دانشمندان چینی از یک سیستم دوربینی تحت خدمات ابری رونمایی کردند که با رزولوشن ۵۰۰ مگاپیکسل توانایی تشخیص جزئیات بالای چهره‌ی افراد را دارد. آن‌ها ادعا می‌‌کنند که سیستم جدید یک فرد را در میان جمعیتی ده‌ها هزار نفری به‌را‌حتی شناسایی می‌کند. دستاورد این گروه از دانشمندان علاوه بر گسترش مرزهای فناوری، نگرانی را درباره‌ی توسعه‌ی سیستم‌های جامع نظارت تصویری افزایش می‌دهد.

دوربین نظارتی جدید چین هفته‌ی گذشته در نمایشگاه بین‌المللی صنعت چین رونمایی شد. از مؤسسه‌های دخیل در طراحی و ساخت این دوربین می‌توان به دانشگاه Fudan، مؤسسه‌ی اپتیک Changchun و دپارتمان فیزیک و مکانیک Fine در آکادمی علوم چین اشاره کرد. رزولوشن دوربین جدید چینی‌ها پنج برابر بیشتر از رزولوشن چشمان انسان است. به‌علاوه قابلیت‌هایی همچون هوش مصنوعی، تشخیص چهره، نظارت زنده و فناوری پردازش ابری هم به آن اضافه شده‌اند.

ژیائویانگ زنگ، یکی از دانشمندان دخیل در پروژه‌ی طراحی دوربین، توضیحات عملکردی آن را به خبرنگارها شرح داد. او با توضیح فناوری‌های موجود اضافه کرد که ترکیب آن‌ها، قابلیت تشخیص و شناسایی چهره‌های انسانی یا اجسام دیگر را به‌راحتی به دوربین می‌دهد. درنتیجه اهداف مشخص را می‌توان با استفاده از آن حتی در یک استادیوم ورزشی شلوغ پیدا کرد. او می‌گوید، سیستم جدید توانایی ثبت تصاویر متحرک و ثابت از سوژه دارد. شایان ذکر است، رسانه‌های محلی نام Super Camera را برای سیستم جدید نظارت تصویری انتخاب کرده‌اند.

الکس کیدمن، ژورنالیست فریلنسر دنیای فناوری از استرالیا، ساخت چنین دوربینی را از لحاظ فنی امکا‌ن‌پذیر می‌داند، اما به چالش‌های متعدد آن نیز اشاره می‌کند:

چالش اصلی دوربینی با این هدف، خصوصا در فضاهای ابری تحت مدیریت هوش مصنوعی، در حجم بالای داده نهفته است که برای تشخیص نهایی مورد نیاز خواهد بود. دانشمندان دانشگاه Fudan در این پروژه کیفیت تصاویر را به میزان قابل توجهی بهبود داده‌اند. وقتی کیفیت تصاویر ورودی افزایش پیدا کند، قطعا حجم داده‌ها نیز به‌میزان نمایی بیشتر می‌شود.

صرف‌نظر از چالش‌های حریم خصوصی این پروژه، چالش بسیار مهم در بارگذاری حجم بالای داده وجود دارد. پردازش داده در دوره‌ی زمانی کوتاه برای حصول بهترین نتایج مورد انتظار سازمان‌ها، اهمیت بالایی دارد. به‌علاوه همه‌ی فرایندها هم به‌صورت بی‌سیم انجام می‌شوند.

قابلیت‌های بسیار زیاد دوربین جدید، نگرانی‌‌های متعددی را هم در حوزه‌ی حریم خصوصی ایجاد کرده است. چین هم‌اکنون نیز به‌خاطر نظارت شدید بر شهروندان تحت انتقادهای جدی قرار دارد. سامانتا هافمن، یکی از تحلیل‌گران انجمن سیاست‌های استراتژیک استرالیا در مصاحبه‌ای پیرامون برنامه‌ی نظارت تصویری چین می‌گوید:

دولت حزبی چین دیتابیسی عظیم از تصاویر مردم دارد. همچنین آن‌ها می‌توانند تصاویر را به هویت افراد متصل کنند. به‌هرحال پیاده‌سازی این فناوری اگر امروز هم ممکن نباشد، در آینده‌ قطعا اجرایی خواهد شد.

رسانه‌های محلی می‌گویند، متخصصان چینی بازخوردهای متنوعی در برابر دستاورد جدید نظارت تصویری داشته‌اند. برخی از آن‌ها نوآوری دوربین با کیفیت جدید را در کاربردهای نظامی و امنیت ملی تحسین می‌کنند. البته برخی دیگر نیز نگرانی‌ها پیرامون حریم خصوصی را چالشی مهم می‌دانند.

