آب و نان مهمترين دغدغه‌ انسان فردا

 

يكي از نيازهاي اساسي ما خوردن و آشاميدن است. غذا هم منبع انرژي ما است و هم مي‌تواند به نوعي سرگرمي و لذت محسوب شود. با تمام اين اوصاف غذاهاي امروزي محدوديت‌هاي فراواني دارند. چرا كه بسياري از آنها با وجود طعم لذيذ محتوي درصد نامناسبي از چربي‌هاي مضر هستند، بسياري نيز با آن‌كه خواص فراوان دارند، ولي به قدري بدطعم و گاهي بدبو هستند كه كسي تمايلي به آنها نشان نمي‌دهد. يكي از مشكلات ديگري كه شايد با غذاهاي امروز داريم اين است كه براي مدت كوتاهي نيازهاي بدن ما را تامين مي‌كنند و درنتيجه هر ازگاهي بايد از كارهاي مهم دست بكشيم تا بتوانيم غذا بخوريم.از طرف ديگر، برخي افراد به دليل داشتن رژيم‌هاي گياهخواري، قادر به مصرف بسياري از مواد مفيد حيواني نيستند. اين درحالي است كه به دليل غني نبودن مواد گياهي، ذخاير برخي از مواد در بدن اين افراد كاهش يافته و متعاقب آن توان بدني كمتري خواهند داشت.در چنين شرايطي پيش‌بيني مي‌شود جمعيت جهان تا سال 2050، به 9 ميليارد نفربرسد، يعني چيزي حدود دو برابر زمان حال، بايد مواد غذايي و خوراك دام در دسترس باشد. متاسفانه مشكل عمده در اين زمينه نبود مزارع كافي است. بنابراين در آينده با كمبود منابع غذايي روبه‌رو خواهيم بود.در تمام جهان گردش مالي سالانه به منظور تامين مواد گوشتي به عنوان مواد خام اوليه، رقم بالايي بوده، به طوري كه هر سال 250 ميليارد دلار صرف تامين گوشت مي‌شود. به علاوه اين رقم درخصوص تخم‌مرغ و محصولات حاصل از آن، حدود 4 تا 8 ميليارد دلار در سال است.

