واقعیت مجازی بحث داغ این روزها است. بی جهت نیست که تحلیل‌گری چون "گلدمن ساکس" این طور پیش‌بینی می‌کند که تا سال ۲۰۲۵ درآمد حاصل از این صنعت از بازار تلویزیون نیز سبقت می‌گیرد. ضمن این که واقعیت مجازی (VR) تا کم‌تر از ۱۰ سال دیگر گستردگی فراگیرتری نسبت به تلویزیون خواهد داشت. البته این آمارها یه صورت کلی ارایه شده‌اند و دستاوردهای دنیای تکنولوژی این قابلیت را دارند که در حوزه‌های مختلفی چون بازی، آموزش، بهره‌وری و حتی سرگرمی‌های بزرگسالان خود را جای دهند.

جدا از این تخمین‌ها، پول عامل دیگری است که جهت رشد یک صنعت را مشخص می‌کند. تنها در سال ۲۰۱۵، استارتاپ‌ها توانستند در دو بخش واقعیت مجازی و واقعیت افزوده ۶۵۸ میلیون دلار سرمایه جذب کنند. از طرفی کمپانی‌های زیادی در دنیا هستند که این فناوری جدید حمایت می‌کنند. "لیپ موشن" (Leap Motion) و "آکیولس" (Oculus) دو شرکت مطرح و معروف در این زمینه هستند که بارها اسم آن‌ها را شنیده‌اید.

سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا این شرکت‌ها طبق برآورد گلدمن ساکس می‌توانند در این عرصه پیشتاز باشند؟

قبل از این، رهبری در زمینه‌ی واقعیت مجازی شعاری بیش نبود. با این حال بررسی‌ها نشان می‌دهد سه شرکتی که در ادامه مطرح می‌شوند نقش مهمی در صنعت واقعیت مجازی ایفا خواهند کرد.

انویدیا (NVIDIA)

انودیا را همه‌ی ما با پردازنده‌های گرافیکی‌اش می‌شناسیم. اولین سری این محصولات جی فورس NV10 بود که در سال ۱۹۹۹ عرضه شد. NV10 اولین کارت گرافیک با تراشه‌ی شتاب دهنده‌ی سه بعدی بود که در زمان خودش توانست از دیگر رقبا سبقت قابل توجهی بگیرد. این سخت‌افزار مورد توجه مایکروسافت واقع شد و به عنوان کارت گرافیک کنسول‌های بازی مایکروسافت ایکس باکس مورد استفاده قرار گرفت.به تازگی تیم کاری "اوندرج هامولا" (Ondrej Homola) چند دستگاه انویدیا در زمینه‌ی واقعیت مجازی و واقعیت افزوده خریداری کرد. مشاهدات نشان داد که این پردازنده‌های گرافیکی مبتنی بر پاسکال این قابلیت را دارند که به عنوان محصولات برتر در این حوزه شناخته شوند.

نام تجاری این شرکت نوعی تناسب طبیعی با فضای واقعیت مجازی دارد. از طرفی قانع‌کننده‌ترین بخش قضیه که می‌تواند این شرکت را به عنوان یک پیشگام در واقعیت مجازی جای دهد، امکان بازی در سرویس‌های ابری با استفاده از سیستم‌های ابری انویدیا است. این قابلیت جدید به کاربران اجازه می‌دهد که با هزینه‌ی معقولی از یک کنسول بازی آخرین مدل در گوشی‌های هوشمند خود برخوردار شوند.

بنا بر معیار ترکیب نرخ رشد سالانه (CAGR) بازار جهانی بازی‌های ابری یک رشد نمایی را طی می‌کنند که تا سال ۲۰۲۰ با ۲۹٪ افزایش همراه خواهد بود.

سونی

هر چند که سونی در هیاهوی واقعیت مجازی خود را کمی پنهان نگه داشته است اما به تازگی این امکان را در اختیار کاربران پلی استیشن قرار می‌دهد که با استفاده از یک هدست واقعیت مجازی سه بعدی ۳۹۹ دلاری، کنسول بازی خود را ارتقا دهند. چندین سال است که پلی استیشن سونی از نظر قیمت در حال رقابت با ایکس باکس مایکروسافت است و حالا این هدست VR قیمت مقرون‌به‌صرفه‌تری را در مقایسه با محصول ۷۹۹ دلاری HTC Vive دارد.

