محافظت از لوله‌هاي گاز در زمان زلزله

 

تحقيقات اخير نشان داده‌ ژئوفوم‌ها مي‌توانند از لوله‌كشي‌ها‌ هنگام وقوع زلزله محافظت كنند. ژئوفوم همان پلاستوفوم يا يونوليت منبسط شده است كه به صورت قالب‌هاي بزرگ و سبك ساخته مي‌شود. نخستين كاربرد ژئوفوم‌ها در بزرگراه‌ها، پل‌ها و پاركينگ‌هاي اتومبيل است. ژئوفوم جزو مصالح بسيار سبك است كه خيلي از مهندسان راه و ساختمان از آن در سيستم‌هاي زهكشي، عايق هاي حرارتي و پشت‌بام‌هاي سبز استفاده مي‌كنند.تجربه‌ نشان داده‌ فوم‌هاي پلاستيكي توانسته‌اند بخوبي مانع ‌ تركيدگي لوله‌هاي گاز در ايالت يوتا (يكي از ايالت‌هاي جنوب غربي آمريكا) در حين وقوع زلزله شوند. استيون بارتلت، استاديار رشته مهندسي شهرسازي در دانشگاه ايالتي يوتا مي‌گويد‌ اگر زلزله‌اي رخ دهد، لوله‌هاي گاز با فشار بالا يكي از مهم‌ترين قسمت‌هاي يك خانه است‌ كه بايد اميدوار باشيم‌ فكري براي حفاظت از آنها شده باشد. اگر چنانچه تركيدگي در لوله‌هاي گاز حادث شود يا اين‌كه آنها آتش بگيرند، قطعا فاجعه به بار خواهد آمد. پروفسور بارتلت با يك شركت گاز محلي همكاري مي‌كند تا قالب‌هاي بزرگ پلاستوفوم منبسط شده كه تحت عنوان ژئوفوم خوانده مي‌شوند را در اطراف لوله‌هاي گاز نصب كنند.بارتلت مي‌گويد‌ ژئوفوم‌ها قابليت فشرده شدن را دارند و مي‌توانند به عنوان حافظ خطوط لوله گاز در زيرزمين كاربردهاي مثبت و موثري داشته باشند. دهه‌هاست‌ از ژئوفوم‌ها در اروپا، آمريكاي شمالي و آسيا به عنوان يك محصول سبك در ساخت جاده‌ها استفاده مي‌شود و بسياري از مهندسان ساختماني براي كاهش وزن بنا از آن استفاده‌هاي زيادي مي‌كنند. اين محصول يك‌صدم خاك فشرده وزن دارد اما ميزان مقاومتش دقيقا با آن برابر است. ژئوفوم زمان ساخت يك ساختمان را بشدت كاهش مي‌دهد و اين در حالي است كه احتمال فرسايش يا خراب شدن آن بسيار كم است.

تحقيقات انجام شده بر‌ژئوفوم‌ها

پروفسور بارتلت ‌حدود يك دهه پيش در زمينه طراحي و استفاده از ژئوفوم‌ها به عنوان ديواره سبك‌ وزن جاده‌اي در يك طرح بين ايالتي تحقيقات مفيدي انجام داد. او معتقد است ‌ اكثر لوله‌هاي زيرزميني طوري طراحي شده‌اند كه بتوانند در برابر تكان‌هاي غيرمترقبه مقاومت كنند. اما در يك زمين‌لرزه بزرگ به هر حال ممكن است ‌ چند فوت از اين لوله‌ها دچار خميدگي و حتي شكافت شوند. اين اتفاق در يك هزارم ثانيه رخ مي‌دهد و شايد بتوان گفت‌ در نوع خود يك فاجعه تمام عيار است.شركت‌هاي گاز هميشه با اين مشكل مواجه بوده‌اند كه چگونه مي‌توانند از انفجار خطوط لوله‌هاي زيرزميني ‌هنگام بلاياي طبيعي مثل زلزله جلوگيري كنند. اغلب لوله‌هاي گاز در عمق 2 تا 3 متري سطح زمين نصب مي‌شوند، اما شدت زلزله مي‌تواند براحتي آنها را از زمين خارج كند. بارتلت مي‌افزايد‌ لوله‌هاي گاز معمولا تحمل وزن مازاد را ندارند و نتيجه چيزي به جز شكست آنها نخواهد بود. او و همكارانش پس از انجام آزمايشات بسيار و شبيه‌سازي‌هاي متعدد متوجه شدند‌ حفاظ‌هاي ژئوفوم تقريبا 5 برابر پوشش‌هاي معمول و سنتي خاكي مي‌تواند از لوله‌هاي گاز در حين زلزله محافظت كند. از آنجا كه در ژئوفوم‌ها كيسه‌هاي هواي خيلي كوچكي وجود دارد، لذا ژئوفوم‌ها براحتي ترك نمي‌خورند بلكه بيشتر فشرده مي‌شوند. در هر صورت اين امكان نيز وجود دارد كه به جاده آسيب برسد اما در هر صورت ژئوفوم مي‌تواند تا حد امكان از لوله محافظت كند.





تاريخ : دو شنبه 22 آبان 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |