QuadrigaCX بزرگ‌ترین صرافی رمزارز بیت‌کوین در کانادا است که اخیرا حدود ۱۹۰،۰۰۰،۰۰۰ دلار رمزارز را بعد از آن ازدست داد که دسترسی به «کیف‌ِپول سرد» آن ناممکن شد. کیف‌ِپول سرد به کیف‌ِپول رمزارزی گفته می‌شود که به‌منظور افزایش امنیت به‌صورت آفلاین و بدون اتصال به اینترنت از آن نگه‌داری می‌شود.

در ۳۱ژانویه، دادگاه عالی نووا اسکوشیای کانادا استشهادیه‌ای منتشر کرده که نشان می‌دهد ۱۹۰،۰۰۰،۰۰۰ دلار دارایی در قالب بیت‌کوین، بیت‌کوین کش، بیت‌کوین کش SV، بیت‌کوین گلد، لایت‌کوین و اتریوم ازدست رفته است.

چگونه صرافی بیت‌کوین تمامی سرمایه‌ی کریپتو خود را ازدست داد؟

این استشهادیه را ابتدا CoinDesk به‌دست آورده که جنیفر رابرتسون (Jennifer Robertson)، همسر مؤسس و مدیرعامل سابق و تازه درگذشته‌ی QuadrigaCX، به دادگاه تقدیم کرده است.

با‌توجه‌به گواهی فوت که به استشهادیه ضمیمه شده، جرالد کاتن (Gerald Cotten) به‌علت ابتلا به نوعی بیماری روده به‌نام «کروهن» در کشور هند فوت کرده است. خبر درگذشت وی در اوایل ژانویه اعلام شده است.

به‌طور معمول بیشتر صرافی‌های رمزارز، مانند باینانس و کوین‌بیس، بخش زیادی از سرمایه‌های خود را در کیف‌ِپول سرد ذخیره‌ می‌کنند تا از خطر حمله‌های هکرها و نقص‌های امنیتی پیشگیری کنند. البته، ممکن است زیرساخت‌هایی به‌شکل سیستم چندامضایی تعریف شود که طی آن، صرافی بتواند در شرایط خاصی سرمایه‌ها را برداشت کند.

درباره‌ی QuadrigaCX مؤسس و مدیرعامل آن به‌تنهایی مسئول نظارت و نگه‌داری سرمایه‌ها بوده و از زمان فوت او، هیچ‌کس نتوانسته به سرمایه‌های مدنظر دسترسی داشته باشد.

در استشهادیه آمده است:

روش معمول این بود که جرالد کاتن برای پیشگیری از خطر‌های احتمالی، بیشتر سکه‌ها را در کیف‌ِپول سرد ذخیره می‌کرد.

رابرتسون متخصصی استخدام کرده تا بتواند کلید خصوصی لپ‌تاپ شخصی کاتن را رمزگشایی کند که در آن کیف‌ِپول رمزارزها نگه‌داری می‌شده است. این اقدامات تاکنون موفق نبوده و درنتیجه، صرافی نتوانسته سرمایه‌ها را مجددا بازیابی کند.

اگر این صرافی موفق نشود، چه اتفاقی خواهد افتاد؟

CCN در اول فوریه گزارش داده صرافی QuadrigaCX تلاش‌هایی برای بازگرداندن سرمایه‌های کریپتو و پول‌های ذخیره‌شده‌ی اشخاص دیگر در کیف‌ِپول کرده است.

این شرکت اعلام کرده است:

در چند هفته‌ی گذشته، تلاش‌های بسیاری برای رسیدگی به مسائل مربوط به نقدینگی و رمزارزهایی کرده‌ایم که در کیف‌ِپول ذخیره‌ شده‌اند؛ اما متأسفانه هیچ‌کدام از این تلاش‌ها موفقیت‌آمیز نبوده است.

در‌حال‌حاضر، این شرکت اقداماتی برای جلوگیری از اقامه‌ی دعوی سرمایه‌گذاران انجام داده است. اگر شرکت نتواند سرمایه‌های کاربران را بازگرداند، برای جبران خسارت سرمایه‌گذاران باید صرافی را بفروشد. تاکنون نیز، این صرافی پیشنهادهایی دریافت کرده است.

صرافی QuadrigaCX از دادگاه تقاضا کرده دادرسی را به‌طور موقت متوقف کند تا آن‌ها و پیمان‌کارانش بتوانند راهی برای دسترسی به سرمایه‌ها پیدا کنند. همچنین، آن‌ها به دریافت مهلت مناسبی نیاز دارند تا درباره‌ی حواله‌های بانکی برای این صرافی مذاکره کنند.

سیستمی که این صرافی از آن استفاده کرده، باعث شده یکی از مدیران تمامی سرمایه‌ها را دراختیار داشته باشد. این روش موجب شده صدها میلیون دلار ازدست برود. این در‌حالی‌ است که می‌توانستند با استفاده از سیستم‌های مدیریتی مناسب‌تری از بُروز چنین اتفاقاتی جلوگیری کنند.

همان‌طورکه ملتم دیمیرورس (Meltem Demirors)، مدیر CoinShares، قبلا گفته است، صرافی‌های بزرگ رمزارز بایده برنامه‌ریزی مناسبی برای ادامه‌ی کسب‌وکارشان داشته باشند و بی‌شک، سیستم‌های مدیرتی یکی از همین برنامه‌ریزی‌ها محسوب می‌شود.

۴فوریه (برابر با ۱۵بهمن) هر سال، در تقویم سلامت بین‌المللی روز جهانی سرطان نام‌گذاری شده است. در این تاریخ، برای افزایش آگاهی‌، تشویق به پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان سرطان تلاش می‌کنند. همچنین، انجمن جهانی سرطان و سازمان جهانی بهداشت هرساله به‌منظور مشارکت فردی و گروهی در امر مبارزه با سرطان، مضمون و شعار ویژه‌ای برای این روز انتخاب می‌کنند. شعار روز جهانی سرطان ۲۰۱۹ این است: «من هستم و خواهم بود». در سال ۲۰۱۸، مرگ‌ومیر ناشی از سرطان را ۹،۵۰۰،۰۰۰ نفر تخمین زده‌اند که به‌معنای مرگ روزانه ۲۶،۰۰۰ نفر براثرِ این بیماری است. با افزایش استرس‌های محیطی، بدترشدن کیفیت هوا، سبک زندگی و عادات غذایی انتظار می‌رود این میزان در سال‌های آینده افزایش یابد.

هر ماده‌ای که موجب آسیب‌های رادیکال آزاد و تقویت سلول‌های سرطانی شود، «ماده‌ی سرطان‌زا» نام دارد. مواد سرطان‌زا اشکال مختلفی دارند. برخی از آن‌ها از این قرارند:

• مواد سرطان‌زای فیزیکی (تابش‌های فرابنفش و یون‌ساز)
• مواد سرطان‌زای بیولوژیکی (برخی از باکتری‌ها و ویروس‌ها و انگل‌ها)
• مواد سرطان‌زای شیمیایی (محصولات مصنوعی ساخته‌شده‌ی صنایع، اجزای دود، آفت‌کش‌ها، مواد شیمیایی به‌کاررفته در صنایع غذایی و...)

علاوه‌بر آنچه گفته شد، برخی عوامل دیگر نیز هستند که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند. این عوامل عبارت‌اند از:

• افزایش سن
• سبک‌زندگی استرس‌زا در زمینه‌ی وضعیت تغذیه‌ی ضعیف به‌دلیل مصرف کم میوه و سبزی
• مصرف دخانیات و الکل
• عفونت‌های مزمن
• اضافه‌وزن بیش‌ازحد و افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان، مری، روده‌ی بزرگ، تخمدان و مخاط رحم

برخی از غذاها نیز ممکن است خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان را افزایش دهند. ازجمله‌ی این غذاها عبارت‌اند از:

• گوشت سوخته: وقتی گوشت قرمز و گوشت‌های فراوری‌شده با درجه‌ی حرارت بالا کباب شوند و بسوزند، آمین‌های هتروسیکلیک و هیدروکربن‌های آروماتیک چندحلقه‌ای آسیب‌زننده به DNA تولید می‌کنند. درنتیجه،‌ گوشت را با حرارت متوسط بپزید و در فواصل زمانی آن را بچرخانید.
• شیرین‌کننده‌های مصنوعی: روی‌آوردن به مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی برای اندوختن قدری کالری تصمیم عاقلانه‌ای محسوب نمی‌شود. مطالعات مختلف ارتباط بین شیرین‌کننده‌های مصنوعی و خطر ابتلا به سرطان را در بررسی‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند.
• غذاهای کنسروی: جداره‌ی داخلی بیشتر قوطی‌های کنسرو حاوی ماده‌ای به‌نام بیسفنول-A است که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. اغلب بسته‌بندی‌های پلاستیکی نیز حاوی این ماده هستند. از بین غذاهای کنسروی، کنسرو گوجه و فراورده‌های آن بدترین نوع به‌شمار می‌روند؛ زیرا خاصیت فراوان اسیدی گوجه موجب می‌شود بیسفنول-A بیشتری به غذای درون قوطی راه پیدا کند.
• غذاهای بسیار شور: مصرف منظم غذاهای بسیار شور، نظیر گوشت خوابیده در نمک و ماهی نمک‌سود، با آسیب به جداره‌ی معده و ایجاد التهاب ممکن است به بروز سرطان معده منجر شود. ازاین‌رو، همیشه محصولات تازه و محلی انتخاب کنید.
• گوشت فراوری‌شده و دودی: مصرف بیش‌از‌حد گوشت‌های فراوری‌شده، ازجمله ژامبون و بیکن و سوسیس، خطر ابتلا به برخی از سرطان‌ها را ممکن است افزایش دهد. وقتی غذاهای دودی در حرارت زیاد پخته شوند، نیترات موجود در آن‌ها که برای افزایش طول عمر غذا افزوده شده، به نیترات خطرناک‌تری تبدیل می‌شود.

