نكته شگفت‌انگيز اين است كه بسياري از ما كه اين سوال را مي‌پرسيم خود شاهدان زنده آن دوران هستيم.در آغاز دهه 90 ميلادي كامپيوترهاي شخصي راه خود را به خانه‌هاي ما در ايران هم باز ‌كرد، كامپيوترهايي مجهز به پردازشگرهاي 286 و 386 كه مجهز به سيستم فلاپي ديسك‌هاي 5 و يك چهارم و 3 و يك‌دوم اينچي بودند و مقدار رم آنها بين 256 كيلوبايت تا نهايتا يك مگابايت تغيير مي‌كرد و مقدار حافظه جنبي آنها چيزي بيشتر از 40 مگابايت نبود. در اين دوره يكي از محبوب‌ترين زبان‌هاي برنامه‌نويسي كه يادگيري و كار كردن با آن بسيار آسان بود، زبان بيسيك بود. ابتدا نسخه ساده GW-Basic و سپس ويرايش Q-Basic نه‌تنها بسيار محبوب كه بسيار هم كارآمد بودند. نزديكي اين زبان با روش الگوريتم‌نويسي كار كردن با آن را بسيار ساده مي‌كرد.به خاطر دارم يكي از سرگرمي‌هاي ما دانش‌آموزان دبيرستاني آن موقع در كلاس‌هاي كامپيوتر، نوشتن برنامه‌هاي متفاوت بيسيك بود، من برنامه‌اي نوشته بودم كه منحني معادلات مختلف را رسم و تقاطع آنها را مشخص مي‌كرد، يكي از دوستانم سفينه‌اي فضايي ترسيم كرده بود كه در 2 صحنه اسمش را در روي صفحه حك مي‌كرد و يكي ديگر از دوستانم نيز برنامه‌اي بسيار پيچيده براي طراحي و ويرايش تصوير نوشته بود. نسخه‌اي بسيار ابتدايي از نرم‌افزارهاي ويرايش تصوير. كشيدن كاريكاتور معلم‌ها با اين نرم‌افزار بخشي از سرگرمي‌هاي بعدي ما بود، اما همه اين مقدمه را گفتم تا بازي معروف گوريلا را به ياد مخاطباني كه آن دوران را به ياد دارند بياورم.زماني كه نسخه Q-Basic منتشر شد همراه آن فايلي به نام گوريلا وجود داشت كه يك بازي در محيط گرافيكي طراحي شده در بيسيك بود. در اين بازي نمايي از پشت بام ساختمان‌هاي مختلف با ارتفاع‌هاي متفاوت نشان داده مي‌شد كه گوريلي فراري در جايي روي يكي از ساختمان ايستاده بود و شما بايد با تعيين زاويه و سرعت مناسب از محل مشخص شده سنگي را به سمت او پرتاب مي‌كرديد. هدف اين بود كه اين سنگ به اين گوريل رها‌شده در پشت‌بام‌هاي شهر اصابت كند.در اين بازي زاويه و سرعت اوليه وارد معادلات حركت پرتابي مي‌شد و مسير حركت پرتابه مشخص و در نهايت رسم مي‌شد. همين ايده ساده در تمام سال‌هاي بعد كه بازي‌هاي كامپيوتري و دنياي آي‌ـ‌تي رشد مي‌كرد بارها و بارها تكرار شد، اما هيچ كس فكر نمي‌كرد ايده ساده‌اي كه پشت اين بازي قرار دارد روزي تبديل به يكي از معروف‌ترين و پرمخاطب‌ترين بازي‌هاي جهان شود كه سازماني مانند ناسا هم براي توسعه آن اقدام به مشاركت كند.

در سال 2009 كمپاني رويو يك شركت توسعه‌دهنده بازي‌هاي تلفن‌هاي همراه، يك بازي ساده را روي سيستم عامل iOS اپل توسعه داد كه شخصيت‌هاي اصلي آن پرنده‌هاي خشمگين بودند كه فرزندان‌شان خوراك خوك‌هاي سبز رنگي شده بودند. پرندگان خشمگين بايد اين خوك‌ها را كه درون سازه‌هايي از جنس سنگ و شيشه و چوب پنهان بودند به كمك نوعي تيركمان كشي و طي عملياتي انتحاري نابود مي‌كردند. برخي از اين پرنده‌ها در ميانه مسير با لمس صفحه نمايش توانايي‌هاي ديگري هم از خود نشان مي‌دادند، مثلا سرعت يكي دو برابر مي‌شد، ديگري بمب مي‌انداخت و يكي ديگر تبديل به 3 پرنده مهاجم مي‌شد و... هيچ كس گمان نمي‌كرد اين پرنده‌هاي عصباني چنان محبوبيتي كسب كنند كه بيش از 12 ميليون بار از بازار اپل دانلود شوند. محبوبيت آنها باعث شد تا نسخه‌هاي ديگر اين بازي نيز عرضه شود. اينك نسخه‌هاي سيستم عامل اندرويد و افزونه‌هاي مرورگرهاي مختلف آن نيز موجود است و علاوه بر آن چند ويرايش متفاوت از اين بازي نيز عرضه شده است. نسخه‌هاي ريو، سيزنز و اخيرا نيز نسخه فضايي پرنده‌هاي خشمگين تا به امروز دل بسياري را ربوده‌ تا جايي كه صحبت از اعتياد به اين بازي خيلي از والدين را نگران كرده است. از آنجا كه مجموع دانلودهاي اين بازي تا پايان سال گذشته ميلادي به بيش از 700 ميليون بار رسيده بود، اين بازي به محبوب‌ترين بازي عصر حاضر و در عين حال موفق‌ترين اپليكيشن (برنامه كاربردي كه روي سيستم‌هاي عامل تبلت‌ها و تلفن‌هاي هوشمند اجرا مي‌شود) تلفن‌هاي هوشمند جهان تبديل شده است.

