بیماری در سفر برای همه شبیه به یک کابوس است. افراد برای گذراندن اوقات فراغت سفر می‌کنند و هیچ دوست ندارد در بهترین لحظات زندگی خود بیمار باشد. راه‌هایی وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توان از هرگونه بیماری در سفر جلوگیری کرد و سفری امن و راحت داشت. به دلیل عدم دسترسی به پزشک در هر منطقه‌ای با رعایت نکاتی بسیار ساده، می‌توانید احتمال بیمار شدن خود را تا درصد زیادی کاهش دهید، با ما همراه باشید تا راه‌های جلوگیری از بیمار شدن در مسافرت را بررسی کنیم.

قبل از بررسی راه‌های مقابله با بیماری در سفر باید به این نکته اشاره کرد که احتمال بیماری‌های انگلی و ویروسی در سفر بسیار بالا است، پس در وهله اول سبک غذا خوردن و بهداشت فردی نقش بسیار مهمی در بیمار نشدن دارد. پیشگیری بهتر از درمان است، پس بهتر است تا کارتان به درمان در سفر نرسیده است، پیشگیری کنید.

دست‌ها را بشویید

شستن دست‌ها کار بسیار ساده و پیش‌پاافتاده‌ای است که شاید ناخودآگاه بارها در روز انجام دهیم؛ ولی همین کار ساده تأثیری شگفت‌انگیز در سلامتی شما در سفر دارد. شستن دست میزان ابتلا به عفونت‌های محیطی را تا درصد زیادی کاهش می‌دهد که هم در زندگی روزمره و هم در سفر بسیار مهم است.

برای جلوگیری از گسترش عفونت، شستن دست امری ضروری است. شستن مداوم دست‌ها شمارا در برابر بیماری‌هایی نظیر اسهال، استفراغ، مسمومیت، آنفولانزا و حتی هپاتیت آ مقاوم می‌کند.

بسیاری از مسافران در سفر با خود ژل‌های ضدعفونی‌کننده حمل می‌کنند که در صورت دسترسی نداشتن به آب گزینه بسیار خوبی است؛ ولی در نظر داشته باشید که این ژل‌ها به‌هیچ‌وجه جای شستن دست با آب و صابون یا ماده شوینده را نمی‌گیرند. دست‌های خود را با آب گرم قبل و بعد غذا و قبل و بعد رفتن به سرویس بهداشتی بشویید و سعی کنید شستن را تا ۳۰ ثانیه ادامه دهید.

آبمعدنی یا آب بسته‌بندی شده بنوشید

نمی‌توان به آب‌های شیرین محلی اطمینان کرد، در سفر باید به این نکته توجه کنید که از آشامیدن هرگونه آب غیرمطمئن خودداری کنید. ممکن است مردم محلی در نوشیدن آب لوله‌کشی مشکلی نداشته باشند، ولی معده شما با باکتری‌های موجود در آب آن کشور و شهر سازگار نباشد. حتی از یخ‌های تهیه‌شده از آب‌لوله‌کشی استفاده نکنید، هرچقدر هم که آب شیرین و تمیزی در دسترس باشد.

همیشه آب بسته‌بندی یا آب‌معدنی بنوشید و مطمئن شوید که درب بطری پلمپ باشد. در بسیاری از کشورها درب بطری‌ها پلمپ نیست و افراد محلی از آب‌لوله‌کشی برای پر کردن بطری‌ها استفاده می‌کنند.

مراقب آلودگی مواد غذایی باشید

آلودگی‌های مواد غذایی یکی از بزرگ‌ترین علل مشکلات گوارشی در سفر است. در سفر باید به غذایی که می‌خورید دقت کنید تا باکتری‌های گوارشی وارد معده و روده شما نشود. هر غذایی که می‌خورید باید کاملا پخته شود و اگر از آب برای پختن غذا استفاده می‌شود، باید آب به‌صورت کامل جوشانده شود.

از خوردن هرگونه غذای خیابانی خودداری کنید، شاید غذاهای خیابانی ظاهری اشتها برانگیزی داشته باشند، ولی همین ظاهر جذاب ممکن است شما را حسابی به دردسر بیندازد.

علاوه بر توجه به‌ظاهر و تمیز بودن رستوران، باید به تمیز بودن آشپز هم توجه کنید. مطمئن شوید کسی که با مواد غذایی سروکار دارد، از دستکش یک‌بارمصرف استفاده می‌کند و فرد دیگری پول غذاها را محاسبه می‌کند. پول یکی از منابع انتقال باکتری است؛ آشپز نباید با پول تماسی داشته باشد. از مواد غذایی خام استفاده نکنید و دست‌ها را مرتب بشویید.

موارد بسیار مهمی وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کنید:

• مواد اولیه سالاد رستوران‌ها با آب لوله‌کشی شسته شده است و ممکن است خوب شسته نشود، از خوردن سالاد در سفر خودداری کنید، مگر این که خودتان مواد اولیه را تهیه کرده و از شستشوی آن‌ها مطمئن باشید.
• میوه‌ها را خودتان تهیه کنید و با آب معدنی و بسته‌بندی بشویید و پوست آن‌ها را بکنید.
• از خوردن گوشت، مرغ و ماهی خام خودداری کنید.

اگر ناراحتی گوارشی دارید، باید مراقبت‌های غذایی را رعایت کنید و از احتمال ابتلا به بیماری جلوگیری کنید.

از خوردن غذاهای محلی نترسید

از خوردن غذاهای محلی نترسید. بخشی از لذت سفر کردن، امتحان کردن غذاهای مختلف کشورهای متفاوت است. در صورت پیدا کردن رستوران مطمئن غذاهای محلی کشورهای مختلف امتحان کنید و در صورتی که غذاهای محلی بسیار تند یا شور باشند، باید نسبت به حساسیت‌های غذایی هوشیار باشید.

ممکن است معده شما با غذاهای جدید سازگاری نداشته باشد و خوردن غذای جدید منجر به تحریک دستگاه گوارش، درد معده، اسهال، استفراغ یا معده درد شود. اگر معده حساسی دارید، باید داروهای مخصوص درد معده را در سفر همراه خود داشته باشید که در صورت بروز هر مشکی از آن استفاده کنید. در صورتی که از امتحان کردن غذای جدید می‌ترسید، بهتر است مقدار کمی از غذا را میل کنید.

امتحان کنید و فعال باشید

یکی از راه‌های جلوگیری از بیمار شدن در سفر، ورزش است. شاید شما از آن دسته از افرادی باشید که در سفر جز استراحت کردن کار دیگری نمی‌کنید، ولی شاید این استراحت مطلق سفر منجر به ناراحتی جسمی شود. برای جلوگیری از هرگونه بیماری در سفر، بهتر است که هر روز فعالیت بدنی داشته باشید. ورزش کردن سیستم ایمنی بدن شما را تقویت و بانشاط می‌کند.

اگر در طول سفر ورزش کردن را کنار نگذارید، بدن شما در برابر عفونت‌ها قوی‌تر می‌شود و سفری بهتر خواهید داشت. نیازی به فعالیت‌های بدنی سنگین نیست، یک پیاده‌روی ساده در جنگل یا کنار ساحل، رفتن به کوه یا کمی شنا کردن می‌تواند شما را سرحال بیاورد.

از خودتان در برابر آفتاب محافظت کنید

آفتاب‌سوختگی می‌تواند سفر شمارا به کام‌تان تلخ کند. استفاده از ضد آفتاب‌ها می‌تواند به جلوگیری از آفتاب‌سوختگی کمک کند؛ اما فقط استفاده از کرم‌های ضد آفتاب کافی نیست. اگر به کشوری با آب و هوای گرم سفر می‌کنید، از لباس‌های مناسب استفاده کنید. حتما از کلاه استفاده کنید تا آفتاب مستقیم به سر شما نتابد. کمبود آب بدن و خشکی آن، می‌تواند به‌سرعت در سیستم ایمنی بدن شما اختلال ایجاد کند. سعی کنید آب زیاد بنوشید تا میزان آب بدن‌تان کاهش پیدا نکند و در صورت گرمازدگی به‌سرعت به اورژانس مراجعه کنید.

• چند نکته برای پیشگیری از بیمار شدن در طول پرواز

واکسن زدن

واکسن زدن قبل از سفر احتمال ابتلا به بسیاری از بیماری‌های ویروسی را کاهش می‌دهد. اگر می‌توانید از خودتان مراقبت کنید و تمام اصول بهداشتی را رعایت کنید، نیازی به واکسن زدن نیست. ولی اگر احتمال می‌دهید که نمی‌توانید به اندازه کافی مراقب سلامتی خود باشید، بهتر است قبل از سفر واکسن بزنید.

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. واکسن زدن هم یکی از راه‌های پیشگیری است که به شما کمک می‌کند قبل از بیماری، پیشگیری کنید.

برای رفتن به هر سفری نیاز به واکسن زدن ندارید. زدن واکسن قبل از سفر به عواملی از جمله مکانی که به آن سفر می‌کنید، مدت سفر و پرونده پزشکی شما بستگی دارد. اگر برای مدت طولانی سفر می‌کنید، بهتر است قبل از سفر از پزشک مشاوره بگیرید که آیا نیازی به زدن واکسن دارید یا خیر.

داشتن درک عمومی از واکسن‌ها به شما کمک می‌کند تا تشخیص دهید که چه نوع سفرهایی نیاز به چکاب قبل از سفر و زدن واکسن دارند:

• همه ما در طول عمر باید در دوران کودکی یا نوجوانی واکسن‌هایی را دریافت کنیم. همه ما واکسن‌های سه نوبته هپاتیت را دریافت کرده‌ایم. واکسن‌هایی مثل هپاتیت، سرخک، سرخچه،HPV (برای جلوگیری از احتمال سرطان دهانه رحم در دختران و زنان) معمولا در طول عمر دریافت می‌شوند، اگر هر نقصی در واکسن‌های دریافتی شما وجود دارد، قبل از سفر باید آن را برطرف کنید.
• برخی از واکسن‌ها مخصوص سفر به شهرها و کشورهای خاصی است، به عنوان مثال برای ورود به برخی از کشورها شما باید واکسن‌هایی مثل هاری، وبا، تیفوس و ... را دریافت کنید.
• در بسیاری از کشورها بیماری‌های بسیار خطرناک و نادری وجود دارد که شاید شما از میزان خطرناک بودن آن‌ها آگاه نباشید. برای سفر به کشورهایی که بیماری خطرناکی در آن رایج است، باید گواهی بین‌المللی واکسیناسیون را همراه مدارک دیگر ارائه کنید تا کشور مقصد ورود شمارا تائید کند.

