مشاهده يك سياره فراخورشيدي از زمين براي نخستين بار

 

getty-197.jpg

ستاره‌شناسان براي اولين بار موفق به مشاهده مستقيم نور بازتابي از يك سياره در حال گردش در اطراف يك ستاره شده‌اند كه به آنها اجازه تعيين جزئيات بسيار دقيقي را در مورد اين «مشتري داغ» داده است. در گذشته محققان تنها زماني قادر به كسب اطلاعات در مورد جو چنين سياراتي بودند كه آنها از ميان ستاره خود و زمين عبور كرده و براي مدت كوتاهي نور ستاره را كم كنند؛ اما سياره جديد موسوم به «Tau Bootis b» ااز جلوي ستاره خود عبور نكرده و دستيابي به چنين اطلاعاتي را غيرممكن كرده است. علاوه بر آن، نور اين سياره تنها 0.01 درصد از نور منتشر شده از سيستم ستاره‌يي را تشكيل داده كه شناسايي آن را به شدت سخت مي‌كند.اين سياره در سال 1996 كشف شد كه آنرا به يكي از اولين سيارات فراخورشيدي شناخته‌شده تبديل كرد. Tau Bootis b توسط مشاهده نوسانات مسير ستاره ميزبان آن« Tau Bootis» كه با تاثير گرانشي مدار آن ايجاد شده بودند، شناسايي شد.Tau Bootis يك ستاره كوتوله قهوه‌يي سفيد در صورت‌فلكي گاوران است كه با زمين 51 سال نوري فاصله دارد كه نزديكترين ستاره شناخته‌شده به زمين با يك سياره فراخورشيدي است.اين ستاره با چشم غيرمسلح قابل مشاهده بوده اما ستاره‌شناسان براي مشاهده سياره آن 15 سال تلاش كرده‌اند.تيمي از محققان رصدخانه ليدن هلند با استفاده از تلسكوپ بسيار بزرگ رصدخانه جنوب اروپا در شيلي به مشاهده اين سيستم ستاره‌يي پرداختند.تلسكوپ بسيار بزرگ شيلي شامل چهار تلسكوپ است كه هر كدام از يك آينه با قطر 8.2 متري برخوردارند. از اين تلسكوپ‌ها مي‌توان به طور جداگانه يا با هم براي تمركز بر يك جسم براي ارائه يك وضوح بالا استفاده كرد.محققان به آزمايش اين سياره در نور مادون قرمز به دليل تابش نور كمتري اين ستاره به در اين ناحيه طول موج پرداخته و از فناوري جديد براي پيگيري علائمي از سياره آن استفاده كردند.طبق اين پژوهش كه در مجله نيچر منتشر شده، جرم اين سياره 5.95 برابر مشتري بوده و در زاويه 44.5 درجه از منظر زمين در اطراف ستاره خود مي‌چرخد. فاصله مدار گردشي اين سياره از ستاره خود پنج درصد كمتر از فاصله زمين تا خورشيد است.در جو اين سياره تمركز بالايي از منوكسيد كربن وجود داشته و دماي آن با سيارات گازي منظومه شمسي متفاوت است. مطالعات پيشين در مورد اين سيارات نشان داده كه جو آنها در ارتفاعات بالاتر داغتر بوده اما جو اين سياره با ارتفاع سردتر مي‌شود. دليل اين تفاوت هنوز مشخص نشده اما دانشمندان بر اين گمان هستند كه احتمالا به دليل انتشار قوي نور فرابنفش از سياره است.





تاريخ : دو شنبه 12 تير 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |