سر و صداهايي كه از معده شنيده مي‌شوند، دلايل مختلفي مي‌توانند داشته باشند: حركت طبيعي غذا در طول مجاري گوارش همزمان با انقباض ديواره معده و روده براي فرستادن غذا به سمت شكم مي‌تواند توليد صدا كند. در اين فرآيند، غذا تجزيه و براي هضم آماده مي‌شود.همچنين گاز معده و روده بر اثر هضم غذا و فعاليت باكتريايي ايجاد مي‌شود و از طرف ديگر غذاهاي غيرقابل هضم و مواد سخت مي‌توانند در معده و روده توليد صدا كنند.اگر صداي معده شديد و بلند باشد، اغلب با علائمي چون آروغ‌ بلند، باد و نفخ شكم، درد شكمي و تغيير در حركات معده مانند اسهال يا يبوست همراه است كه مي‌تواند بسيار آزاردهنده و حتي نشانه بروز اختلالات معده‌اي و روده‌اي زمينه‌اي باشد.از ديگر عوامل بروز صداي بلند معده مي‌توان به اين موارد اشاره كرد:

حركات بيش از حد معده و روده: اين حالت زماني رخ مي‌دهد كه مكانيسم دودي شكل معده و روده بيش از حد صورت مي‌گيرد و همين مساله باعث مي‌شود، غذا با سرعت بيشتري جلو رانده و وارد روده شود. در اين حالت، هضم غذا تحت‌تاثير قرار مي‌گيرد. حركات بيش از حد معده و روده اغلب با اسهال همراه بوده و ممكن است نتيجه عفونت‌هاي التهابي روده، حساسيت‌هاي شيميايي مانند مصرف بيش از حد الكل، مسموميت‌هاي غذايي و سم‌هاي بلعيده شده، سندرم روده تحريك‌پذير، مشكلات روان‌تني مانند اضطراب، استرس، ترس و...، حساسيت‌ها مانند انواع حساسيت‌هاي غذايي باشد.

انسداد نسبي روده: حركت غذا از مسير تنگ شده به سمت روده ممكن است باعث بروز صداهاي غيرعادي شود. اين حالت زماني رخ مي‌دهد كه عضلات روده سعي مي‌كنند غذا را از اين مسير تنگ و باريك عبور دهند. از علل بروز اين انسداد مي‌توان به تومورها، تنگي روده و اجسام خارجي اشاره كرد.

ايجاد گاز بيش از حد: ايجاد گاز بيش از حد در روده به دلايل مختلفي چون مصرف زياد غذاهاي گازدار و رشد زياد باكتري‌ها درون روده و آروغ زدن‌هاي شديد اشاره كرد. حركت گاز با مايع ايجاد شده از غذا درون روده همراه با حركت حباب‌هاي گاز در روده مي‌تواند ايجاد صداي غرغر كند.

ايجاد مايعات بيش از حد: تحمل نكردن برخي غذاها مي‌تواند حالتي ايجاد كند كه مايعات توسط روده جذب نشود و نتيجه آن بروز اسهال‌ آبكي است كه بيشتر به دليل مسموميت‌هاي باكتريايي ايجاد مي‌شود.

سوءهاضمه و جذب نشدن مناسب غذا: هر دو عامل مي‌تواند باعث بروز گاز و مايعات بيش از حد درون معده و روده شود.از ديگر عوامل سروصداي معده و روده، مي‌توان به بلع هوا اشاره كرد. در حالت عادي، هيچ‌كس به طور عمد هوا را وارد معده نمي‌كند، اما در شرايطي مثل حرف زدن، هميشه مقداري هوا وارد مي‌شود. هنگام حرف زدن، هواي بيشتري وارد دهان مي‌شود و سروصداي زيادي در معده و روده ايجاد مي‌كند. اين افراد، زياد آروغ‌ مي‌زنند. هنگام غذا خوردن و حرف زدن و نيز زمان سيگار كشيدن و آدامس جويدن بيشتر چنين اتفاقي مي‌افتد.اما شايع‌ترين حالت زماني پيش مي‌آيد كه احساس گرسنگي مي‌كنيد و به‌اصطلاح مي‌گوييد «روده كوچيكه روده بزرگه رو مي‌خوره»! اين سر و صداها، ناشي از هواي بلعيده شده‌اي است كه در روده‌ها به حركت درمي‌آيند. علاوه بر اين، برخي غذاهاي فيبردار شامل انواع ميوه‌ها و سبزي‌ها، لوبيا، آبميوه و غذاهاي حاوي سوربيتول، نوعي شيرين‌كننده، گاز زيادي توليد مي‌كنند.