مراقب نیش حشرات باشید

نیش پشه یکی از بدترین اتفاقاتی است که ممکن است در سفر بیفتد. زخم‌های دردناک و خارش و حتی تب می‌تواند سفر را برای شما تبدیل به کابوس کند. نیش مالاریا یکی از بدترین اتفاقاتی است که ممکن است برای شما رخ دهد. نیش حشره مالاریا نه تنها با خارش همراه است، بلکه با درد استخوان و تب همراه است.

پشه‌ها در همه جای جهان وجود دارند، برای اطلاع از وجود پشه‌های خطرناک به مقصد سفرتان می‌توانید از مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC) کمک بگیرید. سازمان بهداشت جهانی هم سایتی در زمینه معرفی بیماری‌های شایع در کشورهای مختلف دارد.

حتی اگر به منطقه‌ای سفر می‌کنید که حشره‌ای خطرناک در آن زندگی نمی‌کند، بهتر است قبل از سفر اقدامات پیشگیرانه انجام دهید:

• اقامت در اتاقی با تهویه مطبوع و دارای پنجره‌ها و درب‌های دوجداره یا دارای درزگیر بسیار مهم است.
• خود را بپوشانید. پوشیدن لباس‌های مناسب، سبک و از جنس نخ یا کتان به جلوگیری از نیش زدن پشه‌ها کمک می‌کند. پشه‌ها در ساعاتی از روز بیشتر در فضا دیده می‌شوند، مخصوص در نیمه‌شب. سعی کنید در این ساعات بدن خود را به‌خوبی بپوشانید.
• دور تخت خود را با توری بپوشانید تا از ورود پشه‌ها جلوگیری کنید.
• از کپسول‌های پشه‌کش استفاده کنید.
• هرچند ساعت یک بار دوز مناسبی از حشره‌کش را در فضای اتاق اسپری کنید. اگرچه اسپری پشه‌کش نمی‌تواند به‌تنهایی موثر باشد، ولی در کنار عوامل دیگر موثر واقع می‌شود.

ممکن است باوجود تمام راه‌های پیشگیرانه باهم طعمه پشه‌ها شوید! باید از خطرات نیش پشه‌ها آگاه باشید تا در صورت گزیده شدن راه‌های درمان را در پیش بگیرید.

• چند روش کلیدی برای مقابله با جت لگ یا پرواززدگی

در صورت لزوم از داروهای ضد پشه مالاریا استفاده کنید

نیش مالاریا را دست کم نگیرید، نیش پشه مالاریا چیزی صد برابر بدتر از آنفولانزای سخت است و شما را به‌سختی درگیر می‌کند. اگر به کشوری سفر می‌کنید که احتمال گزیده شدن توسط مالاریا در آن وجود دارد، از داروهای ضد مالاریا استفاده کنید.

• در سافاری چگونه از مالاریا جلوگیری کنیم؟

پراکندگی مالاریا در سراسر دنیا

داروهای ضد مالاریا ممکن است عوارض جانبی داشته باشند، ولی هر میزان بر روی بدن شما تاثیر بگذارند بهتر است که شما توسط مالاریا گزیده شوید. اگر می‌خواهید مطمئن شوید که نیاز به استفاده از داروهای ضد مالاریا دارید، عوامل زیر را بررسی کنید:

• میزان خطری که در سفر شما را تهدید می‌کند
• زمان سفر کردن
• میزان شیوع
• چه مدت در مقصد اقامت دارید
• استفاده از آب آشامیدنی محل برای شما خطرناک است؟
• پرونده پزشکی شما
• تجربه استفاده از داروهای ضد مالاریا

با یک متخصص ملاقات داشته باشید

اگر قصد ماجراجویی طولانی‌مدت را دارید، قبل از سفر حتما با یک متخصص ملاقات داشته باشید. یک هفته قبل از سفر به کلینیک بهداشتی بروید و اگر نیاز به دریافت واکسن دارید، آن‌ها را دریافت کنید.

اگر برای مدت‌زمان طولانی قصد اقامت دارید ۶الی ۸ هفته قبل از سفر به پزشک مراجعه کنید و در این مدت زیر نظر باشید. طی کردن روند پزشکی قبل از سفر امری ضروری است که منجر به سفری راحت‌تر و بهتر می‌شود.

راه‌های نام‌برده شده، به میزان چشمگیری ابتلا به بیماری را در سفر کاهش می‌دهد. قبل از سفر حتما به نکات ذکرشده توجه داشته باشید و ازپزشک خود توصیه‌های لازم را دریافت کنید.