جگوار لندرور به آخرین شرکت خودروسازی تبدیل شده است که می‌گوید تولید خودرو در بریتانیا را پس از اجرای توافق برگزیت (Brexit) متوقف خواهد کرد. این شرکت هم‌اکنون محصولات خود را در کارخانه‌های کسل برومویچ و سولی‌هال (Solihull) تولید می‌کند. در پی نگرانی‌ها نسبت به مشکلات پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، شرکت‌های خودروسازی یکی پس از دیگر تولید محصولات خود را در این کشور متوقف خواهند کرد. جگوار لندرور به شرکت‌های معروفی مانند هوندا و تویوتا می‌پیوندد که قبلاً توقف تولید خود را به‌صورت رسمی اعلام کرده‌اند. 

توقف جگوار لندرور بر تمام ۳ کارخانه‌ی خودروسازی این شرکت در بریتانیا و همچنین کارخانه ساخت پیشرانه‌ی آن در ولورهمپتون تاثیر خواهد گذاشت. این شرکت همچنین کارخانه‌هایی در برزیل، چین و هند دارد که البته برگزیت بر آن‌ها بدون تأثیر خواهد بود.

این شرکت که از سال ۲۰۰۸ تاکنون به گروه هندی تاتا موتورز (Tata Motors) تعلق دارد، به‌دلیل شکست توافق برگزیت و ناکامی دولت ترزا می در ارائه‌ی پیشنهادی مناسب برای خروج بریتانیا، ناامید شده است. مسئولان جگوار لندرور طی بیانیه‌ای اعلام کردند:

به‌دلیل توافق برگزیت و آثار منفی احتمالی آن، یک هفته تعطیلی اضافی بین ۸ تا ۱۲ آوریل (۱۹ تا ۲۳ فروردین ۹۸) در کارخانه‌های خودروسازی اعمال خواهد شد. ما از رای نمایندگان مجلس عوام در مورد توافق برگزیت ناامید شدیم و گزینه‌ی دیگری برای ماندن و تولید در بریتانیا نداریم. 

برگزیت تنها مشکلی نیست که جگوار لندرور هم‌اکنون با آن مواجه است. به‌دلیل کاهش تقاضا و علاقه‌ی مشتریان برای خرید خودروهای دیزلی، این شرکت طی سال گذشته هزاران شغل را کاهش داد. کارکنان و کارگران کارخانه‌ی کسل برومویچ پیش از کریسمس تنها سه‌روز در هفته کار می‌کردند و کارخانه‌ی سولی‌هال نیز حدود ۹ هزار نفر از کارگران خود را به مدت دو هفته به تعطیلات اجباری فرستاد. جگوار لندرور دی ماه امسال به‌طور موقت ۵۰۰ شغل را در این کارخانه کاهش داد. 

دو مؤسسه‌ی بزرگ وی‌آرسوشال و هوت‌سوییت چند روز پیش به‌صورت رسمی، جدیدترین گزارش مربوط به دنیایاینترنت را منتشر کردند. این گزارش به‌وضوح نشان می‌دهد که روزانه به‌طور میانگین، بیش از نیم میلیون نفر بر شمار کاربران اینترنت افزوده می‌شود که در نوع خود بسیار درخورتوجه است.

شمار کاربران اینترنت طی یک سال اخیر میلادی، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، با افزایش رو‌به‌رو شده است؛ تا حدی که طبق آمار منتشره، از ژانویه‌ی سال ۲۰۱۸ تاکنون، همه‌روزه بیش از یک میلیون نفر برای اولین‌بار به دنیای اینترنت متصل شده‌اند. البته افزایش شمار کاربران، تنها به خود اینترنت منتهی نمی‌شود و به‌طور کلی شبکه‌های اجتماعی نیز رشد خوبی را از لحاظ کاربران تجربه کرده‌اند.

قبل از نگاهی دقیق‌تر به بخش‌های مختلف، بهتر است آمار کلیدی را ذکر کنیم تا بفهمیم میزان رشد کاربران اینترنت به‌ چه‌ صورت بوده است. بر این اساس تا ژانویه‌ی ۲۰۱۹، تعداد کاربران موبایلی ۵.۱۱ میلیارد نفر اعلام شده است و با مقایسه‌ای کوتاه، متوجه رشد ۱۰۰ میلیون‌ نفری (۲ درصدی) نسبت به سال پیش می‌شویم.

از طرفی، تعداد کاربران اینترنت به ۴.۳۹ میلیارد نفر رسیده و این رقم در مقایسه با ژانویه‌ی سال ۲۰۱۸، به‌میزان ۳۶۶ میلیون نفر (۹ درصد) رشد داشته است.

همچنین امروزه به‌طور کلی ۳.۴۸ میلیارد نفر از شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌کنند که این رقم در مقایسه با سال پیش، به‌میزان ۲۸۸ میلیون نفر (۹ درصد) رشد داشته است. نهایتا به تعداد کاربران موبایلی شبکه‌های اجتماعی می‌رسیم که رقم ۳.۲۶ میلیارد نفر برای آن اعلام شده است؛ تعداد کاربران موبایلی شبکه‌های اجتماعی نسبت به سال پیش، ۲۹۷ میلیون نفر بیشتر شده که از رشد بیش از ۱۰ درصدی آن حکایت دارد.

همان‌طور که قبلا پیش‌بینی کرده بودیم، در بازه‌ی بین سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی، شمار کاربران اینترنت رشد چشم‌گیری داشت، البته این رشد فقط به اینترنت منتهی نشد و به‌طور کلی رشد بسیار درخورتوجهی را در عرصه‌ی دیجیتال شاهد بودیم.

طی یک سال اخیر میلادی، روند دسترسی افراد به اینترنت تسریع شد و عده‌ی زیادی از مردم برای اولین بار توانستند به این فضا متصل شوند. بر اساس آمار منتشرشده، تعداد کلی کاربران اینترنت طی یک سال اخیر میلادی، رشدی ۹.۱ درصدی داشته است.

این آمار جدید که از سوی شمار زیادی از منابع معتبر در سراسر دنیا گردآوری شده‌اند، نشان می‌دهند که نرخ رشد کاربران اینترنت معادل بیش از ۱۱ کاربر در هر ثانیه است که نهایتا ما را به رقم شگفت‌انگیز یک میلیون کاربر در طول هر روز می‌رساند. 

این آمار همچنین نشان می‌دهند که با گذر زمان، افراد بیشتری از کشورهای درحال توسعه وارد اینترنت می‌شوند؛ بزرگ‌ترین رشد، به کشور هند مربوط می‌شود؛ ظاهرا تعداد کاربران هندی اینترنت طی یک سال اخیر میلادی، به‌میزان تقریبا ۱۰۰ میلیون نفر (بیش از ۲۰ درصد) افزایش یافته است.

جمهوری اسلامی ایران در رده‌ی پنجم جدول زیر جای دارد و بر اساس آمار جدید، تعداد کاربران ایرانی اینترنت طی سال گذشته، بیش از ۱۶ میلیون نفر افزایش یافته است.

این ارقام بزرگ نشان می‌دهند که کشور هند بیش از یک چهارم رشد کاربران اینترنت را طی سال اخیر میلادی به‌ خود اختصاص داده است. به‌طور کلی مناطق آسیا و اقیانوسیه ۵۵ درصد از نرخ رشد امسال را به‌تصاحب خود درآوردند؛ نکته‌ی جالب‌توجه دیگر، رشد ۵۰ میلیون نفری تعداد کاربران چینی اینترنت طی یک سال اخیر بوده است.

شاید تعجب‌برانگیزترین موضوع، به قرارگیری آمریکا در رده‌ی سوم جدول مربوط شود. گرچه بر اساس آمار سال گذشته، نرخ نفوذ اینترنت در بین آمریکایی‌ها معادل ۸۸ درصد است، اما ظاهرا بر تعداد کاربران آمریکایی اینترنت روزبه‌روز افزوده می‌شود. تا ژانویه‌ی ۲۰۱۹، تعداد کاربران آمریکایی اینترنت به ۳۱۰ میلیون نفر رسیده است (معادل نرخ نفوذ ۹۵ درصد).

در همین‌حین، میزان رشد اینترنت در بین کشورهای آفریقایی نیز درخورتوجه بوده است. گرچه اینترنت در بسیاری از این کشورها هنوز در مراحل اولیه‌اش است، اما همین‌که این افراد به اینترنت دسترسی پیدا کرده‌اند خودش نکته‌ی بسیار مثبتی به‌شمار می‌آید. 

این ارقام رشد سالانه در نوع خود بسیار تحسین‌برانگیز هستند، اما وقتی میزان رشد را در طی مدت‌زمانی طولانی‌تر مورد بررسی قرار می‌دهیم، نتایج حتی جالب‌تر هم می‌شوند. در جدیدترین شماره از گزارش دنیای اینترنت، میزان رشد کاربران در طول چند سال اخیر نیز اعلام شده است که ما را به نتایجی جالب‌توجه می‌رساند. 

بر این اساس، از سال ۲۰۱۴ تاکنون، بیش از ۱.۹ میلیارد نفر بر شما کاربران اینترنت افزوده شده است که رقمی اعجاب‌انگیز به‌شمار می‌آید و رشد سریع اینترنت را در بین ملت‌ها به‌خوبی نشان می‌دهد؛ به‌عبارتی دیگر، طی تنها پنج سال، بیش از ۷۵ درصد به‌جمعیت کاربران اینترنت افزوده شده است. نکته‌ی جالب دیگر اینکه تعداد کاربران فعلی (۴.۳۹ میلیارد نفر) بیش از دو برابر تعداد کاربران در ژانویه‌ی سال ۲۰۱۲ میلادی (۲.۰۸ میلیارد نفر) است.

در همین‌ زمینه بد نیست اشاره کنیم که شبکه‌ی جهانی وب یا به‌عبارتی بهتر، وب جهان‌گستر (World Wide Web) امسال ۳۰‌ ساله شد. به‌علاوه، نحوه‌ی اتصال و تعامل بسیاری از افراد با اینترنت، امروزه از طریق راه‌هایی نظیر اپلیکیشن‌های آنلاین صورت می‌پذیرد. داده‌های منتشره از سوی مؤسسه‌ی ITU نشان می‌دهد که در حدود ۱۶ سال طول کشید تا شمار کاربران اینترنت مرز یک میلیارد نفر را رد کند، اما تنها ۶ سال بعد، این شمار به دو میلیارد نفر رسید.

داده‌های اخیر حاکی از آن است که امروزه افزایش میلیاردی کاربران اینترنت، به‌صورت میانگین هر ۲.۷ سال یک‌بار به‌وقوع می‌پیوندد. البته فراموش نکنیم که این نرخ رشد، پایدار و همیشگی نیست و حتی ممکن است روند سریع‌تری نیز به‌ خود بگیرد.

از این بحث که گذر کنیم، به سهم دستگاه‌‌های موبایلی از اینترنت می‌رسیم. بررسی‌ها نشان می‌دهد که طی سال‌های اخیر، سهم دستگاه‌‌های موبایلی که مردم از آن‌ها برای اتصال به اینترنت استفاده کرده‌اند، رشد چشم‌گیری داشته است.

به‌طور میانگین، کاربران اینترنتی در دنیا ۶ ساعت و ۴۲ دقیقه از زمان هر روز خود را صرف اینترنت می‌کنند. گرچه این رقم نسبت به سال پیش (۶ ساعت و ۴۹ دقیقه) اندکی افت کرده است، اما در هر صورت رقم بسیار بالایی به‌‌ حساب می‌آید و نگران‌کننده است. 

زمانی که ما انسان‌ها پای اینترنت می‌گذاریم به‌مرور در حال افزایش است. صرف‌ روزانه بیش از ۶ و نیم ساعت پای اینترنت، یعنی ما در طول هر سال تقریبا ۱۰۰ روز را صرف اینترنت می‌کنیم. همین رقم را به تمامی ۴.۴ میلیارد نفر کاربر اینترنت تعمیم دهید تا به‌عمق ماجرا پی ببرید. ارقامِ به‌دست آمده در یک کلام شگفت‌انگیزند.

خبر خوب اینجا است که به‌طور کلی سرعت اینترنت در سراسر دنیا روندی صعودی دارد و این یعنی می‌توانیم در مدت‌زمانی کمتر به اهداف خود در فضای آنلاین دست پیدا کنیم. گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد که سرعت اینترنت موبایلی طی یک سال اخیر به‌طور میانگین به‌میزان ۱۸ درصد رشد داشته؛ به‌علاوه، سرعت اینترنت ثابت با افزایشی اندک مواجه شده است.

در حال حاضر، ۱۲ کشور از اینترنت ثابت با سرعت دانلود بالای ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه بهره می‌برند، از طرفی ۱۰ کشور دارای سرعت اینترنت موبایلی بالای ۵۰ مگابیت بر ثانیه هستند. 

در هیچ‌یک از فهرست‌های بالا، نامی از ایران به‌چشم نمی‌خورد

سنگاپور با داشتن سرعت اینترنت ثابت معادل تقریبا ۱۹۱ مگابیت بر ثانیه، رتبه‌ی اول جدول را در بخش اینترنت ثابت از آن خود می‌کند. این رقم، در حدود ۵۰ درصد بیشتر از سرعت اینترنت در کشوری مثل ونزوئلا است. از طرفی، کانادا در رتبه‌ی نخست جدول بخش پرسرعت‌ترین اینترنت‌های موبایلی جای می‌گیرد. 

نکته‌ی جالب‌توجه اینجا است که در ۴۴ کشور از مجموع ۱۱۷ کشور، میانگین سرعت اینترنت موبایلی بیشتر از میانگین سرعت اینترنت ثابت به‌شمار می‌آید، حتی در ۱۰ مورد از این کشورها، سرعت اینترنت موبایلی بیش از دو برابر بالاتر از سرعت اینترنت ثابت است.

سؤالی که ممکن است برای شما پیش بیاید، این است که مردم روزانه ۶ و نیم ساعت در اینترنت بیشتر از چه وبسایت‌هایی بازدید می‌کنند؟ همانطور که می‌شد انتظار داشت، گوگل چه از لحاظ آمار سیمیلاروب و چه از لحاظ آمار الکسا، در رتبه‌ی نخست برترین وب‌سایت‌ها قرار می‌گیرد. دیگر پلتفرم بزرگ شرکت آلفابت یعنی یوتیوب نیز در رتبه‌ی دوم جای می‌گیرد. 

چه در سیمیلاروب و چه در الکسا، شبکه‌های اجتماعی سهم مهمی از بازدید روانه‌ی مردم را تشکیل می‌دهند. نکته‌ی جالب این است که توییتر با وجود کاهش نسبی کاربرانش طی چند وقت اخیر، همچنان در بین برترین وبسایت‌ها قرار دارد.

با نگاهی به جداول متوجه می‌شویم که سایت‌های مبتنی بر تجارت الکترونیک طی یک سال اخیر میلادی توانسته‌اند رشد خوب و پیوسته‌ای را تجربه کنند. در واقع در رتبه‌بندی الکسا، پنج سایت تجارت الکترونیک در بین ۲۰تای برتر جای دارند. همچنین، پلتفرم‌های چینی نیز توانسته‌اند عملکرد قابل‌قبولی داشته باشند؛ برای مثال، امروزه ترافیک جهانی Taobao و Tmall بیشتر از سایت آمازون است.

هرچه زمان می‌گذرد، نقش ویدیو در دنیای اینترنت پر‌رنگ‌تر می‌شود و مردم بهای بیشتری به آن می‌دهند. میزان جستجوی جهانی عبارت Video در گوگل طی سال اخیر میلادی به‌میزان ۳۰ درصد رشد داشته است. مؤسسه‌ای معتبر اخیرا گزارش داده است که ۹۲ درصد از کاربران اینترنت، هر ماه به‌تماشای ویدیو می‌نشینند، یعنی بیش از ۴ میلیارد نفر. جالب‌ است بدانید که امروزه حدودا ۶ میلیارد نفر در سراسر دنیا به تلویزیون دسترسی دارند.

آمار نشان می‌دهد که کاربران بیشتر از هر چیز دیگری، به‌تماشای ویدیوهای کوتاه آنلاین علاقه دارند؛ همچنین، تماشای پخش زنده‌ی بازی‌های ویدیویی نیز یکی دیگر از علایق کاربران به‌شمار می‌آید. تماشای تورنومنت‌های مربوط به ورزش‌های الکترونیکی نیز در همین دسته جای می‌گیرد.

در ادامه به آمار مربوط به شبکه‌های اجتماعی می‌رسیم. بر اساس نتایج حاصل از بررسی‌های دقیق، تعداد کاربران جهانی شبکه‌های اجتماعی تا ژانویه‌ی سال ۲۰۱۹ به‌تقریبا ۳.۵ میلیارد نفر رسیده است که از این میزان، ۲۸۸ میلیون نفر کاربر جدید به‌شمار می‌آیند و طی ۱۲ ماه اخیر اضافه شده‌اند. این یعنی امروزه میزان نفوذ شبکه‌های اجتماعی در بین جوامع جهانی، به ۴۵ درصد رسیده است.

با این‌همه، در مناطق مختلف دنیا، میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی یکسان نیست. درواقع در برخی بخش‌های قاره‌ی آفریقا، میزان نفوذ شبکه‌های اجتماعی هنوز عددی تک‌رقمی به‌شمار می‌آید.

بر اساس آمار، بیشترین نفوذ شبکه‌های اجتماعی در بین جوامع، به آمریکای شمالی و آسیای شرقی مربوط می‌شود (۷۰ درصد). این آمار برای بخش غربی آسیا معادل ۵۴ درصد است. در ضمن، کمترین نفوذ شبکه‌های اجتماعی به شرق و مرکز آفریقا (به‌ترتیب با ۸ و ۷ درصد) مرتبط می‌شود.

طی ۱۲ ماه اخیر، تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی در چین، بیشتر از هر جای دیگری افزایش یافته است. در واقع طی این بازه‌ی زمانی، ۱۰۰ میلیون نفر از ساکنان چین برای اولین‌بار وارد شبکه‌های اجتماعی شده‌اند که رقمی درخورتوجه به‌شمار می‌آید.

داده‌های اخیر نشان می‌دهد که بیش از یک میلیارد نفر در چین، امروزه در شبکه‌های اجتماعی فعالیت دارند؛ البته این امکان نیز وجود دارد که برخی از افراد چندین حساب کاربری داشته باشند. هند هم رشد درخورتوجهی داشته است. طبق آمار، طی یک سال اخیر میلادی، ۶۰ میلیون نفر از ساکنان هند برای اولین‌بار وارد شبکه‌های اجتماعی شده‌اند.

با وجود محدودیت‌هایی که برای بسیاری از شبکه‌های اجتماعی در ایران وجود دارد، اما شمار کاربران ایرانی حاضر در شبکه‌های اجتماعی طی یک سال اخیر رشد چشم‌گیری داشته است. 

ایران، ژاپن و ویتنام مشترکاً در رتبه‌ی ششم جای گرفته‌اند

آمار اخیر نشان می‌دهد که طی پنج سال گذشته، محبوبیت شبکه‌های اجتماعی به‌طرز چشم‌گیری زیاد شده است و مردم تمایل بیشتری به آن‌ها نشان داده‌اند. در واقع از سال ۲۰۱۴ تاکنون، تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی در دنیا تقریبا دو برابر شده است. در حال حاضر ۳ میلیارد و ۴۹۰ میلیون نفر، کاربر شبکه‌های اجتماعی هستند؛ یعنی ۲ میلیارد نفر بیشتر از تعداد کاربران شبکه‌های اجتماعی در سال ۲۰۱۲ میلادی (۱ میلیارد و ۴۸۰ میلیون نفر).

نکته‌ی دیگر در مورد شبکه‌های اجتماعی، به افزایش نسبی سن کاربران بر می‌گردد. آمار نشان می‌دهد که امروزه افرادی که حول‌وحوش ۳۰ سال سن دارند، بیشترین سهم از کاربران شبکه‌های اجتماعی را تشکیل می‌دهند. در واقع افراد ۱۳ تا ۱۷ ساله جمعا ۷ درصد (۴ درصد آقایان و ۳ درصد بانوان)، افراد ۱۸ تا ۲۴ ساله جمعا ۲۷ درصد (۱۶ درصد آقایان و ۱۱ درصد بانوان)، افراد ۲۵ تا ۳۴ ساله جمعا ۳۲ درصد (۱۹ درصد آقایان و ۱۳ درصد بانوان) از کاربران شبکه‌های اجتماعی را تشکیل می‌دهند. سنین بالاتر نیز در شبکه‌های اجتماعی حضور دارند، برای مثال افراد بالای ۶۵ سال نیز ۴ درصد از کاربران را شامل می‌شوند.

در کشوری نظیر اوکراین، ۵۷ درصد از جمعیتِ شبکه‌های اجتماعی را بانوان تشکیل می‌دهند؛ در حقیقت این کشور در این زمینه رکورددار است. از طرفی، بیشترین تعداد کاربران مرد شبکه‌های اجتماعی، به‌ دو کشور یمن و افغانستان مربوط می‌شود (به‌ترتیب با ۸۵ و ۸۴ درصد). در فهرست کشورهایی که در آن‌ها بیشتر اعضای شبکه‌های اجتماعی، آقا هستند، نام کشورهای دیگری نیز نظیر پاکستان، هند و قطر دیده می‌شود.

در بازه‌ی بین ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹، مدت‌زمانی که مردم صرف فضای مجازی کرده‌اند نیز رشد داشته است. گزارش‌های اخیر می‌گویند که امروزه هر فرد به‌طور میانگین، ۲ ساعت و ۱۶ دقیقه از روز خود را صرف شبکه‌های اجتماعی می‌کند (این میزان در سال گذشته، ۲ ساعت و ۱۵ دقیقه بود). در مقایسه متوجه می‌شویم که این زمان، حدودا یک‌سوم زمانی است که مردم به‌طور کلی پای اینترنت صرف می‌کنند. 

بدیهی است که در نقاط مختلف جهان، میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی با‌ یک‌دیگر متفاوت است. در کشوری مثل ژاپن، میانگین استفاده‌ی روزانه از شبکه‌های اجتماعی به‌تنها ۳۶ دقیقه می‌رسد. در کشورهای دیگری نظیر فیلیپین، مردم بیشتر از هر جای دیگری وقت خود را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند (به‌طور میانگین روزانه ۴ ساعت و ۱۲ دقیقه).

طی پنج سال اخیر، مدت‌زمانی که مردم به‌‌صورت روزانه صرف شبکه‌های اجتماعی می‌کنند، به‌طرز درخورتوجهی افزایش یافته است. کاربران در سال ۲۰۱۹ به‌طور میانگین ۴۰ دقیقه بیشتر (نسبت به سال ۲۰۱۴) در شبکه‌های اجتماعی وقت می‌گذرانند. 

امروزه کاربران به‌طور معمول در ۹ شبکه‌ی اجتماعی عضویت دارند، البته آن‌ها لزوما به‌صورت ماهانه از همه‌ی آن‌ها استفاده نمی‌کنند و بیشتر روی چند مورد متمرکز هستند. نکته‌ی جالب‌توجه دیگر این است که امروزه مردم برای فعالیت‌های کاری خود نیز استفاده‌ی زیادی از شبکه‌های اجتماعی می‌کنند. با یک حساب سرانگشتی ساده متوجه می‌شویم که در حدود ۸۰۰ میلیون نفر، از شبکه‌های اجتماعی برای انجام فعالیت‌های کاری بهره می‌گیرند (۲۴ درصد از کل کاربران).

به یکی از مهم‌ترین بخش‌های مقاله می‌رسیم، یعنی بررسی محبوب‌ترین پلتفرم‌های اجتماعی در سال ۲۰۱۹. گرچه طی یک سال اخیر شاهد حواشی بسیار زیادی برای فیسبوک بودیم، اما این پلتفرم همچنان با قدرت به فعالیت خود ادامه می‌دهد. در واقع تا ژانویه‌ی ۲۰۱۹، فیسبوک همچنان محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی دنیا است و افراد بسیار زیادی از آن استفاده می‌کنند. ظاهرا برخلاف آنچه در رسانه‌ها می‌بینیم، عده‌ی کمی از مردم ترجیح داده‌اند فیسبوک را ترک کنند.

موارد ستاره‌دار، جزو اپلیکیشن‌های پیام‌رسان هستند

جالب است بدانید تعداد کاربران ماهانه‌ی فعال فیسبوک طی ۱۲ ماه اخیر، با رشد روبه‌رو شده است. حتی گزارش مالی اخیر این شرکت نشان می‌دهد که سالانه حدودا ۱۰ درصد بر شمار کاربران فیسبوک افزوده می‌شود. در سال ۲۰۱۴ تعداد کاربران این شبکه‌ی اجتماعی، یک میلیارد و ۱۸۹ میلیون نفر بود، این رقم در سال ۲۰۱۷ به یک میلیارد و ۷۸۸ میلیون نفر و در نهایت در سال ۲۰۱۹ به دو میلیارد و ۲۷۱ میلیون نفر رسید.

با همه‌ی این‌ها، نشانه‌هایی مبنی بر استفاده‌ی کمتر مردم از فیسبوک وجود دارد، البته در حد یک دقیقه کمتر. این موارد نشان می‌دهد که فاصله‌ی زیادی بین گفته‌های مردم با اعمال‌شان در فضای مجازی وجود دارد؛ اگر به‌خاطر داشته باشید، مدتی پیش کمپین بزرگی با هشتگ DeleteFacebook# تمام فضای مجازی را در بر گرفته بود، اما نهایتا دیدیم که این کار تاثیر آن‌‌چنانی نداشته و مردم ترجیح داده‌اند در فیسبوک به فعالیت خود ادامه دهند. 

طی یک سال اخیر، تعداد کاربران فعال فیسبوک به‌میزان ۱.۷ درصد و تعداد کاربران فعال اینستاگرام به‌میزان ۴.۴ درصد افزایش یافته؛ این درحالی است که طی همین بازه‌ی زمانی، شاهد کاهش تعداد کاربران فعال توییتر به‌میزان ۲.۷ درصد بودیم (۹ میلیون نفر). به‌طور کلی، سال ۲۰۱۸ برای توییتر، سالی ناامیدکننده بود. می‌توان گفت که اسنپ‌چت هم چنین شرایطی را تجربه کرده است.

در ادامه به محبوب‌ترین پیام‌رسان‌ها در برخی مناطق دنیا اشاره می‌کنیم. در آمریکای جنوبی و بخش‌های عظیمی از آمریکای شمالی، همچنین در اغلب بخش‌های اروپا و قسمت‌هایی از آسیا و آفریقا، واتساپ محبوب‌ترین پیام‌رسان است. در ایران همان‌طور که می‌شد انتظار داشت، تلگرام حرف اول را می‌زند. به‌طور کلی در کنار ایران، دو کشور دیگر نیز بیشترین استفاده را از تلگرام دارند. در ۱۳۳ کشور دنیا، واتساپ محبوب‌ترین پیام‌رسان است، در ۷۵ کشور این جایگاه در اختیار فیسبوک مسنجر قرار دارد و وایبر هم در ۱۰ کشور، محبوب‌ترین پیام‌رسان در بین مردم به‌شمار می‌آید.

تحلیلگران پیش‌بینی کرده‌اند که اینستاگرام می‌تواند در همین سال ۲۰۱۹، به انتخاب اول بسیاری از برندها برای کارهای تبلیغاتی تبدیل شود. گرچه در سال ۲۰۱۸ تغییراتی در تیم مدیریتی اینستاگرام ایجاد شد، اما این موضوع نتوانست جلوی رشد این شبکه‌ی اجتماعی را بگیرد و کاربران همچنان از آن استفاده می‌کنند. در ماه ژوئن ۲۰۱۸، مدیران اینستاگرام اعلام کردند که تعداد «حساب‌های کاربری فعال» این شبکه‌ی اجتماعی، مرز یک میلیارد را رد کرده است. البته این رقم، بیان‌گر تعداد کاربران نیست و ممکن است یک فرد، چند حساب کاربری داشته باشد؛ با این‌حال این رقم، رقمِ بسیار تحسین‌برانگیزی است.

بر اساس آمار، ۸۹۴.۴ میلیون نفر از کاربران اینستاگرام، در دسته‌ای قرار می‌گیرند که می‌توان به آن‌ها تبلیغات هدفمند نشان داد. ۱۵ درصد کاربران این شبکه‌ی اجتماعی که می‌توان برای آن‌ها تبلیغات نشان داد، بیشتر از ۱۳ سال سن دارند. نکته‌ی مهم اینجا است که این آمار، شامل برخی از کشورهای خاص نمی‌شود؛ مؤسسه‌ی VR.Social، ایران را یکی از مهم‌ترین کشورهایی می‌داند که اینستاگرام در آنجا کاربران زیادی دارد اما آمارش بنابه‌دلایل مختلف ذکر نشده است.

گرچه از مدت‌ها پیش شایعه‌هایی مبنی بر احتمال فیلتر شدن اینستاگرام در ایران مطرح شده است، اما این شبکه‌ی اجتماعی همچنان در بین برترین شبکه‌های اجتماعی در بین ایرانی‌ها قرار دارد. جدیدترین آمار نشان می‌دهد که این پلتفرم امروزه در ایران، ۳۲ میلیون کاربر دارد. این یعنی ایران جزو یکی از ۱۲ کشور دنیا است که در آن‌ها اینستاگرام نفوذ زیادی دارد. به‌دلیل اعمال تحریم‌های بین‌المللی، امکان نشان‌دادن تبلیغات هدفمند به این ۳۲ میلیون کاربر ایرانی وجود ندارد، بنابراین آمار مربوط به تبلیغات اینستاگرام در ایران، ذکر نشده است.

در ادامه بهتر است نگاهی به محبوب‌ترین حساب‌های کاربری اینستاگرام تا ژانویه‌ی ۲۰۱۹ بیاندازیم:

در ادامه بد نیست آمار یوتیوب را نیز مورد بررسی قرار دهیم. گرچه محبوب‌ترین پلتفرم ویدیویی دنیا، آمار دقیق و عمیقی را منتشر نمی‌کند، اما در هر صورت بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که طی سال گذشته‌ی میلادی، کاربران این پلتفرم بیشتر به‌تماشای موزیک‌ویدیو نشسته‌اند. اکثر عبارت‌های جستجوشده در یوتیوب در سال ۲۰۱۸، به موسیقی مربوط می‌شود. 