منابعي براي تامين گوشت

مطمئنا در مورد رژيم گياهخواري زياد شنيده‌ايد؛ افراد بسياري هستند كه به دليل علاقه، گرايش‌هاي مذهبي و گاهي نيز به منظور افزايش سلامت خود ترجيح مي‌دهند به جاي گوشت، از غذاهاي گياهي استفاده كنند. اما همان طور كه مي‌دانيد، برخي از ويتامين‌هاي مفيد تنها در گوشت وجود داشته و به علاوه كمتر غذاي گياهي مي‌تواند از نظر محتواي پروتئيني و به طور كلي ارزش غذايي با گوشت رقابت كند. با اين اوصاف نياز به غذايي داريم كه بر خلاف گوشت، چربي بسيار كم داشته يا فاقد آن باشد و در كنار اين مزيت بتواند ميزان پروتئين و مواد مغذي ديگر مثل ويتامين‌ها را در حد گوشت براي بدن فراهم كند. آنچنان كه در وب‌سايت future food آمده است، محققان معتقدند در آينده گوشت‌هايي توليد مي‌شود كه تمام خواص گوشت را دارد، كاملا طبيعي بوده و در گروه سبزيجات قرار مي‌گيرد! اين موضوع شايد در دنياي امروز، تا حدي عجيب و دست‌نيافتني به نظر برسد ولي گام‌هايي در جهت تحقق آن برداشته شده است.با وجود اين، افراد نسبتا كمي فقط از گياهان به عنوان منبع انرژي استفاده مي‌كنند، بيشتر افراد گوشت را نيز در رژيم غذايي خود قرار داده‌اند. اين مساله خود مبين اين مطلب است كه سالانه مقادير زيادي گوشت مورد نياز است كه شايد منابع موجود جوابگوي تمام اين نياز نباشد. البته قيمت گوشت بخصوص در بسياري از كشورهايدر حال توسعه بيش از قدرت خريد درصد زيادي از مردم معمولي است. اين مسائل نگراني‌هايي را در برداشته و باعث شده است دانشمندان به فكر توليد گوشت‌هاي آزمايشگاهي بيفتند.آنها در نظر دارند گوشتي توليد كنند كه تمام خواص گوشت‌هاي معمولي را داشته و علاوه بر تامين منابع مورد نياز بشر، از نظر هزينه نيز به صرفه باشد تا تمام قشرها بتوانند به اين منابع غذايي دست يابند. البته در حال حاضر مواد غذايي با اين ويژگي‌ها در برخي از كشورها توليد شده و در دسترس افراد قرار گرفته است.محققان ادعا مي‌كنند با استفاده از اين مواد مي‌توان يك محصول بهتر كه سالم‌تر و ارزان‌تر است و به منابع كمتري نياز دارد و از منابع بي پايان به دست مي‌آيد، بدون اين كه به حيوانات آسيب برساند را به بازار معرفي كنند.آنها تلاش مي‌كنند در آينده، به جاي كپي‌برداري يا شبيه‌سازي، گوشت‌هاي واقعي بدون كمك از گوشت‌هاي حيوانات را به دست آورند. البته در حال حاضر اين مساله در حد يك فرضيه است و در مرحله تحقيق قرار دارد.ژنتيك از جمله علومي است كه روز به روز شاهد پيشرفت‌هاي گسترده‌اي است. با پيشرفت علم ژنتيك، انسان قادر است بسياري از مواد موجود در دنياي پيرامون خود را تغيير دهد، غذاها نيز از اين قاعده مستثنا نبوده و از آنجا كه غذا يكي از نياز‌هاي اساسي بشر است با استفاده از علم ژنتيك مي‌توان جهشي عظيم را در آن مشاهده كرد.آنچه درخصوص غذاهاي آينده مشخص است تنوع غذايي فراوان و استفاده انسان از غذاهاي مغذي با كالري كمتر بوده كه با به كارگيري علومي مثل علم ژنتيك امكان‌پذير شده است. جالب‌تر آن‌كه غذاهاي آينده مي‌توانند خواص درماني مشخص داشته و بيماران مختلف به جاي مصرف داروهاي بسيار طي يك روز، با يك رژيم غذايي مشخص درمان شوند.براي مثال شما مي‌توانيد يك ميوه ساده كه به وسيله متخصصان ژنتيك دستكاري شده را ميل كنيد با دانستن اين حقيقت كه اين ميوه مي‌تواند با سرطان شما مبارزه كند مسلما مصرف آن ميوه به‌مراتب لذتبخش‌تر خواهد بود.

نانوتكنولوژي و غذاهاي آينده

علم ديگري كه به احتمال زياد به منظور توليد غذا در آينده مورد توجه قرار مي‌گيرد علم نانو است. بسياري از محققان و دانشمندان اين رشته باور دارند كه روزي نانو غذاها حرف بسياري براي گفتن خواهند داشت. با استفاده از اين علم غذاها مي‌توانند بسيار كوچك شده و سرشار از انرژي باشند. به اين طريق ديگر لازم نيست در مسافرت‌ها كوله‌باري از مواد غذايي به دنبال داشته باشيد.

پيش‌بيني مي‌شود جمعيت جهان تا سال 2050 به 9 ميليارد نفربرسد، متاسفانه مشكل عمده نبود مزارع كافي است. بنابراين در آينده با كمبود منابع غذايي روبه‌رو خواهيم بود

