به مناسبت روز جهاني بينايي چشم‌هايي رو به آينده

 

همه جا تاريك بود. حتي شعاع نوري ديده نمي‌شد. تنها سر انگشتانش گهگاهي جايي را لمس مي‌كرد. اين جملات شايد براي شما كه هر صبح چشم‌هايتان را به روي دنيا مي‌گشاييد، بي‌معنا باشد، ولي براي كسي كه سال‌ها نعمت بينايي ندارد، فراتر از يك جمله است.اگر براي يك بار هم كه شده، چشم‌ها را ببنديم و لحظه‌اي را همانند آنها زندگي كنيم، آنها را جور ديگري درك خواهيم كرد و طبيعتا تجربه جديد و متفاوتي از زندگي خواهيم داشت.نابينايي بخشي از زندگي افرادي است كه اتفاقي يا به طور مادرزادي به اين اختلال دچار شده‌اند و چاره‌اي جز زندگي با آن را ندارند، اما با سرعتي كه علم در پيش گرفته، اميدواريم دنياي متفاوتي براي اين افراد رقم بخورد. در حال حاضر، بسياري از فناوري‌هاي نوين مي‌تواند در روابط روزمره نابينايان تأثير بسزايي داشته باشند. لمس دنيا به گونه‌اي ديگر براي اين افراد اهميت زيادي دارد، چرا كه حس مي‌كنند، مانند ديگران قادرند از دنيا بهره برده و از امكانات آن استفاده كنند.تاكنون تلاش‌هاي زيادي براي برگرداندن بينايي به نابينايان صورت گرفته و آخرين شيوه درماني كه در اين زمينه انجام شده، تزريق سلول‌هاي بنيادين به چشم بيماران بوده كه در ظاهر موفقيت خوبي داشته است. محققان اين سلول‌هاي بنيادين جنيني را رشد داده‌اند، طوري كه قابليت پوشش شبكيه پشت چشم را داشته باشد. اين روش تا حدي قدرت بينايي را به نابينايان باز مي‌گرداند.

امكاناتي در حد چشم دوم

تحولاتي كه قرن اخير در زمينه ابداع امكانات مخصوص نابينايان انجام شده، بسيار اميدواركننده بوده و توانسته است دنياي اين افراد را متحول كند. استفاده از اين امكانات مي‌تواند زندگي در دنياي پر سرعت امروز را تسهيل كرده و به اين افراد اعتماد به نفس كافي ‌دهد.

گوشي لمسي: محققان يك گوشي لمسي ابداع كرده‌اند كه مي‌تواند مكالمه افراد نابينا را تسهيل كرده، كتاب براي آنها بخواند و اشيا را نيز براي آنها شناسايي كند. به گزارش gizmodo تمام اين كارها توسط اين گوشي لمسي قابل انجام است. اين گوشي دوربيني دارد كه از متون نوشته شده عكس مي‌گيرد و آن را براي فرد نابينا مي‌خواند.

ليوان بي‌خطر: ممكن است موقع ريختن آب جوش يا چاي و قهوه داخل ليوان دست يك فرد نابينا بسوزد. براي حل اين مشكل، ليواني طراحي شده است كه به گزارش وب‌سايت Weburbanist داخل آن سه حسگر كار گذاشته شده و حجم مايع ريخته‌شده را نشان مي‌دهد. از طرف ديگر، روي دسته ليوان شكل برجسته‌اي از حجم پايين، متوسط و بالاي مايع كشيده شده و قابل لمس است. با ريختن مايع داخل ليوان، از قسمت پايين آن صداي خاصي از هر حسگر مخصوص منتشر مي‌شود كه نشان مي‌دهد، چه حجمي از مايع داخل ليوان ريخته شده است.

ساعت لمسي: آگاه بودن از زمان براي همه ما اهميت ويژه‌اي دارد. استفاده از ساعت لمسي، راه‌حل مناسبي براي افراد نابينا خواهد بود و كاربرد آن بسيار ساده است. اين ساعت، دو صفحه مشكي جداگانه دارد كه هر يك برآمدگي كمي دارند. يكي از آنها ساعت و ديگري، دقيقه را نشان مي‌دهد. يك بريدگي در دايره بيروني، در قسمت ساعت 12 قرار گرفته كه دقت خواندن ساعت را بالا مي‌برد. نوع ديگري از ساعت‌هاي نسل جديد هم ساعت به سبك بريل است كه هنوز به توليد انبوه نرسيده است. در ساعت بريل، ساعت به شكل خط بريل نشان داده شده و فرد نابينا با لمس آن براحتي و سريع متوجه زمان مي‌شود.

دستگاه مترجم زباني: يكي از مشكل‌ترين راه‌هاي ارتباطي، ارتباط يك فرد نابينا با يك فرد ناشنواست، چرا كه يكي قادر به شنيدن صدا و ديگري قادر به ديدن حركات طرف مقابل نيست. با استفاده از دستگاه مترجمي كه به صورت يك گردن‌بند طراحي شده، حركات فرد ناشنوا به صدا و صداي فرد نابينا به صورت نوشتار براي طرف مقابل تبديل مي‌شود تا با يكديگر ارتباط برقرار كنند.

