محققان، چشم بيونيكي جديدي طراحي كردهاند كه با استفاده از آن نابينايان قادر به تشخيص چهرهها، تماشاي برنامههاي تلويزيون و حتي مطالعه خواهند شد. اين دستاورد جديد كه نانوشبكيه زيستي ناميده شده است، يكي از دو تلاش اخير و شاخص جهاني به شمار ميآيد كه محققان به تاثيرگذاري آن در بيماران مبتلا به انحطاط چشمي اميد زيادي دارند.اين عارضه تنها در آمريكا سالانه 5/1 ميليون نفر را دچار مشكلات شديد بينايي ميكند. گرچه هماكنون فناوري قابل كاشت مشابهي موسوم به Second Sight’s Argus II در بازار اروپا وجود دارد، اما بيماراني كه دل به اين تكنيك درماني ميبندند بايد عمل جراحي چهار ساعته با بيهوشي كامل را تجربه كنند كه طي آن آنتن كوچكي در بدنشان كار گذاشته ميشود.اين آنتن تصاوير و همچنين الكتريسيته مورد نياز براي عملكرد سيستم را از يك دستگاه خارجي دريافت ميكند. اما سيستم نانوشبكيه زيستي ابعاد كوچكتري دارد چون در آن خبري از آنتن نيست. در عوض اين سيستم جديد تصاوير را مستقيما در چشم بيمار دريافت ميكند. ليزر كوچكي نيز توان لازم براي عملكرد شبكيه زيستي را از راه دور به آن منتقل ميكند. به سبب برخورداري از ابعاد كوچك، چشمپزشك ميتواند با ايجاد شكافي جزئي در چشم، كل اين سيستم را در چشم بيمار قرار دهد و نكته جالب اينكه اين فرآيند تنها در مدت 30 دقيقه صورت ميگيرد. فرد نابينايي كه از اين فناوري بهره ميبرد، قادر به تشخيص تصاوير به صورت سياه و سفيد ميشود. قرار است از سال آينده استفاده از اين فناوري نوين روي شماري از داوطلبان صورت گيرد.
عملكرد نانوشبكيه زيستي در يك نگاه
1ـ عينك سادهاي كه به باتري، ليزر منتقل كننده نيرو و لنز مجهز است كار اصلي انتقال نور به چشم نابينا و سيستم كارگذاشته شده در آن را به عهده دارد.
2ـ پرتو ليزري نزديك به مادون قرمز كه هيچ خطري براي چشم ندارد به درون چشم و سيستم كارگذاشته شده در آن تابيده ميشود كه در ادامه تا سه ميليوات الكتريسيته به سلول خورشيدي تعبيه شده در سيستم مورد نظر منتقل ميكند. اين پرتو نوري غيرقابل رويت بوده و از اين رو خللي در بينايي كلي مبتلايان به دوبيني يا آستيگماتيسم ايجاد نميكند.
3ـ دريافتكنندههاي نوري مسئوليت انتقال اطلاعات نوري به پردازشگر تصويري را به عهده دارند كه هر پيكسل تصويري را به يكسري پالسهاي الكتريكي تبديل و سايه روشن خاصي را ترسيم ميكند.
4ـ 600 الكترود سوزني كه در يك لايه سيليكوني پيچيده شدهاند، به درون شبكيه نفوذ ميكنند. هر الكترود نمايش دهنده يك پيكسل است كه پالسهاي الكتريكي را براي تحريك نورونهاي چشم بيمار ارسال كرده و تصوير شكل يافته را به مغز منتقل ميكند.