با غذاهاي كم‌حجم و مغذي مي‌توانيد حتي غذاي يك سال خود را حمل كرده و به اين طريق حتي در فضا نيز تا مدت‌ها از گرسنگي در امان باشيد. با استفاده از اين علم، مي‌توان در به كارگيري منابع صرفه‌جويي بسيار كرده و از غذاهايي استفاده شود كه علاوه بر ايمني بالا بتوانند به ترميم بدن نيز بپردازند.به گزارش worldfood تكنولوژي نانو مي‌تواند در بسياري از جنبه‌هاي صنايع غذايي به كار گرفته شود. با استفاده از پودرهاي نانويي مي‌توانيم جذب مواد غذايي را بهتر كنيم. چربي‌هاي ضدعفونت كه به ذرات اتمي رنگي مي‌چسبد و در صورت وجود مواد شيميايي يا هر گونه ميكروارگانيسمي در غذا، خود را نشان مي‌دهد. نانو كپسول براي بالا بردن مقدار مواد غذايي مورد نياز و استاندارد مثلا در روغن‌هاي غذايي به كار مي‌رود. با كمك نانوتكنولوژي مي‌توان به آزمايش‌هاي تك مولكولي براي بررسي چگونگي برخورد آنزيم‌هاي سلولي پرداخت.نانوتكنولوژي، استفاده از مواد اتمي سلولزي را كه مي‌تواند مواد يا دارو با خود حمل كند، امكان‌پذير كرده است. به كارگيري نانوسنسورهايي كه در مدت زمان خاص يا در حرارت و رطوبت به طور آزاد معدوم مي‌شوند، استفاده از نانو كپسول‌ها به منظور ايجاد مزه‌هاي گوناگون در غذا يا براي ارسال سم و كود و ساير مواد به طور موثرتر، استفاده از نانوكپسول‌هايي كه بتوانند مواد دارويي را با خود به بافت‌هاي هدف معيني برسانند، به كارگيري اتم‌هاي سيليكات آلومينيم وخاك رس و همچنين روكش‌هاي بسيار نازك براي جلوگيري از خراب شدن يا جذب اكسيژن، استفاده از نانو حفره‌هاي پلاستيكي و ذرات اتمي براي بالا بردن غلظت غذا، تمام اين موارد با علم نانو ممكن شده است.يكي از كاربردهاي جالب نانو در پزشكي ارسال هورمون‌ها جهت رشد سريع‌تر به طور كنترل شده است. با ظهور تكنولوژي نانو حتي مي‌توان با استفاده از مواد نانويي مارپيچي مواد غذايي را به سلول‌هاي معيني رساند بدون آن‌كه در رنگ يا مزه غذا تاثير بگذارد.نانو سنسورهاي الكتروشيميايي مي‌توانند با يافتن گاز اتيلن در غذاها، فساد را شناسايي كنند. استفاده از نانو كپسول براي ارسال تركيبات چربي گياهي به منظور جايگزيني چربي گوشت قرمزدرغذا مشكل عمده گوشت قرمز را حل مي‌كند. استفاده از نانوسنسور براي درك موقعيت خاك و درصد رشد گياه، امكان شناسايي مكان مناسب را براي كشت فراهم مي‌سازد.در نانوتكنولوژي مي‌توان از مواد اتمي ضدميكروب مثل ذرات نقره، منگنز و روي در غذاها استفاده كرد. حتي از نانو سنسور مي‌توان در مقابله با ويروس و باكتري‌هاي حيواني يا گياهي استفاده كرد، به اين طريق مسموميت غذايي به حداقل مي‌رسد. استفاده از نانو چيپ اطلاعاتي در بررسي مشخصات و انبارداري به كار مي‌رود.با به كارگيري اين علم، توليد روكش‌هاي نازك‌تر و سبك‌تر و مقاوم‌تر در برابر حرارت مثل مواد اتمي از سيليكات‌ها و نيز استفاده از ذرات اتمي خاص كه مواد خاص را به صورت همگن در غذا پخش مي‌كند، ممكن مي‌شود.توليد فويل‌هاي بهتر كه هوا را از خود عبور مي‌دهند، ابداع نانوكپسول براي ارسال واكسن و دارو به گياه و ارسال ذرات اتمي يا مولكولي براي ايجاد تغييرات ژنتيكي در گياه، همگي از كاربردهاي نانوتكنولوژي است.با آن‌كه نانوغذا يك ايده براي تمام صنايع غذايي دنيا محسوب مي‌شود، اما فقط گروه كوچكي از اين شركت‌ها كه از معدود شركت‌هاي بزرگ غربي به شمار مي‌روند، بيشتر هزينه‌هاي تحقيق و توسعه را در اين خصوص متحمل شده‌اند.تكنولوژي نانو در كشوري مثل استراليا در توليد نان به كار مي‌رود.در اين كشور از نانو كپسول استفاده مي‌شود تا اسيدهاي چرب مثل امگا3 را به يكي از مشهورترين مارك‌هاي نان سفيد اضافه كند.بنا به توضيح اين شركت با استفاده از همين رويه روغن ماهي را به نوعي نان با مارك تيپ تاپ در قالب كپسول اضافه مي‌كنند تا هم ارزش غذايي نان را بالا برده و هم از انتشار بوي ماهي در نان جلوگيري كنند.

غذاهاي برنامه‌ريزي شده

دقت كرده‌ايد پس از اين‌كه غذايي را مي‌خوريد، به طور دقيق نمي‌توانيد زماني را كه دوباره به غذا خوردن نياز داريد، پيش‌بيني كنيد؟ گاهي اوقات نيز با وجود هضم نشدن كامل غذا در بدنتان، از ترس آن‌كه در زمان و مكاني كه امكان غذا خوردن نداريد گرسنه شويد، مجبور هستيد معده خود را دوباره پر كنيد.اين مساله ممكن است به چاقي منجر شود و به سيستم گوارشي فشار وارد كند. از طرفي شايد كساني كه تمايلي ندارند كالري بيش از حد دريافت كنند، دقيقا بخواهند بدانند چه وقت مواد غذايي در بدن آنها به طور كامل تجزيه شده است. آيا تا به حال فكر كرده‌ايد ‌اي كاش مي‌دانستيد چه زماني غذايي كه خورده‌ايد كامل جذب شده و به خوردن مجدد غذا نياز داريد؟شايد در آينده اين خواسته نيز دست يافتني باشد و بتوان با استفاده از تكنولوژي‌هاي پيشرفته، نيمه عمر غذاهاي مختلف را به دست آورده و براساس نيمه عمر هر غذا قادر به برنامه‌ريزي غذايي براي خود باشيد. براي مثال زمان خود را تنظيم كنيد تا سر يك ساعت مشخص به غذا نياز پيدا كنيد.

ضرورت تغيير سبک زندگي

سازمان بهداشت جهاني طي گزارشي كه بر اساس تحقيقات دانشمندان كشورهاي مختلف جهان تهيه شده در مورد مصرف مواد غذايي اعلام كرده است كه عامل اصلي چاقي و بيماري‌هاي مزمن در جهان، مصرف مواد غذايي فرآوري شده است و درخواست كرده از مصرف اين نوع غذاها كه حاوي چربي اشباع شده و نمك و قند هستند كاسته شود، چراكه چربي اشباع شده بيشتر منشا حيواني دارد. افزايش مصرف ميوه و سبزي و داشتن تحرك جسمي بيشتر، از سوي سازمان بهداشت جهاني توصيه شده است.در اين گزارش ضمن هشدار در زمينه زياده‌روي در مصرف غذاهاي ناسالم تاكيد شده است در آينده يك استراتژي جهاني براي كاهش بيماري‌هاي قلبي، سرطان، ديابت، چاقي و پوكي استخوان تهيه مي‌شود.در گزارش مذكور آمده است دانشمندان مردم جهان را ترغيب مي‌كنند به رژيم غذايي متعادل و سالم روي آورند و از مصرف نمك، قند و چربي اشباع شده بكاهند.آنها تغيير در سبك زندگي فعلي مردم را عاملي مي‌دانند كه باعث شده است اعضاي خانواده‌ها براي نشستن سر يك سفره فرصت كمتري پيدا كنند و در نتيجه به مصرف غذاهاي كنسرو شده روي آورند.

توليد غذا بدون نياز به دام

 

پورتال «غذا ؛ گوشت آينده بدون دام» همان طور كه از اسم آن برمي‌آيد بر جايگزيني محصولات حيواني توسط موادي كه از حيوانات به دست نيامده، متمركز است. اين محصولات به دو گروه تقسيم مي‌شوند:گوشت گياهي، نوشيدني‌هاي غير لبني و جايگزين‌هاي تخم‌مرغ: اين محصولات كپي يا شبيه‌سازي محصولات مشتق شده از حيوانات هستند. در حال حاضر طيف گسترده‌اي از اين محصولات در بازارهاي كشورهاي خاصي در دسترس است و پيش‌بيني مي‌شود در آينده در تمام كشورها در دسترس باشد. اين محصولات با نام‌هاي «گوشت‌هاي گياهي»، «نوشيدني‌هاي غيرلبني حاوي شير» و «جايگزين‌هاي تخم‌مرغ» عرضه مي‌شوند.

 





تاريخ : جمعه 21 مهر 1391برچسب:, | | نویسنده : مقدم |