دستبند هدايتگر: افراد نابينا در پيدا كردن مسير خود در خيابان گاهي با مشكل مواجه مي‌شود. براي حل اين مشكل، استفاده از دستبندهاي هدايتگر مفيد است. اين سيستم هدايتگر مجهز به GPS است و در آن از فرمان‌هاي صوتي و بازخوردهاي سمعي و لمسي براي افزايش استقلال نابينايان استفاده مي‌شود.

كارت‌هاي آموزشي به خط بريل: همان‌طور كه شاهد هستيد، امروزه كارت‌هاي آموزشي براي تسهيل آموزش بسيار فراگير شده، اما استفاده از آنها براي نابينايان امكان‌پذير نيست. البته كارت‌هايي كه مخصوص افراد نابينا طراحي شده، اين مشكل را حل كرده است. روي يك طرف اين فلش كارت‌ها اسم شيء مورد نظر به خط بريل نوشته و روي طرف ديگر كارت به طور برجسته به تصوير كشيده شده تا براحتي براي نابينايان قابل لمس و درك باشد.

لوح نقاشي رنگي و لمسي: از اين پس به كمك لوح نقاشي، افراد نابينا نقاشي‌هاي خيره‌كننده‌اي را بدون داشتن قدرت بينايي و شناخت از رنگ‌ها به تصوير مي‌كشند؛ چرا كه ميزان دماي رنگ مي‌تواند نوع رنگ را به فرد نشان دهد، به اين ترتيب فرد نابينا مي‌تواند درك خلاقانه‌تري از رنگ‌ها پيدا كرده و از آنها هنرمندانه استفاده كند. در اين لوح نقاشي از انرژي حرارتي و چرخ رنگ دستي، براي خلق آثار هنري استفاده شده است. اين چرخ رنگي، رنگ دقيق گرفته شده از محيط را در اختيار فرد قرار داده، آن را به لوح منتقل مي‌كند. به عنوان مثال در اين لوح سرما رنگ آبي و گرما رنگ قرمز را نشان مي‌دهد.

حسگرهاي رنگي: حسگرهاي رنگي از طريق توليد صدايي خاص براي هر رنگ، به افراد نابينا كمك مي‌كند كه رنگ‌ها را تشخيص دهند.

دوربين بريل: افراد معمولي با گرفتن عكس از اشيا خاطرات خود را ثبت مي‌كنند، اما دوربين براي افراد نابينا نمي‌تواند چنين كاربردي داشته باشد. بتازگي دوربين‌هايي به بازار آمده كه به صورت بريل عمل مي‌كند، به طوري كه به صورت يك چاپگر بريل عمل كرده، شكل اصلي شيء مورد نظر را به صورت خط بريل روي كاغذ منعكس مي‌كند و فرد نابينا مي‌تواند عكس‌هاي گرفته شده را در قالب يك آلبوم جمع‌آوري كند.

جي‌پي‌اس هوشمند: محققان ايتاليايي با ساخت جي‌پي‌اس هوشمندي كه كنار يك گوشي همراه قرار مي‌گيرد، توانسته‌اند به نابينايان كمك كنند كه مسير خود را بهتر پيدا كنند. اين وسيله از يك دريافت‌كننده بلوتوثي جي‌پي‌اس و نرم‌افزار تبديل ساختار نوشتار به گفتار تشكيل شده كه كنار يك گوشي همراه قرار مي‌گيرد، اما اين گوشي با گوشي‌هاي ديگر تفاوت دارد و فقط دو كليد دارد كه با يكي، فرد نابينا محل دقيق خود را به مركز كنترل مخابره مي‌كند و از طريق كليد ديگر به مركز كنترل اعلام كمك مي‌كند. به اين طريق اپراتور با فرد تماس گرفته و به وي در پيدا كردن مسير دقيق كمك مي‌كند.

كفش مسيرياب: با ابداع اين كفش‌ها نابينايان مي‌توانند در مسابقات دو شركت كرده و بدون نياز به كمك ديگران بدوند. اين سيستم روي كمر قرار گرفته و حسگرهاي مادون قرمز آن روي كفش و گوش‌ فرد جاي مي‌گيرد. با به پا كردن كفش‌هاي مجهز به حسگر، زماني كه فرد روي يك مسير مشخص شروع به حركت مي‌كند و ناگهان از مسير خارج مي‌شود، در همان جهتي كه از مسير خارج شده، در آن گوش خود صداي هشداري مي‌شنود كه به او اعلام مي‌كند، از مسيرش خارج شده است.

عصاي هوشمند

افراد نابينا هميشه زمان راه‌رفتن در خيابان و بالا و پايين‌رفتن از پله‌ها با خطر مواجه مي‌شوند. با ساخت عصاي هوشمند، اين مشكل نيز مرتفع شده است. طراحان لنزي را در قسمت انتهايي عصا كار گذاشته‌اند كه قادر به تشخيص اشيايي مانند چراغ‌هاي راهنمايي و رانندگي، پله‌ها، مترو و... است. اين عصا براي آگاه كردن فرد نابينا از شيئي كه اطرافش قرار دارد، ارتعاش‌هايي را به فرد مخابره مي‌كند و او قادر خواهد بود از خطري كه در مسيرش قرار دارد، مطلع شده، مسير ايمن را تشخيص دهد. اين عصا محدوده ايمني را كه فرد مي‌تواند طي كند، در قالب ارتعاش به او نشان مي‌دهد و وي آن را درك مي‌كند.





تاريخ : جمعه 21 مهر 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |