرده بود و او نیز نقش مهمی در این دستاورد داشت.
۷. "می-بریت موزر" و "ادوارد موزر "
آخرین زوج این لیست، می-بریت موزر(May-Britt Moser ) عصبپژوه اهل نروژ و "ادوارد موزر"(Edvard Moser) دانشمند زمینه علوم اعصاب اهل نروژ هستند. این زوج یکدیگر را هنگام تحصیل در رشته روانشناسی در "دانشگاه اسلو" (University of Oslo) ملاقات کردند. آنها با هم و به همراه "جان اوکیف"(John O'Keefe)عصبپژوه نامی در سال ۲۰۰۱، تحقیقاتی را بر روی سیستم موقعیتیابی داخلی بدن انجام دادند و طی آن سلولهای نزدیک هیپوکامپ را که برای حافظه و جهتگیری مکانی ما ضروری است، کشف کردند.
او و همسرش به دنبال یافتن جواب این سوال بودند که چگونه انسان مسیریابی میکند؟
دومین کشفی که این زوج انجام دادند یک عنصر کلیدی در سیستم مذکور بود. آنها دریافتند در این سیستم سلولهایی وجود دارند که این سلولها یک سیستم هماهنگ مکانی در مغز ایجاد میکنند که به ما اجازه میدهد که دقیقاً خود را در یک فضای سه بعدی قرار دهیم.
به دلیل اینکه چنین سلولهایی در مغز ما وجود دارد هر بار که به جای جدیدی میرویم این سلولها نقشهای مانندجی.پی.اس را در مغز ما ایجاد میکنند.
این زوج به همراه "جان اوکیف" به خاطر کشف سلولهایی که سامانه موقعیتیابی در مغز انسان تشکیل میدهند بهطور مشترک برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۲۰۱۴ شدند.
آیا تاکنون به این فکر کردهاید که چرا رنگ اکثر صندلیها در هواپیما آبی است؟ احتمالا هرگز به آنها توجه نکردهاید! یا اینکه، آیا چرا اکثر هواپیماها مجهز به زیرسیگاری هستند، درحالیکه این روزها سیگار کشیدن در پرواز ممنوع است؟
زیاد تعجب نکنید؛ در این مقاله سعی داریم حقایقی نهان و جذابی را که در طراحی کابین هواپیماها مورد استفاده قرار میگیرد، برای شما شرح دهیم.
برای خرید بلیط هواپیما همیشه میتوانید ازطریق موتور جستجوی پرواز کجارو، بلیط ارزان هواپیما به مقصد مورد نظر خود را یافته و از فروشندههای معتبر خریداری کنید.
چرا صندلیها معمولا آبیرنگ هستند؟
از شرکت هواپیمایی «رایان ایر» گرفته تا هواپیمایی بریتانیا و آمریکا، بزرگترین شرکت هواپیمایی جهان، از طیف گسترده رنگ آبی در تمامی قسمتهای طراحی کابین هواپیما استفاده کردهاند. این موضوع به نظر اتفاقی نیست و دلایل روانشناسی پشت آن قرار دارد.
براساس کتاب راهنمای مبتدیان در روانشناسی رنگها که در لندن با محوریت روانشناسی رنگها و تأثیرات آنها منتشر شده؛ رنگ آبی منعکسکننده اعتماد، آرامش، کارایی، کیفیت و آسودگی است.
نایجل گود، طراح و بنیانگذار هواپیماها که ۳۰ سال فضای داخلی هواپیماها را طراحی کرده است و بهتازگی طراحی داخلی و طراحی صندلیهای ایرباس را انجام میدهد، در این تحقیق ما را همراهی میکند تا از این حقایق جذاب پرده برداریم. او میگوید:
کار ما بهعنوان طراح این است که برندهای تجاری را تقویت و آنها را شناختهتر کنیم، اما هدف اصلی ما این است که فضای داخلی را طوری طراحی کنیم که محیطی راحتتر و دلپذیرتر برای مسافران ایجاد کنیم.
اینها همه برای ایجاد استرس کمتر است و گفته میشود که رنگ آبی، احساس آرامش بیشتری ایجاد میکند. برخی از خطوط هوایی از سایههای تیرهتر و رنگهای روشن نیز استفاده میکنند. بهطور کلی، هدف این است که فضایی ایجاد کنند که مسافران احساس راحتی کنند، بهطوریکه احساس کنند در خانه خودشان هستند؛ به همین دلیل سعی میکنند محیط را طبیعیتر و ملایمتر طراحی کنند. این روندی است که از دهها سال پیش مورد استفاده قرار گرفته شده است و همه بهسادگی آن را پذیرفتهاند.