سیستم اعتبار اجتماعی چین

چین در سال‌های اخیر سیستم اعتبار اجتماعی را توسعه داده است که به‌صورت کشوری اجرا خواهد شد. در سیستم جدید، افراد و کسب‌وکارها طبق اعتبار اقتصادی و اجتماعی ارزیابی می‌شوند. در نتیجه هریک از افراد جمعیت ۱/۴ میلیارد نفری چین و هر یک از چند میلیون شرکت فعال در آن کشور، فاکتوری به‌نام اعتبار اجتماعی خواهند داشت. به‌علاوه چینی‌ها در ماه جاری میلادی از برنامه‌ای رونمایی کردند که ۳۳ میلیون شرکت را در یک رتبه‌بندی سازمانی وارد می‌کند.

سیستم رتبه‌بندی اجتماعی شهروندان چینی برای ارزش‌گذاری و مهندسی بهتر رفتار فردی شهروندان طراحی شده است. این سیستم به افراد قابل اعتماد پاداش می‌دهد و رفتارهای غیرقانونی را تنبیه می‌کند. در سیستم مذکور، شهروندانی که بالاترین اعتبار را داشته باشند مزایایی همچون پذیرایی VIP در هتل‌ها و فرودگاه‌ها، وام ارزان‌قیمت و حتی پذیرش آسان‌تر در بهترین دانشگاه‌ها و شغل‌های کشور را دریافت می‌کنند. افراد با اعتبار کمتر احتمالا تنبیه‌هایی همچون منع سفر یا عدم پذیرش شغل‌های دولتی را تجربه خواهند کرد.

سیستم اعتبارسنجی اجتماعی چین به‌کمک دوربین‌های نظارتی مجهز به سیستم تشخیص چهره فعالیت می‌کند. به‌علاوه قابلیت‌های دیگر همچون اسکن بدن و ردگیری جغرافیایی هم در دوربین‌های نظارتی وجود دارد که نظارت دقیق دائمی بر شهروندان را ممکن می‌کند. دوربین جدید ۵۰۰ مگاپیکسلی احتمالا اجرای فرایندهای مذکور را آسان‌تر خواهد کرد.

زنگ در مراسم معرفی دوربین جدید توضیح داد که فیلم‌برداری از هزاران شهروند با دوربین‌های قبلی هم ممکن بود؛ منتهی آن دوربین‌ها چهره‌ی هر فرد را حداکثر با چند پیکسل مشخص می‌کردند و درنتیجه تشخیص چهره‌ی هدف آسان نبود. با به‌کارگیری دوربین ۵۰۰ مگاپیکسلی، چهره‌ی هر فرد با دقت بالا قابل شناسایی خواهد بود و هوش مصنوعی با سرعت بالاتری فرایند تشخیص را انجام می‌دهد.

هافمن می‌گوید، می‌توان داده‌های بی‌شمار را که توسط دوربین‌های نظارتی تولید می‌شود، به یک استخر داده وارد کرد. در آنجا پردازش هوش مصنوعی با داده‌ها ترکیب می‌شود و ابزارهایی برای کنترل اجتماعی توسعه می‌یابند. این ابزارها را می‌توان بعدا به سیستم اعتبار اجتماعی متصل کرد. هافمن در بخشی از مصاحبه می‌گوید:

نکته‌ی حائز اهمیت این است که داده‌هایی همچون ویدئوهای نظارتی به‌صورت مستقیم به سیستمی جهت امتیازدهی متصل نمی‌شوند. درواقع نمی‌توان گفت که این داده‌ها لزوما همراه‌با مواردی همچون سوابق دولتی، قانونی و اقتصادی به به سیستمی وارد می‌شوند و آن سیستم به‌صورت زنده به افراد امتیاز می‌دهد.

البته قطعا دیتابیس‌های دولتی متعدد امنیت عمومی وجود دارند که چنین تصاویری به‌صورت مستقیم به آن‌ها وارد شود.

منابع خبری چین می‌گویند که زنگ برای استانداردسازی استفاده از دوربین نظارتی جدید، تقاضای تصویب قانون و تنظیم‌گری کرده است. به‌هرحال به‌جز او، هیچ‌یک از توسعه‌دهنده‌های دوربین ۵۰۰ مگاپیکسلی چین، اظهارنظری درباره‌ی دستاورد جدید خود نداشته‌اند.