از طرفی سکانس‌های مربوط به فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی نیز در یوتیوب بارها تماشا شده‌اند. در جدول زیر می‌توانید اطلاعات بیشتری در مورد عبارت‌های جستجوشده در یوتیوب کسب کنید:

در بین محبوب‌ترین حساب‌های کاربری یوتیوب، پیودی‌پای همچنان در رتبه‌ی نخست جای گرفته است. با این‌حال تحلیلگران پیش‌بینی کرده‌اند که او ممکن است به‌زودی این جایگاه را به حساب کاربری T-Series بدهد.

از میان دیگر حساب‌های کاربری محبوب یوتیوب می‌توان به کانال شخصی جاستین بیبر، کانال مسابقات WWE، کانال شخصی اد شیرن و کانال شخصی امینم اشاره کرد. جدول زیر تنها شامل ۱۰تای برتر است؛ کانال‌های شخصی تیلور سوئیفت و کیتی پری در بین ۲۰تای برتر به‌ چشم می‌خورند.

اگر مدیرعامل یک شرکت یا کسب‌وکار هستید، با مطالعه‌ی شرکت‌های موفق و غالب در بازار می‌توانید درس‌های زیادی در مورد روش توسعه و سرمایه‌گذاری بر فرهنگ سازمانی بیاموزید. AirBnB نمونه‌ای از یک شرکت موفق است که رهبر آن به دنبال توسعه‌ی فرهنگی است. این شرکت به دنبال مدیریت تغییرات فرهنگی است که بر اثر رشد سریع و مدل کسب‌وکار پیچیده به وجود می‌آیند. شما می‌توانید از شرکت‌هایی هم که فرهنگ مناسبی ندارند، درس‌های زیادی بگیرید. امروزه فیسبوک در یک بحران فرهنگی گرفتار شده است. اما این شرکت چگونه در این موقعیت قرار گرفته است و چه نکاتی را می‌توان از آن آموخت؟

سال گذشته، یک سال سخت و طولانی برای فیسبوک بود و احتمال برکناری مارک زاکربرگ از سمت خود بالا رفته بود. فیسبوک امسال هم پس از انتشار مقاله‌ی انتقادی CNBC در مورد فرهنگ این شرکت، شروع خوبی را تجربه نکرد. این غول شبکه‌های اجتماعی، یکی پس از دیگری با کابوس‌ها و رسوایی‌های پی‌درپی دست‌وپنجه نرم می‌کند.

این شرکت با مشکلاتی مثل تعصب، نژادپرستی، بیگانه‌هراسی و سخنان تنفرانگیز و رسوایی‌هایی در رابطه با زاکربرگ و مدیرعامل ارشد او شریل ساندبرگ روبه رو شده است. اگرچه هرکدام از این مشکلات، فیسبوک را از ایده‌آل خود دور می‌کنند اما وجود این مشکلات در هر شرکتی با این اندازه و این مقیاس طبیعی است (ماهانه ۲.۳ میلیارد کاربر). وقتی از لنز فرهنگ به این شرکت نگاه کنید، مشکلات متعدد به‌گونه‌ای همگرا می‌شوند که می‌توانند یک داستان جذاب را روایت کنند.

AirBnB، در حال توسعه‌ی یک فرهنگ سالم و غنی است

درصورتی‌که بیش‌ازحد روی فرهنگ سازمانی سرمایه‌گذاری کنید و سپس آن را به حال خود رها کنید و روی مشکلات دیگر تمرکز کنید، به یک تعهد جدی تبدیل می‌شود. زمانی که تمرکز بر توسعه و مدیریت فرهنگ را متوقف کنید، اقدامات و عادت‌های بد در شرکت افزایش می‌یابند و به‌صورت خودآگاه یا ناخودآگاه بر روش انجام کارها تأثیر می‌گذارند.

با بررسی مشکلات فیسبوک در طی ۱۲ ماه گذشته، می‌توان به یک فرهنگ نادیده رسید که مورد بی‌توجهی قرار گرفته است (بخشی که به‌شدت در سال‌های اخیر و در خودآگاه جمعی اهمیت پیدا کرده است). تعداد صفحات و گروه‌های فیسبوک با موضوع سفیدپوست‌گرایی و مسلمان‌هراسی به‌شدت افزایش یافته‌اند.

بر اساس گزارش‌ها، در بعضی دفاتر فیسبوک تعداد پوسترهای مشکلات سیاه‌پوستان از تعداد کارمندان سیاه‌پوست بیشتر است و این نشان‌دهنده‌ی فرهنگی است که در آن مسئله‌ی نژاد و گوناگونی هنوز حل نشده است. علاوه‌براین، گروه‌های حامی مسلمانان همراه با ۱۷ سازمان دیگر، نسبت‌به واکنش نامناسب فیسبوک به سخنان تنفرانگیز و اقدامات تعصب‌آمیز در این پلتفرم ابراز نگرانی کرده‌اند.

بر اساس این آمار نمی‌توان به نتیجه‌ای کاملا قطعی رسید، اما این گزارش‌های مشکل‌ساز نشانه‌ی فرهنگی هستند که صرفا متمرکز بر درآمدزایی است و به‌اندازه‌ی کافی به مسئله‌ی گوناگونی و جامعیت توجه نکرده است و حالا دارد پیامدهای این بی‌توجهی را می‌بیند. علاوه‌بر این، بحث‌های این شرکت با آلمان هیتلری مقایسه شده است که در آن از کلمات تملق‌آمیز در گفتگوها استفاده می‌شود. برای مثال یک کاربر می‌نویسد:

در این شرکت اگر حقیقت را بگویی، مرده‌ای.

جف چستر، مدیر اجرایی مرکز دموکراسی دیجیتال در مورد تصمیم‌ها و اقدامات سؤال‌برانگیز این شرکت می‌گوید: «فیسبوک فاقد نقشه‌ی راه اخلاقی است» (یک نشانه‌ی دیگر از شرکتی که به‌اندازه‌ی کافی به تغذیه‌ی فرهنگ و تضمین ارزش‌ها و حفظ ارتباط مأموریت با مقیاس و تأثیر بر سازمان توجه نمی‌کند).

یکی از مشکلات دیگر فیسبوک، اختلاف‌نظر بین کارکنان داخل شرکت است. فیسبوک در اساس سازمانی با افراد وفادار و صادق بود اما مرز بین امور داخلی و اطلاعات خارجی (اطلاعاتی که به بیرون درز می‌کنند) به‌شدت محو شده است. و این مسائل منجر به رسوایی‌هایی متعدد داده‌ای از جمله رسوایی بزرگ کمبریج آنالیتیکا در سال گذشته شد.

داده‌های خصوصی، عمومی شدند و احساسات خصوصی به اطلاعات عمومی تبدیل شدند. تنش‌ها در فیسبوک بالا رفت و بعضی کارمندان به‌شدت شکاک شدند؛ به‌طوری‌که از شماره تلفن‌های موقتی برای برقرار ارتباطی استفاده می‌کردند.

این شرکت امروزه با یک بحران فرهنگی دشوار روبه‌رو شده است. مشکلات فیسبوک بر اثر عوامل خارجی شکل گرفته‌اند و این یعنی شرکت، کنترل کمتری بر آن‌ها دارد. فرهنگ یک مزیت رقابتی کلیدی است که به واسطه‌ی آن یک مدیرعامل می‌تواند کنترل کاملی داشته باشد؛ اما در مورد فیسبوک این مسئله از کنترل خارج شده است.

سناریوی فیسبوک می‌تواند هشداری برای کارآفرینان، بنیان‌گذاران و مدیرعامل‌ها در هر نقطه از دنیا باشد. وقتی فرهنگ شرکت نادیده گرفته شود، ترک‌های نازکی در آن ظاهر می‌شوند. این ترک‌ها در نگاه اول چندان هم مهم به نظر نمی‌رسند اما اگر این غفلت ادامه پیدا کند، این ترک‌ها به شکاف‌های بزرگ تبدیل می‌شوند. شاید نتوان با اطمینان گفت اما مشکلات فرهنگی می‌تواند یکی از عوامل تکرار بحران‌های فیسبوک باشد، زیرا این مشکلات به‌درستی حل نشدند و تبدیل به بحران شدند.

امروزه فیسبوک مسئولیت سنگینی برعهده دارد و باید فرهنگ را به یکی از اولویت‌های کلیدی خود تبدیل کند. کارآفرینان در تمام سطوح اجرایی می‌توانند یک درس از این بحران بگیرند: فرهنگ خود را نادیده نگیرند. با توسعه‌ی شرکت، فرهنگ هم تغییر می‌کند، پس باید به‌صورت مداوم روی فرهنگ سرمایه‌گذاری کرد. اگر فرهنگ شرکت از کنترل خارجی شود، به دست گرفتن کنترل و هدایت مجدد آن دشوار خواهد شد. 

 چهلمین برگ از دفتر انقلاب اسلامی درحالی ورق می خورد که نهضت پایه گذاری شده توسط امام خمینی(ره) در طول 40 سال گذشته از سوی دشمنان و بدخواهان خود با چالش‌های متعددی در حوزه های مختلف مواجه بوده است.

علیرغم چالش‌هایی چون تحریم، ناامنی‌های داخلی، کودتا، جنگ تحمیلی، حمایت از گروهک‌های تروریستی در داخل و گسترش تروریسم در کشورهای منطقه که مهمترین مصادیق خصومت با انقلاب اسلامی از سوی دشمنان و در راس آن‌ها آمریکا است؛ توانمندی‌های امنیتی و دفاعی جمهوری اسلامی ایران در طول 40 سال گذشته نه تنها دچار تحدید نشد، بلکه با تکیه بر توانمندی‌های علمی، صنعتی، دانشگاهی و تکنیکی داخل کشور توانست پیشرفت های فنی خود در حوزه نظامی را بیش از پیش گسترش داد.

به موازات پیشرفت‌های نرم افزاری انقلاب اسلامی در عرصه دفاع و امنیت، از آنجایی که این حوزه از نخستین روزهای پس از انقلاب دچار تحریم کشورهای خارجی قرار گرفت، رویکرد خودکفایی در عرصه تجهیزات و تسلیحات دفاعی برای عبور از تنگنای تحریم نیز در دستور کار قرار گرفت و نیروهای مسلح به عنوان نخستین دستگاه در کشور نهضت جهاد خودکفایی را آغاز کردند.

صنایع دفاعی کشورمان طی ۴۰ سال گذشته توانستند در عرصه های گوناگون چون زمینی، هوایی، دریایی، موشکی، فضایی، پدافندی زرهی و ... تجهیزات و دستاوردهای قابل ملاحظه‌ای را تولید و به مرحله عملیاتی برسانند.