او همچنین افزود:
رنگ آبی انتخاب شده چرا که این رنگ، یک رنگ محافظهکارانه، غیرخشن با سایه مناسب است که نماد اعتماد و امنیت بوده و به همین دلیل میتوانید این رنگ را در اکثر شرکتهای هواپیمایی قدیمی مانند هواپیمایی بریتانیا ببینید.
مطالعات متعددی نشان میدهد که رابطهی قوی بین رنگ و واکنش مصرفکنندگان وجود دارد؛ برای مثال: یکی از آنها که در سال ۲۰۱۴ توسط محققان انجام شده است، نشان میدهد بیش از ۹۰ درصد قضاوتهای ناگهانی در مورد محصولات تنها براساس رنگ محصولات انجام میشود.
حقیقت پشت نور کابینها
روشنایی کابین همچنین به ایجاد یک فضای بدون استرس در پرواز کمک میکند، بهویژه در هواپیماهای جدیدتر که نور ملایم الایدی را جایگزین نور خشن که در مدلهای قبلی استفاده میشد، کردهاند.
آقای گود میگوید:
پشت رنگ روشن مورد استفاده در پرواز قطعا دلیلی علمی وجود دارد. با نگاهی به ترکیب رنگهای مورد استفاده در پرواز میتوان کیفیت پارچههای مورد استفاده را مشاهده کرد.
در هنگام انتخاب پارچهها و منسوجات داخلی کابین سناریوهای مختلفی را آزمایش میکنند و وسایل را تحت نورهای مختلف مورد آزمایش قرار میدهند، برای مثال، نورها را در زمانهای مختلف مانند هنگام پرواز، هنگام خوردن غذا و هنگام خوابیدن آزمایش میکنند. با متخصصان زیادی در زمینه انتخاب رنگ، مواد و رنگ روغن همکاری میکنند تا صندلیها را راحتتر و در عین حال جذاب کنند.
Jane Priestman، طراح داخلی و بریتانیایی، مدیرکل سابق و مدیر معماری و طراحی سازمان فرودگاه و خط ریلی بریتانیا، خاطرنشان کرد: نورپردازی و رنگ در محیط بسیار مهم است. او گفت:
تحقیقات ما در فرودگاهها و ایستگاههای راهآهن نشان داده است که قدرت روانشناسی رنگ و کنترل روشنایی میتواند بر خلق و خوی مردم تأثیر بگذارد.
دیوارهای ضد صدا
در سالهای اخیر مطالعات زیادی در زمینه تأثیر سروصدای هواپیما بر سلامتی انسان انجام شده است. طبق مطالعهای که در سال ۲۰۱۰ انجام شده است، نشان دادهاند که احتمال حمله قلبی افراد در اثر افزایش صدای هواپیما بیشتر میشود.
اخیرا تکنولوژیهای جدیدی برای کاهش صدای هواپیما پیادهسازی شده است. برای مثال بدنه هواپیما را با یک لایه نازک عایق میکنند تا در هنگام پرواز صدای موتورهای هواپیما را کاهش دهد. البته در تلاش هستند که از پردههای صوتی برای خنثی کردن صداهای اطراف استفاده کنند.
اهمیت پارچهها
بهعنوان یک قاعده کلی در پروازهای طولانیمدت از صندلیهای چرم استفاده نمیکنند، این نوع صندلیها بهدلیل عرق کردن ناخوشایند است. پارچههای ترکیبی معمولا نتیجه بهتری دارند و احساس راحتی بیشتری به مسافران میدهد. برای شرکتهای هواپیمایی، معمولا پارچههای با کیفیت بالا و تیرهرنگ، بهدلیل تعمیر و نگهداری راحتتر، استفاده میشود. برای مثال، پاک کردن یک رنگ قرمز از پارچه سفید نسبت به سیاه، آسانتر است؛ بنابراین رنگهای تیره، کثیفیها را میپوشاند و ظاهر آنها را تمیزتر نشان میدهد، بنابراین از رنگهای تیره بیشتر از رنگهای روشن استفاده میشود.
آقای گود میگوید:
رنگهای روشن در طراحیهای داخلی پروازهای فرست کلاس و کلاسهای تجاری بیشتر استفاده میشود، این در حالی است که در کلاسهای اقتصادی که بیشتر مسافران از آنها استفاده میکنند، رنگ تیره، بیشتر به چشم میخورد.
اتاق مخفی
تنها در هواپیماهای بزرگ مانند Dreamliner Boeing، یک اتاق کوچک مخفی وجود دارد. این اتاق برای اتاق استراحت کادر پرواز است و چند صندلی و تخت برای استراحت کادر پرواز در آنجا قرار دارد.
آقای گود میگوید:
این اتاقهای مخفی کمتر از پنج فوت ارتفاع دارند و فقط چهار نفر میتوانند در آن حضور پیدا کنند. این فضا در نوک هواپیما قرار دارد و بیشتر مسافران متوجه آن نمیشوند.
فضاهای استفادهنشده
هواپیما با این عظمت دارای فضاهای زیادی است که مورد استفاده قرار نمیگیرد. از این فضاها بهدلیل ارتفاع کم و نبود پنجره نمیتوان برای جایگاه مسافران استفاده کرد. همین موضوع محدودیت فضای مناسب، باعث میشود کابین برای مسافران رنجآور شود. آقای گود میگوید:
قبلا که روی A340 برای لوفت هانزا کار میکردیم، از این فضاهای بیهوده برای ارائه خدمات به مسافران استفاده میکردیم و دستشوییها را در این مکانها قرار میدادیم، اما هواپیما A340 یک هواپیمای بزرگ است و به دلایل اقتصادی، دیگر مورد استفاده قرار نمیگیرد.
او اضافه کرد:
میتوان از این فضاهای کوچک که مورد استفاده قرار نمیگیرند، مکانی مناسب برای کادر پرواز ایجاد کرد، اما برای تبدیل این مکانها به صندلی مسافران باید فرایند پیچیدهای انجام گیرد و گواهینامه دریافت شود که این کار هزینهبر است.
همه صندلیهای هواپیماها باید توسط مقامات هواپیمایی تأیید شوند و گواهینامه دریافت کنند. این اعتبارسنجی براساس مسیر متفاوت است. برای مثال، هنگامی که طراحی صندلی برای یک هواپیما گواهینامه معتبر دریافت میکند، همین طراحی صندلی برای یک هواپیمای دیگر باید مجددا گواهینامه دریافت کند.
آقای گود میگوید:
این فرایند دریافت گواهینامه بسیار هزینهبر است، به همین دلیل است که شرکتهای هواپیمایی اغلب، کمتر به طراحی مجدد صندلیها و تغییر آنها میپردازند. بهطور میانگین صندلی مسافران بعد ازهفت تا ۱۰ سال تعویض میشوند.
بسیاری از شرکتهای هواپیمایی کمهزینه، تمایل دارند از صندلیهای استاندارد استفاده کنند که مستقیما از تولیدکنندگان خریداری میشوند و قبلا گواهینامه دریافت کردهاند؛ این صندلیها برای آنها بسیار ارزانتر حساب میشوند.
صندلیها و آزمون 16g
تمام صندلیهای مسافران با یک آدمک شبیهسازیشده باید تست 16g را بگذرانند. در این تست مقاومت صندلیها دربرابر سرعت زیاد و صدمه در محیطی شیبدار آزموده میشوند و سقوط احتمالی هواپیما شبیهسازی میشود. تمام صندلیها لازم است دربرابر نیروی پویای 16g مقاومت کنند.
صندلیها از سطوح شیبدار با زاویههای مختلف به پایین انداخته میشوند تا در سناریوهای مختلف سقوط ارزیابی شوند و دریابند که کدام قسمتهای صندلیها باید حداکثر ایمنی را دریافت کنند و کدام قسمتها را باید تغییر داد.
آقای گود میگوید:
تمام پارچهها نیز باید تست آتش را نیز بگذرانند که مطمئن شوند که در صورت آتشسوزی بهراحتی خاموش شوند.
آیا دوباره سیگار کشیدن در پرواز آزاد میشود؟
جالب است بدانید درحالیکه سیگار کشیدن مدتها است در هواپیما ممنوع است، اما وجود زیرسیگاری در توالت هواپیما هنوز یک مورد لازم، مطابق با فهرست هواپیمایی فدرال آمریکا است و جزو حداقل تجهیزات لازم برای هواپیما به حساب میآید.