همان طور كه اشاره كرديم، صداي طبيعي كه داخل معده شنيده مي‌شود، كاملا بي‌خطر است و علت خاصي ندارد و فرآيند طبيعي بدن در هضم غذا محسوب مي‌شود. زماني كه احساس گرسنگي كرده يا ميل به غذا خوردن پيدا مي‌كنيم يا حتي فكر غذا به ذهنمان خطور مي‌كند، سيستم گوارش به مغز پيام مي‌فرستد تا به تمام سيستم‌هاي مربوطه سيگنال فرستاده، آنها را آماده دريافت غذا كند. اين عمل باعث مي‌شود ماهيچه‌هايي كه در جهت معده و روده‌ها قرار دارند، شروع به حركت كرده، مايعات هضم‌كننده را ترشح كنند كه پس از آن با هوا و گاز ايجاد شده در روده تقابل مي‌يابند. بيشتر مواقع اين فرآيند آرام و بي‌صدا صورت مي‌گيرد، ولي گاهي سر و صداي آن بلند مي‌شود. به طور كلي اين صداها آزاردهنده نيست، اما اگر پس از مدتي متوجه تغيير در نحوه اين صداها شديد، بهتر است به مدت دو تا سه هفته به غذاها و نوشيدني‌هايي كه مصرف مي‌كنيد، دقت كرده، اين موارد را يادداشت كنيد. ارتباط اين صداها با غذايي كه مي‌خوريد و ارتباط آن قبل، بعد و حين غذا خوردن، استرس يا ناراحتي يا از دست دادن يكي از وعده‌هاي غذايي را دقيق يادداشت كنيد، چرا كه همه اين موارد مي‌توانند عامل بروز سر و صداي معده و روده باشند.

با توجه به اين كه صداهاي معده و روده، نتيجه حركات زياد يا كم معده و روده است، جزو علائم غيرعادي به شمار مي‌رود و بايد توسط پزشك بررسي شود. به عنوان مثال، اگر دچار افزايش حركات روده شويد و پس از مدتي اين صداها قطع شود، شك كنيد كه شايد روده‌هاي شما دچار انسداد شده يا بافت آن بر اثر گرفتگي از بين رفته باشد. عوامل متفاوتي در افزايش و كاهش حركات روده و در نتيجه صداي معده و روده نقش دارند كه بيشتر آنها نيازي هم به درمان ندارند، اما برخي مواردي كه نياز به درمان دارند، عبارتند از: انسداد عروق خوني كه مانع جريان مناسب خون مي‌شود، انسداد روده ناشي از فتق، تومور و چسبندگي و كاهش فعاليت اعصاب موجود در روده بر اثر انسداد عروق خوني، انسداد روده، عفونت و...موارد زير عواملي هستند كه باعث ايجاد صداهاي خفيف در روده و معده مي‌شوند. داروهايي مانند خواب‌آورهاي كدئين‌دار كه حركات روده را كند مي‌كنند، بيهوشي عمومي، بيهوشي نخاعي و جراحي‌هاي شكمي. در نقطه مقابل، عواملي كه صداهاي بلند معده و روده را ايجاد مي‌كنند، عبارتند از اسهال، حساسيت غذايي، خونريزي معده و روده، عفونت التهابي روده و تورم همراه با زخم روده.