جدا از مسئله‌ی قیمت، سونی توانسته است تا اکوسیستمی بسته از شبکه‌ی توسعه دهندگان خود ترتیب دهد. از این رو همان طور که اپل سهم بزرگی از بازار گوشی‌های هوشمند را به خود اختصاص داد، پلی‌استیشن سونی هم توانسته است که موقعیتی منحصر به فرد را در بازار واقعیت مجازی از آن خود کند.

البته این پرسش بزرگ همچنان وجود دارد که آیا سونی به اندازه‌ی کافی جسارت دارد که از مرزهای دنیای بازی فراتر رود؟

اپل

اپل پیشینه‌ی تاریکی در مخفی کردن سیاست‌های خود دارد و در حال حاضر علایمی هستند که نشان می‌دهند این کمپانی در حال ساخت دستکشی با بهره‌گیری از واقعیت مجازی است.

اولین شاهد این ادعا ، پتنتی است که اپل با عنوان "سیستم دستکشی با قابلیت لمس بالا" در سال ۲۰۱۱ ثبت کرد. این دستکش شامل یک عملگر داخلی و یک عملگر بیرونی است که ورودی‌ها را از طریق ابزارهای الکترونیکی انتقال می‌دهد. در ابتدا فرض بر این بود که اپل این محصول را برای استفاده‌ی کاربرانش از گوشی‌های آیفون خود در هوای سرد طراحی کرده است اما بعد احتمالات دیگری مطرح شد.

دومین شاهد، روند تکاملی این شرکت در فناوری لمسی است. یافته‌ها حاکی از آن است که اپل سعی دارد نوعی تعامل بین ابزارهای لمسی با برنامه‌های کامپیوتری برقرار کند. سال گذشته، اپل دستگاهی با عنوان Taptic Engine ارایه داد که در حال حاضر قابلیت برقراری ارتباط با اپل واچ، مک بوک و آخرین سری‌های آیفون را دارد.

این روزها اپل عزم خود را جزم کرده است تا کارشناسانی را در حوزه‌ی فناوری لمسی مجازی در سیستم‌های رومیزی و صفحه کلید لمسی جذب کند. دکتر "گرینلیف" یکی از پیشگامان بحث واقعیت مجازی است که اولین دستگاه VR را در زمینه‌ی بهداشت و درمان ساخته است.

در حال حاضر با دستگاه‌های واقعیت مجازی فعلی می‌توانید تصاویر را به صورت زنده ببینید، حرکات را ضبط کنید، صداها را بشنوید اما هنوز قابلیت به کارگیری حس لامسه در این دستگاه‌ها وجود ندارد. از این رو دکتر گرینلیف می‌گوید "هنوز به مرحله ای نرسیدیم که قبلیت‌های لمسی را به این فناوری اضافه کنیم."

سومین شاهد فعالیت اپل در زمینه‌ی واقعیت مجازی این است که به تازگی این شرکت گروهی از کارکنان خود را به آزمایشگاه Virtual Human Interaction دانشگاه استنفورد فرستاده است. "جرمی بیلنسون"، مدیر این آزمایشگاه در خبری گفته است: "۱۳ سال بود که شرکت اپل مراجعینی به آزمایشگاه نفرستاده بود اما طی سه ماه گذشته، سه بار از طرف اپل به این آزمایشگاه آمدند."

چهارمین و آخرین سند اثبات، پورت پنهان داخل اپل واچ است. البته شاید این یک تصادف باشد، اما این احتمال هم معقول به نظر می‌رسد که این پورت برای ارتباط با دستکش اپل (Apple Glove) در نظر گرفته شده باشد.

اوندرج‌ هامولا می‌گوید:

از نظر من هولولنزها ترکیبی از واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی هستند. هر چند که این دستگاه‌ها فوق‌العاده محسوب می‌شوند اما هنوز جای خالی دستکش مجازی احساس می‌شود. طبیعتا برای داشتن تعامل بهتر با تصاویر مجازی نیاز به این دستکش خواهید داشت. از آنجا که قدرت تشخیص دست انسان در فضای مجازی چندان دقیق نسیت، جایگاه قابل توجهی برای دستکش اپل در بازار انتظار می‌رود.

من فکر می‌کنم که شرکت اپل در حال کار بر روی این دستکش است. با این حال تعجب نمی‌کنم اگر روی دیگر ابزارهای مربوط به واقعیت افزوده و واقعیت ترکیبی هم کار کند. فرصت‌های بازار از آنچه به نظر می‌آیند وسیع‌تر هستند و باورش سخت است که رقبایی مانند سامسونگ و گوگل محصولی در این عرصه معرفی نکنند.