گروه دفاعی خبرگزاری فارس در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی برای آشنایی عموم مردم با دستاوردهای دفاعی جمهوری اسلامی ایران، در سلسله گزارش‌هایی به معرفی برخی از این دستاوردها می‌پردازد.

بیشتر بخوانید:

گام‌هایی که برای تولید تانک در ایران برداشته شد/ «ذوالفقار» در نیام، «کرار» در میدان

از «براق» تا «طوفان»؛ خودروهای زرهی که در ایران ساخته شدند

«توفان» ایرانی در مقابل تانک‌های دشمن/ نفوذ «دهلاویه» تا عمق زره پوش‌ها

در چهارمین گزارش به بررسی دستاوردهای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در زمینه طراحی و تولید راکت‌های توپخانه‌ای خواهیم پرداخت.

قدرت و دقت آتش توپخانه یکی از عوامل مهم پیروزی در یک نبرد است که موجب تولید راکت های زمین به زمین بعنوان سلاحی دقیق تر از سامانه های توپخانه‌ای برای هدف قرار دادن مواضع و عقبه دشمن شد.

کارکرد سامانه های راکتی زمین به زمین به گونه‌ای است که با بکارگیری آنها می‌توان از مسافت های دورتر از خطوط درگیر و در خارج از محدوده خطر تسلیحات دشمن به اجرای عملیات آتش تهیه بر روی مواضع طرف مقابل اقدام کرد.

پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، تنها سامانه راکتی توپخانه موجود در کشور، راکت اندازهای ۱۲۲ میلیمتری موسوم به «گراد» بود که توسط رژیم پهلوی از شوروی خریداری شده بود.

این سامانه علیرغم اینکه از دقت بالایی برخوردار نبود، اما به دلیل حجم بالای شلیک آن و تاثیر حجم آتش ایجاد شده بر دشمن، در طول جنگ تحمیلی مورد استفاده رزمندگان در جبهه های جنگ قرار گرفت.

پس از پایان جنگ تحمیلی برای پر کردن خلاء راکت‌های زمین به زمین در سامانه های توپخانه‌ای، صنایع دفاعی کشور به سمت توسعه و تولید راکت های زمین به زمین برای افزایش دقت و حجم آتش در این زمینه حرکت کرد.

**فجر-۱

نخستین گام در تولید سامانه های راکتی توپخانه ای؛ تولید فجر-۱ بود که با الهام گرفتن از راکت انداز ۱۰۷ میلیمتری مینی کاتیوشا ساخته شد.

فجر-۱ را که قابلیت استفاده بر علیه خودروهای زرهی دشمن دارد، می‌توان بر روی خودروهای تاکتیکی و یا قایق های تندرو نصب کرد که در مدل های غیرمحمول و خودرویی قابلیت شلیک ۱۲ راکت و در نمونه های مربوط به قایق های تندرو ۱۶ راکت را می‌تواند حمل و شلیک کند.

مشخصات راکت فجر-۱ به شرح زیر است:

برد نهایی: ۸.۳ کیلومتر

شعاع ترکش: ۱۰۰ متر

سرعت: ۳۷۵ متر بر ثانیه

وزن راکت: ۱۸ کیلوگرم

وزن سرجنگی: ۷.۹ کیلوگرم

**فجر-۲ و ۳

راکت های فجر-۲ و ۳ بعنوان نمونه های بعدی خانواده فجر جهشی در طراحی و تولید راکت‌های زمین به زمین ایجاد کرد. این راکت ها که از سوخت جامد نیروی پیشران خود را تامین می کنند، با سر جنگی ۸۵ کیلوگرمی قدرت انفجار و تخریب مناسبی را برای انهدام اهدافی مانند مراکز فرماندهی، لجستیکی، اقتصادی و سیاسی، ایستگاه های رادار، شبکه های ارتباطی، فرودگاه ها و دیگر اهداف مهم فراهم می‌کند.

از نکات بارز این راکت‌های ۲۴۰ میلیمتری قابلیت تحرک راکت انداز آن است که می‌تواند علاوه بر اجرای آتش بر علیه مواضع دشمن، برای در امان ماندن از اصابت قرار گرفتن توسط طرف مقابل تغییر مکان دهد.

مشخصات راکت های فجر-۳ و فجر-۲:

** فجر-۵

فجر-۵ را می‌توان پیشرفته ترین و دوربردترین عضو خانواده راکت‌های زمین به زمین فجر نامید که در مدل های مختلف و با قابلیت‌های مختلف از جمله هدایت پذیری ارائه شده است.

شلیک راکت فجر-۳ در رزمایش ارتش

از جمله مدل های این راکت ۳۳۳ میلیمتری سوخت جامد، نمونه تک مرحله ای و دو مرحله‌ای آن است که در نمونه تک مرحله ای به برد ۷۵ کیلومتر و در نمونه دو مرحله ای به برد ۱۸۰ کیلومتر می‌رسد.

مشخصات سامانه راکتی فجر-۵:

خودروهای حامل فجر-۵ قابلیت حمل ۴ راکت را دارند و از اتوماسیون شلیک و کنترل آتش و سامانه های نوین ارتباطی برخوردار است.

شاید مهمترین موضوعی که بر اساس آن می‌توان فجر-۵ را مطرح ترین راکت ساخت ایران برشمرد، استفاده گروه‌های مقاومت فلسطین و حزب الله لبنان بر علیه صهیونیست‌ها باشد.

در آبان ماه سال ۱۳۹۱ و در جریان جنگ هشت روزه رژیم صهیونیستی علیه غزه، گروه های مقاومت فلسطین  برای اولین بار با راکت‌های فجر-۵ مواضع رژیم صهیونیستی از جمله فرودگاه بن گوریون تل آویو را مورد اصابت قرار دادند.

آخرین نمونه از فجر-۵ تحت عنوان فجر-C۵ هدایت شونده در سال ۱۳۹۵ توسط وزیر دفاع رونمایی شد که این راکت  نیز بر روی لانچرهای ۴ تایی نصب شده بود و بالک های نصب شده بر روی قسمت های ابتدایی و انتهایی راکت حاکی از هدایت پذیری آن است.

فجر-۵ هدایت‌شونده در رزمایش پیامبر اعظم نیروی زمینی سپاه

**سامانه راکتی فلق

سامانه راکتی فلق که در دو نمونه فلق-۱ با کالیبر ۲۴۰ میلیمتر و فلق-۲ با کالیبر ۳۳۳ میلیمتر تولید شده، به منظور استفاده در موقعیت های تهاجمی و تدافعی بر روی خودروهای رزمی و تاکتیکی نصب شده است.

راکت های فلق علاوه بر قابلیت نصب بر روی پرتابگرهای ۳ تایی محمول بر روی خودروهای تاکتیکی، قابلیت شلیک از شناورها و قایق های تندرو را نیز دارد.

سامانه فلق محمول بر خودروی تاکتیکی

شعاع تخریب ۱۵۰ متری فلق-۱ و ۳۰۰متری فلق-۲ و همچنین سرعت بالا و مدت زمان کم شلیک از دیگر ویژگی‌های راکت انداز فلق است که آن را به سلاحی مهلک بر علیه شناورهای دشمن تبدیل می‌کند.

مشخصات سامانه راکتی فلق به شرح زیر است:

**خانواده نازعات

نازعات نام خانواده ای از راکت‌های زمین به زمین ایرانی است که دو عضو یعنی نازعات-۶ و نازعات-۱۰ را در خود جای داده و در اوایل دهه هفتاد شمسی وارد یگان های رزم نیروهای مسلح به ویژه نیروی زمینی ارتش شد.

راکت‌‌های نازعات که از نوع سوخت جامد هستند و در نمونه نازعات-۶ تا برد ۱۰۰ کیلومتر و در نمونه نازعات-۱۰ تا برد ۱۳۰ کیلومتر را پوشش می‌دهند از سر جنگی ۱۳۰ کیلوگرمی در نمونه اول و ۲۳۰ کیلوگرمی در نمونه دوم برخوردار است.

سامانه راکتی زلزال بر روی خودروهای محمول به صورت تکی و ۳ تایی قابل نصب است.

مشخصات راکت‌های نازعات به شرح زیر است:

**خانواده زلزال

زلزال از جمله معروف ترین و متنوع ترین خانواده راکت‌های ایرانی است که تولید آن در دهه ۷۰ شمسی آغاز شد و در نمونه‌های مختلف برد آن از ۱۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر متفاوت است.

زلزال-۱و زلزال-۲ که به ترتیب دارای برد ۱۵۰ و ۲۱۰ کیلومتری بودند در ادامه مسیر جای خود را به زلزال-۳ و زلزال-3B دادند که از نظر برد و وزن سرجنگی نسبت به نمونه های گذشته پیشرفته تر بودند.

موشک زلزال-3B با بردی ۲۵۰ کیلومتری و وزن سرجنگی ۶۰۰ کیلوگرمی از توان تخریب بالای اهداف خود برخوردار است.

جدیدترین نمونه از راکت زلزال که از آن تحت عنوان زلزال بارشی یاد می‌شود، در جریان بازدید رهبر معظم انقلاب از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه در سال ۱۳۹۳ رونمایی شد که در کلاهک آن از ۳۰ عدد بمب ۱۷ کیلوگرمی استفاده شده.

موشک زلزال بارشی

عملکرد زلزال بارشی اینگونه است که پس از رسیدن بر فراز هدف، کلاهک آن باز شده و ۳۰ بمب بر سر هدف فرود خواهد آمد که برای انهدام اهداف پراکنده مانند هواپیماهای مستقر در پایگاه‌های هوایی کاربرد دارد.

مؤمنی  تصریح کرد: قاعده و قانون طبیعی این است که بدن پس از مرگ متلاشی شود و اینکه بدن اشخاصی پس از مرگ متلاشی می‌شود، به این معنا نیست که آن افراد، اشخاص گناه کار یا بدی بوده‌اند، بلکه قاعده طبیعی این است؛ اما اینکه عده‌ای با گذشت سال‌ها پس از مرگشان، بدن آنها سالم می‌ماند نشان دهنده عنایت و لطف خاص خداوند است که شامل آنها شده است که البته این لطف خداوندی، بی دلیل نیست.

مؤمنی تاکید کرد: به جرأت و قطعیت نمی‌توان گفت که اعمالی همچون مداومت بر انجام غسل جمعه، مانع از متلاشی شدن پیکر انسان می‌شود بلکه این عمل جهت عدم متلاشی شدن جسم پس از مرگ، مشهور است اما نمی‌توان قطعیتی برای آن در نظر گرفت.

این کارشناس مذهبی بیان کرد: افرادی نیز در کشورهای مختلف، جسم شأن پس از مرگ بر اثر مومیایی شدن سالم مانده و متلاشی نمی‌شود، اما هرگز نمی‌توان این مسئله را با سالم ماندن پیکر اشخاصی مقایسه کرد که به لطف و عنایت الهی بدن‌شان بعد از مرگ متلاشی نشده است؛ بلکه در این امر، رازها و اسراری نهفته است که جز خداوند، هیچکس از آن آگاهی کامل ندارد.

وی گفت: باید این مسئله را در نظر گرفت که به جز انسان‌های بزرگوار، عالم و شهدا و همه کسانی که با عنایت و توجه خاص خداوند، بدنشان سال‌ها پس از مرگ سالم می‌ماند، عده‌ای نیز هرگز پیکرشان پس از مرگ از بین نمی‌رود و طبق روایات، این دسته از انسان‌ها کسانی نیستند جز ائمه معصومین (ع)؛ چراکه خداوند احترام ویژه و خاصی برای ابدان مطهر ایشان در نظر گرفته است.

مؤثرترین راهکار جهت دفع عذاب قبر، نوع اعمال قبل از مرگ است

مؤمنی با اشاره به اینکه بیشترین راهکار مؤثر که مانع از فشار قبر بر بدن انسان می‌شود، اعمالی است که انسان در زمان حیات خویش انجام می‌دهد، افزود: اگر انسان در زمان حیات، برای بدن خود کرامت قائل شود و با این اعضا و جوارح عمل گناه و ناصوابی مرتکب نشود و یا حداقل در این زمینه مراقبت کند، پس از مرگ نیز حرمت این بدن و پیکر حفظ شده و خداوند با عنایت و لطف خود مانع از متلاشی شدن این پیکر می‌شود، زیرا که طبق روایات پیکر مسلمان حتی پس از مرگ نیز حرمت دارد.

در آموزش‌های پزشکی به حفظ حرمت پیکر مسلمان دقت شود

این کارشناس مذهبی در رابطه با حرمت پیکر یک مسلمان گفت: طبق روایات متقن تاکید شده است که حرمت بدن مسلمان حتی بعد از مرگ نیز باید حفظ شود، به همین دلیل مثله کردن یا همان قطعه قطعه کردن پیکر مسلمان حتی پس از مرگ نیز حرام است که متأسفانه امروزه برخی این حرمت‌شکنی‌ها در آموزش‌های پزشکی و.. اتفاق می‌افتد که این مسئله در اسلام طرد شده و جایز نیست.

وی در ادامه  خاطرنشان کرد: یک مسلمان باید برای بدن خود کرامت قائل باشد و این بدن را به هر نوع عمل و رفتاری آلوده نکند؛ بزرگانی همچون شیخ عباس قمی آنچنان برای بدن خود، کرامت و حرمت قائل بودند که با قلمی که احادیث اهل بیت (ع) را می‌نوشتند، بدون وضو به آن دست نمی‌زدند، مسلماً چنین بدنی که عمری را جهت طاعت الهی گذرانده است، حرمت دارد و خداوند نیز به آن عنایت ویژه ای خواهد داشت.‌

آیا دعایی که نزد جریده همراه با میت دفن می‌شود، معتبر است؟

مؤمنی در رابطه با دعایی که همراه میت و نزد جریده گذاشته می‌شود، گفت: امام صادق علیه السلام از پیامبر اکرم «ص» نقل می‌کند که فرمودند "ای علی دعایی را به تو یاد می‌دهم و تو آن را به اهل بیتت و شیعیانت تعلیم نما"، و نیز پیامبر «ص» فرمودند "جبرئیل به من تعلیم نمود نسخه‌ی نوشته‌ای را که کنار «جریده» میّت گذاشته می‌شود".

این کارشناس مذهبی افزود: این دعا چنین آغاز می‌شود " بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‏ شَهِدَ الشُّهُودُ الْمُسَمَّوْنَ فِی هَذَا الْکِتَابِ أَنَّ أَخَاهُمْ فِی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فُلَانَ بْنَ فُلَانٍ وَ...."، همانطور که گفته شد در مورد این دعا ذکر شده است که نسخه‌ای از آن را همراه جریده میت گذاشته شود تا در قبر همراه متوفی باشد.

وی در پایان تاکید کرد: این دعا آداب خاصی دارد، به طوری یک دعای کوچک قبل از دعای اصلی باید خوانده شود و سپس دعایی که در بالا ذکر شد، نوشته شده و همراه میت دفن شود؛ این دعا از ادعیه معتبر بوده و در چندین سند معتبره در کتب حدیثی بزرگان شیعه همچون شیخ طوسی و سید بن طاووس آمده است.

پس از آنکه در سال ۲۰۱۷ با گرم شدن بازار ارزهای دیجیتال و کاهش شدید پردازنده‌های گرافیکی در بازار، قیمت انواع کارت گرافیک سر به فلک کشید، در سال ۲۰۱۸ رفته‌رفته قیمت این پردازنده‌ها روند معکوسی در پیش گرفت و تقریباً به وضعیت طبیعی برگشت. اما براساس اخبار ناخوشایندی که از وضعیت تراشه‌های گرافیکی در خطوط تولید شرکت تایوانی TSMC به گوش می‌رسد، ممکن است بار دیگر با کمبود انواع تراشه‌های گرافیکی و افزایش قیمت سخت‌افزارهای مرتبط رو‌به‌رو شویم.

سایت چینی Expreview گزارشی در مورد رویداد ناخواسته‌ای در خطوط تولید TSMC داده است که عیناً نقل می‌شود:

امروز کارخانه‌ی TSMC با اشکال امنیتی مواجه شد. ویفرهای سیلیکون با مواد اولیه‌ی کیفیت‌سنجی‌نشده‌ای آلوده شده است. می‌توان حدس زد که TSMC طی این رویداد ده‌ها هزار ویفر سیلیکون خود را از دست داده، به قطعات ساخته‌شده طی فرایندهای ساخت ۱۲ و ۱۶ نانومتری، پردازنده‌های گرافیکی انویدیا و تراشه‌های متعلق به سازندگان گوشی‌های هوشمند آسیب‌هایی وارد شده است.

استفاده از کلمه‌ی «امنیتی» در گزارش فوق کمی از نظر محتوا ناوارد است، ولی ممکن است فقط یک ترجمه‌ی اشتباه باشد. هیچ کجای این داستان حاکی از یک رویداد امنیتی نیست. این ماجرا گویای آن است که ویفرهای سیلیکون با مواد خام تأییدکیفیت‌نشده‌ای آلوده شده است.

این رویداد در کارخانه‌ی شماره ۱۴ در پارک فناوری Nanke رخ داده است. آلودگی هزاران ویفر سیلیکون (چنانچه این ارقام درست باشد) به معنای از دست رفتن حجم قابل‌توجهی از محصول خروجی ماهانه‌ی این شرکت تایوانی است. این رقم حتی می‌تواند دربرگیرنده‌ی تمامِ خروجی این کارخانه در برهه‌ای از زمان باشد و لذا همه‌ی این احتمالات بستگی به این دارد که عبارت «ده‌ها هزار ویفر سیلیکون» در این گزارش دقیقاً اشاره به چه عددی دارد. علت حادثه هم این است که احتمالاً مواد شیمیایی مورد استفاده در فرایند ساخت از خلوص کافی برخوردار نبوده یا کلاً ماده‌ای به اشتباه وارد چرخه‌ی تولید این کارخانه شده است.

TSMC تاکنون در مورد وسعت و مقیاس این حادثه اطلاع‌رسانی نکرده است. از طرفی با اینکه انویدیا در روزهای گذشته بیانیه‌ی کاهش درآمدی صادر کرد، هیچ اشاره‌ای به گزارشِ بروز خسارت در خطوط تولید TSMC در اسناد خود نکرده است. وقوع چنین رویدادی می‌تواند یک ادعای جدی باشد، اما میزان دقیق خسارت و رقم‌های کلی در هاله‌ای از ابهام است.

با این فرض که خسارات وارده مربوط‌به خطوط تولید ۱۲ و ۱۶ نانومتری کارخانه‌ی تایوانی بوده باشد، AMD احتمالاً تاثیر چندانی از این رویداد نپذیرفته است. بااین‌حال ممکن است با از دست رفتن این میزان ویفر، بسته به خط تولیدی که دچار آسیب شده، تراشه‌های کنسول‌های Xbox One و PS4 Pro هم با مشکل تأمین مواجه شوند. AMD در حال حاضر برای تولید تراشه‌های ۷ نانومتری خود که در پردازنده‌های رایزن، پردازنده‌های گرافیکی Navi و همچنین کارت گرافیک پرچم‌دار نزدیک به عرضه‌اش Radeon VII استفاده خواهد شد، با TSMC در حال همکاری است.

تراشه‌های ۱۴ نانومتری این شرکت شامل پردازنده‌های گرافیکی پلاریس و وگا در کارخانه‌ی گلوبال فاندریز ساخته می‌شود. پردازنده‌های گرافیکی ۲۸ نانومتری این شرکت هم (اگر هنوز در حال تولید باشد) در خطوط تولید TSMC آماده می‌شود. با این همه گزارش‌ها حاکی از وقوع این رویداد در خطوط تولید ۱۲ و ۱۶ نانومتری شرکت تایوانی است.

اگر این گزارش درست و قابل استناد باشد، بایستی اقدامات عاجل هرچه زودتر از سوی TSMC انجام پذیرد. چنین خرابی گسترده‌ای در فرایند ساخت تراشه‌های ۱۲ و ۱۶ نانومتری، چیزی نیست که TSMC بر آن چشم بسته باشد؛ به‌خصوص اگر باعث خسارت به محصولات مشتریان اصلی این شرکت شده باشد. انویدیا و دیگر شرکت‌های متاثر از این رویداد بایستی منتظر رسانه‌ای شدن اطلاعات مربوطه به‌عنوان بخشی از سند هدایت مالی خود باشند. 

فقط چند هفته مانده به رونمایی از نسل بعدی گوشی‌های سری گلکسی سامسونگ، تصاویری منتشر شده که نمونه‌ای ارزان‌قیمت از گوشی گلکسی S10 را به‌نمایش می‌کشد. وبسایت آلمانی WinFuture روز جمعه تصاویر و مشخصاتی را از این گوشی منتشر کرده که انتظار می‌رود Galaxy S10E نام‌گذاری شده باشد.

این تصاویر قسمت‌های جلویی، پشتی و کناری گوشی را نشان می‌دهد. گلکسی S10E دارای لبه‌هایی باریک در کنار صفحه است که به آیفون XR شباهت زیادی دارد، ولی از بریدگی صفحه‌نمایش در بالای صفحه خبری نیست. همچنین حفره‌ی دوربین سلفی که Infinity-O نامیده می‌شود، روی صفحه مشخص است. در قسمت پشتی گوشی نیز دو دوربین قابل مشاهده هستند که با شایعات قبلی مبنی بر استفاده از دوربین سه‌گانه در گلکسی S10 و S10 Plus هم‌خوانی ندارد.

علاوه‌بر تصاویر، مشخصاتی نیز از این گوشی منتشر شده است. گلکسی S10E مانند آیفون XR از صفحه‌نمایش ۵.۸ اینچی استفاده می‌کند و حسگر اثر انگشت آن کنار گوشی و روی دکمه‌ی خاموش و روشن قرار گرفته است. باتری این دستگاه نیز در مقایسه‌با گلکسی S10 و S10 Plus کوچک‌تر خواهد بود. ظرفیت باتری این گوشی ۳٫۱۰۰ میلی‌آمپر‌ساعت ذکر شده است. سامسونگ همچنین برای این گوشی ۶ گیگابایت رم و ۱۲۸ گیگابایت حافظه‌ی داخلی درنظر گرفته است.

گفته می‌شود گوشی هوشمند گلکسی S10E سامسونگ قیمتی در حدود ۸۶۰ دلار داشته باشد. اگرچه این قیمت در مقایسه‌با قیمت ۹۹۹ دلاری گلکسی S10 ارزان‌تر است؛ ولی بازهم نمی‌توان آن را یک گوشی ارزان‌قیمت و اقتصادی به‌حساب آورد. به‌نظر می‌رسد سامسونگ رویکردی مشابه با آیفون XR اپل در پیش گرفته و قصد دارد نسخه‌ای ارزان‌قیمت‌تر از گوشی خود را با امکانات کمتر عرضه نماید.

سامسونگ فعلاً از اظهارنظر در این زمینه خودداری کرده است. این شرکت قصد دارد رویدادی را در روز یکم اسفند (بیستم فوریه) برگزار کند. در این رویداد از گوشی‌های گلکسی S10 و S10 Plus رونمایی خواهد شد.

کریاسیتی، کاوشگر نام‌آشنای ناسا از اوت ۲۰۱۲ تاکنون در حال پرسه‌زنی روی سطح مریخ است. بااین‌حال، این رباتدرون بدنه‌ی رنگ‌ورورفته‌اش همچنان برخی غافلگیری‌های جالب‌توجه را پنهان کرده است. دانشمندان به‌تازگی دریافته‌اند که چگونه از ابزارهای این کاوشگر برای اندازه‌گیری گرانش سطح درنوردیده‌شده استفاده کنند.

این کشف به‌نوبه‌ی خود به دانشمندان امکان داده است که برای نخستین بار اندازه‌گیری دقیق چگالی صخره‌ی زیر چرخ‌های کریاسیتی را انجام دهند. این صخره متعلق به کوه شارپ است که در مرکز دهانه‌ی گیل واقع شده و کریاسیتی هم‌اکنون در حال بالا رفتن از آن است. کوین لوئیس، ژئوفیزیکدان از دپارتمان زمین و علوم سیاره‌ای دانشگاه جان هاپکینز در این‌باره گفت:

کریاسیتی در اصل در مأموریت ۶.۵ ساله‌اش، صاحب ابزار علمی تازه‌ای بوده است. این ابزار به ما امکان می‌دهد تا به روش‌هایی که کاوشگر هرگز برای آن‌ها طراحی نشده است، اطلاعات جدیدی را درباره‌ی سطح زیرین مریخ به‌دست آوریم.

این نخستین اندازه‌گیری‌های گرانش سطحی روی سیاره‌ای دیگر محسوب می‌شود؛ اما نخستین موردِ خارج از زمین به‌حساب نمی‌آید؛‌ زیرا در سال ۱۹۷۲، فضانوردان آپولو ۱۷ از ابزاری به‌نام گرانش‌سنج استفاده کردند تا اندازه‌گیری‌های گرانشی سطحی را روی ماه انجام دهند.

کریاسیتی مجهز به گرانش‌سنج نیست؛ اما به‌عنوان بخشی از سامانه‌های ناوبری‌اش، دارای شتاب‌سنج‌های حساس است. آن‌طور که معلوم شده، گرانش‌سنج‌ها که مبنای اندازه‌گیری‌شان بر پایه‌ی شتاب گرانشی است، نوعی شتاب‌سنج به‌حساب می‌آیند.

درنتیجه،‌ همان‌طور که تیم کاوشگر دریافت، اندازه‌گیری شتاب گرانشی صرفا مستلزم تغییر کاربری آن شتاب‌سنج‌ها بود. آن‌طور که معلوم شد، کریاسیتی از قبل و در مواقع ایستاده، صدها اندازه‌گیری را انجام داده بود که تیم کاوشگر از روی آن‌ها می‌توانست شتاب گرانشی را محاسبه کند.

نمایی از کوه شارپ

با انجام اندازه‌گیری‌ها از ۷۰۰ نقطه به‌همراه مسیر پیموده‌شده توسط کاوشگر در سرتاسر دهانه‌ی گیل تا دامنه‌های پست‌تر کوه شارپ، تیم کاوشگر شتاب ناشی از چرخش سیاره‌ای را استخراج و شاخص‌هایی نظیر شیب، ارتفاع و درجه‌ی حرارت را اصلاح کرد.

شتاب گرانشی موجود، امکان اندازه‌گیری‌های گرانش سطحی را فراهم می‌کند. این به‌نوبه‌ی خود به تیم کاوشگر امکان می‌دهد تا به محاسبه‌ی چگالی صخره بپردازند. تراویس گابریل، دانش‌آموخته‌ی‌ زمین‌شناسی در مدرسه‌ی زمین و اکتشافات فضایی دانشگاه ایالتی آریزونا در این‌باره گفت:

آنچه ما می‌توانستیم انجام دهیم، اندازه‌گیری چگالی توده‌ی مواد در دهانه‌ی گیل بود و آن‌ها دریافتند که این مقدار کمتر از حد انتظار است.

با کار روی فراوانی سنگ‌های معدنی که اندازه‌گیری آن توسط ابزار شیمی و کانی‌شناسی انجام شد؛ ما چگالی دانه را ۲۸۱۰ کیلوگرم در هر مترمکعب برآورد کردیم. بااین‌حال، چگالی توده‌ای که از مطالعه‌ی ما حاصل شد، بسیار کمتر و برابر با ۱۶۸۰ کیلوگرم در هر مترمکعب است.

این نتیجه‌ی به‌شدت متفاوت بدین معنی است که ما احتمالا درباره‌ی نحوه‌ی تشکیل کوه شارپ تصور اشتباهی داریم.

درحقیقت ما اصلا نمی‌دانیم که کوه شارپ چگونه تشکیل شده است و تمام آنچه در اختیار داریم، چیزی جز فرضیات نیستند. این شکل‌گیری در میانه‌ی دهانه‌ی گیل و پیرامون مکانی اتفاق افتاده است که قله‌ی مرکزی یک دهانه‌ی پیچیده را می‌توان یافت کرد. اما این منطقه وسعت بسیار زیادی دارد و مرتفع‌تر از آن است که از یک قله‌ی مرکزی انتظار می‌رود.

دهانه‌ی گیل و محل فرود کریاسیتی در آن که با دایره مشخص شده است. کوه شارپ، یک منطقه‌ی برآمده‌ی بزرگ در میانه‌ی این دهانه است.

دانشمندان علوم سیاره‌ای که مشغول مطالعه‌ی مریخ هستند، پیش‌تر به این نتیجه رسیده بودند که دهانه‌ی گیل زمانی مملو از رسوبات فرسایش‌شده توسط نیروهای آب‌وهوایی موجود در مریخ بوده است که باعث به‌وجود آمدن کوه عظیم شارپ شده‌اند. اما اگر این فرضیه را بپذیریم، آنگاه وزن تمام آن رسوبات موجب له شدن لایه‌های زیرین می‌شدند. لوئیس گفت:

سطوح پایین‌تر کوه شارپ به‌نحو شگفت‌انگیزی متخلخل هستند. ما می‌دانیم لایه‌های زیرین کوه در طول زمان دفن شدند. این فرایند آن‌ها را به‌هم‌فشرده می‌کند و موجب افزایش تراکمشان می‌شود. اما این یافته نشان می‌دهد که آن‌ها به آن اندازه که فکر می‌کردیم، توسط مواد دفن نشدند.

این حقیقت که لایه‌های زیرین کوه شارپ تراکم کمتری دارند، بدین معنی است که عامل دیگری در کار بوده است؛ شاید رسوبات تنها در بخشی از دهانه انباشته شدند و رسوبات بادی لایه‌های بالایی کوه را ساختند.

اشوین واساوادا، دانشمند پروژه‌ی کریاسیتی در آزمایشگاه پیش‌رانش جت ناسا گفت:

هنوز سؤال‌های بسیاری درباره‌ی نحوه‌ی ایجاد کوه شارپ وجود دارد؛ اما این مقاله، قطعه‌ی مهمی از پازل را تکمیل می‌کند. من خوشحالم که دانشمندان و مهندسان خلاق هنوز در حال یافتن روش‌های نوآورانه برای انجام اکتشافات علمی تازه با کریاسیتی هستند.

نتایج پژوهش این تیم در ژورنال ساینس منتشر شده است.