اما اداره هواپیمایی کشوری انگلیس میگوید اجباری برای وجود زیرسیگاری در هواپیما نیست، چراکه سیگار کشیدن در هواپیما غیرقانونی است.
آقای گود میگوید:
این زیرسیگاریها برای افرادی است که قانونشکنی میکنند، آنها حداقل جایی برای دور ریختن زباله سیگار خواهند داشت.
او همچنین خاطرنشان کرد:
من فکر نمیکنم سیگار کشیدن در پرواز دوباره مجاز شود؛ اما ما هنگام طراحی بهندرت، پیشنهادهایی مبنی بر طراحی یک محیط برای سیگار کشیدن افراد در هواپیما دریافت میکنیم.
آینده کلاسهای اقتصادی چگونه است؟
کلاسهای اقتصادی جای پیشرفت زیادی دارند؛ با وجود محدودیتهایی که در حال حاضر روی صندلیهای آنها اعمال میشود، راحتی مهمترین نکتهای است که باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
آقای گود میگوید:
در حال حاضر فشار زیادی وجود دارد تا محل قرارگیری مجلهها کمی جلوتر برود تا فضای آزاد بیشتری در دسترس قرار گیرد. همچنین، قرار است آن جعبههای فلزی که در زیر صندلیها وجود دارد، به دیوارها یا کفپوشها منتقل شوند.
از جمله امکانات دیگری که در کلاسهای اقتصادی میتواند ایجاد شود، زاویهدار کردن صندلیها به شکلی است که بتواند کمی به عقبتر خم شوند بهجای اینکه ثابت بمانند.
بهنظر میرسد کانن قصد دارد قبل از بازیهای المپیک ۲۰۲۰، دوربین پیشرفتهی بالاردهی خود را به بازار معرفی کند. براساس شایعههای منتشرشده، این دوربین پیشرفته DSLR کانن EOS-1D X Mark III خواهد بود.
انتظار میرود کانن EOS 1D X Mark III در بازهی زمانی بین فصل چهارم سال ۲۰۱۹ میلادی تا فصل دوم سال ۲۰۲۰ میلادی معرفی شود. همانطور که پیشتر نیز گفته شده بود، کانن در حال تست دوربین بالاردهی خود با کمک عکاسان و مهندسان حرفهای است.
در حال حاضر اطلاعات زیادی در مورد مشخصات دوربین کانن EOS-1D X Mark III منتشر نشده است. درنتیجه هنوز مشخص نیست آیا دوربین بالاردهی کانن، آخرین دوربین DSLR سری 1D خواهد بود و جایگزین دوربین مدل EOS R PRO بدون آینه خواهد شد یا خیر. همچنین، انتظار میرود سال آیندهی میلادی و برای بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۲۰،سونی نیز جانشین بعدی دوربین بدون آینهی سونی a9 را معرفی کند که احتمالا دوربین سونی A9 Mark II خواهد بود. سونی در فروردینماه ۹۶، دوربین فوق سریع a9 خود را معرفی کرد.
نزدیک به یک سال، شایعههای مختلفی در مورد دوربین نیکون D6 مطرح شده بود، اما شرکت نیکون روی دوربین فول فریم بدون آینه تمرکز کرده بود و با وجود اینکه نمایشگاه CES 2019 به پایان رسید، خبری از این دوربین نشد. درنتیجه انتظار میرود تا پایان سال جاری میلادی شاهد معرفی و عرضهی دوربینهای حرفهای بهروزرسانیشدهای در بازار باشیم.
همچنین براساس برخی اخبار غیررسمی و شایعههای منتشرشده، بهنظر میرسد کانن در سال ۲۰۲۰ میلادی، دوربین بعدی 5D Mark IV یعنی کانن EOS 5D Mark V را معرفی کند. در حال حاضر مشخصات غیررسمی فاششده در مورد 1D X Mark III تأیید نمیکند که این دوربین، با فوکوس خودکار دوال پیکسلی (DPAF) و سایر فناوریهای حسگر به بازار عرضه خواهد شد. باید منتظر باشیم ببینیم درنهایت دوربین بعدی کانن با چه مشخصاتی و در چه زمانی معرفی و به بازار عرضه خواهد شد.
.: Weblog Themes By Pichak :.