ويژگي مهم در اين بازي وجود سياره‌هاي مختلف با ميدان‌هاي گرانشي متفاوت است. پرندگان گاهي بايد حمله خود را از فضا و در غياب گرانش آغاز كنند و گاهي درون ميدان گرانشي يك سياره قرار دارند. هدف‌هاي آنها هم گاهي در بيرون ميدان گرانشي اطراف يك سياره و گاهي درون آن قرار دارند و گاهي در نزديكي آن كه تحت تاثير يك ميدان ريز گرانشي است. وقتي پرنده‌اي از بيرون يك ميدان گرانشي به درون آن پرتاب مي‌شود بسته به زاويه‌اي كه دارد ممكن است در مداري در اطراف آن سياره قرار بگيرد و كم كم ارتفاع مدار كاهش پيدا كرده تا سقوط كنند. براي همين مي‌توانيد پرنده رابا زاويه درستي شليك كنيد كه چند باري به دور مركز جرم سياره بگردد و سرانجام خوك بي‌نوا را منهدم كند. شايد يكي از جذاب‌ترين مانورها زماني است كه از حوزه گرانشي يك سياره بايد استفاده كنيد تا مانور معروف قلاب سنگ را اجرا كنيد و از طريق آن سرعت گرفته و بتوانيد پرنده عصباني خود را وارد مدار سياره بعدي نماييد كه خوك‌ها روي آن قرار دارند.اين مشابه مانوري است كه فضا پيما‌ها براي رسيدن به مقاصد دور دست انجام مي‌دهند و از گرانش يك سياره مثل مشتري براي رسيدن به سياره‌اي دور دست مثل پلوتون بهره مي‌برند. اما در اين بازي همه چيز هم كاملا منطبق بر شرايط علمي نيست. اگر از ابرهاي طوفاني در ميانه فضا، گياهان سبزشده روي ماه‌هاي فاقد جو، انبوهي چوب و شيشه در فضا و انفجارهاي همراه با سر و صداي جعبه‌هاي تي‌ان‌تي در فضا بگذريم، بازي با مشكلات علمي جدي‌تري هم دست و پنجه نرم مي‌كند.يكي از مشكلات به جرم اقمار و سياره‌ها برمي‌گردد. بر اساس قوانين گرانشي جسمي كه بخواهد چنين شتابي را كه در بازي مي‌بينيم به پرنده‌ها بدهد بايد بسيار پرجرم باشد. در حالي كه از نظر ابعاد اين ماه‌ها و سيارات تفاوت اندازه چنداني با خود پرنده‌ها ندارند.بر اساس محاسبات دكتر آلين، چگالي چنين اقماري بايد در حدود ۷ ميليارد كيلوگرم بر مترمكعب باشد. چگالي كه بيشتر از آن كه به چگالي يك قمر نزديك باشد نزديك به چگالي يك كوتوله سفيد است. مساله بعدي به اين برمي‌گردد كه در اين شرايط محل قرار گرفتن ماه‌ها و سياره‌هاي نشان داده شده در بازي نسبت به هم به طور كامل ثابت باقي مي‌مانند. واقعيت اين است كه در فضا گرانش يك جسم فقط به پرنده‌هاي عاصي اثر نمي‌كند بلكه بر ساير اجرام اطراف نيز تاثير دارد. البته دليل خوبي براي طراحان وجود دارد كه چرا از خير تاثير گرانش بر خود سيارات گذشته‌اند و آنها را در جاي خود ثابت فرض كرده‌اند. داستان به اين برمي‌گردد كه حل مسير حركت تعداد زيادي از اجسام نسبت به همديگر عملا ما را به يك مساله دشوار فيزيكي كه تنها حل عددي و تقريبي براي آن وجود دارد مي‌رساند و در آن صورت اعمال مدل‌هاي تقريبي موجود براي اين بازي عملا به دردسري بزرگ بدل مي‌شد. از همه اينها گذشته اگر به ديد يك بازي كه مي‌تواند درك علمي مناسبي را به ما بدهد به اين بازي نگاه كنيد با بازي سرگرم‌كننده و آموزنده بسيار هيجان‌انگيزي مواجه هستيد، اما اگر مي‌خواهيد از جزييات رفتار اشيا در ميدان‌هاي گرانشي سر در بياوريد قطعا بايد سري به كتاب‌هاي فيزيكي بزنيد و به آنچه در بازي سرگرمي‌كننده‌تان اتفاق مي‌افتد، اعتماد نكنيد.